گروه بینالملل: افشای کشف گونه جدیدی از کرونا در انگلیس که بلافاصله در سراسر دنیا به عنوان «کرونای انگلیسی» معروف شد، همچنان مهمترین موضوع و عامل نگرانی کشورهای دنیا درباره این بیماری است. این نگرانی آنگاه جدیتر شد که اعلام شد واکسن کرونا که تازه ۲ هفته است وارد بازارهای دنیا شده، معلوم نیست بتواند اثرگذاری کافی برای جنگ با گونه انگلیسی کرونا را داشته باشد. «بوریس جانسون» نخستوزیر انگلیس غروب شنبه به وقت انگلیس از کشف گونه جدید ویروس کرونا و پخش سریعتر این ویروس خبر داد و اعلام کرد از یکشنبه لندن و مناطق جنوب شرق این کشور به علت تشدید شیوع ویروس کرونا در سطح ۴ هشدار و قرنطینه قرار میگیرد. جانسون در این باره گفت: گونه جدید ویروس کرونا ۷۰ درصد سریعتر از نوع قبلی پخش میشود.
* سازمان جهانی بهداشت: سرعت آلوده کردن کرونای انگلیسی بالاتر است
افزایش نگرانیها و بلاتکلیفی کشورهای جهان درباره این ویروس سبب شد مقامهای سازمان جهانی بهداشت دوشنبهشب یک کنفرانس خبری رسمی برای اعلام موضع سازمان درباره کرونای انگلیسی و توضیح درباره ویژگیهای نسخه جهشیافته کرونا برگزار کنند. در همین ارتباط «تدروس آدهانوم» مدیرکل سازمان جهانی بهداشت گفت: گونه جدید این ویروس مسریتر است اما شواهدی مبنی بر مرگبارتر بودن آن وجود ندارد. آدهانوم گفت جلوگیری از انتقال گونه جدید اهمیت حیاتی دارد، زیرا هر چه ویروس جدید بیشتر منتشر شود، فرصت بیشتری برای جهش دارد. «ماریا ون کرکوف» از مقامهای دیگر سازمان جهانی بهداشت هم گفت: از دیگر موضوعاتی که محققان در حال بررسی آن هستند این است که آیا این ویروس به ایجاد علائم شدیدتر بیماری «کووید-۱۹» یا مرگ بیشتر منجر میشود یا خیر.
بنا بر اعلام سازمان جهانی بهداشت، با آنکه ویروس کرونا از لحاظ مسری بودن به ویروسهای اوریون یا سرخک نمیرسد اما فرد مبتلا به گونه انگلیسی آن میتواند به طور متوسط 5/1 نفر را آلوده کند. این رقم برای گونه اولیه ویروس 1/1 بود و این به معنی آن است که سرعت انتشار کرونای انگلیسی بیشتر است.
* نظریات جدید درباره کرونای انگلیسی
بسیاری از کارشناسان جهانی از کارآیی واکسنهای موجود بر گونه جدید ویروس میگویند اما در این بین مخالفانی نیز وجود دارند که از اصلاح واکسنها صحبت میکنند. پایگاه خبری «newsweek» در این باره نوشت: تعداد اندکی از دانشمندان میگویند جهش ژنتیکی در پرزهای پروتئینی گونه جدید ممکن است توان رشد آن را افزایش دهد. این پرزهای پروتئینی بخشی از ویروس هستند که توان نفوذ به سلولهای بدن را به آن میدهند. طبق استدلال آنها واکسن کرونا دقیقا به شکلی طراحی شده که روی همین پروتئینها تأثیر بگذارد، بنابراین محققان میگویند ممکن است جهش این گونه تازه در کار واکسن اختلال ایجاد کند. برخی دیگر نیز بیان کردهاند همانطور که هر سال واکسنهای آنفلوآنزای فصلی به دلیل جهشهای بین مردم باید تغییراتی را پذیرا باشند، واکسن کرونا نیز ممکن است در آینده احتیاج به اصلاح داشته باشد تا بر اساس جهشهای ژنتیکی مصونیت ایجاد کند. «مارتین هیبرد» متخصص بیماریهای عفونی در حال ظهور، در دانشکده بهداشت و پزشکی لندن نیز گفت: امیدوارم سویه جدید پاسخ ایمنی را به اندازه کافی تغییر ندهد تا در محافظت از واکسن تداخل ایجاد کند؛ در حالی که عواقب این فشار جدید هنوز در حال بررسی است، تلاش برای کاهش شیوع آن در سراسر انگلیس و بقیه جهان باید در دستور کار قرار گیرد.
