گروه سیاسی: نخستین نفتکش از ناوگان نفتکش‌های ایرانی که به سمت ونزوئلا راهی شده بود در یکی از بندرهای این کشور پهلو گرفت. 

به گزارش «وطن امروز»، مبدأ و مقصد تهران- کاراکاس بیش از هر زمان دیگری محل تردد نفتکش‌های تحریم‌شکن شده است. اردیبهشت‌ماه سال جاری بود که خبر نزدیک شدن 5 نفتکش ایرانی حامل سوخت به آب‌های ونزوئلا خبرساز شد؛ خبری که حکایت از آغاز مسیری جدید در روابط میان جمهوری اسلامی ایران و ونزوئلا به عنوان ۲ کشور تحریم‌شده داشت. در همان برهه زمانی و پیش از پهلوگیری تک‌تک این نفتکش‌ها در آب‌های ونزوئلا برخی رسانه‌ها از احتمال ورود مستقیم آمریکا به این تبادل و جلوگیری از موفقیت آن سخن گفتند اما گذر زمان و پهلوگیری 5 نفتکش ایرانی در کاراکاس تمام این اما و اگرها را بی‌اعتبار کرد. ایران برای تامین بنزین به کمک ونزوئلایی شتافته بود که یک دهه قبل در برهه‌ای که احتمال تحریم بنزین ایران می‌رفت، به عنوان یک متحد استراتژیک کنار کشورمان ایستاده بود. ایده تبادل سوخت در برابر طلا، از سوی ۲ کشور در حالی پیگیری می‌شد که اخبار و شواهد نشان از آغاز سلسله همکاری‌های اقتصادی 2 طرف داشت؛ تعمیر پالایشگاه ونزوئلا از سوی ایران، تاسیس فروشگاه محصولات ایرانی در کاراکاس با نام مگاصیص و گمانه‌زنی‌ها پیرامون نقش ایران برای به فروش رساندن نفت خام فوق‌سنگین ونزوئلا بخشی از این شواهد بود. 

با این همه، چند ماه پس از پهلوگیری 5 نفتکش ایرانی در سواحل ونزوئلا، بار دیگر اخباری مبنی بر حرکت 4 نفتکش دیگر به سمت آب‌های این کشور منتشر شد؛ اخباری که حکایت از مصمم بودن طرفین برای این مبادله فارغ از فشارها و تهدیدهای آمریکا داشت. در این میان اواسط آذرماه بود که خبرگزاری بلومبرگ به نقل از منابع مطلع گزارش داد 10 نفتکش ایرانی حامل محصولات نفتی راهی ونزوئلا شده‌اند. افزایش تعداد نفتکش‌ها به عدد 10 آن هم در شرایطی که دولت آمریکا همواره نارضایتی خود را نسبت به این مبادلات بیان داشته بود، نشان از عزمی راسخ برای ادامه این مسیر می‌داد. 

در همین زمینه روز گذشته خبر پهلوگیری نخستین نفتکش از ناوگان نفتکش‌های ایرانی که به سمت ونزوئلا راهی شده بودند منتشر شد. خبرگزاری بلومبرگ با اشاره به اسنادی که مدعی مشاهده آنها شده بود، نوشت: کشتی نفتکش «ان دروس»Ndros)‌  ) که شرکت ملی نفت ایران آن را رزرو کرده است، به سواحل ونزوئلا رسید و با عمیق شدن روابط بین این ۲ کشور که هر ۲ تحت تحریم آمریکا هستند، انتظار می‌رود نفت خام ونزوئلا را بارگیری کند. اسامی شرکت ملی نفت ایران به عنوان مشتری و شرکت ملی نفت و گاز ونزوئلا به عنوان ارسال‌کننده، فهرست شده است. طبق برنامه‌ریزی‌ها، نفتکش «ان دروس» قرار است 9/1 میلیون بشکه نفت خام صادراتی «مری-16» را در بندر خوزه که تحت کنترل دولت ونزوئلاست، بارگیری کند. تثبیت جایگاه ایران در مبادلات سوختی با ونزوئلا، فارغ از دستاوردهای اقتصادی برای کشورمان، تبدیل به مانور اقتداری نیز در فضای بین‌المللی مقابل ستیزه‌جویی‌های آمریکا شده است. پیش از این در زمان حرکت 5 نفتکش ایرانی به سمت آب‌های ونزوئلا، واشنگتن‌پست در گزارشی با همین موضوع نوشته بود: ایران چشم‌انداز و مرکز نفوذ جدید خود را در امتداد دریای کارائیب فراهم می‌کند. به نوشته این روزنامه آمریکایی، سفرهای دریایی از ایران به ونزوئلا آزمایشی است که نشان می‌دهد دولت ترامپ تا کجا نزدیک شدن روابط 2 کشوری را که دشمن خود می‌داند، برمی‌تابد. 

