نگاهی به نظرسنجی اخیر صدا و سیما و قرار گرفتن شبکه «آیفیلم» در میان شبکههای پرمخاطب
عباس اسماعیلگل: بر اساس نظرسنجی مرکز تحقیقات رسانه ملی از مخاطبان سیما، شبکه آیفیلم که اغلب زمان خود را به پخش سریالهای پخش شده از سایر شبکهها اختصاص میدهد، با قرار گرفتن در رتبه چهارم پرمخاطبترین شبکههای سیما بالاتر از شبکههایی چون 2، 4 و نسیم قرار گرفته است. این شبکههای سراسری با بودجه چندین برابری نسبت به شبکه آیفیلم با افت کاهش مخاطب در فصل تابستان روبهرو شدهاند که این مساله نکته مهمی است و نیاز به آسیبشناسی از سوی مدیران معاونت سیما دارد. اما نکته مهمتر اینجاست که شبکه آیفیلم با بازپخش سریالهای پرمخاطب توانسته گوی سبقت را از سایر شبکههای سراسری برباید. فارغ از تحلیل این موضوع که در ادامه گزارش در مصاحبه با شیدا اسلامی، مدیر روابط عمومی معاونت برونمرزی صداوسیما مفصلا به آن پرداخته شده است، این مساله باید مورد توجه فیلمسازان و مدیران شبکههای مختلف قرار گیرد که سریالهایی را که در شبکه آیفیلم پرمخاطب میشوند زیر ذرهبین قرار دهند تا به سلیقه واقعی مخاطبان نزدیکتر شوند.
همانطور که گفته شد درباره سازوکار شبکه آیفیلم طی سالهای اخیر با مدیر روابط عمومی معاونت برونمرزی صداوسیما به گفتوگو نشستهایم.
مدیر روابط عمومی معاونت برونمرزی صداوسیما در ابتدا گفت: در آخرین و جدیدترین نظرسنجی مرکز تحقیقات صداوسیما که مبتنی بر مقایسه مؤلفههای جذب مخاطب در تابستان 1399 در مقایسه با همین مولفهها در تابستان 98 است ۲ نکته مربوط به شبکه آیفیلم بیشتر از نکات دیگر نیازمند بررسی و بازنگری است تا در نتیجه نگاه شفافتری به شبکه آیفیلم از سوی مخاطبان داشته باشیم.
شیدا اسلامی ادامه داد: نخستین محور این نظرسنجی، رتبه چهارم شبکه آیفیلم در میان پرمخاطبترین شبکههای صداوسیما است؛ این شبکه توانسته رتبه چهارم را در جذب مخاطب داشته باشد. درباره این موضوع باید این مساله را حتما درنظر داشت که شبکه آیفیلم یک شبکه تامینی محسوب میشود و اغلب زمان کنداکتور خود را به بازپخش سریالهای پخش شده سایر شبکههای سیما اختصاص میدهد. از سوی دیگر سطح تولید سریال و فیلم در شبکه آیفیلم نسبت به سایر شبکهها در حد بسیار پایینی قرار دارد و این شبکه یکی از شبکههای زیرمجموعه معاونت برونمرزی است و تعداد سریالهای تولید شده این معاونت که برای نخستین بار از شبکههای این معاونت پخش میشود، تعدادش در کنداکتور پخش شبکه آیفیلم بسیار پایین است و این موضوع بیش از همیشه این موضوع را یادآوری میکند که شبکه آیفیلم یک شبکه تامینی موفق به شمار میرود. وی در ادامه خاطرنشان کرد: از آنجا که شبکه آیفیلم یک شبکه تامینی است، شاید برای خیلیها جای سوال باشد چرا این شبکه همیشه در نظرسنجیهای صداوسیما جزو شبکههای پرمخاطب قرار میگیرد و در نظرسنجی اخیر هم چهارمین شبکه پرمخاطب سیما شده است. البته به ظاهر شاید برخیها در ابتدا تصور کنند شبکه آیفیلم به عنوان یک شبکه تامینی به صرف بازپخش سریالهای پرمخاطب سایر شبکههای سیما توانسته به این موفقیت دست پیدا کند اما به واقع پشت پرده این موفقیت یک تیم حرفهای قرار دارد که اولا سیاستگذاری کلی را انجام میدهد و برای آنکه چه سریالی در چه زمانی روی آنتن شبکه آیفیلم برود، تصمیمگیری میکند و این افراد تعیین میکنند رنگآمیزی کنداکتور شبکه به چه شکلی باشد و آرایش پخش سریالها به لحاظ محتوایی و مضمونی بر اساس سلیقه اقشار مختلف مخاطبان انجام میشود. از سوی دیگر انتخاب ساعت پخش سریالها هم در کنار توجه به مناسبتهای ملی- مذهبی از اهمیت ویژهای برای اتاق فکر کنداکتور شبکه آیفیلم برخوردار است.
