نمایندگان مجلس در گفتوگو با «وطن امروز» نقش گزارش‌های کارشناسی دیوان محاسبات در فرآیند بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ را تشریح کردند
به گواه کارشناسان، صاحبنظران و مراکز پژوهشی، لایحه بودجه 1400 تمام ویژگی‌های یک بودجه بد که اقتصاد کشور را دچار چالش کند، داشت. نمایندگان مجلس با فهم اینکه رد کلیات و انداختن مسؤولیت اصلاح بودجه به گردن دولتمردان هیچ رهاوردی نخواهد داشت، خودشان دست به کار شده و عملیات اصلاح بودجه را شروع کردند. تاکنون 26 مصوبه در همین رابطه به تصویب رسیده است که محورهای آن عبارت است از: افزایش درآمد و کاهش هزینه‌های دولت با حذف رانت گروه‌های خاص، افزایش درآمدهای مالیاتی بدون ایجاد فشار بر عموم مردم، حمایت از معیشت مردم و بخش تولید، کاهش وابستگی بودجه به درآمدهای نفتی و افزایش شفافیت بودجه. در این بین گزارش‌های عملکرد و تفریغ بودجه دیوان محاسبات نقش بسزایی در تصمیم‌گیری‌های نمایندگان داشته است. اساسا نمایندگان بدون در دست داشتن یک کارنامه متقن از اتفاقات سال گذشته نمیتوانند تصمیم درستی درباره احکام بودجه سال آینده بگیرند. به طور کلی الزام وجود دیوان محاسبات هم به همین دلیل است. نکته حائز اهمیت اینجاست که تا پیش از این عرف بر آن بود دیوان محاسبات با فاصله یک‌ساله و حتی بیشتر از آن اقدام به انتشار گزارش تفریغ بودجه می‌کرد که هیچ تاثیری بر روند بررسی بودجه سال آینده کشور نمی‌گذاشت و ایضا حتی فرصت برای اصلاح رویه‌های غلط هم از دست نمایندگان می‌رفت. نهایت فایده چنین گزارش‌هایی فهم این موضوع بود که دولت در مسیر خود اشتباهاتی انجام داده است اما دیگر کار از کار گذشته بود و نمایندگان هیچ کاری نمی‌توانستند انجام دهند. دیوان محاسبات در سال جاری دقیقا در زمان بررسی لایحه بودجه سال 1400 اقدام به انتشار گزارش تفریغ بودجه سال 98 کرد و چند هفته بعد گزارش مختصر عملکرد بودجه 99 یعنی سال جاری را هم برای نخستین‌بار در تاریخ منتشر کرد که باعث شد نمایندگان مجلس با دید درست‌تری به موضوع اصلاح بودجه سال 1400 بپردازند. شاید اگر در سال‌های گذشته چنین اقدامی می‌شد، دیگر خبری از قوانین و احکام غیرمفید کنونی مانند تداوم ارز 4200 تومانی نبود.
***
عضو کمیسیون تلفیق در گفتوگو با «وطن امروز» مطرح کرد
دید گسترده با گزارش‌های دیوان محاسبات
عضو کمیسیون تلفیق بودجه با بیان اینکه تفریغ پیش از موعد و گزارش‌های دیوان محاسبات در سال جاری باعث اتفاقات خوب و مناسبی برای بودجه 1400 شد، اظهار داشت: این گزارش‌ها باعث دقیق‌تر و اجرایی‌تر شدن مصوبات کمیسیون تلفیق می‌شود.
مجتبی یوسفی، عضو کمیسیون تلفیق بودجه 1400 در گفتوگو با «وطن امروز»، اظهار داشت: گزارش‌های نهادهای نظارتی درباره بودجه و در رأس آنها دیوان محاسبات نقشه راهی برای طراحی بودجه سال‌های آینده است. وی گفت: متاسفانه تفریغ بودجه سال 97 در بهار سال 99 قرائت شد که دیگر کار از کار گذشته بود. اگر این گزارش زودتر منتشر می‌شد نمایندگان مردم متوجه انحراف ارز 4200 تومانی یا امثال انحرافات اینچنینی می‌شدند. یوسفی تصریح کرد: وقتی از یک فاجعه و رانت بزرگ 2 سال می‌گذرد اساسا گزارش این فساد به کار نمی‌آید، بلکه گزارش تفریغ زمانی اهمیت می‌یابد که باعث بهبود شرایط و جلوگیری از اتخاذ تصمیم‌های اشتباه در آینده شود. عضو کمیسیون تلفیق افزود: بودجه یک سند حکمرانی است و در آن تمام برنامه‌‌ای را که می‌خواهیم برای سال آینده انجام دهیم می‌آوریم، از این رو وظیفه دیوان محاسبات بسیار خطیر است.
