علی علیزاده*: این روزها از کف خیابان تا اتاق جلسات اندیشکده‌های سیاسی - امنیتی ایرانی و خارجی، تحلیل‌های عمومی و تخصصی از سرنوشت برجام تا مکانیسم ماشه و موضع ایران ارائه می‌شود. 

۱- ساز‌‌و‌کار حل اختلاف‌(dispute mechanism)‌ برجام به گونه‌ای طراحی شده است که در هر صورت و با کمترین بهانه می‌تواند علیه ایران تفسیر شود. این مساله که چرا در متن برجام موضوع مهم «خروج از معاهده» پیش‌بینی نشده، غفلت آشکار و مهمی است که متاسفانه صورت گرفته و به بهانه‌ای برای آمریکا و ادعاهای استعماری‌اش تبدیل شده است. 

۲- درست است که 3 کشور اروپایی و چین و روسیه تفسیر آمریکا در بازگشت تحریم‌ها را نمی‌پذیرند و متکی به ادبیات اخلاقی و حقوقی می‌توان گفت آمریکا حق بهره‌گیری از مکانیسم ماشه را ندارد اما به جرات می‌توان ادعا کرد با این استدلال‌های زیبا برای ملت ایران آبی گرم نمی‌شود. 

۳- آنچه روشن است اینکه آمریکا در قالب تحریم‌های ثانویه یا یکجانبه 6 قطعنامه پیش از سال ۱۳۹۲ بویژه قطعنامه مهم و جامع ۱۹۲۹ را اعمال خواهد کرد. از آنجا که ماهیت اقتصاد سرمایه‌داری، اروپایی و مبتنی بر شرکت‌های خصوصی و غیردولتی است، بیانیه کشورهای اروپایی در عمل ارزش چندانی ندارد. مگر آنکه اروپا در عمل و به صورت ملموس در مراودات بانکی و اقتصادی و خرید نفت ایران مشارکت کند که تصور چنین اقداماتی از اروپا حتما چیزی جز توهم نخواهد بود، بویژه آنکه اروپا در 4 سال گذشته با بازی‌هایی چون خط ویژه مالی یا اینستکس عملا دستگاه دیپلماسی کشورمان را به سخره گرفته است و ما هم ساده‌دلانه منتظر آغاز به کار این فرآیند هستیم. 

۴- نمی‌خواهم سویه نقادی را به سوی برجام، دولت روحانی یا دستگاه دیپلماسی بگیرم اما یک نکته را مصرانه متذکر می‌شوم که نامه 3 کشور اروپایی و گفتاردرمانی اروپایی‌ها را دستمایه تدلیس و غسل تعمید اروپایی‌ها قرار ندهید، در تحلیل رفتار اروپا و آمریکا به صورت شفاف به مردم توضیح دهید که اروپا و آمریکا گرچه در گفتار متمایز اما در عمل جبهه واحدی علیه ملت ایران هستند و در ادامه هم خواهید دید که گر چه تن به تشکیل کمیته ناظر شورای امنیت برای اعمال تحریم‌ها نمی‌دهند اما در عمل تابع خزانه‌داری آمریکا و اوفک خواهند بود. هشدار من به عدم تدلیس در داخل از آن رو است که جمهوری اسلامی ایران در روزهای آینده تصمیمات راهبردی و مهمی اتخاذ می‌کند و اروپا هم مجبور می‌شود نقاب نمایشی‌اش را کنار بزند و در کنار آمریکا بایستد. 

۵- با اسنپ‌بک جنازه برجام به خاک سپرده می‌شود. بدیهی است برای ایران ماشه دور جدیدی از اقدامات چکانده می‌شود که حداقل آن برگشت کل چرخه هسته‌ای ایران به قبل از سال ۱۳۹۲ است.

* نماینده مردم مراغه و عجب‌شیر/عضو هیأت‌رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس