گروه سیاسی: وزیر خارجه آمریکا در تازهترین موضع خود درباره تحریمهای ایران مدعی شد سیاست این کشور در خروج از برجام از حمایت همزمان جمهوریخواهان و دموکراتها برخوردار بوده است.
آمریکای خوب و آمریکای بد! این تقسیمبندی را میتوان از پرتکرارترین گزارههای تحلیلگران سیاسی و رسانههای جریان غربگرا دانست؛ تقسیمبندی آشنایی که پس از انتخاب «باراک اوباما» به عنوان رئیسجمهور آمریکا در سال 2008 بارها مورد تکرار و تایید قرار گرفت، تا جایی که حتی برخی مقامات دولت ایران هم در مواضع خود سعی کردند از جریان دموکرات به عنوان نشانی از آمریکای خوب در برابر آمریکای بد جمهوریخواهان یادآوری کنند. به گزارش «وطن امروز»، در این میان تجربه توافق هستهای در دوره زمامداری دموکراتها و خروج ترامپ جمهوریخواه از آن باعث شد این دوگانهسازی در سالهای گذشته بیش از پیش برجسته شود و رسانههای اصلاحطلب و متمایل به دولت تبدیل به بخشی از ستاد انتخاباتی جو بایدن در داخل کشور شوند و روزی روی کار آمدن بایدن را با تعبیر «بازگشت به برجام» مژده دهند و روز دیگر از پیروزی وی به عنوان «رویای ایرانی آبان 99» یاد کنند.
تلاشها برای تثبیت این گزاره و تقسیم حکمرانان آمریکا به دسته خوبها و بدها هر چند در جهان ذهنی نیروهای غربگرا نوید آغاز مسیری جدید در صورت پیروزی بایدن میدهد اما مواضع دموکراتها در ماههای اخیر نیز موید آن است اختلاف الاغها و فیلها بر سر هر چیز که باشد، دخلی به برجام و امتداد تحریمها ندارد. چند ماه پیش بود که «آنتونی بلیکمن» مشاور سیاست خارجی جو بایدن با اشاره به خروج ترامپ از برجام گفت: در صورتی که بایدن در انتخابات به پیروزی برسد، تحریمها را تا زمان رسیدن به «توافقی قویتر» و «طولانیمدتتر» حفظ خواهد کرد. این موضع بلیکمن که نشان از طرح مشترک بایدن و ترامپ برای وادارسازی ایران به قبول تعهدات بیشتر در زمینههای غیرهستهای داشت، اخیرا از سوی مایک پمپئو نیز مورد تاکید قرار گرفت. وزیر خارجه آمریکا در گفتوگو با رسانه «مدیا لاین» درباره اعمال تحریمهای یکجانبه این کشور علیه ایران گفت: آنچه دولت ترامپ انجام داده است از حمایت بزرگ 2 حزب برخوردار است. پمپئو افزود: اکنون 6 هفته است نامهای از صدها عضو کنگره از هر طیف سیاسی آمریکا دریافت کردهام که همه آنها خواستار اقدام آمریکا در راستای ممانعت از توان ایران برای خرید و فروش تسلیحات شدهاند. پمپئو مدعی شد کشورهای اتحادیه اروپایی مانند فرانسه و انگلیس از سیاست آمریکا در برابر ایران راضی هستند، حتی اگر آن را به طور علنی بیان نکنند. امیدوارم اگر رئیسجمهور ترامپ دوباره در انتخابات پیروز نشد، گروه جو بایدن این تهدید را مانند ما درک کرده و به اطمینان حاصل کردن از اینکه آمریکا و اسرائیل امنیت دارند، ادامه دهند.
همدلی و همصدایی 2 حزب آمریکایی برای تحت فشار قرار دادن ایران و پیگیری رویکردی مشابه در این زمینه در عین آنکه نشان از مردود و خیالی بودن تفکیکهای جریان غربگرا دارد، موید این نکته نیز است که تغییر ادبیات سیاسی هیچکدام از این 2 گروه رقیب باعث ایجاد شکاف داخلی (آنچنان که رسانههای غربگرا بازنمایی میکنند) در مواجهه با کشورمان نمیشود.
