رفتار عزاداران امام حسین علیهالسلام در چند شب گذشته گواه یک بلوغ فکری کمنظیر است. صحنههای جالب عزاداری هیأتیها با رعایت همه پروتکلهای بهداشتی، تبدیل به الگویی برای برگزاری مراسمات دینی نه تنها در سطح جهان تشیع، بلکه در میان همه جوامع توحیدی خواهد شد. امسال هیأتیها همه نبوغ خود را به کار گرفتهاند تا با رعایت همه پروتکلهای بهداشتی، علم عزای سیدالشهدا بر زمین نماند.
تلاش هیئات برای برگزاری مراسم عزاداری حضرت اباعبدالله همراه با رعایت موازین بهداشتی در دوران شیوع «کووید-19»، مظاهر تازهای از پیوند شور و شعور حسینی را متجلی کرده است. برگزاری هوشمندانه عزاداری همراه با توجه به موازین و پروتکلهای بهداشتی باعث شد دشمنان در تخریب رسانهای عزاداری امام حسین(ع) ناکام بمانند. تلاش دشمنان از آغاز شیوع ویروس کرونا این بود با ایجاد تعارض میان مسائل بهداشتی و مناسک و دینداری ایرانیان، یکی را در مقابل دیگری قرار دهند. این در حالی بود که عالیترین مراجع دینی در ایران و دستگاههای عالیرتبه مذهبی، بزرگترین تجمعات همه این سالها را اعم از نماز جمعه و روز قدس تعطیل کردند تا نمایشی از عقلانیت دینی باشد. حالا و پس از آغاز ایام عزاداری اباعبدالله(ع) جلوه تازهای از پیوند آگاهی، شور و شعور حسینی نمایان شده است. «وطن امروز» در گفتوگو با مسؤولان و سخنرانان چند هیات مطرح تهران به بررسی این مسأله پرداخته است.
علی قدسی، مسؤول هیأت ریحانه الحسین (سخنران: حجتالاسلام کاشانی، مداح: سیدمجید بنیفاطمه):
ثواب عزاداری امسال را به شهدای مدافع سلامت تقدیم کردهایم
ما ابتدا قصد داشتیم هیأت را در همان محیط حسینیه ریحانهالحسین برگزار کنیم اما دیدیم اگر این کار را انجام دهیم، ممکن است نتوانیم پروتکلهای بهداشتی را بخوبی رعایت کنیم. به همین دلیل بعد از بررسیهای فراوان دیدیم محیط پارک ارم ظرفیت خوبی برای برگزاری جلسات هیأت دارد. مشکلات زیادی برای آمادهسازی محیط پارک ارم داشتیم که با تلاش شبانهروزی بچهها توانستیم زمینه را فراهم کنیم. البته واقعا ما کارهای نبودیم و کارها به دست امام حسین انجام شد. استقبال مردم در شبهای اول و دوم، باورکردنی نبود، در این چند شب هیأت ریحانهالحسین بین 30 تا 40 هزار مستمع داشته است. این آمار بر اساس عددی است که گیتهای پارک ارم به ما داده است. تلاش کردیم کسانی هم که به علل مختلف توانایی حضور در هیات را ندارند، از طریق فضای مجازی از برنامههای هیأت استفاده کنند.
باید بگویم واقعا ما چیزی فراتر از معیارهای پروتکل را رعایت میکنیم؛ فاصلهها کاملا رعایت میشود، زدن ماسک الزامی است، محیط هیأت قبل و بعد از برگزاری ضدعفونی میشود، پذیرایی نداریم و تنها آب معدنی بستهبندی به مردم میدهیم. حتی زمان جلسه را کوتاه کردهایم. این را هم بگویم که در داخل هیأت یک بنر بزرگ زدهایم و روی آن نوشتهایم ثواب مجلس عزای امسالمان را هدیه میکنیم به شهدای مدافع سلامت. چون اگر زحمات آنها نبود، شاید هر کدام از ما داغدار بودیم.
