پمپئو در جدیدترین موضع خود مدعی بازگشت تمام تحریمهای سازمان ملل علیه ایران از 20 سپتامبر شد
گروه سیاسی: جان بولتون، مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا با اشاره به نتایج احتمالی پیگیری مکانیسم ماشه از سوی دولت این کشور گفت: «از نظرم ما احمق جلوه میکنیم. ما خواهیم دید وقتی درگیر اینگونه حماقتها شویم، چه رخ خواهد داد».
به گزارش «وطن امروز»، تنهایی این روزهای آمریکا در فضای جهانی به بالا گرفتن درگیریهای داخلی میان مقامات و شخصیتهای این کشور منتهی شده است. پس از آنکه سناریوی پمپئو برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل تبدیل به یک شکست تاریخی برای آمریکا شد و جز دومینیکن هیچ دولت دیگری به این طرح رای مثبت نداد، مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا قمار آخر خود را معطوف به پیگیری طرحی کرد که پیش از این بارها نسبت به شکست حتمی آن هشدار داده شده بود. فعالسازی مکانیسم ماشه آن هم بعد از دو و نیم سال از خروج آمریکا از برجام، پس از مطرح شدن در شورای امنیت سازمان ملل با نتایجی مشابه طرح تمدید تحریمهای تسلیحاتی مواجه شد تا جایی که «دیان دیجانی» سفیر اندونزی در سازمان ملل که رئیس شورای امنیت در این ماه است، در پاسخ به سوال روسیه و چین با اشاره به نشستهای دوجانبهای که با اعضای شورای امنیت داشته است، درباره نامه آمریکا برای فعال کردن مکانیسم ماشه اعلام کرد: «در جایگاهی نیست که بخواهد اقدام بیشتری درباره درخواست آمریکا مبنی بر بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران انجام دهد، چرا که میان ۱۵ عضو شورای امنیت اجماع وجود ندارد».
انزوای کمسابقه آمریکا در همراه کردن دیگر دولتها برای همراهی با سناریوی تحریمی جدیدش با واکنش تندی از سوی نمایندگان دولت آمریکا مواجه شد. «کلی کرفت» نماینده آمریکا در سازمان ملل که پس از عدم همراهی شورای امنیت با طرح تمدید تحریم تسلیحاتی ایران لب به گلایه گشوده و از آنچه «عدم تمایل برای مقابله با تهدید همیشگی ایران علیه صلح و امنیت» میخواند انتقاد کرده بود، این بار فراتر از گلایه و شکوه رو به تهدید آورد و از تحریم هر کشوری که با طرح مکانیسم ماشه همراهی نکند حرف زد. کرفت بامداد روز جمعه در گفتوگویی با شبکه العربیه گفت: مکانیسم ماشه را بر اساس منافع آمریکا و ملتهای منطقه اجرا خواهیم کرد و شورای امنیت باید به مسؤولیت خود برای اجرای روندهای قانونی عمل کند. نماینده آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل مدعی شد قطعنامه 2231 به این کشور اجازه میدهد سازوکار بازگشت تحریمها علیه ایران را اجرایی کند و هر کسی که در برابر «اسنپ بک» بایستد، تحریم خواهد شد. کرفت در ادامه ادعاهایش گفت: ایران از سلاح برای تروریسم استفاده میکند و تهران باید تامین سلاح برای گروههای مسلح را متوقف کند و بدترین چیزی که میتواند اتفاق بیفتد، دستیابی ایران به سلاح است.
در این میان وزیر خارجه آمریکا بدون توجه به شرایط به وجود آمده، با انتشار توئیتی خبر از بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه ایران در چارچوب فعالسازی مکانیسم ماشه داد و نوشت: هفته گذشته بعد از ناکام ماندن شورای امنیت در عمل به مأموریت خود برای حفظ صلح و امنیت بینالمللی، آمریکا فرآیند ۳۰ روزهای را برای بازگرداندن تقریبا تمام تحریمهای سازمان ملل علیه ایران کلید زد. این تحریمها به صورت خودکار از نیمهشب ۲۰ سپتامبر به وقت گرینویچ بازخواهند گشت. مایک پمپئو در توئیتی دیگر تفسیر کشورش از روند بازگشت تحریمها علیه ایران را اینطور شرح داد: «چنانچه هر یک از اعضای شورای امنیت قطعنامهای را برای ادامه رفع تحریمها ارائه کند، آمریکا با آن مخالفت خواهد کرد. چنانچه قطعنامهای ارائه نشود، تحریمها علیه ایران روز ۲۰ سپتامبر بازخواهند گشت. قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل اینگونه عمل میکند».
