گروه سیاسی: روز گذشته نشست کمیسیون مشترک برجام با حضور وزرای خارجه 1+4 به ریاست «جوزپ بورل» نماینده عالی اتحادیه اروپایی برگزار شد. هر چند کمیسیون مشترک برجام با هدف بررسی تحولات مربوط به این توافق برگزار میشود اما از برجام تنها تعهدات و محدودیتهایش برای ایران باقی مانده است. با این حال با پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا امید برخی مقامات کشور برای احیای برجام زنده شده، هر چند در زمان دولت اوباما نیز ایران از دریافت امتیازهای حداقلی کشورهای 1+5 هم محروم بود.
با این حال روز گذشته پس از برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام از طریق ویدئوکنفرانس، کشورهای 1+4 به همراه ایران و همچنین مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی بیانیه مشترکی صادر کردند. در این بیانیه آمده است: اعضای برجام ضمن تاکید دوباره بر تعهدشان جهت حفظ توافق، بر تلاشهایشان در این راستا تصریح کردند. آنها تداوم ضرورت اجرای کامل و موثر برجام توسط همه طرفها و پرداختن به چالشهای کنونی اجرا[ی برجام] از جمله در زمینه عدم اشاعه هستهای و تعهدات رفع تحریمی را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
در این بیانیه همچنین با اظهار تأسف از خروج ایالات متحده از توافق، آمده است: وزرا دورنمای بازگشت محتمل ایالات متحده به برجام را مورد توجه قرار دادند و بر آمادگی خود برای پرداختن به این موضوع با نگاهی مثبت و در یک تلاش مشترک تاکید داشتند.
با این حال پس از این نشست، وزرای کشورهای اروپایی بار دیگر ایران را متهم کردند تعهدات هستهای خود را نادیده گرفته است. «دومینیک راب» وزیر خارجه انگلیس پس از نشست مجازی وزرای خارجه کشورهای عضو توافق هستهای در صفحه توئیترش نوشت: امروز با اعضای برجام دیدار کرده و کاملا به وضوح گفتم ایران نباید توسعههای اخیر اعلام شده در برنامه هستهایاش را انجام دهد. انجام دادن این کار فرصتهای پیشرفتی را که امیدواریم سال ۲۰۲۱ شاهدش باشیم تضعیف میکند. اشاره راب به قانون اقدام راهبردی مقابله با تحریمهاست. موضع راب در راستای موضع مقامات دولتی قابل ارزیابی است، چرا که برخی مقامات دولتی مخالف اجرای این قانون هستند. «هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان نیز بعد از نشست غیررسمی مجازی وزرای خارجه ایران و ۱+۴ بدون اشاره به عدم پایبندی کشورهای اروپایی به تعهداتشان ذیل برجام، از ایران خواست برای حفظ برجام اقدامی انجام دهد.
وزیر خارجه آلمان در این باره از ایران درخواست کرد آخرین فرصت برای نجات برجام را از دست ندهد. وزیر خارجه آلمان سپس از ایران خواست از هر گونه گامهای تاکتیکی که شرایط را برای «جو بایدن» به منظور لغو تصمیم «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا برای خروج از برجام سخت میکند، بپرهیزد.
طبق این گزارش، هایکو ماس با تأکید بر لزوم همکاری ایران برای حفظ برجام ادامه داد: «به منظور امکانپذیر شدن روابط حسنه با آمریکا در دوران (ریاستجمهوری) بایدن، نباید دیگر شاهد نمایشهای تاکتیکی اینچنینی باشیم که اخیراً بارها شاهد آن بودهایم. این فرصت که آخرین شانس است، نباید از دست برود». ماس بار دیگر به اقدام ایران در نصب سانتریفیوژهای پیشرفته در نطنز واکنش نشان داد و آن را نشانهای از عدم پایبندی به تعهدات برجامی توصیف کرد. وی در این باره گفت: «اقدامات ایران در نطنز نشانهای از عدم پایبندی ایران (به تعهدات برجامی) است و باید ایران نقض تعهداتش را متوقف کرده و به توافق هستهای بازگردد». دیپلمات آلمانی در ادامه به تمایل جو بایدن، رئیسجمهور منتخب آمریکا برای پیوستن به برجام اشاره کرد و گفت: «بایدن گفته است در صورت پایبندی ایران به تعهداتش، به توافق هستهای بازمیگردد». در همین حال وزیر خارجه چین خواستار بازگشت آمریکا به توافق هستهای ایران شد. «وانگ یی» در سخنان خود علت کاهش تعهدات برجامی ایران را خروج یکجانبه آمریکا از توافق هستهای و سیاست «فشار حداکثری» واشنگتن علیه کشورمان دانست و افزود: موضوع هستهای ایران با توجه به تصمیم بایدن برای بازگرداندن آمریکا به برجام، به نقطه حساسی رسیده است. وی افزود: با این وجود ایالات متحده در عین حال در حال افزایش فشار بر ایران است.
وزیر خارجه چین در ادامه صحبتهایش تاکید کرد: طرف آمریکایی باید با بازگشت به برجام، تحریمها علیه ایران و نهادها و طرفهای ثالث را لغو کند. بر این اساس، ایران هم باید به تعهداتش در برجام بازگردد.