printlogo


کد خبر: 224142تاریخ: 1399/6/20 00:00
این هم کره !
«وطن امروز» گزارش‌می‌دهد دلایل کمیاب شدن و افزایش 90درصدی قیمت کره در بازار چیست؟

گروه اقتصادی: از ابتدای هفته جاری خبرهایی درباره افزایش قیمت کره و کمیاب شدن آن در فضای مجازی منتشر شد که با گذشت زمان این موضوع شکل حقیقت به خود گرفت. گزارش‌های میدانی نیز این موضوع را تایید می‌کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت کره 100 گرمی که پیش از این 4500 تومان و کره 50 گرمی که 2300 تومان بود به ترتیب به 8000 و 4100 تومان رسیده است. حالا اخبار جدیدی درباره سهمیه‌بندی کره توسط برخی فروشگاه‌های زنجیره‌ای توسط رئیس اتحادیه سوپرمارکت‌ها و مواد پروتئینی مطرح شده است.  به گزارش «وطن امروز»، سعید درخشانی، رئیس اتحادیه سوپرمارکت‌ها در این باره، گفت: در چند ماه گذشته کره در بازار نایاب بود و حالا طی ۲ روز گذشته قیمت کره 100 گرمی به ۸ هزار تومان رسیده است. علت سهمیه‌بندی کره در فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز این است که برخی فروشگاه‌ها کره را با قیمت قبل عرضه می‌کنند و همین موضوع باعث هجوم مردم به فروشگاه‌های زنجیره‌ای شده است. قیمت کره 100 گرمی پیش از این ۴ هزار و 500 تومان بود. حالا با افزایش قیمت‌ها ممکن است در این فروشگاه‌های زنجیره‌ای به هر فرد تنها یک کره 100 گرمی بدهند. البته این خبر چندی بعد تکذیب شد اما آنچه پیداست کره در بازار به وفور وجود ندارد و کمیاب‌بودن آن هنوز ادامه دارد. 
 
* واردات بی‌محابا
بنا بر این گزارش، دولت در زمان شروع زمزمه‌های تحریم (سال 97) اقدام به تامین ارز 4200 تومانی برای واردات انبوه کره کرد تا جایی که برای تامین این کالا در سال 98 هیچ مشکلی وجود نداشت. این یعنی به صورت کلی مردم در سال 98 از ظرفیت کره وارداتی استفاده کردند. با پایان این ذخیره که 45 هزار تن بود و عدم تامین دوباره ارز دولتی شرایط خاصی برای تامین‌کنندگان کره در بازار رخ داد. از سویی کره از گروه یک کالایی به گروه ۲ منتقل شد و دیگر ارز 4200 تومانی به آن اختصاص نیافت و وارد‌کنندگان باید با قیمت ارز نیمایی آن را وارد می‌کردند که در این صورت قیمت کره بیش از 5 برابر افزایش پیدا می‌کرد.
 از سوی دیگر به دلیل اینکه قیمت کره به شکل دستوری از سوی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان تعیین می‌شد تولید این کالا هم با قیمت‌های کنونی سودده نبوده است. در این شرایط که اساسا واردات دیگر هیچ توجیه اقتصادی نداشت بخشی از تولیدکنندگان این کالا دوباره دست به تولید زدند اما با توجه به اینکه نمی‌توانستند با قیمت قبلی کالا تولید کنند قیمت‌های خود را افزایش دادند و شرایط کنونی به وجود آمد.
 نکته قابل توجه در این رابطه واردات انبوهی است که در برهه‌ای رخ داد و اساسا برخی شرکت‌های لبنی را ناامید از تولید کرد‏ به طوری که اساسا خط تولید کره خود را جمع کردند و در شرایط کنونی تولیدکنندگان آن محدود هستند. بررسی این موضوع نشان می‌دهد تصمیمات خلق‌الساعه تجاری توسط دولت هزینه‌ای اینچنینی هم برای تولیدکنندگان و هم برای مصرف‌کنندگان به وجود آورده است. 
 
* اگر بخواهیم قید تولید را بزنیم چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
مسلما با توجه به شرایط سخت ارزی کشور امکان بازگشت کره به گروه اول کالایی واردات و تخصیص ارز 4200 تومانی وجود ندارد، شاید بتوان گفت اساسا این اقدام امر پسندیده‌ای هم نیست. از سوی دیگر اگر دوباره بخواهیم برای تامین این محصول دست به دامان واردات شویم قیمت محصول وارداتی بسیار گران می‌شود. شاید با این دست‌فرمان قیمت هر قالب کره 100 گرمی به نزدیک 20 هزار تومان یا بیشتر برسد.
