وزیر نفت با رد ادعاهای مقامات آمریکا مبنی بر توقیف 4 نفتکش ایرانی: محموله توقیفی، بنزین فروختهشده ایران به ونزوئلاست
گروه سیاسی: پس از چند روز تبلیغات گسترده مقامات و رسانههای آمریکایی مبنی بر توقیف 4 نفتکش ایرانی و تکذیبهای مقامات ایرانی، سرانجام روز گذشته بیژن زنگنه پس از حضور در جلسه کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، در جمع خبرنگاران در واکنش به ادعای آمریکا مبنی بر توقیف کشتیهای نفتکش ایرانی، گفت: نه کشتی و نه محمولهها متعلق به ایران نیست، بلکه این محمولهها شامل بنزین فروختهشده ایران به ونزوئلا است. آمریکا به دنبال تهیه یک پیروزی برای خود است. زنگنه تاکید کرد: این محمولهها شامل بنزین ایران بوده که به صورت فوب به ونزوئلا فروخته شده بود و آمریکا نه اموال جمهوری اسلامی ایران، بلکه اموال ونزوئلا را توقیف کرده است.
به گزارش «وطن امروز»، بامداد روز جمعه بود که روزنامه آمریکایی والاستریت ژورنال در گزارشی خبر از توقیف 4 نفتکش ایرانی داد و مدعی شد این نفتکشها در حال حرکت به سمت ونزوئلا بودهاند که در آبهای آزاد توسط نیروی دریایی آمریکا توقیف و به سمت هیوستون حرکت داده شدهاند. پس از این گزارش نیز خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی اعلام کرد محموله سوخت کشتیهای یادشده با تهدید شرکتهای بیمه و مالکان نفتکشها به تحریم از سوی ایالاتمتحده، توقیف شده است. در این میان و در شرایطی که رسانههای آمریکایی از یک سو خبر از توقیف نفتکش و از سوی دیگر خبر از توقیف محموله آن میدادند، حجت سلطانی، سفیر ایران در ونزوئلا با انتشار توئیتی چنین اقدامی را از اساس تکذیب کرد، پس از آن نیز یک مقام مسؤول در گفتوگویی با یک سایت خبری نزدیک به شورای عالی امنیت ملی از اساس توقیف هر نوع کشتی یا محموله ایرانی را تکذیب کرد اما این پایان کار نبود و وزارت دادگستری آمریکا با تایید اصل این حادثه، خبر از توقیف یک میلیون و 116هزار بشکه فرآورده نفتی ایران داد.
در میان مجموعهای از این اظهارات و ادعاهای متناقض از سوی مقامات آمریکایی و ایرانی و رسانههای بینالمللی، این سوال پیش آمد که اساسا این محموله توقیفی در مالکیت کدام کشور بوده است و آیا آمریکا اقدام به توقیف یک محصول فروختهشده از سوی ایران کرده است یا پیش از به فروش رساندن آن دست به چنین دزدی دریایی زده است.
ترامپ پس از موفقیت ایران در ارسال 5 نفتکش حامل فرآوردههای بنزینی به ونزوئلا با یک شکست حیثیتی مواجه شده بود و در فضای رسانهای نیز این اقدام ایران به عنوان یک مانور اقتدارآمیز در مواجهه 2 کشور تحریمی در برابر آمریکا بازنمایی شده بود، برای نمونه روزنامه الکترونیکی «رأیالیوم» در این زمینه نوشت: نمیدانیم احساس دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا که پیگیر رسیدن نخستین نفتکش ایرانی به یکی از بندرگاههای ونزوئلاست، چیست؟ اقدامی که چالش قوی برای تهدیدهای وی و شکست محاصره ظالمانهای است که به ونزوئلا تحمیل کرده، ولی خوب میدانیم احساس فرد شکستخورده و خوارشده را دارد. در چنین شرایطی ترامپ این موقعیت را بهترین فضا برای احیای وجهه خود دید و در یک کنفرانس خبری درباره ادعاهای مربوط به توقیف ۴ محموله سوخت ایران هم اظهارنظر کرد. ترامپ در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه آمریکا قصد دارد با محمولههای توقیفشده چه کاری انجام دهد، گفت: بزودی این را اعلام خواهیم کرد. وی در ادامه گفت: ۴ نفتکش هستند. عازم هیوستون هستند. قرار نیست آنها (ایران) این کار را انجام دهند. قرار نیست ایران این کار را انجام دهد. به همین خاطر ما این کار را کردیم و نفتکشها را توقیف کردیم. در حال انتقال این نفتکشها به هیوستون هستیم.
اظهارات ترامپ با واکنش مقامات ایرانی مواجه شد تا جایی که ساعاتی پس از شکست آمریکا در نشست شورای امنیت سازمان ملل، حسن روحانی اظهارات رئیسجمهور آمریکا را دروغی در واکنش به فضاحت پیشآمده برای آمریکا دانست و گفت: آنها ادعا کردند ۴ کشتی ایرانی را در آبهای بینالمللی توقیف کردهاند. هیچ کدام از کشتیهایی که آمریکا از آنها سخن گفت ایرانی نبودند و حتی پرچم ایران نیز روی آنها نصب نشده بود. آنها چنین دروغهایی را میگویند که خفت پیش آمده برای خود را بپوشانند.
در چنین شرایطی اظهارات روز گذشته وزیر نفت مبنی بر اینکه محمولههای توقیفشده شامل بنزین فروختهشده ایران به ونزوئلا بوده است، حکایت از اصل ماجرا مبنی بر صحت توقیف محمولهها (نه نفتکشها) و در عین حال عدم مالکیت ایران بر آنهاست. فارغ از تاثیری که این اقدام آمریکا بر آینده صادرات نفتی ایران به کشورهایی همانند ونزوئلا خواهد داشت اما اقدام به چنین کاری در زمینه محموله فروختهشده ایرانی به کشور دیگری، نشان از یک عقبنشینی عملی در زمینه طرح توقیف نفتکشهای ایرانی دارد که پیش از این بارها تهدیداتی را پیرامون آن مطرح کرده بود.
اقدام ایران در ارسال محموله بنزینی به ونزوئلا به وسیله 5 نفتکش ایرانی که با پرچمهای افراشته این مسیر طولانی را طی کرده بودند نشان از یک مانور اقتدار برای مخابره پیامی در زمینه آغاز رویکردی جدید برای پیگیری مبادلات اقتصادی با دولتهای مستقل و تحریمشده داشت. در همین زمینه پس از تجربه دزدی دریایی انگلیس در جبلالطارق و توقیف نفتکش گریس 1 در تیرماه سال گذشته و مقابلهبهمثل ایران با توقیف یک نفتکش انگلیسی در خلیجفارس، ایران از یک رویکرد مقتدرانه در زمینه مواجهه با هرگونه تعرض به نفتکشهای خود در آبهای جهان رونمایی کرد. بر همین اساس پس از حرکت 5 نفتکش ایرانی به سمت ونزوئلا برای فروش 5/1 میلیون بشکه بنزین به این کشور و عبور از دریای کارائیب و انفعال آمریکا در برابر این اقدام که از بیم مقابلهبهمثل با نفتکشهایش در خلیجفارس بود، توقیف محموله فروختهشده ایران به ونزوئلا که دیگر در مالکیت یک کشور دیگر بوده است نشان از عدم پذیرش هزینه این اقدام با توجه به اقدام متقابل ایران دارد.