* اقرار به حماقت آمریکایی
ادعاهای پمپئو مبنی بر بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه ایران در شرایطی است که طرح آمریکا پیش از این با واکنش باقی دولتها از جمله چین و روسیه مواجه شده بود. خبرگزاری رویترز اول شهریورماه گزارش داد ۱۳ عضو شورای امنیت با نگارش نامههایی مخالفت خود را با خواست آمریکا برای بازگرداندن تحریمها علیه ایران اعلام کردهاند. هفته گذشته نماینده دائم چین در سازمان ملل در این زمینه گفته بود: ایالات متحده دیگر عضو توافق هستهای نیست. طرفهای برجام و اکثریت اعضای شورای امنیت معتقدند درخواست آمریکا برای بازگرداندان تحریمها علیه ایران هیچ مبنای قانونی ندارد و نباید مکانیسم بازگشت خودکار تحریمها را آغاز شده تلقی کرد. نماینده دائم روسیه در این شورا نیز با اشاره به نامه اکثر اعضای شورای امنیت سازمان ملل در مخالفت با پیشنهاد آمریکا گفته بود: از این نامهها اینطور برمیآید که در آنها اکثریت اعضای شورای امنیت به صراحت اعلام کردهاند نامه آمریکا را نمیتوان ابلاغیهای تلقی کرد که ذیل بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت صادر شده است.
با این حال واکنشها به استراتژی پمپئو محدود به تعدادی از اعضای شورای امنیت سازمان ملل نماند و جان بولتون، مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا را نیز بر آن داشت اقدام دولت این کشور را عاملی در جهت احمق جلوه کردن آمریکایی توصیف کند و در گفتوگو با آسوشیتدپرس با اشاره به مکانیسم ماشه بگوید: درسی که از این مساله میگیریم این است که ایالات متحده به اینکه برای حمایت از اصولمان به تنهایی در سازمان ملل ایستاده، مفتخر است. ما حداقل باید این کار را هوشمندانه انجام دهیم؛ نه اینکه خودمان را احمق جلوه دهیم. وی ادامه داد: از نظرم ما احمق جلوه میکنیم. ما خواهیم دید که وقتی درگیر اینگونه حماقتها شویم، چه رخ خواهد داد.
* قمار باخت- باخت به روایت اروپا
تلاش آمریکا برای پیگیری طرح مکانیسم ماشه به هر قیمتی باعث شده حتی دولتهای اروپایی که بیشترین قرابت را با این کشور داشتهاند نیز نسبت به عواقب باخت- باخت پیگیری این سناریو هشدار دهند. در همین زمینه روز گذشته خبرگزاری فارس در گزارشی با اشاره به ادعاهای یک دیپلمات اروپایی، خبر از مذاکرات انگلیس، آلمان و فرانسه با دولت آمریکا درباره سناریوهای پس از بازگشت مفروض تحریمها علیه ایران داد و از قول وی نوشت: مقامهای آمریکایی ظاهرا هیچ اهمیتی برای حالتی که ایران به محدودیتهای هستهای پایبند نباشد قائل نیستند. ما به آنها میگوییم اینکه شما در اسنپبک (بازگرداندن تحریمها علیه ایران) موفق شوید هیچ اهمیتی نخواهد داشت، چون روسیه و چین آن را نادیده خواهند گرفت و شما در نهایت با وضعیت فروش سلاح به ایران از یک طرف و گامهای هستهای این کشور از طرف دیگر مواجه میشوید. وی درباره پاسخی که آمریکاییها به این سوال میدهند، گفت: جوابشان این است که این موارد (که شما میگویید) حالتهای فرضی هستند و ما کاری به موارد فرضی نداریم. اظهارات این دیپلمات اروپایی به عنوان بخشی از گزارش مفصل «گروه بینالمللی بحران» درباره کشمکشهای میان طرفهای مختلف بر سر تلاش آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای بینالمللی علیه ایران منتشر شده است. در این گزارش به نقل از مقامهای کشورهای اروپایی تصریح شده واشنگتن در حال مبالغه بر سر رفع محدودیتهای تسلیحاتی علیه ایران است. گروه بینالمللی بحران نوشته عدم نگرانی واشنگتن درباره اینکه مسیر فعلی آنها ممکن است ایران را به سمت شتاب بخشیدن به برنامه هستهای خود سوق دهد، مقامهای اروپایی را متعجب کرده است.