مجلهای که با ترس از جنگ، مذاکره با ترامپ را توصیه میکرد، پیروزی بایدن را فرصت مذاکره میداند
گروه سیاسی: نتیجه انتخابات آمریکا خیلی اهمیت دارد، پیروزی کاندیدای دموکرات یا جمهوریخواه باعث انتخاب استراتژیهای متفاوتی میشود، اگر جمهوریخواهان به قدرت برسند باید با ایجاد ترس از جنگ لزوم عقبنشینی مقابل آمریکا را پذیرفت و اگر دموکراتها راهی کاخ سفید شوند باید برای استفاده حداکثری از این فرصت ایجادشده، عقبنشینی مقابل آمریکا را در دستور کار قرار داد!
این را میتوان خلاصهای از استراتژی رسانههای اصلاحطلب در مواجهه با آمریکا به حساب آورد. معادله تهران- واشنگتن برای آنها تنها یک جواب دارد اما مسیر توضیح آن را بازی «جنگ و صلح» کاخ سفید مشخص میکند. برای نمونه قریب به ۲ سال پیش بود که هفتهنامه «صدا» ارگان حزب اتحاد ملت ایران در میانه زباندرازیهای ترامپ، با اختصاص تصویر صفحه اول خود به پروپاگاندایی برای نیروی هوایی و دریایی آمریکا از تیتر «دوراهی جنگ و صلح» استفاده کرد و حالا پس از شکست ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا با کنار هم قرار دادن تصویر ظریف و بایدن به استقبال انتخابات سال 1400 کشورمان رفته و از تیتر «فرصت ظریف برای ایران» در راستای برجسته کردن فضای انتخاباتی مطلوب خود بهره برده است.
بازی «جنگ و صلح» اصلاحطلبان با آمریکا در شرایطی پیگیری میشود که دولت مورد حمایت آنها در طول 7 سال گذشته سابقه رویارویی با نمادهای جنگ (جمهوریخواهان) و صلح(دموکراتها) آمریکایی را داشته است و به گواه شواهد و سرنوشت نافرجام برجام، با شکست مجموعه سیاستهای خود روبهرو شده است. روحانی در حالی سال92 موفق به کسب آرای عمومی و عزیمت به پاستور شد که در نخستین ماههای ریاست خود در مصاحبهای با اشاره به گفتوگوی تلفنی با باراک اوباما از ۲ صفت «باهوش» و «مودب» در توصیف او استفاده کرد. آغاز دور جدید مذاکرات هستهای و ۳ توافق ژنو، لوزان و وین(برجام) در بازه زمانی کمتر از 2 سال باعث شد جریانهای غربگرا و جراید اصلاحطلب، از دوره اوباما به عنوان یک فرصت تکرارناشدنی یاد کنند. در همان حال بدعهدیهای دولت اوباما در قبال تعهدات برجامی خود باعث شد رئیس وقت بانک مرکزی کشورمان، دستاورد برجام را «تقریبا هیچ» بر شمارد. پایان ریاستجمهوری اوباما و پیروزی دونالد ترامپ اما یک فضای جدید را برای این جریانها فراهم کرد تا این بار با توصیف او به یک خطر استثنایی، از لزوم عقبنشینی در برابر زورگوییهای دولتی که از برجام خارج شده بود بگویند. با این حال قرعه بخت ترامپ تکرار نشد و او در انتخابات ریاستجمهوری اخیر آمریکا بازی را به رقیب دموکرات خود واگذار کرد تا رسانههای اصلاحطلب مجددا نسخه قدیمی خود را این بار به جای پسزمینه جنگی با پسزمینه لبخند منتشر و حتی از او با عنوان «رویای ایرانی آبان99» یاد کنند.
* قمار آمریکایی 1400
اصلاحطلبان که در سایه ناکارآمدی دولت و انباشت نارضایتیهای عمومی در 2 سال گذشته شاهد سقوط آزاد خود در فضای اجتماعی بودند از ماهها پیش سعی کردند با قرینهسازی رقابتهای انتخاباتی آمریکا به فضای داخلی ایران، پیروزی احتمالی بایدن را به عنوان مرحلهای خاص برای احیای مجدد خود استفاده کنند. از همین رو به محض مشخص شدن نتایج انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، چهرههای شناختهشده اصلاحطلب و رسانههای این جریان تمام تلاش خود را معطوف به تبدیل این واقعه به فرصتی جدید برای خود کردند. بدین ترتیب آنها که تا چندی پیش وجود ترامپ و زورگوییهایش را به عنوان نشانی برای پذیرش عقبنشینی و قبول مذاکره بدون پیششرط با دولت آمریکا تبیین میکردند، این بار از حضور بایدن به عنوان نشانهای برای بازگشت بدون پیششرط به میز مذاکرات سخن گفتند تا جایی که حمید ابوطالبی، مشاور پیشین سیاسی رئیسجمهور با بیان لزوم درک نگرانیهای آمریکا، مدعی لزوم پذیرش مذاکرات منطقهای برای راضی کردن آمریکا به بازگشت به برجام شد.
در چنین شرایطی هفتهنامه «صدا» در شماره اخیر خود کاندیداتوری ظریف در انتخابات 1400 را تصمیمی راهبردی از سوی اصلاحطلبان توصیف کرد و نوشت: «نگرانی اصلی تکرار همان اتفاق قدیمی است. اینکه این بار هم روی کار آمدن دموکراتها در آمریکا با به قدرت رسیدن یک رئیسجمهور تندرو و راستگرا در ایران همزمان شود و فرصت بایدن تحت تاثیر شعارها و مجادلات همیشگی از دست رود... برای خروج از دور باطل حضور رؤسایجمهور نامتناسب در تهران و واشنگتن، اصلاحطلبان باید با نگاهی واقعبینانه سازمان و گفتمان خود را شکل دهند و پیام ارتباطی مناسبی را به جامعه منتقل کنند». این جریده در حالی با توصیف رای آوردن یک گزینه اصلاحطلب در انتخابات سال آینده، مدعی استقرار رئیسجمهور میانهرو در تهران همزمان با رئیسجمهوری دموکرات در کاخ سفید برای نخستینبار شد که حسن روحانی نیز تجربه چنین امری را داشته و شکست سیاست خارجی او و اثرات جبران ناپذیرش بر فضای اقتصادی کشور نشان از ناکارآمدی این ایده دارد.
با این حال فارغ از اما و اگرهای گستردهای که پیرامون عملکرد اصلاحطلبان در 7سال گذشته مطرح است، نمیتوان نسبت به تلاش این جریان برای تبدیل کردن میدان انتخابات سال1400 به فضایی مشابه سال92 چشمپوشی کرد، آنچنان که حسین مرعشی از اعضای حزب کارگزاران نیز روز گذشته در گفتوگو با روزنامه «ایران» با اشاره به انتخابات سال آینده گفت: «بحث انتخابات 1400 هم حتما محل توجه مخالفان دولت هست. به هر حال هنوز مسأله اصلی در این کشور اقتصاد و تحریم است و این بار هم به نظرم گفتمان محوری رقابت 1400 خواهد بود. برخی منتقدان میترسند که اگر قبل از فروردین یا اردیبهشت اتفاقات مثبتی در حوزه سیاست خارجی و رفع تحریمها به نفع بهبود معیشت مردم بیفتد، موقعیت 1400 را از دست بدهند».
کنار هم قرار دادن این اظهارات و عملیات رسانهای جراید اصلاحطلب نشان از یک عزم جدی برای پیوند دادن بیش از پیش رفتار آمریکا به فضای رقابتهای داخلی ایران دارد؛ قماری که در حداقلیترین حالت خود نیز میتواند شانس جدیدی به اصلاحطلبان در راستای جنگ و صلح بازیهایشان در فضای عمومی بدهد.