باراک اوباما، رئیسجمهوری پیشین آمریکا که این روزها به صورت تمامعیار در حمایت از بایدن سخنرانی میکند، دیروز در حالی که از نامزد دموکراتها دفاع میکرد، به بیان بخشی از واقعیتهای جامعه آمریکا پرداخت. وی گفت: تنها کسانی که وضعشان از 4 سال قبل بهتر شده، تریلیاردرهایی هستند که از سیاست کاهش مالیات ترامپ بهره بردهاند. او قادر به ایجاد توسعه رفاهی نیز نبوده است به طوری که میلیونها خانواده آمریکایی نمیتوانند غذایی در سفره خود داشته باشند.
***
گروه بینالملل: انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در حالی 5 روز دیگر برگزار میشود که برای دومین بار در 4 سال گذشته جنجال زیادی بر سر امکان استناد به نظرسنجیهای انتخاباتی بر پا شده است.
سال 2016 حتی معتبرترین مؤسسات نظرسنجی آمریکا که در سطح جهانی برای خود نامی دست و پا کردهاند هم به پیروزی راحت و قاطع هیلاری کلینتون، نامزد حزب دموکرات آمریکا برابر دونالد ترامپ کمتر شناختهشده تا آن زمان، رای داده بودند اما این اتفاق نیفتاد و پیروزی ترامپ اما و اگرهای فراوانی را درباره عملکرد شرکتهای حتی مستقلتر نظرسنجیهای انتخاباتی پدید آورد که شعلههای آن دامن انتخابات سهشنبه آینده ریاستجمهوری آمریکا را هم گرفته است.
اگر چه مؤسسات نظرسنجی از اصلاح فرآیندها و سبک علمی نظرسنجیهای خود خبر میدهند اما در 2 طرف انتخابات آمریکا همچنان اعتمادی به آنها نیست. دموکراتها اگر چه از بار روانی پیشتازی نسبی بایدن در نظرسنجیها خوشحالند اما در ورای عملیات روانی خود به سرنوشت انتخابات 2016 مینگرند.
* باگ نظرسنجیها کجاست؟
درباره شبهههای موجود درباره اصل نظرسنجیها (که از حالا جشن پیروزی بایدن را گرفتهاند) نکاتی وجود دارد که باید به آنها نیز توجه کرد. یکی از این دلایل که در رسانههای جدیتر آمریکا هم به آن پرداخته شده این است که اصولا طرفداران ترامپ (یا لااقل خیلیهای آنها) روی خوشی با نظرسنجی و کار علمی و... ندارند. در همین ارتباط «شان ترندی» تحلیلگر ارشد مجموعه «ریل کلیر پالتیکس» (که نتایج نظرسنجیهای این مؤسسه را در روزهای گذشته در «وطن امروز» خواندهاید) یکی از دلایل خطای نظرسنجیهای انتخاباتی را این میداند که محافظهکاران طرفدار ترامپ به محض اینکه میشنوند کسی از طرف رسانههای جریان اصلی در آمریکا با آنان تماس گرفته است، تلفن را قطع میکنند. وی میگوید: آنان به این رسانهها اعتماد ندارند و این امر میتواند بر دقت نظرسنجیها تاثیر بگذارد. واقعیت این است که از میان رسانههای مطرح آمریکایی، فاکسنیوز یک تنه از ترامپ حمایت میکند در حالی که بقیه، از شبکههای خبری و تلویزیونی مانند سنانان، سیبیاس، ایبیسی و انبیسی گرفته تا مطبوعات بانفوذ مانند نیویورکتایمز و واشنگتنپست مخالف ترامپ و حامی بایدن هستند.
* باگ آرای پستی
بحث دومی که ممکن است در نهایت به ضرر دموکراتها تمام شود، موضوع آرای پستی است. بر اساس آمارهای رسمی تا عصر دیروز چهارشنبه 80 میلیون آمریکایی رای خود را به صورت پستی دادهاند. کلیت این موضوع به سود دموکراتهاست، چرا که محافظهکاران و طرفداران ترامپ به صورت سنتی روی خوشی به این مدل رای دادن نشان ندادهاند. داستان برای دموکراتها آنجا سخت میشود که خطاهای ساده و پیش پا افتاده رایدهندگان آمریکایی میتواند سبب ابطال برگ رای آنها شود.
در این باره شان ترندی به مواردی از قبیل سهلانگاری در به روز کردن آدرس و اشتباه در نوشتن تاریخ تولد اشاره میکند. به این موارد باید عدم تطابق امضای رایدهنده با آنچه در بانک اطلاعاتی دولت موجود است را اضافه کرد. این مورد شاید متداولترین دلیل برای ابطال رای است. در عین حال در مواردی که امضای شاهد لازم است، ممکن است یا موضوع گرفتن امضای شاهد فراموش شود یا امضای او نیز با امضای موجود در سیستم دولت نخواند. به هر حال ابطال آرای پستی موضوعی است که وقتی تعداد رایدهندگان پستی سر به دهها میلیون میزند میتواند به فاکتوری تعیینکننده در نتیجه انتخابات بدل شود.
* ترس دموکراتها از چیست؟
نکاتی که اشاره شد دلیل ترس دموکراتهاست. بر اساس نظرسنجیها 60 درصد دموکراتها گفتهاند رای دادن پستی را ترجیح میدهند. این درصد در اردوگاه حامیان ترامپ فقط 17 درصد است. حالا این نکته را هم در نظر باید گرفت که به حکم برخی قضات آمریکایی (احتمالا حامی ترامپ) همه آرای پستی که بعد از روز انتخابات دریافت میشود (در برخی ایالتهایی که از قضا شانس دموکراتها کم نیست) باطل محسوب شده و شمرده نمیشود. اینگونه آرای دموکراتها باز هم کمتر میشود و شانس ترامپ بیشتر. این امر وضعیت دموکراتها را در ایالتهایی که رقابت نزدیک است، شکننده میکند. به طور مثال در فلوریدا که ایالت کلیدی است که حتی میتواند سرنوشت انتخابات را رقم بزند، همیشه رقابت بین نامزد دموکراتها و جمهوریخواهان تنگاتنگ بوده است. از سال ۱۹۹۲ تا امسال نزدیک به ۵۱ میلیون رای در انتخابات ریاستجمهوری در فلوریدا داده شده است. اختلاف بین نامزدهای دموکرات و جمهوریخواه تنها ۲۰ هزار رای است. تا روز ۲۵ اکتبر دموکراتها ۵۹۶۰۰۰ رای پستی بیش از جمهوریخواهان ارسال کردهاند، لذا خطر ابطال آرا اگر رقابت مانند سالهای ۲۰۰۰ و ۲۰۱۶ نزدیک شود، دموکراتها را تهدید میکند. برای ابطال نشدن آرا هم دموکراتها در نهایت باید به دیوان عالی آمریکا شکایت کنند که آنجا هم برتری محسوس جمهوریخواهان عملا شانسی برای بایدن نمیگذارد.
تایید صلاحیت قاضی «ایمی کنی برت» نامزد دونالد ترامپ برای عضویت در دیوان عالی آمریکا توسط سنا آن هم در این لحظه حساس که به احتمال قوی دعواهای حقوقی در جریان انتخابات در پیش است، بویژه در صورتی که آرا در برخی موارد کلیدی به هم نزدیک باشد، فوقالعاده برای ترامپ دارای اهمیت است. سال ۲۰۰۰ رای اکثریت قضات دادگاه عالی آمریکا (۵ در برابر ۴) در یک رویارویی پنهان ایدئولوژیک، در نهایت جورج بوش جمهوریخواه را روانه کاخ سفید کرد. اخیرا در نظرسنجی موسسه گالوپ، وقتی از مردم سوال شد صرفنظر از اینکه از کدام یک از ۲ نامزد حمایت میکنید، فکر میکنید چه کسی پیروز میشود؟ ۵۶ درصد گفتهاند ترامپ و ۴۰ درصد گفتهاند بایدن. بایدن در این میان فقط یک شانس دارد؛ به طور قاطع پیروز انتخابات شود. آنچه نباید از نظر دور داشت اینکه دموکراتها و جمهوریخواهان در آمریکا مثل اکثر نقاط دنیا تنها نظرسنجیهایی را منتشر میکنند که دال بر پیروزی کاندیدای آنها باشد. تنها نظرسنجیهای نسبتا قابل اعتمادتر نظرسنجیهای انجام شده توسط مؤسسات نسبتا مستقلتر نظرسنجی است که آن را هم باید در چارچوب ملاحظاتی که به آن اشاره شد تحلیل کرد.
* کاخ سفید: پایان کرونا دستاورد بزرگ ریاستجمهوری ترامپ!
با افزایش عجیب و غریب تلفات کرونا در آمریکا، کاخ سفید دیروز در ادعایی عجیب مدعی پایان دادن به کرونا به عنوان یکی از دستاوردهای دولت ترامپ شد. در همین ارتباط دیروز دفتر سیاستگذاری علوم و فناوری کاخ سفید «خاتمه دادن به پاندمی کووید-۱۹» را در فهرست دستاوردهای بزرگ دور اول ریاستجمهوری ترامپ قرار داد(!) این در حالی است که آمار مبتلایان به کرونا در سراسر ایالات متحده بشدت افزایش یافته و ظرفیت اکثر بیمارستانهای آن تکمیل است.
* هیچ کدام شکست را نمیپذیرند
بازنده انتخابات سهشنبه آینده آمریکا چه ترامپ باشد و چه بایدن، در اصل این موضوع تغییری ایجاد نمیکند که هیچ یک از هواداران 2 طیف حاضر به پذیرفتن نتیجه انتخابات نیستند. نتیجه نظرسنجیای که به طور مشترک از سوی رویترز و مرکز سنجش افکار عمومی ایپسوس انجام شده، حاکی از آن است در اردوگاه جمهوریخواهان و دموکراتها از هر ۱۰ حامی انتخاباتی دونالد ترامپ و جو بایدن، 4 نفر در صورت ناکامی نامزد مورد علاقه خود، حاضر به پذیرش نتیجه انتخابات نخواهند بود. طبق این نظرسنجی، ۴۳ درصد از حامیان بایدن زیر بار پیروزی ترامپ نخواهند رفت و در مقابل ۴۱ درصد از آمریکاییهایی که خواهان تمدید دوره زمامداری ترامپ هستند، پیروزی بایدن را نخواهند پذیرفت. در این میان ۲۲ درصد از حامیان بایدن و ۱۶ درصد از حامیان ترامپ از تمایل برای حضور در اعتراضات خیابانی در صورت عدم توفیق نامزد مورد علاقهشان گفتهاند. نکته جالب درباره نظرسنجی رویترز آن است که بهرغم گمانهزنیهای قبلی، تمایل طرفداران نامزد دموکرات برای حضور در اعتراضات خیابانی ۶ درصد بیشتر است.
***
[بیاعتمادی مردم به سیاست و حکومت در آمریکا]
تحلیل جدید داده ترند گوگل نشان داد تعداد بسیاری از رایدهندگان آمریکایی برای تحقیق درباره موضوعاتی چون فساد و «دروغهای ترامپ» در بحبوحه انتخابات ریاستجمهوری قریبالوقوع ۲۰۲۰ به این موتور جستوجوگر محبوب روی میآورند. بر مبنای این نظرسنجی، بیاعتمادی آمریکاییها به دولت فدرال کشورشان در بحبوحه پاندمی ویروس کرونا، اعتراضات برای برابری و اصلاح پلیس شدت گرفته است. در نتیجهگیری این نظرسنجی آمده است: از فساد گرفته تا لاپوشانیها، با تجزیه و تحلیل بیش از ۱۷۰۰ اصطلاح و کلیدواژه مرتبط با بیاعتمادی به دولت در تمام ایالتها از طریق بررسی دادههای ترند گوگل، به بیاعتمادی به دولت آمریکا نگاهی انداختیم. به طور کلی ۲۰۲۴ آمریکایی در این مطالعه که در بازه زمانی پنجم تا هفتم اکتبر صورت گرفت، مورد نظرسنجی قرار گرفتند. طبق برآوردها ۴۷ درصد از آنها مذکر و ۵۳ درصد مونث بودند. جمهوریخواهان ۳۲ درصد از شرکتکنندگان را تشکیل میدادند، در حالی که دموکراتها و افراد مستقل به ترتیب ۴۰ و ۲۲ درصد شرکتکنندگان را تشکیل میدادند. نکته جالب توجه اینکه در نظرسنجیای که چند سال قبل از سوی موسسه گالوپ انجام شد عملکرد سیاستمداران، نخستین رتبه را در میان عوامل نگرانی جامعه آمریکا به خود اختصاص داده بود.
***
آیا آمازون به داد ترامپ میرسد؟
بزرگترین فروشگاه جهان همواره رابطهای خوب با خانواده ترامپ داشته است و حتی شواهدی وجود دارد که در انتخابات ریاستجمهوری 2016 به همراه فیسبوک به طور غیرمستقیم به تبلیغات آنلاین به نفع نامزد جمهوریخواهان مبادرت کرده است. در کارزار 2020 ترامپ هم این ابرشرکت که تحت مالکیت جف بزوس، ثروتمندترین مرد جهان است رابطه خود را با ستاد انتخاباتی رئیسجمهور حفظ کرده اما به نظر میرسد با نزدیک شدن به روز نهایی انتخابات (13 آبان) آمازون کمی دست به عصا شده است. آمازون حدود ۲ هفته پیش در جریان ابتلای ترامپ و همسرش به کرونا، با یک مانور تجاری عجیب که جنبه تبلیغاتی زیادی هم داشت ادعا کرد فروش آنلاین اقلام بهداشتی مرتبط با بیماری «کووید-19» یکشبه افزایشی چشمگیر بعضا تا ۳ برابر قبل داشته است؛ اقلامی نظیر دماسنج، دستمال مرطوب ضدعفونیکننده و دستگاه اکسیژنسنجی انگشتی. این موضوع از آن جهت حائز اهمیت بود که به جامعه چنین القا میکرد که حامیان ترامپ حس همذاتپنداری زیادی نسبت به او دارند. همچنین آمازون اعلام کرد اقلام بهداشتی منقش به آرم انتخاباتی ترامپ 2020 هم فروشی دوچندان در همین مدت داشته است. حال اما با نزدیک شدن به انتخابات سهشنبه هفته آینده و افزایش فاصله آرای الکترال بایدن با ترامپ که چشمانداز انتخاب مجدد رئیسجمهور فعلی را کمرنگتر میکند، بزوس ظاهرا میخواهد به سمت دموکراتها غش کند و رفتار حمایتیاش از ترامپ را کنار بگذارد. مثلا این پلتفرم فروش این هفته فروش نسخههای استریم(آنلاین) یک مستند طرفدارانه از ترامپ را متوقف کرده است. این مستند ساخته آماندا میلیوس با عنوان «توطئه علیه رئیسجمهور» که توسط شرکت فیلمسازی ترن کی تهیه شده، بسیار بحثبرانگیز شده است. پس از آنکه فیسبوک محتوای مستند مزبور را نامناسب تشخیص داد و انتشار آن را در این شبکه اجتماعی تا بررسی مجدد ممنوع کرد، آمازون هم فروش آنلاین «توطئه علیه رئیسجمهور» را به تعلیق در آورد.