وی افزود: با در دست داشتن تفریغ بودجه و ایضا با در دست داشتن به‌موقع تفریغ بودجه، این ظرفیت ایجاد می‌شود که نمایندگان با دید گسترده‌تری اقدام به اصلاح بودجه کنند؛ به طور کلی تفریغ، نقشه راه بودجه سال آینده است.
یوسفی ادامه داد: زمانی که بررسی می‌کنیم و می‌بینیم بخش قابل توجهی از ردیف‌های بودجه سال گذشته عملی نشده یا به تعبیری وعده‌ای داده شده که هنوز اجرایی نشده است، می‌توانیم از تکرار چنین نارسایی‌هایی در سال آینده جلوگیری کنیم. این دید را تفریغ بموقع به نمایندگان می‌دهد و حرکت به سمت واقعیت را آسان‌تر می‌کند.
وی در ادامه با بیان اینکه تفریغ پیش از موعد و گزارش‌های دیوان محاسبات در سال جاری باعث اتفاقات بسیار مناسبی برای بودجه 1400 شد، اظهار داشت: این گزارش‌ها باعث دقیق‌تر و اجرایی‌تر شدن مصوبات کمیسیون تلفیق شده است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا اتفاق افتاده در مسیر تصمیم‌گیری خود در کمیسیون تلفیق به گزارش‌های دیوان محاسبات استناد کنید؟ اظهار داشت: بله، این گزارش‌ها کاربردی بوده است و به ما کمک کرد مصوبات دقیق‌تری داشته باشیم. ایضا دیوان در گزارش‌های خود هم تصویر درستی از انحرافات و سوء‌استفاده‌های صورت‌گرفته به نمایندگان می‌دهد که می‌توانیم برای مسدود کردن این رانت‌ها تصمیم بگیریم.
وی در رابطه با حرکت دیوان محاسبات به سمت نظارت پیشینی به جای نظارت پسینی، گفت: این اتفاق مهم و مناسبی است، با وجود اینکه نظارت پیشینی هم مفید است اما نظارت پسینی می‌تواند مانع از بروز اتفاقات نامناسب در اقتصاد شود.
یوسفی گفت: نظارت پیشینی مشکلی از مشکلات مردم حل نمی‌کند و صرفا متوجه تخلفی که در سال‌های قبل رخ داده می‌شویم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: امیدوارم امسال هم بتوانیم با این نگاه نو و جدید در دیوان محاسبات اصلاحی در روند بودجه‌ریزی داشته باشیم.
***
عضو هیأت رئیسه مجلس در گفتوگو با «وطن امروز» عنوان کرد
تأثیر چشمگیر گزارش‌های دیوان محاسبات در تدوین بودجه
یکی از موضوعاتی که در گزارش‌های تفریغ بودجه دیوان محاسبات به آن اشاره شده بود، سوءاستفاده‌ها و رانت‌های گسترده بر اثر تخصیص ارز 4200 تومانی بود.
پس از آنکه رئیس دولت از تغییرات کمیسیون تلفیق در لایحه بودجه بویژه تجدیدنظر این کمیسیون در نرخ ارز انتقاد کرده و نمایندگان را بی‌اطلاع از 4 عمل خوانده بود، بسیاری از نمایندگان بویژه اعضای کمیسیون تلفیق به این اظهارات واکنش نشان دادند. یکی از این افراد، احمد امیرآبادی‌فراهانی بود که طی توئیتی نوشت: آقای روحانی! نمایندگان مجلس در کلاس اول 4 عمل اصلی را اینگونه آموختند که از جیب رانت‌خواران تفریق کنند و در جیب مردم جمع کنند اما بر عکس، شما و برخی اعضای دولت از جیب مردم تفریق و در جیب عده خاص جمع کردید.
عضو کمیسیون تلفیق مجلس در گفتوگو با «وطن امروز» درباره تاثیر گزارش دیوان محاسبات بر روند بررسی لایحه بودجه در کمیسیون تلفیق گفت: گزارش دیوان محاسبات برای تفریغ بودجه کاملا در بررسی لایحه بودجه سال 1400 مفید واقع شد.
امیرآبادی اظهار داشت: برای نخستین‌بار است که دیوان محاسبات گزارش تفریغ بودجه و گزارش عملکرد بودجه سال جاری را به این سرعت منتشر می‌کند.
عضو کمیسیون تلفیق همچنین گفت: گزارش دیوان محاسبات از تفریغ بودجه سال 98 و همچنین عملکرد 8 ماه ابتدایی سال جاری، در موضوع رانت ارز 4200 تومانی، تاثیر بسیار زیادی در روند بررسی لایحه بودجه 1400 در کمیسیون تلفیق مجلس داشته است.
وی افزود: گزارش‌های دیوان محاسبات، مقدار تخصیص ارز 4200 تومانی، حجم کالای وارد شده با این ارز، میزان تخلفات رخ داده در این موضوع و بسیاری موارد دیگر را برای مجلس شفاف کرد.