***
مهدی رمضانی، مسؤول و خادم هیأتالرضا (سخنران: حجتالاسلام موسوی، مداحان: عبدالرضا هلالی، حسین سیب سرخی و حیدر خمسه):
استقبال بسیار خوب مردم به خاطر رعایت دقیق پروتکلها
با شیوع بیماری کرونا همه نگران بودیم در این شرایط، چگونه عزاداریها را برگزار کنیم. برگزاری مجلس امام حسین(ع) به بهترین شکل ممکن و با تضمین سلامتی مردم، تکلیف ما بود و هست. نباید فراموش کنیم برگزاری مجالس امام حسین(ع) علاوه بر اجر معنوی، تکلیفی در رعایت حقالناس هم برگردن ما میگذارد. برای اینکه اولا علم مجالس عزا زمین نماند و ثانیا هیچ مسالهای برای شرکتکنندگان پیش نیاید، تمهیداتی را اندیشیدیم. در وهله اول برای رعایت پروتکلهای بهداشتی تصمیم بر این شد مراسم را در فضای باز برگزار کنیم. مسألهای که هیأت ما را با هیأتهای دیگر که در فضای باز برگزار میشوند، متمایز کرده، این است که سایر هیأتها عموما در فضای حاشیه شهر مراسم خود را برگزار میکنند اما مراسم ما در فضای باز در وسط شهر برگزار میشود. ما ضلع شمالی میدان امام خمینی را انتخاب کردیم که خود آمادهسازی این فضا کار مشکلی بود اما با 3-2 روز کار پیوسته آمادهسازی این فضا انجام شد. طراحی این فضا را هم بر اساس نمایی از بینالحرمین ترسیم کردیم. فاصلهگذاری اجتماعی هم کاملا در این فضا رعایت میشود، همچنین با کمک هلالاحمر، در بدو ورود از شرکتکنندگان تبسنجی انجام میشود. محیط مراسم نیز ضدعفونی میشود و استفاده از ماسک الزامی است اما اگر احیانا کسی ماسک نداشت، برای اینکه به خاطر نداشتن ماسک از مراسم محروم نشود، خود هیأت به افراد ماسک تقدیم میکند. بخشی را در قسمت جنوب شرقی خیابان امیرکبیر و لالهزار به خانمها اختصاص دادهایم که هم مفروش است و هم تمام پروتکلها همانند قسمت اصلی رعایت میشود. در ضمن دو نمایشگر بزرگ فراهم شده تا مراسم بخش اصلی پخش شود. مردم وقتی شرایط این هیأت را برای حضور مهیا دیدند، استقبال بسیار خوبی از مراسم کردند که همین باعث شد یک بخش دیگری را هم برای جمعیت شرکتکننده در نظر بگیریم. این بخش را در خیابان فردوسی، حدفاصل میدان امام خمینی به سمت شمال مهیا کردهایم که به علت استقبال مردم و وظیفهای که در رعایت پروتکلها داریم، این بخش را نیز مفروش خواهیم کرد. در پایان باید این نکته را تاکید کنم که توقع این حد از همکاری از مردم را نداشتیم. واقعا حضور مردم، فرمایشات حضرت آقا را برای ما مسجل کرد که فرمودند خود هیأتیها و متدینان، پروتکلهای بهداشتی را به بهترین نحو رعایت خواهند کرد.
***
محسن مبارکی، مسؤول هیأت عبدالله بن الحسن (سخنران: حجتالاسلام صدیقی، مداح: حنیف طاهری):
مردم بیش از حد انتظار پروتکلها را رعایت میکنند
ما برای محرم امسال برنامههای ویژهای را تدارک دیدیم تا همه پروتکلهای بهداشتی در نهایت دقت رعایت شود. هیأت را به پادگان 06 ارتش منتقل کردیم؛ فضایی بالغ بر 20 هزار متر مربع. در این فضا فاصلهگذاری اجتماعی کاملا رعایت میشود، در این دو شب که به طور متوسط 3000 نفر شرکتکننده داشتیم، بین همه عزاداران ماسک توزیع شد و این روند ادامه خواهد داشت. پیشبینی ما این است که تا شب عاشورا جمعیت عزاداران به شبی 10 هزار نفر برسد. دست همه شرکتکنندهها با محلولهای ضدعفونیکننده، ضدعفونی میشود، در بخش ورودی هم با دستگاه تبسنج، تب شرکتکنندگان چک میشود. برای هر کس یک کیسه کفش جدا و یکبار مصرف داده میشود و افراد میتوانند مهری را که با آن نماز خواندهاند با خود ببرند. پذیرایی هم به خاطر رعایت مسائل بهداشتی انجام نمیشود و فقط آب معدنی بین حضار توزیع میشود. از حیث پارکینگ هم فضای خوبی تعبیه شده است. حقیقتا مردم بیش از حد انتظار رعایت میکنند. میخواهم از این فرصت استفاده کنم و از برادران ارتش هم تشکر کنم. حقیقتا برادران ارتش هم ظرفیتهای خود را برای کمک به ما پای کار آوردند.
