گروه بین‌الملل: انفجار یک خودروی بمب‌گذاری شده در نشویل به واقع مهم‌ترین حادثه روز کریسمس برای آمریکا بود. سوالات مهمی درباره این حادثه وجود دارد که هنوز بی‌جواب مانده است؛ اینکه چرا بمب‌گذار پیش از انفجار وجود بمب را به پلیس گزارش داده یا اینکه چرا بمب‌گذار، شهر نشویل را که یکی از ملتهب‌ترین شهرهای آمریکا در رابطه با تنش‌های نژادی است برای این کار انتخاب کرده است. آنچه مسلم است انفجار نشویل که اکنون به عنوان معمای نشویل مطرح شده، چه با انگیزه‌های سیاسی باشد و چه با انگیزه‌های نژادی، حاوی پیام مهمی است و آن اینکه جامعه آمریکا از بسیاری از خطوط قرمز عبور کرده و احتمالا این قبیل اقدامات ادامه‌دار خواهد بود. 

 

* انتشار تصویر ون منفجر شده

به گزارش «وطن امروز»، یک روز پس از انفجار یک خودروی بمب‌گذاری شده در شهر نشویل ایالت تنسی آمریکا هنوز جزئیات رسمی و مشخصی از این انفجار مخابره نشده است. شاید تنها مورد رسمی انتشار تصویری از خودروی بمب‌گذاری شده از سوی پلیس نشویل است. پلیس شهر نشویل تصویری از خودروی ون مسافرتی را که روز کریسمس در این شهر منفجر شد، منتشر کرد. پلیس از مردم خواست در صورت داشتن اطلاعات درباره آن، با پلیس تماس بگیرند. در همین حال پلیس فدرال تحقیقات درباره این حادثه را آغاز کرده و از همه کسانی که اطلاعاتی درباره این انفجار دارند، خواسته است برای روشن شدن ابعاد این حادثه با پلیس تماس بگیرند. رسانه‌های محلی گزارش داده‌اند ۱۵ دقیقه قبل از انفجار در شهر نشویل ایالت تنسی آمریکا از ون مسافرتی‌ای که در این حادثه منفجر شد پیامی با مضمون هشدار برای تخلیه منطقه پخش شده است. در این پیام ضبط شده گفته شده است: «این منطقه باید همین الان تخلیه شود. اگر این پیام را می‌شنوید همین الان اینجا را تخلیه کنید». پلیس گفته در این پیام ضبط ‌شده هشدار داده شده که تا ۱۵ دقیقه دیگر بمبی منفجر خواهد شد. همزمان پلیس گزارشی از وقوع تیراندازی در این منطقه دریافت کرده بود. نیروهای پلیس عازم محل بوده‌اند که انفجار رخ داده است. 

 

* کشف یک جسد

پیدا شدن بقایای یک جسد در نزدیکی محل انفجار به عنوان نخستین مورد از تلفات این بمب‌گذاری گزارش شده است. خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از مقامات پلیس نشویل با اعلام کشف بقایای جسد انسان در مجاورت محل انفجار نوشت هنوز مشخص نیست بقایای این جسد متعلق به عامل، مسؤول انفجار یا قربانی این حادثه است. تحقیقات پلیس فدرال و سایر ماموران اجرای قانون ادامه دارد و جزئیات بیشتری از این حادثه جز انتشار یک فیلم پیش و پس از انفجار منتشر نشده است. در این فیلم که از دوربین مدار بسته یکی از ساختمان‌های محل حادثه به دست آمده است، صدایی پخش می‌شود که می‌گوید «اگر صدای مرا می‌شنوید، محل را تخلیه کنید». مقامات امنیتی معتقدند این انفجار عمدی بوده است اما به عامل یا عاملان احتمالی آن اشاره‌ای نکرده‌اند. با این حال روزنامه تنسی گزارش می‌دهد چندین نفر برای بازجویی به حوزه مرکزی اداره اف‌بی‌آی منتقل شده‌اند اما پلیس از ارائه جزئیات بیشتر درباره این افراد خودداری کرده است. 

 

* انفجاری به مثابه یک روند

آنچه تاکنون مشخص شده اینکه این انفجار منجر به تخریب و وارد آمدن خسارت به بیش از 41 ساختمان و واحد تجاری شده است. در همین ارتباط شبکه خبری سی‌ان‌ان به نقل از کارشناسان آمریکایی خبر داد حجم مواد منفجره به کار برده شده در انفجار نشویل، در داخل آمریکا بی‌سابقه است. «جیمز گاگلیانو» (James Gagliano)‌ مامور ویژه سابق پلیس فدرال آمریکا (اف‌‌بی‌آی) درباره این انفجار به سی‌ان‌ان گفت: همه شواهد مربوط به این انفجار در حقیقت در خود این انفجار نابود شده است، در نتیجه هنوز نمی‌توان به ماهیت این بمب پی برد که تا چه میزان پیچیده بوده و این خود معمایی است. این مامور سابق اف‌بی‌‌آی افزود: زمان این انفجار نیز جای پرسش دارد، چنانچه مسبب یا مسببان این انفجار خواستار انفجاری پرتلفات بودند، ساعت ۵:۳۰ بامداد به وقت مرکز آمریکا نمی‌توانسته زمان درستی برای این منظور باشد. این مامور ویژه سابق اف‌بی‌‌آی گفت: بنا بر تجربیاتی که طی سال‌ها در صحنه‌های جنایی یا صحنه‌های تروریستی داشته‌ام، زمان و مکان این انفجار نمی‌توانسته نه تلفات سنگین و نه مکان مهمی را هدف قرار داده باشد، این گمان می‌رود که این انفجار می‌تواند یک پیام بوده و ممکن است وقایع دیگری به دنبال داشته باشد. 