* نزاع تحریمی با چین و روسیه
تلاش ناکام آمریکا در تمدید تحریم تسلیحاتی ایران و متعاقبا ناکامی در فعالسازی مکانیسم ماشه باعث شده این روزها پمپئو با تهدید به اعمال تحریم نسبت به هر دولتی که با تحریم ایران همراهی نکند، آخرین تقلاهای خود را برای جلوگیری از آغاز خرید و فروشهای تسلیحاتی ایران انجام دهد. وی در گفتوگو با روزنامه واشنگتن اگزمینر، درباره تحریمهای سازمان ملل که دولت آمریکا مدعی شد به طور یکجانبه علیه ایران بازگردانده است و تحریم تسلیحاتی نیز بخشی از این تحریمهاست، گفت: ما سراغ تکتک موارد نقض [این تحریمها] میرویم. درباره تخطی چین، تخطی روسیه یا فروش تسلیحات، وضع اینگونه خواهد بود. این تحریمهای «شورای امنیت سازمان ملل» موضوعی جدی است. پمپئو در این گفتوگو قدرتهای اروپایی را مقصر دانست که هنوز «افسانه جام مقدس برجام را به عنوان چیزی باارزش در سرشان جای دادهاند» و مدعی شد تلاشهای آمریکا برای ممانعت از خرید تسلیحات جدید توسط ایران بیش از اینکه به نفع آمریکا باشد، به نفع کشورهای اروپایی است.
او در ادعای دیگری علیه ایران مطرح کرد: داشتن تانکهای چینی، سامانه دفاع هوایی چینی یا سامانههای موشکی دفاعی در ایران در درجه اول مردم ایران را تهدید میکند و در درجه دوم تهدیدی برای مردم خاورمیانه است. کسان دیگری که در معرض این تهدید قرار دارند مردمی هستند که در اروپا زندگی میکنند. وزیر خارجه آمریکا ادامه داد: فکر میکنم مردم اروپا به این نتیجه خواهند رسید فروش این سامانههای تسلیحاتی به ایران از سوی چین نباید مورد حمایت دولتهایشان قرار بگیرد. آنها (کشورهای اروپایی) واقعا باید برای اعمال قطعنامههای موجود شورای امنیت در کنار آمریکا باشند. پمپئو 3 ماه پیش نیز با انتشار توئیتی و ابراز نگرانی از خرید 2 جنگنده «سوخو30» و «جی10» از روسیه و چین، سعی کرد با ترسیم برد این جنگندهها تا اروپا به پروژه ایرانهراسی خود ادامه دهد. وزیر خارجه آمریکا با انتشار متنی در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «اگر تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران در اکتبر منقضی شود، ایران قادر به خریداری جنگندههایی مانند «سوخو۳۰» از روسیه و «جی۱۰» از چین خواهد بود. با این هواپیماهای بشدت مرگبار، اروپا و آسیا میتواند در چنگ ایران باشد. آمریکا هرگز اجازه نمیدهد این اتفاق بیفتد».
خشم آمریکا از آغاز مبادلات نظامی ایران و ترمیم سیستم دفاعی ایران که روسیه نیز از آن منتفع خواهد شد، با واکنش مقامات این کشور روبهرو شد. در همین زمینه سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در گفتوگو با شبکه العربیه با بیان اینکه چیزی به نام تحریم تسلیحاتی ایران وجود ندارد، گفت: شورای امنیت در قطعنامه ۲۲۳۱ مطابق بند هفتم منشور سازمان ملل که برجام را تایید میکند، اعلام کرد ارسال تسلیحات به ایران و صادرات اسلحه از این کشور موضوع مورد بررسی شورای امنیت است. وی تاکید کرد: روز ۱۸ ماه اکتبر سال ۲۰۲۰ تحریم تسلیحاتی ایران متوقف خواهد شد و هیچگونه محدودیتی پس از این تاریخ اعمال نخواهد شد. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه هم روز گذشته گفت تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران هیچ پیامد سیاسی یا عملی برای همکاری مسکو با تهران در پی نخواهد داشت. کنستانتین کاساچف، رئیس کمیته خارجی سنای روسیه نیز با انتشار متنی در صفحه شخصی خود در فیسبوک گفت این کشور به رغم تصمیم واشنگتن برای تحریم کشورهایی که روابط نظامی و فنی با ایران داشته باشند، به همکاری با ایران ادامه خواهد داد. کاساچف در ادامه این متن نوشت: دیدار کمیتههای داخلی ایران و روسیه برای همکاری تجاری و اقتصادی در پاییز انجام خواهد شد و همکاری به رغم اقدامات تحریمی آمریکا ادامه خواهد یافت. قانونگذار روس گفت: واشنگتن پس از شکست برای اعمال تحریمهای سازمان ملل علیه ایران در ماه آگوست، به ابزار شناختهشدهترش در زمینه اولتیماتومها و تحریمها بازگشته است.