جهانگیری پس از ادعای نجات ایران توسط دولت روحانی دیروز با فرار از پذیرش مسؤولیت دلار 4200 تومانی گفت سران قوا در سال97 مانع افزایش نرخ دلار متناسب با تورم شدند!
گروه اقتصادی: مراسم روز ملی صادرات، روز گذشته با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهور، علیرضا رزمحسینی وزیر صنعت، معدن و تجارت، محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، حمید زادبوم رئیس سازمان توسعه تجارت، روسای اتاق بازرگانی و جمعی از صادرکنندگان کشور در محل اتاق بازرگانی ایران برگزار شد. جهانگیری در این مراسم با اشاره به جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران گفت: از همه کسانی که در این شرایط کشور، موفق به صادرات شدند صمیمانه تشکر میکنم و از خداوند متعال برای شما آرزوی موفقیت بیشتر را دارم.
معاون اول رئیسجمهور با اشاره به برگزاری روز ملی صادرات به همت اتاق بازرگانی ایران اظهار داشت: این اقدام نیز کار مهمی بود که در واقع دولت کارهایی را که مربوط به بخش خصوصی است تا آنجا که امکانپذیر است به بخش خصوصی واگذار میکند و امیدواریم بتوانیم کارهای دیگری را واگذار کنیم.
وی بیان داشت: امروز که در این جلسه حضور یافتهام مدام گلایه شنیدهام اما انتظار داشتم که شرایط بخش خصوصی بهتر از این باشد و لذا یک مقدار نگران شدم ولی امیدوارم مشکلات زیاد نباشد و این گلایهها به علت عدم برگزاری جلسات باشد.
جهانگیری بیان داشت: ما از سال 97 سالهای سختی را گذراندیم و ۳ سال نفسگیر بر همه گذشت، البته بر اساس برداشت شخصی باید بگویم در سختیها همه باید خودشان را خوب نشان دهند اما در روزهای سخت همه میخواهند از هر مسؤولیتی فرار کنند. معاون اول رئیسجمهور گفت: شهریور سال 92 که کارمان را در دولت آغاز کردیم 3 نرخ ارز در کشور وجود داشت، بعضیها یک طوری صحبت میکنند که انگار نخستینبار است در جمهوری اسلامی یک نرخ ارز دستوری تعریف شده است و انگار این اقدام اصلا در جمهوری اسلامی سابقه نداشته است. وی همچنین گفت: در 8 سال دولت موسوی نرخ ارز دستوری 7 تومان بود و نرخ آزاد 20 برابر یعنی 140 تومان بود. در دولت هاشمی بعد از یک دوره ارز 60 تومان و 80 تومان و بازار آزاد نرخ دیگری بود و بعد از مدتی نرخ را آزاد کردند و بعد بهم خورد و نرخ شد 175 تومان و 300 تومان دستوری و یک نرخ هم آزاد بود. در دولت خاتمی هم با این ۳ نرخ ارز مواجه بودیم تا سال 80 که وزیر صنایع بودیم تلاش کردیم نرخ صادراتی 300 تومان را لغو کنیم و نرخ 175 تومان تا سال 81 وجود داشت که بعد تکنرخی شد. جهانگیری بیان داشت: در دولت احمدینژاد هم یک نرخ 1224 تومان و یک نرخ 2477 تومان وجود داشت و آزاد هم بیش از ۳ هزار تومان بود. در شهریور 92 که شروع کردیم و با اینکه بسیاری میگفتند تند حرکت نکنید نخستین کار ما این بود که آن 1224 تومان را برداشتیم و ۲ نرخ تعیین کردیم تا نرخهای ارز را به نرخ یکسان و با فاصله 10 تا 15 درصد برسانیم.
معاون اول رئیسجمهور تصریح کرد: در جنگ اقتصادی واقعا شرایطی شده بود که فکر میشد میخواهند اقتصاد کشور را در اردیبهشتماه ۹۷ از هم بپاشند و همه اخباری که از دستگاههای اطلاعاتی به ما میرسید، این بود که اقداماتی برای این کارها انجام داده بودند، لذا مهمترین کار بانک مرکزی در آن موقع تزریق اسکناس به بازار بود و این مهمترین اقدام بانک مرکزی بود. وی بیان داشت: در سال قبل از آن گاهی بانک مرکزی در روز 150 میلیون دلار دخالت در بازار میکرد اما موجودی ما در بانک مرکزی که حتی الان هم میترسم آن را بیان کنم محدود بود. در چنین شرایطی بود که اعلام کردند ترامپ میخواهد از برجام خارج شود، لذا دولت به اتفاق آرا تصمیم گرفت نرخ ارز ثابت 4200 تومان نباشد و براساس تورم تغییر کند، لذا در مردادماه ۹۷ نرخ به 4400 تومان رسید و در جلسه سران ۳ قوه که با حضور رئیس کل بانک مرکزی و آقای پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس برگزار شد، اعلام شد که نرخ ارز ثابت همان 4200 تومان باشد. جهانگیری اظهار داشت: حالا همه میگویند فلانی این کار را انجام داده است، در حالی که مواضع ما در مسائل اقتصادی روشن است.
***
افشاگری سیف از تصمیم دولت برای ارز 4200 تومانی
طی ماههای اخیر با رشد شدید قیمت بسیاری از کالاها، انتقادها نسبت به تصمیم دولت برای تخصیص بینتیجه ارز 4200 تومانی بشدت بالا گرفت. اظهارات مقامات مختلف نشان میدهد دولت از سال 97 تاکنون دهها میلیارد دلار ارز 4200 تومانی برای مصارف مختلف تخصیص داده است. با این حال اکنون قیمت بسیاری از کالاهایی که واردات آنها مشمول دریافت ارز 4200 تومانی بوده، رشد شدید داشته است. شکست سیاست تخصیص ارز ترجیحی به حدی بوده که برخی کالاهای مشمول ارز دولتی حتی بیشتر از کالاهایی که با ارز آزاد وارد شدند، افزایش قیمت داشتهاند. اکنون و با اوج گرفتن انتقادها از سیاست دولت در تعیین دستوری نرخ 4200 تومانی برای ارز و شکست این سیاست، مقامات دولتی سعی در معرفی سایر بخشهای خارج از دولت به عنوان مسؤولان سیاست ارز 4200 تومانی دارند. اظهارات اسحاق جهانگیری در ربط دادن ارز 4200 تومانی به تصمیم سران قوا هم تلاشی در همین راستاست. تلاش جهانگیری برای بیتقصیر نشان دادن دولت در موضوع ارز 4200 تومانی در حالی است که اظهارات چند ماه پیش ولیالله سیف، رئیس کل پیشین بانک مرکزی، عمق بحران دولت در اتخاذ تصمیم کارشناسی بویژه در مقاطع بحرانی را نشان میدهد.
رئیس کل سابق بانک مرکزی در تشریح جزئیات جلسه دولت در فروردین 97 که به تعیین دستوری نرخ 4200 تومان برای دلار ختم شد، گفت: «پیشنهاد بانک مرکزی برای تکنرخی کردن ارز در دولت مورد توجه قرار گرفت و جمعبندی انجام شد و بر این اساس برای نهایی کردن تصمیم با آقای رئیسجمهور جلسهای گذاشتند. گفتیم جمعبندی این است که یک نرخ باید داشته باشیم. آقای رئیسجمهور گفت: باشه؛ 3800 تومان!» سیف در پاسخ به این سوال که 3800 تومان برای نرخ ارز از کجا آمد؟ گفت: «همینطوری! هیچ محاسبهای در کار نبود». سیف همچنین به مصاحبه جهانگیری پس از جلسه تصمیمگیری ارز 4200 تومانی اشاره کرد و گفت: «چیزی که عجیب بود این مصاحبه بود که ما هیچ محدودیتی نداریم و هر کسی که میخواهد بیاید ارز بگیرد. این اشکال داشت که من در جلسات بعدی که با اعضای اقتصادی داشتیم گفتم منابع ارزی محدود است. شما وقتی این را مطرح میکنید (پرداخت ارز برای همه نیازها) بانک مرکزی از کجا بیاورد؟» روایت رئیس کل بانک مرکزی از تصمیم دولت برای تعیین نرخ 4200 تومان برای هر دلار آمریکا، نقش پررنگ روحانی و جهانگیری در این تصمیم را به وضوح نشان میدهد. در واقع روحانی بدون توجه به توصیههای کارشناسی و بدون کمترین تخصص در اقتصاد، پایهگذار تصمیم غلطی شد که نتیجه آن، هدررفت دهها میلیارد دلار ارز در شرایط محدودیت ارزی و شکست در کنترل تورم بوده است.