* احتمال بیاثر شدن انواع واکسنهای کرونای تولیدشده تا به امروز!
اگر چه رسانههای انگلیس تلاش میکنند واکسن فعلی کرونا را در پیشگیری از کرونای انگلیسی موثر اعلام کنند اما نگرانیهای جدی در سطح دنیا درباره احتمال بیتاثیر بودن واکسنها در قبال گونه انگلیسی کرونا به وجود آمده است.
هم اکنون ۲ شرکت فایزر و مدرنا، آزمایشات خود برای بررسی کارآیی واکسنهای کرونای تولید خود روی کرونای جهشیافته انگلیسی را آغاز کردهاند اما به طور جدی بیم آن میرود با جهشهای دیگر ویروس، دیگر هیچکدام از این واکسنها کارآیی لازم را نداشته باشند. گمانهزنیها حاکی از آن است که ممکن است ویروس در بدن شخصی با مقاومت پایین جهش یافته باشد و ناتوانی این بدن باعث شکلگیری نوع جدیدی از ویروس شده باشد. حال سوال اصلی این است: آیا واکسنهای تولید شده برای مقابله با کرونا که با صرف هزینههای گزاف تولید شدهاند، توان رویارویی با گونه جدید کرونا را خواهند داشت؟ با وجود اینکه هنوز این کارآیی مورد تأیید یا حتی بررسی قرار نگرفته است، بیم آن میرود با جهشهای دیگر ویروس، دیگر هیچکدام از این واکسنها کارآیی لازم را نداشته باشند.
دانشمندان با صرف زمان و هزینههای چند میلیون دلاری به ساخت واکسنهای اخیر رسیدهاند و اگر کارآیی لازم در این واکسنها وجود نداشته باشد ممکن است فرآیند ساخت واکسن باز هم به عقب بیفتد. با وجود اینکه هنوز تحقیقات دقیقی درباره کارآیی این واکسنها انجام نشده، شرکت مدرنا بدون تحقیق ادعا کرده واکسن تولید شدهاش کارآیی لازم را برای مقابله با این گونه جهش یافته خواهد داشت و با این پیشفرض دست به آزمایشات دیگر خواهد زد. فایزر هم همین نگاه را نسبت به واکسن تولید شدهاش دارد اما هنوز آن را تأیید نکرده و در حال دریافت نمونههای خونی افرادی است که پیش از این واکسینه شدهاند.
* نگرانی آلمان از وجود کرونای انگلیسی در این کشور
اعلام دیرهنگام وجود گونه خاصی از کرونا توسط انگلیسیها سبب شده بحثها درباره گسترش این گونه از کرونا در اروپا با جدیت دنبال شود. یکی از نگرانترین کشورها در این حوزه، آلمان است که دولتمردانش امیدوار بودند با کشف واکسن کرونا بتوانند به دوران رونق اقتصادی خود برگردند و حالا همه چیز را بر باد رفته میبینند. در همین ارتباط دیروز موسسه دولتی رابرت کُخ در آلمان از حضور احتمالی گونه جهشیافته ویروس کرونا در این کشور خبر داد. به نوشته خبرگزاری اسپوتنیک، مؤسسه رابرت کُخ که یک نهاد متولی کنترل و پیشگیری بیماری در آلمان است، در این باره گفت به احتمال زیاد گونه جدید ویروس کرونا در این کشور نیز وجود دارد.