***
حجتالاسلام سیدحسین مؤمنی:
متدینان پروتکلها را بیش از همه رعایت میکنند
با اینکه مصوبات ستاد ملی کرونا درباره پروتکلهای بهداشتی لازم برای مراسم عزاداری ماه محرم، دیر ابلاغ شد و همین هم هیئات را با مشکل بزرگی مواجه کرد اما همه هیأتها به این مصوبات تمکین کردند. بسیاری از هیئات جلسات خود را به فضای باز بردهاند و آنهایی هم که توانایی این کار را نداشتند، شدیدترین و دقیقترین رعایتها را انجام میدهند. من این شبهای محرم جایی برای منبر میروم که در قسمت ورودی هیات، کسانی ایستاده و به عزاداران تذکر میدهند که نه فقط با ماسک، بلکه با ماسک نو، وارد جلسه بشوند و اگر کسی نداشته باشد به او ماسک جدید میدهند. در حین سخنرانی و عزاداری هم بین مردم حاضر در جلسه گشت میزنند و اگر کسی ماسک نداشته باشد، تذکر میدهند. متدینان و هیأتیها تمام پروتکلهای بهداشتی را رعایت میکنند اما ما همیشه باید چوب خوشگذرانی خوشگذرانها را بخوریم. شما نگاهی به جاده شمال در شب اول محرم بیندازید، ببینید چه ترافیکی بود؟ تصاویر خوشگذرانی آنها در سواحل شمال را با تصاویر رفتار مردم در مجلس عزاداری مقایسه کنید. من در این شبها که در خیابان تردد میکنم گاهی میبینم ترافیک شدیدی شده و گوشهای از پیاده رو ازدحام جمعیت شده است، بعد دقیق که نگاه میکنم میبینم مثلا یک رستوران است، یک آبمیوهفروشی است، مردم ازدحام کردهاند و صف کشیدهاند؛ بدون رعایت موازین بهداشتی. چرا کسی نگران اینگونه اماکن نیست؟
***
این شبها که هر کس تلاش میکند علم عزای سیدالشهدا زمین نماند، حاجمحمود کریمی دست به ابتکار جالبی زده است. یک سیستم صوتی روی باربند یک وانت، شده است همه حسینیه امسال محمود کریمی. اما همین حسینیه سیار خیلی از نگاهها را به خود جلب کرد، خیلی از قلبها را تکان داد و خیلی از چشمها را گریاند. دیدن صحنههای مدیحهسرایی محمود کریمی در حال راه رفتن بین کوچه پسکوچهها، شعر باباطاهر را به یادم انداخت که غم عشقت بیابان پرورم کرد، فراقت مرغ بیبال و پرم کرد. این شبها شیفتگان و عاشقان آن کشته فتاده به هامون مثل مرغ عشقهای بیقرار، به خیابانها و فضاهای باز آمدهاند، بلکه با گریههای خود مرهمی برای زخم عشقشان پیدا کنند. هیاتیها، امسال کاری کردند که به رغم بدخواهی بدخواهان، باز هم شعر محتشم در گوش عالم پیچید: باز این چه شورش است که در خلق عالم است/ باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است/ باز این چه رستخیز عظیم است کز زمین/ بینفخ صور خاسته تا عرش اعظم است.