اشکان صدیق: تفسیر «پرتوی از قرآن» به قلم مرحوم آیت‌الله سیدمحمود طالقانی را می‌توان یکی از برجسته‌ترین تفاسیر نیم قرن اخیر به شمار آورد. این تفسیر گرانبها از بدو تالیف مورد توجه بسیاری از بزرگان از جمله امامین انقلاب قرار گرفت. توجه امام خمینی به تفسیر آیت‌الله طالقانی تا حدی بود که طبق نقل مستند «پدر طالقانی» که چندی پیش از شبکه افق پخش شد، امام پیوسته به دیدن برنامه تفسیر قرآن آیت‌الله طالقانی که از صداوسیما پخش می‌شد، توصیه و سفارش می‌کردند. همچنین آیت‌الله خامنه‌ای در کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی» تنها تفسیری که مخاطبان خود را ارجاع به آن می‌دهند و توصیه اکید به خواندن آن می‌کنند، تفسیر پرتوی از قرآن آیت‌الله طالقانی است. به نظر می‌رسد «نگاه اجتماعی و ناظر به مسائل روز»، مهم‌ترین علتی باشد که به این تفسیر در نگاه جامعه نخبگان، جایگاه ویژه‌تری بخشیده است. 

آیت‌الله طالقانی در تفسیر پرتوی از قرآن تلاش می‌کند منظومه‌ای از مسائل اجتماعی روز جامعه خویش را در مواجهه با اندیشه غربی، بر مبنای نظر دین و با محوریت اصلی‌ترین منبع آن یعنی قرآن کریم استخراج و تبیین کند؛ مسائلی مانند عدالت، آزادی، جمهوریت و... .

«مردم» و اتکا به نظر مردم و مردمی کردن همه بخش‌های حیات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه از جمله مهم‌ترین دغدغه‌های آیت‌الله طالقانی بود که تبلور این دغدغه فکری را می‌توان در تفسیر پرتوی از قرآن ذیل آیات مربوط به مساله شورا مشاهده کرد. 

یکی دیگر از مسائل مهم مدنظر آیت‌الله طالقانی مساله عدالت اجتماعی است. ایشان ذیل آیه لیقوم الناس بالقسط، مطالبی بدیع و کم‌نظیر مطرح می‌کند که به تعبیر آیت‌الله مهدوی‌راد از بزرگان قرآن‌پژوهان کشور، شاید زیباترین تفسیر برای آیه 25 سوره حدید باشد. 

به هر ترتیب، می‌توان تفسیر پرتوی از قرآن آیت‌الله طالقانی را دایره‌المعارفی از اصلی‌ترین دغدغه‌های انقلاب اسلامی دانست که در بیان قرآنی و دینی متجلی شده است.