مدیر روابط عمومی معاونت برونمرزی صداوسیما همچنین به تغییر نحوه پخش سریالهای شبکه آیفیلم در چندوقت اخیر اشاره کرد و گفت: آیفیلم چند وقتی است که هر دو قسمت سریالهای ویژه شبانه را در قالب یک قسمت روی آنتن میبرد به طوری که هر شب ۲ قسمت از سریال ویژه شبکه را برای مخاطب پخش میکند و این موضوع هم برای تامین خواسته ذائقه مخاطبانی که دوست دارند تماشای قسمتهای مختلف یک سریال را در زمان کوتاهتری به پایان برسانند، در نظرگرفته شده است و به نظر میرسد این تغییر ساده و در عین حال جذاب به رضایت مخاطبان از پخش سریال شبانه شبکه آیفیلم کمک بسیاری کرده است.
اسلامی در پاسخ به اینکه سریالهای طنز چه جایگاهی در کنداکتور شبکه آیفیلم دارد، گفت: کنداکتور شبکه آیفیلم همواره سریالهای مختلف طنز را در پخش مدنظر دارد و اتاق فکر به همراه اعضای سیاستگذاری کنداکتور شبکه همیشه انتخاب سریالهای طنز جذاب و فاخر را مدنظر قرار میدهند و از این دست سریالها را برای قرار گرفتن در بهترین ساعت کنداکتور شبکه انتخاب میکنند.
وی در بخش دیگری از صحبتهایش به متفاوتترین برنامه شبکه آیفیلم اشاره کرد و افزود: یک نکته قابل تأمل آنکه شبکه آیفیلم یکی از جذابترین مسابقههای تلویزیون را هم روی آنتن میبرد و مسابقه پرمخاطب «نما به نما» چند سالی است با عناوین مختلف در کنداکتور پخش شبکه قرار دارد و این مسابقه به لحاظ استمرار پخش طی این سالها در کنار حضور چندین مجری توانمند و شناخته شده به یکی از برنامههای پرمخاطب تبدیل شده است و مواردی چون پرداخت آنلاین جوایز به برندگان این مسابقه زنده تلفنی به پرمخاطبتر شدن این مسابقه کمک شایانی کرده است.
اسلامی در ادامه خاطرنشان کرد: شبکه آیفیلم بر اساس شعارش که «آیفیلم دوست خانواده من» است، سعی کرده به مؤلفههایی درباره آرایش کنداکتور شبکه بپردازد که همه اقشار خانواده را بتواند راضی نگه دارد و این موضوع در ایام شیوع بیماری کرونا که اعضای خانواده به لحاظ شرایط سخت کرونایی، بیشتر در کنار هم هستند بیشتر از همیشه رعایت شد، زیرا اعضای خانواده در دوران کرونا مجبورند اوقات بیشتری را در منزل بگذرانند و به همین خاطر نیازمند تماشای برنامههای سرگرم کنندهای هستند تا با خیال راحت در کنار همه اعضای خانواده وقت خود را به بهترین شکل ممکن سپری کنند.
وی در ادامه به مهمترین اتفاق شبکه آیفیلم اشاره و تصریح کرد: تغییرات گسترده گرافیک شبکه آیفیلم که با اچدی شدن شبکه همزمان شده است، موجی ایجاد کرده تا احترام شبکه آیفیلم به مخاطبان را به حد اعلا برسانیم، زیرا با بالا رفتن کیفیت پخش سریالها به خاطر اچدی شدن، مخاطبان میتوانند تصاویر را با شفافیت بیشتری دریافت کند. اسلامی افزود: در اغلب نظرسنجیهای صداوسیما، شبکه آیفیلم مقام دوم را به خود اختصاص داده و همیشه جزو ۳ شبکه برتر به لحاظ مخاطب بوده است. شبکه آیفیلم پایه کار خود را بر پخش گلچین سریالهای سایر شبکههای سیما قرار داده است و از آنجا که آیفیلم به عنوان نخستین شبکه تخصصی پخش سریالهای تلویزیونی محسوب میشود، این مساله کاملا اجتنابناپذیر است.
وی درباره پرمخاطبترین سریال شبکه آیفیلم طی سالهای اخیر گفت: از آنجا که شبکه آیفیلم سریالهای جذاب و پرمخاطبی را برای کنداکتور انتخاب میکند، همیشه در نظرسنجیها سریالهای این شبکه جزو پرمخاطبترین سریالهای پخش شده بوده است، چنانکه طبق نظرسنجی اخیر سریال «مختارنامه» در تابستان 99 پرمخاطبترین سریال شبکه آیفیلم بوده است. اسلامی گفت: شبکه آیفیلم در تابستان 98 با 40 درصد مخاطب رتبه سوم را داشت و در تابستان 99 با 43 درصد رتبه چهارم را به خود اختصاص داده، با این حال به لحاظ مخاطبان نسبت به تابستان 98 رشد داشته است.
وی در پایان گفت: یکی از نکات قابل توجه این نظرسنجی به یکی از چالشیترین پرسشها از مخاطبان بازمیگردد، در این قسمت از نظرسنجی از مخاطبان پرسیده شده است اگر قرار باشد فقط یک شبکه را برای تماشا انتخاب کنند کدام شبکه است که شبکه آیفیلم با 15 درصد پس از شبکه سوم سیما در رتبه دوم قرار گرفته است. این موضع نشاندهنده آن است که مردم نیاز شدیدی به برنامههای نشاطآور و سرگرمکننده دارند.