خروج سرمایهها از بورس، افزایش قیمت ارز سوداگری در فضای مجازی و تورم انتظاری از اصلیترین دلایل افزایش قیمت خودرو است
گروه اقتصادی: قیمت خودروهای داخلی طی هفته جاری به صورت میانگین 20 تا 30 میلیون افزایش یافت. به نظر میرسد هیچ ترمزی هم برای توقف قیمت صعودی خودرو وجود ندارد و روند رشد قیمت خودرو با سرعت ادامه دارد. برای مثال دیروز قیمت خودرو پراید ۱۳۲ نسبت به روز قبل از آن ۵ میلیون تومان افزایش داشت. اصلیترین دلایلی که کارشناسان درباره رشد قیمت خودرو مطرح میکنند، رشد قیمت ارز، حرکت نقدینگی از بورس به بازار خودرو، قیمتگذاری در فضای مجازی و در نهایت تورم انتظاری ایجادشده طی روزهای اخیر است.
به گزارش «وطن امروز»، قیمت خودرو این روزها هر ساعت افزایش مییابد و این در حالی است که طبق آمار میزان تولید خودرو در سال ۹۹ رشد داشته است. تاکنون مسؤولان به غیر از توصیه به نخریدن خودرو هیچ اقدام دیگری نکردهاند.
رضا شیوا، رئیس شورای رقابت در واکنش به شرایط وخیم بازار خودرو با اشاره به اینکه وظیفه این شورا تنظیم دستورالعمل قیمت است، گفت: این شورا تلاش میکند با تنظیم دستورالعمل، قیمت تعادلی باشد و خودرو به دست مصرفکننده واقعی برسد.
شیوا ادامه داد: از اردیبهشت امسال که مسؤولیت تنظیم دستورالعمل قیمت از وزارت صمت دوباره به شورای رقابت بازگردانده شد، از حدود ۱۴ ماه پیش از آن هیچکدام از خودروها افزایش قیمتی نداشتند. وی با اشاره به اینکه دستورالعمل را برای همه خودروها صادر کردیم، گفت: قیمتهایی را که اعلام کردیم، هم برای مصرفکننده و هم تولیدکننده، عادلانه است. شیوا با اشاره به اینکه قیمت اعلامی ما با بازار آزاد اختلاف زیادی دارد، افزود: وظیفه شورای رقابت این است که در برابر کالاهای انحصاری، قیمت عادلانه را اعلام و متقاضی واقعی را پیدا کند، بنابراین شرطهای زیادی برای خرید خودرو گذاشتیم اما با این حال معلوم نیست آیا همه کسانی که در قرعهکشی برنده میشوند متقاضی واقعی خودروها هستند؟ رئیس شورای رقابت گفت: اکنون سود منطقی حدود ۱۰ درصد و هزینه مالی حداکثر تا ۵ درصد را برای خودروسازان و همچنین هزینه معاملات به علت وضع فوقالعاده کنونی را در نظر گرفتیم و کاهش 5/2 درصد بهرهوری را انجام ندادیم و فعلا با توجه به وضع ویژه کنونی، درباره کیفیت هم دست نگه داشتیم. شیوا افزود: خودروسازان ۱۷ درصد سود تعیین کرده بودند اما شورای رقابت ۱۰ درصد سود و ۵ درصد هم هزینه مالی را در نظر گرفت، بنابراین اختلاف زیادی با خواستههای خودروسازان نداریم. وی با اشاره به اینکه محاسبه تورم با بانک مرکزی است، ادامه داد: انتظار این است که هر خودروساز حداقل برای نیاز ۳ ماه خود کالا داشته باشد، به همین علت افزایشها را برای هر ۳ ماه یکبار در نظر گرفتیم.
شیوا با بیان اینکه وضع کشور و ارتباط ما با خارج ویژه است، اضافه کرد: از نظر علمی و محاسباتی، امکان قیمتگذاری خودرو به صورت روزانه وجود ندارد و نمیشود هر ماه قیمتها را تغییر داد.
* تولید خودرو افزایش یافته است
معاون امور صنایع وزارت صمت با اشاره به اینکه ساماندهی وضع تولید و عرضه متناوب خودرو به بازار از جمله وظایف وزارت صمت است، گفت: تولید خودرو در کشورمان تا ۱۶ شهریور امسال رشد داشت و امسال ۳۹۹ هزار دستگاه تولید کردیم، در حالی که این رقم، پارسال ۳۳۵ هزار دستگاه بوده است.