اینگونه به نظر میرسد که برلین در حال ایفای نقشی محوری و کلیدی در محدودکردن مراودات اتحادیه اروپایی با لندن است و کرونای انگلیسی هم فرصتی بینظیر برای این موضوع فراهم کرده است. روابط انگلیس و آلمان اگرچه در طول تاریخ با فراز و نشیبهای فراوانی همراه بوده است اما لااقل در دوران مذاکرات خروج انگلیس از اتحادیه اروپایی این رابطه پرتنشترین دوران پس از جنگ دوم جهانی را تجربه کرده است. آلمانها این روزها میکوشند با کمک فرانسه که آنها هم دل خوشی از انگلیسیها ندارند، جانسون را نقرهداغ کنند و در این مسیر کرونای انگلیسی در نقش کادوی بابانوئل برای آنها عمل کرده است. در این میان آنچه آلمانها را بیشتر به این موضوع ترغیب کرده، وخامت اوضاع اقتصادی انگلیس است. در میان ترس از کمبود شدید مواد غذایی به دلیل بسته شدن بسیاری از مرزهای اروپا و دنیا به روی انگلیسیها، شاخصهای اقتصادی هم روی خوشی به آنها نشان نمیدهد.
پوند انگلیس در معاملات روز دوشنبه تحت سایه سنگین کشف گونه جدیدی از ویروس کرونا و همچنین نامشخص بودن آینده مذاکرات برگزیت، بشدت سقوط کرد. بر این اساس نرخ برابری پوند با دلار آمریکا 06/2 درصد سقوط کرد و به 3241/1 واحد رسید. نرخ برابری پوند با یورو هم 58/1 درصد سقوط کرد و به 9212/0 واحد رسید. سهام شرکت هواپیمایی ایرفرانس – کیالام هم 2/10 درصد سقوط کرد و معلوم نیست این وضعیت تا چه زمانی ادامه خواهد داشت. آلمانها که این روزها خود را در قامت لیدری اتحادیه اروپایی میدانند، برای دستیابی به این هدف گزینههای مختلفی را بررسی کردهاند که مهمترین آنها درخواست از همه کشورهای اروپایی برای بستن مرزهایشان به روی انگلیس است.
در همین ارتباط نشریه بیلد آلمان گزارش داده آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز برای بسته شدن مرزها بین اتحادیه اروپایی و انگلیس تلاش میکند. همچنین بر اساس اعلام نشریه آلمانی بیلد، بسته شدن مرزهای اروپا به روی افراد از مبدا انگلیس پیشنهاد خواهد شد. نشریه بیلد افزوده است: مرکل همچنین قصد دارد با امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه درباره واکنش هماهنگ اروپا به تحولات مربوط به کرونا در انگلیس گفتوگو کند. فرانسه نیز تدابیر مشابهی درباره افراد و بار از مبدا انگلیس اتخاذ کرده است.این خبر در حالی منتشر شده که شاخه اروپایی سازمان جهانی بهداشت قصد دارد از کشورهای اروپایی دعوت کند درباره این گونه جدید کرونا، که برای نخستینبار در انگلیس کشف شد، به بحث و رایزنی بپردازند.
***
[معادلات انگلیس به هم خورد!]
با شناسایی گونه جدید ویروس کرونا، دوباره معادلات به هم ریخته است. اروپاییها امیدوار بودند با واکسیناسیون گسترده تا تابستان از شر کرونا خلاص شوند. حالا فقط در 2 روز گذشته بیش از ۳۰ کشور دوباره مرزهای خود را به روی مسافران انگلیسی بستهاند. علاوه بر کشورهای اروپایی، ایران، عمان، عربستان، تایلند و کلمبیا نیز به دلیل نگرانی از شیوع گونه جدید ویروس کرونا دست به اقدام مشابهی زدهاند. از سویی برخی کشورها قوانین سفت و سختتری برای مسافران از انگلیس در نظر گرفتهاند. به طور مثال مسافرانی که از انگلیس وارد یونان میشوند، فارغ از اینکه نتیجه آزمایش کرونا آنها منفی باشد باید ۷ روز خود را قرنطینه کنند. ویژگیهای آپدیت شده کرونای انگلیسی هم به شرح زیر است: از گونههای قبلی واگیردارتر است، ۲ برابر عفونیتر است، سرعت انتشارش ۷۰ درصد بیشتر است، به سرعت جایگزین گونه قبلی میشود، آزمایشش هفتهها یا شاید ماهها طول میکشد و آنتیبادی نجاتیافتگان تأثیر کمتری روی آن دارد.