ایشان الگوی برجسته علم، تقوا و بصیرت در زمان خودشان بودند به گونه‌ای که پدر بزرگوارشان حضرت موسی‌بن‌جعفر علیهماالسلام در پاسخ دقیق و عالمانه ایشان به برخی، چشمان مبارک‌شان پر از اشک می‌شود و ۳ بار پشت سر هم تکرار می‌کنند: «فداها ابوها». 

یکی از فرازهایی که بیانگر اوج عظمت و مقام حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله‌علیها است، زیارت‌نامه‌ای است که حضرت رضا علیه‌السلام درباره آن حضرت بیان فرموده‌اند. در فرازی از آن چنین آمده است: «یا فاطمه اشفعی لی فی الجنه فانِّ لک عندالله شأناً من الشأن؛ ای فاطمه! مرا درباره ورود به بهشت شفاعت کن، چرا که در پیشگاه خداوند دارای شأن و مقام والایی هستی».

حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها به‌رغم جوان بودن‌شان با درک عمیق و متعالی از وضعیت اجتماعی و سیاسی آن روزگار حساس یعنی زمان هارون‌الرشید و مأمون‌الرشید که با نفاق و فریب‌های چند لایه خود به دنبال مصادره اسلام ناب محمدی در راستای اهداف پلید خود و حاکمیت اسلام التقاطی بودند، توانستند جهت تحقق اهداف والای اهل‌بیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام، چه در دوره‌های حضور پدر بزرگوارشان و ساماندهی مبارزه توسط شخص امام هفتم و چه در مواقعی که پدر در زندان بودند و از آنجا مبارزات را راهبری می‌کردند، با تمام وجود قیام کنند. 

ایشان علاوه بر اینکه مفسر و معلم قرآن بودند با فعالیت در عرصه سیاست به افشاگری ظلم و جور حکومت وقت می‌پرداختند و به لحاظ روحیه مبارزاتی شباهت بسیاری به حضرت زینب سلام‌الله‌علیها داشته‌اند. قابل ذکر است مجرد ماندن ایشان با وجود همه کمالات در وی به این دلیل بود که از جهت امنیتی و ترس از جان، کسی جرأت نداشت برای ازدواج با دختران موسی بن جعفر علیهماالسلام اقدام کند. آنهایی که به دلایلی پیشنهاد ازدواج می‌دادند نیز هم‌تراز با ایشان نبودند اما با اینکه حضرت در چنین شرایط سختی زندگی می‌کردند نه‌تنها از جنبه فردی و شخصیتی توانستند به درجات بالای ایمانی دست یابند و در عداد انسان‌های کامل قرار گیرند، بلکه در عرصه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، از تأثیرگذارترین بانوان جهان اسلام هستند که با هجرت تمدن‌سازانه خود، شهر قم را به یکی از مؤثرترین کانون‌ها در تحولات آخرالزمان و تغییر جهت تاریخ به نفع مستضعفان تبدیل کردند. 

ایشان پس از ورود به قم در ۲۳ ماه ربیع‌الاول، ۱۷ روز ساکن منزل «موسی بن خزرج» بود که به دیدار معبود شتافت. وی در این مدت با حالت بیماری مشغول عبادت و راز و نیاز با خداوند بود. در این چند روزی که حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها در قم به سر می‌بردند، در سرای موسی بن خزرج عبادتگاهی داشت که هم‌اکنون آن مکان مقدس با بنایی باشکوه مشخص شده و در کنار آن یک مسجد مجلل و چند حجره وجود دارد که به عنوان مدرسه علمیّه «سِتّیه» در محل میدان میر قم خوانده می‌شود.  این عبادتگاه را «بیت‌النور» نیز گویند که گواه نورانیت و صفای ممتاز ایشان در ارتباط با خداست. 

امروز شهر مقدس قم، به برکت بانوی کرامت مأمن عاشقان اهل‌بیت علیهم‌السلام و مرکز نشر علم و معارف دین مبین اسلام به سراسر دنیا است. قم آغازگر انقلاب بوده است، چرا که حضرت امام خمینی(ره) انقلاب را از این شهر آغاز کردند لذا این شهر همیشه مورد بغض دشمنان بوده است و از هر بهانه‌ای برای تخریب آن و حوزه‌های علمیه استفاده می‌کنند که نشان از حقد بی‌پایان دشمنان نظام و انقلاب است که البته به توفیق الهی و با هوشیاری مردم عزیز ایران، آب در هاون می‌کوبند و تلاش‌های‌شان به جایی نخواهد رسید. 

* مدیر مطالعات اجتماعی و سیاسی حوزه‌های علمیه