مهدی صادقینیارکی ادامه داد: امسال از ۳۹۹ هزار دستگاه خودروی تولید شده، ۳۲۴ هزار دستگاه تحویل شده و خودروهای ناقصی که تولید کردیم نسبت به پارسال ۲۴ درصد کمتر بوده است. وی افزود: ورودی صنعت خودروسازی، سیال است و نهادههای تولید به صورت روزانه خرید میشود و نرخ ارز هم سیال است و ماهیت بورس کالا، سیال و انواع نهادههای مصرفی با قیمتهای روز خریداری میشود و دیگر نهادهها هم تابعی از نرخ ارز است. وی با اشاره به اینکه قیمت را عرضه و تقاضا مشخص میکند، گفت: هزینههای مالی در یکی از شرکتهای خودروساز، ۱۶ درصد و در دیگری حدود ۹ درصد است اما شورای رقابت، هزینههای مالی هر کدام از این شرکتها را ۵ درصد در نظر گرفت و این کمبود بالاخره در جایی خودش را نشان میدهد. صادقینیارکی با اشاره به اینکه قیمت کنونی در مقایسه با گذشته عادلانهتر، منطقیتر و واقعیتر است، افزود: روش قرعهکشی خودروها تا زمانی که عرضه و تقاضا متعادل شود، ادامه خواهد داشت. وی اضافه کرد: ناچاریم در فرآیند عادلانه، متقاضیان واقعی خودرو را شناسایی کنیم و خودروهای تولیدی را به آنها اختصاص دهیم.
* باید در قیمتگذاریها بازنگری شود
در همین حال مرتضی شجاعی، کارشناس بازار خودرو گفت: نخستین اثر بدعت قیمتگذاری هر 3 ماه خودرو، تحریک و التهاب بازار آزاد است. وی افزود: قرار بر این شد شورای رقابت هزینه تمامشده محصولات را محاسبه و سود متعارفی را برای شرکتها لحاظ کند و سپس کسی در بازار حق فروش ۱۰ درصد بالاتر از آن را نداشته باشد اما این اتفاق در بازار رخ نداده است.
شجاعی با تایید اینکه وحدت رویه در قیمتگذاری شورای رقابت بین خودروها دیده نمیشود، اضافه کرد: در قیمتگذاریها باید بازنگری شود. کارشناس بازار خودرو درباره الگوی قرعهکشی خودرو در بازار هم افزود: سیاستگذاری متناقض در موضوع قرعهکشی خودرو هم مشکلساز شده است، چرا که در قرعهکشی خودرو سود مشارکت صفر است و خودروساز هر 3 ماه قیمت محصولات خود را بالا میبرد. وی در ادامه گفت: زمانی که پیشخریداران تأخیر قابل توجهی در تحویل خودرو داشتند و از طرفی با قیمتهای فعلی خودروسازان مواجه میشوند، موج نارضایتی به وجود میآید. این در حالی است که رضا شیوا از طرح قرعهکشی خودرو دفاع کرده و میگوید: از زمانی که قرعهکشی خودرو آغاز شد، شکایتهای مردمی حذف شده و قرعهکشی خودرو بهترین مدل در شرایط فعلی است. وی درباره قیمتگذاری خودروی دناپلاس توربوشارژ اتومات هم گفت: دناپلاس توربوشارژ اتومات با دناپلاس حدود ۱۲۰ میلیون تومان اختلاف قیمت دارد و در دناپلاس توربوشارژ اتومات حداقل 30 قطعه نسبت به دناپلاس اضافه شده که قیمت این قطعات توسط بازرس مستقل شرکت تأیید شده است. رئیس شورای رقابت درباره قیمتگذاری خودروهای جدید هم گفت: این خودروها هنوز به بازار نیامده است ولی به محض ورود قیمتگذاری خواهند شد.
***
[طراحی سامانه استعلام قیمت]
برخی کارشناسان دلیل سوداگری و رشد قیمت خودرو را در شرایط فعلی ناشی از قیمتگذاری در فضای مجازی و سوداگری افرادی قلیل میدانند. رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو راهحل پایان دادن به این بازار سیاه و جلوگیری از فرصتطلبی تعدادی قلیل را ایجاد سامانهای برای استعلام قیمت میداند. سعید مؤتمنی همچنین با تأکید بر اهمیت راهاندازی سامانه معاملات خودروی اتحادیه نمایشگاهداران خودرو برای مدیریت بازار گفت: در صورت فعال شدن این سامانه، همه معاملات بازار خودرو در آن ثبت میشود و تعداد معاملات کل کشور قابل رهگیری خواهد بود. وی تأکید کرد: از این طریق جلوی قیمتسازی گرفته میشود و کسی نمیتواند در بازار شیطنت کند. مؤتمنی با بیان اینکه کنترل بازار خودرو براحتی امکانپذیر است، افزود: قیمتها در بازار خودرو طی روزهای گذشته مصنوعی بوده است. هر چند شاهد نوسان نرخ دلار بودیم ولی رشدهای غیرقابل قبولی در بازار خودرو اتفاق افتاد. وی ادامه داد: قیمت خودرو در بازار طی 2 تا 3 روز از 5 تا 20 میلیون تومان افزایش یافته اما هیچ اتفاق خاصی نیفتاده است که باعث این رشد قیمتها شود.