 در همین باره علی‌احسان ظفری، رئیس هیأت‌مدیره اتحادیه تعاونی‌های فرآورده‌های لبنی کشور گفت: نیاز سالانه ایران به کره اگر بخواهد از طریق واردات تامین شود بین 40 تا 45 هزار تن است. اکنون اگر واردات 45 هزار تن با ارز آزاد را در نظر بگیرم، با این قیمت گزاف طبیعی است که مصرف هم به همان تناسب کاهش پیدا می‌کند و به نظر می‌رسد در سال جاری بیش از 30 هزار تن کره وارداتی نداشته باشیم. شاید دولت راهکارهای جدیدی را در نظر بگیرد و تولید داخل را تغییر دهیم و از محصولات کم‌چرب یا محصولات دیگر استفاده شود تا از این طریق ذخیره‌سازی شود یا تولید شیر خشک تغییر کند تا تامین کره داشته باشیم. 
وی افزود: اکنون باید برای تامین نیاز سالانه 45 هزار تن کره تدبیری اندیشیده شود، زیرا اگر کل این مقدار وارداتی باشد، آن هم با ارز آزاد، امری دشوار برای مردم خواهد بود. در صورتی که دولت سیاست تولید شیر خشک را نداشته باشد یا محصولات بدون چربی و کم‌چرب را بیشتر در سبد غذایی قرار دهیم، مازاد این چربی جایگزین چربی وارداتی می‌شود.
 وی ادامه داد: مطمئنا اگر دولتمردان دلسوزی بیشتری داشته باشند، می‌توانیم در بازه زمانی 2 تا 3 ساله کاری کنیم که دیگر نیازی به کره وارداتی نداشته باشیم و صنعت این آمادگی را دارد. در گذشته پنیر و بسیاری از محصولات وارداتی بود اما صنعت کمر همت را بست و در این راستا پیشرفت کردیم. کره هم موضوعی نیست که قابل تولید نباشد و نتوانیم نیاز کشور را تامین کنیم اما بحثی که وجود دارد آن است که حمایت دولت کجای این کار قرار دارد؟ آیا دولت صنعت را مورد حمایت خود قرار می‌دهد یا رها می‌کند؟ بر این اساس بهترین سناریوی ممکن این است که اولا دولت قیمت کره را اصلاح کند و ثانیا تولیدکنندگان ملزم به تولید شوند؛ امری که با توجه به اظهار نظر مسؤولان غیرممکن نیست و می‌توانند پس از چند ماه ایران را به کلی از وارد‌کننده کره به تولیدکننده آن تبدیل کنند.
***
[کره جهانگیری]
شاید هیچ‌کس فکرش را هم نمی‌کرد که بحران‌های اقتصادی دست‌پرورده دولت به «کره» هم برسد و شاهد اخباری مانند سهمیه‌بندی کره باشیم؛ اتفاقی که نشان از ناکارآمدی و ضعف سیاست‌گذار دارد. هر میزان شرایط اقتصادی کشور وخیم‌تر می‌شود خاطره اظهارات حسن روحانی و اسحاق جهانگیری در انتخابات سال 96 دوباره زنده می‌شود؛ روزهایی که این دو هیچ ابایی نداشتند تا شرایط اقتصادی و معیشتی دولت‌های پیش از خود را سیاه جلوه دهند. اسحاق جهانگیری در مناظرات آن سال گفت: «مردم عزیز یادتان می‌آید وضع اقتصادی ما چه بود؟ دارو پیدا نمی‌شد؟ بیماران سرطانی و بیماران خاص چه عذابی می‌کشیدند از بی‌دارویی؟ کره، شیر و شیرخشک پیدا نمی‌شد؟ سیلوهای گندم خالی بود؟ یادتان می‌آید؟ مردم عزیز یادتان می‌آید مردم هر شب در صف بانک‌ها می‌خوابیدند تا صبح چند سکه بتوانند خرید کنند؟» وی افزود: «یک مقطعی از تاریخ مسائل کشور رفت به سمت شعار دادن، مشکلات بزرگی را حل کردیم‏، ثبات را به اقتصاد ایران بازگرداندیم، مگر یادتان ‌رفت لحظه‌ای نرخ ارز عوض می‌شد، لحظه‌ای قیمت کالاها عوض می‌شد. اصلا مگر سرمایه‌گذار می‌توانست برای تولید فکر کند؟» جهانگیری در تمجید عملکرد دولت در دوره اول اظهار داشت: «منابع را به سمت تولید بردیم. فضایی درست کردیم با بین‌الملل می‌شود کار کرد. مردم باید دقت کنند که چقدر حرف‌هایی که کاندیدا برای حل مسائل کشور می‌زند حرف‌های واقعی است و چقدر شعارهای فریبنده است؟ ما راه انداختیم ماشین اقتصاد کشور را، سرعتش کم است ان‌شاء‌الله سرعتش هم افزایش پیدا می‌کند. یکی از اقدامات بدی که در دولت اتفاق افتاد سفره مردم کوچک شد». با درنگی کوتاه نسبت به اظهارات جهانگیری و مقایسه آن با شرایط کنونی می‌توان دریافت که تمام این اتفاقات در حال رخ دادن است. 
قیمت هر دلار آمریکا تنها در هفته جاری نزدیک به 3 هزار تومان افزایش داشت، سکه 11 میلیونی تبدیل به حقیقی تلخ شده و از سوی دیگر قیمت خانه در شهر تهران تنها در 5 ماه بیش از 50 درصد رشد کرده است. تورم محصولات خوراکی و تجربه تورم 41 درصدی سال گذشته، بخش کوچکی از کارنامه اقتصادی دولت است. شرایط اقتصادی کشور به گونه‌ای است که فضای روانی ترسیم شده و رعب و وحشت ایجاد شده توسط دولتی‌ها نسبت به رقبای‌شان در انتخابات، در حال  تجربه‌شدن است. 
******
سیدمحمدرضا بنی‌طبا، مدیر روابط عمومی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران در گفت‌وگو با «وطن امروز»:
دخالت دولت در بازار محصولات لبنی عامل التهاب اخیر است
مدیر روابط عمومی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران در تشریح علت رشد ناگهانی کره در روزهای اخیر گفت: با آغاز تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا علیه ایران در ابتدای سال 97 دولت تصمیم به واردات حجم زیادی از کالاهای اساسی با ارز 4200 تومانی گرفت. کره هم یکی از همین محصولات بود که دولت برای واردات آن، ارز 4200 تومانی به 13 شرکت تولیدکننده محصولات لبنی اختصاص داد. در همین راستا واردات کره تا اواخر خردادماه سال 98 انجام و 45 هزار تن کره با ارز 4200 تومانی وارد شد. از همان زمان تاکنون یعنی طی یک سال و نیم گذشته قیمت کره ثابت بوده است به طوری که قیمت هر قالب 100 گرمی کره 4500 تومان بوده است. با توجه به اینکه مصرف کره در کشور حدود 100 تن در روز است و با در نظر گرفتن اینکه از خرداد 98 تاکنون حدود 500 روز گذشته است، طبیعتا در این مدت تقریبا تمام کره‌های وارداتی به بازار عرضه و مصرف شده است. 
سیدمحمدرضا بنی‌طبا اظهار داشت: با توجه به اینکه دولت سال 98 کره را از اولویت اول تخصیص ارز به اولویت دوم منتقل کرد، دیگر ارز 4200 به این کالا داده نمی‌شود. از همین رو واردات کره با ارز نیمایی یا آزاد، به‌ صرفه نیست و بسیار گران‌تر از کره تولید داخل تمام می‌شود، بنابراین تقریبا تمام شرکت‌ها در حال تولید کره هستند. همین الان به اندازه مصرف 5-4 ماه کره در انبارهای شرکت‌های تولید‌کننده وجود دارد اما به دلیل آنکه مجوزهای مربوط به قیمت آن را از سازمان حمایت و ستاد تنظیم بازار دریافت نکرده‌اند، از عرضه کره به بازار خودداری می‌کنند. با این حال برخی دیگر از تولیدکنندگان، اقدام به عرضه کره با نرخ جدید بر اساس سازوکار تعیین‌شده در آیین‌نامه قیمت‌گذاری محصولات ساخت داخل کرده‌اند. طبق این آیین‌نامه محصولاتی که از منابع عمومی کشور استفاده نکرده‌اند، مشمول فرمول قیمت‌گذاری این آیین‌نامه می‌شوند. بنابراین کره 100 گرمی که اکنون با قیمت 8 هزار تومان در بازار وجود دارد، همان کره تولید داخل است که برخی شرکت‌های تولید‌کننده تصمیم به عرضه آن در بازار با قیمت حاصل از این آیین‌نامه گرفته‌اند. این شرکت‌ها با هدف آنکه سهم خود از بازار را از دست ندهند، منتظر اعلام قیمت سازمان حمایت نشده‌اند. در واقع چون بازار کره و به طور کل بازار محصولات لبنی، بر خلاف بازار خودرو یک بازار رقابتی است، هیچ تولیدکننده‌ای نمی‌تواند قیمت غیرواقعی اعلام کرده و سود نجومی ببرد. اگر بخواهیم به طور ریشه‌ای به موضوع نگاه کنیم، اصل و اساس ماجرا به دخالت دولت و نظام تصمیم‌گیری در بازار و برهم خوردن نظام عرضه و تقاضا بازمی‌گردد.
