در طول نزدیک به 10 سال گذشته از آغاز بحران در سوریه و برخی کشورهای منطقه، همواره سوالات فراوانی درباره این بحران در افکار عمومی وجود داشته که رسانه‌ها پاسخ مناسبی به آن نداده‌اند. به گزارش «وطن امروز»، اقناع رسانه‌ای در این حوزه آنچنان که باید صورت نگرفته است. همواره محافظه‌کاری‌ها و مصلحت‌سنجی‌هایی وجود داشته و باعث شده رسانه زبان گویایی برای تشریح اتفاقات و مسائل مربوط به بحران سوریه نداشته باشد. گاهی به خاطر همین محافظه‌کاری، تولیدات درخوری هم درباره این بحران ساخته نشده است و دست رسانه برای اقناع خالی بوده است. در این میان برخی تولیدات با صراحت و البته رعایت جهات فرمی قابل قبول نیز تولید شده‌اند که تعداد آنها زیاد نیست. «سوریه، پرونده یک بحران بزرگ» یکی از مستندهای خوبی است که در عین رعایت ظرافت‌های مستندسازی، دارای محتوای شجاعانه‌تری نسبت به دیگر مستندهای مربوط به ماجرای سوریه است. سیاوش سرمدی، تهیه‌کننده و کارگردان مستند «سوریه، پرونده یک بحران بزرگ» گفته است: روایت‌ این فیلم کمی متفاوت با روایت‌هایی است که تاکنون از سوریه بیان شده است و سعی کردیم زمینه‌های بحران را دقیق‌تر شناسایی کنیم. 

وی با اشاره به سوژه این مجموعه مستند، گفت: این فیلم مستند روزشمار اتفاقات و بحران‌های سوریه است. از زمینه‌های شکل‌گیری آن در سال 2011 تا 2018 که می‌توان گفت تقریبا جنگ تمام شده است را روایت کرده است. وی با اشاره به حجم بالای اتفاقات و حوادث در سوریه، گفت: از آنجا که حجم حوادثی که در سوریه رخ داده بسیار زیاد است و بازیگران بسیار زیادی دارد، با کار سختی مواجه بودیم. آنقدر اتفاقات در سوریه زیاد بوده است که حتی افرادی که درگیر آن بوده و مسؤولیت داشتند نیز همه جزئیات را نمی‌دانند، بنابراین با موضوع پیچیده‌ای روبه‌رو هستیم. برای مثال خیلی از کشورها در طول این سال‌ها موضع‌شان نسبت به این بحران و داعش تغییر کرد. برای مثال عربستان در نیمه اول اتفاقات بازیگر اصلی بوده اما بعدا قطر و ترکیه آن را حذف کردند. البته در مجموع باید بگویم که ایده کلی‌مان از ساخت این مستند پاسخ به این پرسش مهم است که «چرا ایرانیان باید در سوریه حضور داشته باشند؟»

سرمدی با اشاره به اینکه این مجموعه مستند نگاهی متفاوت به بحران در سوریه داشته و با مستندهایی که تاکنون ساخته شده است، تفاوت دارد، گفت: برای مثال از نظر ما داعش وابسته به عربستان است، در حالی که عربستان در دوره‌هایی از داعش حمایت کرده و در دوره‌هایی دیگر از آن حمایت نکرده است. روایت‌ ما در این فیلم کمی متفاوت با روایت‌هایی است که تاکنون بیان شده است. در این فیلم با هیچ مسؤول ایرانی صحبت نشده و تمام مصاحبه‌شوندگان مسؤولان خارجی‌اند. حتی حدود 40-30 درصد مصاحبه‌شوندگان ما معارضان‌ هستند، یعنی کسانی که با بشار اسد مخالفند و در این فیلم نظرشان را می‌شنویم. وی اضافه کرد: در این فیلم با افرادی حرف زدیم که قبلا حتی در مستندهای خارجی هم حرف نزده بودند. برای مثال با رابرت فیسک، خبرنگار ایندیپندنت مصاحبه کردیم که یکی از تحلیلگران برجسته خاورمیانه است و بتازگی درگذشته است. با مسؤولان جنبش حماس گفت‌وگو کردیم و... این مستند در 5 کشور تصویربرداری شده و نخستین کاری است که در جهان ساخته شده که در آن مسؤولان حماس درباره اتفاقاتی ناگفته توضیح می‌دهند. 

کارگردان مستند «سوریه، پرونده یک بحران بزرگ» با اشاره به روند تولید این فیلم گفت: ساخت این مستند نزدیک به 4 سال طول کشید. از سال 1395 تولید را آغاز کردیم و تا امسال ادامه داشته است. خیلی از اتفاقاتی که در ماه‌های اخیر رخ می‌دهد و به آن پرداختیم در سال 1395 اصلا رخ نداده بود. در ابتدا 4 قسمت ساختیم اما آنقدر اتفاقات جدیدتر رخ داد که تصمیم گرفتیم 4 قسمت دیگر بسازیم. 

مستند 8 قسمتی «سوریه، پرونده یک بحران بزرگ» تولید مشترک مرکز مستند سوره و شبکه مستند است و از پنجشنبه گذشته 22 آبان در جدول پخش شبکه مستند قرار گرفته است. این مجموعه پنجشنبه‌ها ساعت 22 از شبکه مستند پخش و روزهای یکشنبه ساعت 20 بازپخش می‌شود.