 

* واکنش کاخ سفید و بایدن به انفجار نشویل

عمده خبرها درباره انفجار نشویل که اکنون از آن با عنوان معمای نشویل یاد می‌شود، معطوف به تحلیل‌های کارشناسان و گزارش‌ رسانه‌هاست. هنوز هیچ فرد یا افراد مشکوکی درباره این حادثه وجود ندارد و انگیزه عامل یا عاملان این انفجار نامشخص است. در این بین سکوت کاخ سفید نسبت به انفجار این بمب بحث‌برانگیز شده است. تنها واکنش کاخ سفید به این انفجار مربوط به خبری بود که ساعاتی پس از حادثه منتشر و در آن اعلام شد رئیس‌جمهور آمریکا در زمین بازی گلف خود در فلوریدا اقامت دارد و  از حادثه انفجار مطلع شده است. شبکه تلویزیونی «سی‌بی‌اس» هم به نقل از دفتر جو بایدن خبر داد بایدن گزارشی درباره انفجار شهر نشویل دریافت کرده است. «جان کوپر» شهردار شهر نشویل هم درباره این انفجار گفت: این حادثه‌ای دور از انتظار در داخل آمریکا بود.

***

شکست امنیتی آمریکا در ماجرای نشویل

غلامحسین یوسفی*: آمریکا تاکنون اطلاعات دقیقی درباره اتفاقی که جمعه‌‌شب در نشویل افتاد منتشر نکرده است. آنچه در نشویل اتفاق افتاد از نظر حجم و کیفیت انفجار در نوع خود بی‌سابقه ارزیابی شده و سبب بهت و حیرت مقامات آمریکایی شده است.  آنچه امروز سبب نگرانی مقامات آمریکایی است اینکه ممکن است این قبیل انفجارها ادامه‌دار باشد و همین موضوع در شرایط کنونی آمریکا به دغدغه اصلی مقامات امنیتی این کشور تبدیل شده است. 

نکته مهمی که باید در تحلیل انفجار نشویل به آن اشاره داشت این است که عاملان این انفجار با خبر دادن به پلیس قبل از انفجار صرفا به دنبال ایجاد رعب و وحشت بوده‌اند و احتمالا قصدی برای کشته‌سازی نداشته‌اند.  با توجه به غالب بودن جریان سفیدپوستان نژادپرست در نشویل، گمانه‌زنی‌هایی درباره انتساب این انفجار به این جریان انجام شده است.  بعد مهم حادثه نشویل که نباید از آن غفلت کرد شکست امنیتی سازمان‌های عریض و طویل اطلاعاتی این کشور است. آمریکایی‌ها همواره ادعا می‌کنند بر اوضاع امنیتی این کشور و دنیا مسلط هستند ولی در قضیه نشویل دستگاه‌های امنیتی آمریکا به وضوح از میدان جا ماندند و حتی با وجود اطلاع‌رسانی 15 دقیقه‌ای عاملان انفجار نتوانستند بموقع وارد عمل شده و موفق باشند. حالا در آستانه عید کریسمس که طبیعتا باید مجالی برای آسایش و آرامش روانی جامعه آمریکا بعد از یک سال پرهیاهو باشد، آرامش روانی جامعه آمریکا برهم خورده و تحت‌‌الشعاع این تهدیدات قرار گرفته است. آنچه در نشویل اتفاق افتاد را در تحلیلی کلان‌تر می‌توان به بحث افول آمریکا هم مرتبط دانست. افول آمریکا پدیده‌ای گسترده است که در حال رخ دادن است. آمریکا بعد از جنگ سرد و فروپاشی شوروی بر این باور بود که می‌توان دنیا را با نظام تک‌‌قطبی اداره کرد. با شروع هزاره سوم اما افول آمریکا رقم خورد. به این نکته باید توجه کرد که تا قبل از این آمریکایی‌ها در هر کجای دنیا که اراده می‌کردند تغییر دولت اتفاق می‌افتاد. این موضوع افسانه نیست و واقعیتی انکارناپذیر است. ولی شما ببینید از سال 2000 میلادی که چپ‌گراها در ونزوئلا به قدرت رسیدند آمریکا تلاش فراوانی کرد تا این کشور را دوباره بخشی از حیاط خلوت خود کند اما نه تنها این اتفاق نیفتاد، بلکه بعد از درگذشت چاوز و بویژه از سال 2017 میلادی آمریکا شدیدترین تحریم‌های ممکن علیه ونزوئلا را  اعمال کرد تا بتواند دولت این کشور را ساقط کند و جریان غرب‌گرا را بر سر کار آورد. در این حوزه همه دنیا شاهد شکست مفتضحانه آمریکا هستند. انتخابات اخیر آمریکا هم شاهد دیگری بر فروپاشی بنیان‌های نظام لیبرال- دموکراسی است که دوگانه‌های عجیب و غریب انتخابات آمریکا میان ترامپ و بایدن آن را به همه دنیا نشان داد. 

*استاد دانشگاه و کارشناس مسائل آمریکا