مستند «داغ قره‌‌باغ» روایتی است دست اول از یک جنگ و درگیری تاریخی میان ۲ کشور ارمنستان و آذربایجان بر سر منطقه «قره‌باغ» که همزمان با اوج‌گیری تنش‌های اخیر میان این ۲ کشور بر سر این منطقه از سوی «سفیرفیلم» منتشر شد. سینا حسین‌پور، کارگردان مستند «داغ قره‌باغ» یادداشتی را برای «وطن امروز» درباره دلایل و اهمیت ساخت این مستند نوشته است که در ادامه می‌خوانیم.

***

به دنبال آغاز مجدد درگیری‌ها بین ۲ جمهوری آذربایجان و ارمنستان در هفته‌های اخیر، بار دیگر مساله قره‌باغ در صدر خبرهای منتشره توسط رسانه‌های گروهی قرار گرفت. بررسی عملکرد رسانه‌های داخلی در قبال این مناقشه نشانگر نوعی شوک‌زدگی و سردرگمی است تا جایی که برخی رسانه‌ها ترجیح دادند به کلی از استراتژی سکوت پیروی کنند. طی 30 سال گذشته جز چند مقاله علمی نسبتا گنگ که با کلی‌گویی و تکیه بر منابع ضعیف همراه بوده، فعالیت رسانه‌ای خاصی در راستای تنویر افکار عمومی در قبال مناقشه قره‌باغ صورت نپذیرفته و این مهجوریت باعث شده است که قره‌باغ به پدیده ناشناخته‌ای تبدیل شود. بنابراین هنگام کوچک‌ترین تبادل آتش در خطوط مرزی ۲ کشور همسایه، موجی از سردرگمی در رسانه‌های داخلی شکل گرفته است که بخش مهمی از آن، نه به دلیل فقر اطلاعاتی، بلکه به دلیل تردید در موضع‌گیری بوده است که همان نیز به نوبه خود برخاسته از ناشناختگی موضوع است. 

با توجه به اشتراکات مذهبی و قومی میان هموطنان آذری و اهالی جمهوری آذربایجان، حساسیت زیادی روی اخبار بالادست ارس در کشورمان وجود دارد و همین موضوع، اهمیت رسانه در مدیریت فضای فکری جامعه را دوچندان می‌کند. اما سردرگمی رسانه‌های معتمد داخلی در شرایط موجود، به معنای باز شدن عرصه برای جولان رسانه‌های مغرض خارجی خواهد بود و این روند در بلندمدت می‌تواند به وقوع بحران‌های اجتماعی و امنیتی منجر شود، در حالی که این اشتراکات به معنای یک جاده دو‌‌طرفه بوده و در صورتی که با فعالیت رسانه‌ای قابل قبولی همراه شود، علاوه بر دفع خطرات امنیتی در داخل کشور، حتی قادر به کنترل اذهان عمومی مردمان قفقاز نیز خواهیم بود. 

بی‌‌شک، عرصه رسانه یک عرصه بی‌رقیب نیست و باید اذعان کرد در دهه اخیر، هر چه از محافظه‌کاری فاصله گرفته و به صراحت لهجه نزدیک شده‌ایم، به همان میزان از نقش رسانه‌های اپوزیسیون خارجی در مدیریت افکار عمومی کاسته شده است. اگر بلندگویی در داخل کشور برای تنویر اذهان عمومی در قبال پدیده‌های آن سوی ارس وجود نداشته باشد، مشخصا بلندگوهای بیگانه وارد عرصه شده و پرچمداری خواهند کرد. 

اگر چه با توجه به تحولات سال‌های اخیر قفقاز، همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد شعله‌ این جنگ با توافق ۲ کشور در مسکو، فروکش کرد اما مساله قره‌باغ را نباید بار دیگر به بوته فراموشی سپرد، چرا که این بحران در هر زمان دیگری و با هر شدتی که بروز کند، به همان میزان بر امنیت ملی کشورمان تاثیرگذار خواهد بود و در واقع، آتش‌بس‌های کوتاه‌مدت، به معنای فرصت‌های کوتاه‌مدت برای حفظ و تقویت امنیت کشور است که این مهم، جز با تنویر افکار عمومی و اتخاذ مواضع شفاف امکان‌پذیر نخواهد بود.