در چنین شرایطی تقویت روابط اقتصادی ایران با آمریکای لاتین را می‌توان به عنوان یکی از پادزهرها در برابر تحریم‌های آمریکا به حساب آورد. تعلل و بی‌اشتیاقی دولت روحانی در بهره‌برداری حداکثری از آمریکای لاتین در شرایطی رقم خورد که او و دولتمردانش تمام پیش‌فرض‌های خود را بر تقویت مناسبات با آمریکا و اروپا تطبیق داده بودند و از همین رو تا پیش از خروج آمریکا از برجام و تجربه تحریم‌های پسابرجامی، گام موثری در زمینه بهره‌برداری از این روابط برنداشتند. 

پیش از این «وطن امروز» در گزارشی تحلیلی با عنوان «برد- برد واقعی در بلوک تحریمی‌ها» از لزوم تقویت ارتباط با آمریکای لاتین و سنگ‌اندازی‌های جریان غرب‌گرا در برابر این سیاست نوشته و یادآوری کرده بود: «تبدیل آمریکای لاتین به یک فرصت ناب را تنها نباید محدود به جنبه اقتصادی دانست و نمی‌توان چشم بر متغیرهای دیگر یعنی سیاست خارجی، استکبارستیزی و وجود دولت‌های مستقلی که مغضوب ایالات‌متحده آمریکا هستند، بست. غضب آمریکا بر دولت‌های ونزوئلا، کوبا، بولیوی، نیکاراگوئه و... که در دهه‌های اخیر تجربه سیاست‌های مستقل و ضداستکباری داشته‌اند، باعث شده پرونده تحریم و کودتا برای براندازی این دولت‌ها و روی کار آوردن دولت‌های دست‌نشانده، همواره برای آمریکا باز باشد. در چنین فضایی میزان استفاده از ظرفیت بالقوه آمریکای لاتین، به‌ عنوان یک شریک سیاسی و اقتصادی که در عین نقش‌آفرینی متقابل در عرصه انرژی، می‌تواند یک بازار مصرف بزرگ نیز به شمار رود را می‌توان یکی از شاخص‌های سنجش سیاست خارجی هر دولت و جریان سیاسی به شمار آورد».

***

 بازگشایی مجدد سفارت بولیوی در تهران

وزیر خارجه بولیوی یکشنبه‌شب به وقت تهران از احیای روابط با ونزوئلا، مکزیک، کوبا، آرژانتین، نیکاراگوئه و ایران خبر داد. به گزارش فارس به نقل از خبرگزاری کوبایی پرنسالاتینا، «روگیلو مایاتا»، وزیر خارجه بولیوی قصد احیای روابط با ونزوئلا، مکزیک، کوبا، آرژانتین، نیکاراگوئه و ایران را دارد. به گفته وی، این روابط در زمان «جینین آنز» رئیس‌جمهوری سابق بولیوی به سردی گراییده بود. وی گفته بولیوی باید در چارچوب احترام به حاکمیت کشورها، در پی بهبود روابط با کشورهای دیگر باشد و در این مسیر بهبود روابط با ونزوئلا در حال انجام است. مایاتا گفت: ضرورت دارد با کشورهای منطقه متحد شویم و به همین دلیل باید با همه کشورها گفت‌و‌گو کنیم. رئیس دستگاه دیپلماسی بولیوی درباره روابط با ایران نیز گفت کشورش در پی بازگشایی سفارتخانه خود در تهران است و این اقدام یکی از مهم‌ترین اقدام‌ها در مخالفت با سیاست‌های دولت آمریکاست. چندی قبل دولت جدید بولیوی به ریاست «لوئیس آرسه» از تجدید روابط دیپلماتیک با تهران و کاراکاس خبر داد. آرسه فقط ۳ روز بعد از به دست گرفتن قدرت در بولیوی، ضمن پذیرش استوارنامه‌های سفرای جدید ایران و ونزوئلا، نشان داد قصد تغییر مسیر این کشور را دارد. بر این اساس، دولت جدید بولیوی با صدور بیانیه‌ای گفت می‌خواهد روابط دیپلماتیکی را که توسط دولت موقت قبلی به ریاست جینین آنز مخدوش شده و آسیب دیده بود، مجددا برقرار کند. وی درباره سفیر جدید ایران نیز گفته بود: آنها (ایرانی‌ها) همیشه در بولیوی مورد استقبال هستند. ما به تقویت پروژه‌های مشترک در جهت منفعت مردمان خود ادامه می‌دهیم.