ابراهیم حسن‌بیگی داستان‌نویسی را سال 59 آغاز کرد و با شروع جنگ تحمیلی به کردستان رفت و از آن پس اغلب آثار او حال و هوای دفاع مقدسی به خود گرفت. نخستین کتابش سال 67 منتشر شد. از او تاکنون بیش از 140جلد کتاب داستان منتشر شده ‌است. 

حسن‌بیگی علاوه بر نوشتن رمان‌هایی مانند اشکانه، ریشه در اعماق، نشانه‌های صبح و معمای مسیح در حوزه دفاع‌مقدس، رمان‌های ماندگاری در حوزه معارف دینی نیز نوشته است، از جمله رمان محمد (که به بیش از 5 زبان ترجمه شده ‌است) و نیز رمان قدیس که یکی از آثار پرفروش او است. 

به مناسبت سالروز رحلت پیامبر گرامی اسلام(ص) در گفت‌وگو با حسن‌بیگی نگاه کوتاهی انداختیم به وضعیت چاپ و نشر آثار هنری درباره شخصیت پیامبر اسلام(ص). ابراهیم حسن‌بیگی در گفت‌وگو با «وطن امروز» ضمن انتقاد از کم‌کاری فعالان فرهنگی در تولید آثار فاخر برای معرفی شخصیت پیامبر(ص) از عدم حمایت شایسته نهادهای مسؤول از معدود آثار منتشر شده در این حوزه گلایه کرد. 

***

* به نظر می‌رسد موضوع زندگی پیامبر و شخصیت ایشان جایگاه خود را در فضای فرهنگی و هنری آنچنان که باید و شاید پیدا نکرده است و کارهای انجام و ارائه شده در خور اهمیت این موضوع نبوده است؛ با این گزاره موافق هستید؟

بله! کاملا موافقم. در این 40 سال انقلاب درباره پیامبر به اندازه انگشتان دست رمان فاخر و تراز اول نداریم. واقعا نمی‌دانم این کم‌کاری را چگونه می‌شود توجیه کرد. شاید نخستین نوشته‌ای که می‌شود نام آن را رمان گذاشت، همان کتاب «محمد» است که سال 85 نوشته شد. کارهای دیگر شبه‌داستان و شبه‌رمان بوده‌اند. 

ما نیاز داریم درباره شخصیت اول اسلام، کسی که همه ما به او متصل هستیم و به او شناخته می‌شویم، بیشتر حرف بزنیم و بیشتر به معرفی ایشان بپردازیم. متاسفانه هر از گاهی می‌شنویم که یک رسانه اروپایی به ساحت پاک و نورانی پیامبر اسلام توهین کرده است؟ چرا چنین اتفاقی رخ می‌دهد؟ اروپایی‌ها که سرانه مطالعه بالایی دارند، چرا باید تصورشان نسبت به پیامبر اینگونه باشد؟ وقتی به این سوالات دقت کنیم، می‌بینیم یکی از علل این موضوع، همین کم‌کاری ما است. ما چقدر آثار فاخر و هنری که توده مردم آن را مطالعه کنند برای پیامبر تولید کرده‌ایم؟ چقدر از این نوشته‌ها را ترجمه و درست توزیع کرده‌ایم تا مردم اروپا تصویر روشن و صحیحی از پیامبر را پیش چشم خود ببینند؟ اینها مشکلات اساسی‌ای است که در این حوزه داریم. درست است که ما در زمینه‌های تحقیقی، پژوهشی و علمی آثار خوبی را برای پیامبر تولید کردیم اما این تولیدات به درد قشر نخبگانی می‌خورد، ما باید متناسب با توده مردم هم آثاری را تولید کنیم که مطالعه آن ذهنیت آنان را نسبت به پیامبر تصحیح کند. 

 

* شما رمان «محمد» را با همین انگیزه نوشتید؟

بله! اگر خاطرتان باشد سال‌ها قبل در دانمارک اهانت شدیدی به پیامبر شد و احساسات مسلمانان را جریحه‌دار کرد. خب! مسلمانان در واکنش به این اهانت دست به کارهای متفاوتی زدند، از تظاهرات و راهپیمایی گرفته تا تجمع مقابل سفارت دانمارک و از این دست امور. من وقتی این صحنه‌ها را نگاه می‌کردم، با خودم فکر می‌کردم واقعا تاثیر عملی این تظاهرات‌ها چیست؟ آیا آن تاثیر واقعی و کارآمد را خواهد گذاشت؟ خب! می‌دانید که رسانه‌های غربی هم آنچنان به پوشش خبری این اعتراض‌ها نمی‌پرداختند و این حرکت‌ها هم درست منعکس نمی‌شد. همین امر بود که باعث شد تصمیم بگیرم با زبان هنر و با جامعه هدف کشورهای خارجی، دست به نوشتن رمانی درباره پیامبر بزنم. یعنی از همان اول، نیتم ترجمه این کتاب بود. این رمان را از همان ابتدا با نیت نشر برون‌مرزی نوشتم. این رمان از زبان یک فرد یهودی است که از طرف شورای علمای یهود مامور می‌شود برای اطلاع از دعوت پیامبر درباره ایشان تحقیق کند و گزارش بدهد. 

 

* کار ترجمه چگونه انجام شد؟ 

من فکر می‌کنم کار خودم را درست انجام دادم ولی مدیران و مسؤولان کاری که باید می‌کردند، نکردند. من بعد از نوشتن کتاب، پیش خیلی از مدیران و مسؤولان رفتم تا در هزینه‌های ترجمه و نحوه توزیع کمکم کنند اما موفق نشدم. از نهاد ریاست‌جمهوری تا وزارت ارشاد، همگی ما را ارجاع دادند به سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی. اگرچه سازمان فرهنگ و ارتباطات وظیفه سازمانی‌اش حمایت از اینگونه آثار است اما متاسفانه آنها هم به این موضوع بی‌اعتنایی کردند. در نهایت مجبور شدم خودروی پرایدم را بفروشم تا هزینه ترجمه این کتاب را تهیه کنم. این کار را کردم و کتاب را فرستادم برای ترجمه. در میانه کار بود که از طرف انتشارات الهدی که وابسته به سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است با من تماس گرفتند که هزینه ترجمه این کتاب را تقبل می‌کنند. اگرچه سازمان در این بخش به من کمک کرد اما این اثر نیاز داشت در بخش معرفی و توزیع توسط رایزنی‌های فرهنگی ما در خارج از کشور حمایت شود که این اتفاق نیفتاد. 

 

* وضعیت کنونی این رمان چگونه است؟ 

این رمان در داخل کشور تاکنون به چاپ هشتم رسیده است. اخیرا یک انتشاراتی مسؤولیت ترجمه آن به زبان اسپانیولی را برعهده گرفته است. چندی پیش نیز در کشور ترکیه به زبان ترکی استانبولی ترجمه شد. در مجموع رمان محمد(ص) تاکنون علاوه بر زبان اسپانیایی، به زبان‌های عربی، ترکی، ازبک و انگلیسی نیز ترجمه شده است.