وی افزود: اتفاقی که اخیرا برای کره رخ داده و قیمت آن بالا رفته است، به دلیل دخالت دولت برای واردات کره با ارز 4200 تومانی و قیمت‌گذاری غیرمنطقی سازمان حمایت است. به بیان دیگر انجمن صنایع لبنی و شرکت‌های لبنی بارها به ستاد تنظیم بازار اعلام کرده بودند اجازه دهید قیمت محصولات لبنی را بتدریج واقعی کنیم، چرا که در نهایت کره وارداتی تمام می‌شود و در نهایت مصرف‌کننده با قیمت واقعی کره مواجه خواهد شد. با این حال توجهی به این درخواست‌ها نشد و اکنون قیمت کره به یکباره رشد قابل توجهی کرده است، چرا که کره وارداتی با ارز 4200 تومانی تمام شده و کره تولید داخل هم با هزینه‌های کنونی باید متناسب شود. از همین رو به یکباره این التهاب در بازار کره ایجاد شده است. تولیدات کره داخلی پاسخگوی نیاز کشور است.
وی گفت:30 تا 40 هزار تن کره در انبار شرکت‌های لبنی وجود دارد که مصرف 3 تا 4 ماه آتی کشور را تامین می‌کند. مشکل کنونی بازار کره هم ظرف 2 هفته آتی حل می‌شود، چرا که تولیدکنندگان داخلی توان تولید کل مصرف کره کشور را دارند و قیمت تمام‌شده آنها حدود 35 درصد کمتر از قیمت جهانی کره است. 
وی در پاسخ این سؤال که ریشه این مسائل کجاست، گفت: هرجا دولت در نظام عرضه و تقاضا دخالت کند، عدم شفافیت ایجاد می‌شود که نتیجه آن همین مسائل است. انجمن صنایع لبنی از همان ابتدای التهابات ارزی، مدافع تک‌نرخی شدن ارز بوده است. سال گذشته حدود 900 میلیون دلار ارز 4200 تومانی برای واردات نهاده‌های دامی اختصاص یافته است. مابه‌التفاوت این ارز با ارز بازار آزاد حدود 14 هزار میلیارد تومان است. با این حال الان نه دامدار، نه تولید‌کننده و نه مصرف‌کننده راضی نیستند. 
وی افزود: هدف سیاست‌گذار از اختصاص 900 میلیون دلار ارز 4200 راضی نگه داشتن مصرف‌کننده و دامدار بوده است اما هیچ‌کس از وضعیت کنونی راضی نیست. این سیاست طی 16 سال گذشته و از سال 83 و زمان تصویب قانون تثبیت قیمت‌ها در مجلس هفتم شروع شد. طراحان این طرح با این استدلال که «با ثابت نگه داشتن قیمت بنزین، قیمت اجناس ثابت می‌ماند» سیاست سرکوب قیمت‌ها را پایه‌گذاری کردند. با این حال در سال‌های پس از تصویب این قانون قیمت همه کالاها و خدمات بالا رفت، در حالی که قیمت بنزین ثابت بود. سیاست‌های اقتصادی تورمی است که سطح قیمت‌ها را بالا می‌برد، اگرنه تولیدکننده طمع‌کار نیست. 
بنی‌طبا در پایان اظهار داشت: در حال حاضر نژاد اکثر گاوهای موجود در دامداری‌های کشور، نژاد هولشتاین است. ویژگی این نژاد، تولید زیاد شیر است. هر رأس گاو این نژاد روزانه حدود 40 لیتر شیر تولید می‌کند. البته ویژگی شیر تولیدی این نژاد، چربی اندک است. با این حال کشور از لحاظ تولید چربی و کره مشکلی ندارد، به این دلیل که مازاد تولید شیر داریم و می‌توانیم کره مورد نیاز را تامین کنیم. البته مازاد تولید شیر در ایران به دلیل پایین بودن سرانه مصرف شیر در ایران است. علت پایین بودن سرانه مصرف شیر هم، فرهنگ غذایی غلط و قدرت خرید پایین مردم است. با این حال اگر دولت اجازه دهد قیمت‌گذاری محصولات تولیدی در فضای رقابتی این صنعت در اختیار تولیدکننده باشد، شرکت‌ها حاضرند برای کسب بازار بیشتر، با قیمت کمتری تولیدات خود را عرضه کنند.

Page Generated in 0/0179 sec