کد خبر: 230563تاریخ: 1399/11/27 00:00
در حالی که کشورهای غربی به هیچ یک از تعهدات خود عمل نکرده‌اند، انگلیس خواستار مشارکت ایران در دستیابی به نسخه جدید برجام شد
بازی انگلیسی
گروه سیاسی: تروئیکای اروپایی نه‌تنها روز به روز از انجام تعهدات خود در برجام فاصله می‌گیرد که در شرایط جدید ایجاد شده پس از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در پازل دولت بایدن برای فشار بر تهران در بازگشت به محدودیت‌های هسته‌ای ایفای نقش می‌کند.
به گزارش «وطن امروز»، معاون وزیر خارجه انگلیس در امور خاورمیانه و شمال آفریقا از ایران خواست به پایبندی کامل به برجام بازگردد. جیمز کلیفرلی بدون اینکه اشاره‌ای به خروج یک‌طرفه آمریکا از برجام و بدعهدی کشورش در اجرای تعهدات برجامی خود کند، در گفت‌وگو با روزنامه سعودی الشرق‌‌الاوسط گفت: انگلیس از تمایل جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و تلاش‌هایش برای وارد شدن در نسخه جدید برجام استقبال می‌کند. ما به ایرانی‌ها گفتیم که خواهان بازگشت تهران به جامعه بین‌المللی هستیم. موضع کشور ما واضح و ثابت است، ایران باید به طور کامل به تعهدات خود در رابطه با غنی‌سازی اورانیوم بازگردد.
وی تاکید کرد: تهران اکنون در مقابل یک فرصت حقیقی قرار دارد تا یک مسیر متفاوت و بهتر را انتخاب کند و به سوی کشورهای اروپایی و آمریکا بازگردد. ایران باید به تعهداتش بازگردد تا بتواند از این فرصت مثبت استفاده کند.
مواضع خصمانه ۳ کشور اروپایی مشارکت‌کننده در برجام در شرایطی است که تروئیکای اروپایی روز جمعه با صدور بیانیه‌ای مشترک، بار دیگر اتهامزنی به تهران در موضوع پایبندی به تعهدات توافق هسته‌ای را تکرار کرد.
۳ کشور انگلیس، فرانسه و آلمان در بیانیه خود آوردند: «ما دولت‌های فرانسه، آلمان و پادشاهی متحد (انگلیس) با نگرانی بسیار تاییدیه اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را که طی آن اعلام شده ایران در حال تولید اورانیوم فلزی است نگاه کردیم؛ اقدامی که نقض برجام است. طبق برجام، ایران متعهد شده طی 15 سال در زمینه فعالیت‌های تولید یا به دست آوردن اورانیوم فلزی یا تحقیقات و توسعه روی استخراج اورانیوم اقدام نکند». تروئیکای اروپایی در ادامه مدعی شد: «ایران هیچ توجیه معتبری در زمینه فعالیت غیرنظامی (در زمینه برنامه هسته‌ای) درباره این اقدامات ندارد؛ اقداماتی که گامی کلیدی در مسیر تولید سلاح اتمی هستند».
این بیانیه در واکنش به گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صادر شد که در آن آژانس مدعی شده بود ایران اقدام به مستقر کردن تجهیزات جدید در تاسیسات هسته‌ای اصفهان کرده و تولید اورانیوم فلزی را از ۸ فوریه (۲۰ بهمن) آغاز کرده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه اما در واکنش به بیانیه ۳ کشور اروپایی اظهار کرد: همان‌گونه که از سوی سازمان انرژی اتمی نیز اعلام شد، بهره‌برداری از کارخانه تولید اورانیوم فلزی اصفهان مندرج در قانون مجلس شورای اسلامی و تولید سوخت پیشرفته (سیلیساید) برای استفاده در رآکتور تحقیقاتی تهران، ۲ موضوع کاملا متفاوت از هم هستند. خطیب‌زاده گفت: آنچه آژانس مبادرت به گزارش‌دهی درباره آن کرده است، ناظر بر آغاز فعالیت تحقیق و توسعه برای طراحی سوخت پیشرفته‌تری برای رآکتور تحقیقاتی تهران تحت عنوان سوخت سیلیساید است که ایران ۲ سال پیش برنامه آن را به اطلاع آژانس رسانده و اخیرا نیز اطلاعات طراحی مربوط را ارائه کرده است.
خطیب‌زاده با اشاره به اینکه در فرآیند تولید سوخت سیلیساید، اورانیوم فلزی یک محصول میانی است، تصریح کرد: پرسشنامه اطلاعات طراحی کارخانه اورانیوم فلزی اصفهان هنوز به آژانس ارائه نشده و این اقدام، پس از انجام تمهیدات لازم و در مهلت تعیین شده در قانون انجام خواهد شد. سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین با انتقاد از جوسازی‌های بی‌اساس در این باره، افزود: اورانیوم فلزی کاربردهای صلح‌آمیز نیز دارد و هم‌اکنون برخی کشورها از سوخت مبتنی بر اورانیوم فلزی برای رآکتورهای خود استفاده می‌کنند و این موضوع، منافاتی نیز با معاهده عدم اشاعه و تعهدات پادمانی کشورها ندارد. ضمن آنکه این فناوری برای ایران که باید نیازهای بیماران خود به رادیوداروها را با بهترین کیفیت تهیه کند، یک الزام است و کاملا از جنبه‌های بشردوستانه و صلح‌آمیز برخوردار است.
از طرف دیگر سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین هم اعلام کرد فعالیت تحقیق و توسعه برای طراحی نوع ارتقا یافته سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران، آغاز شد. کاظم غریب‌آبادی با اشاره به اینکه مدیرکل آژانس با انتشار گزارشی، موضوع را به اطلاع کشورهای عضو رساند، گفت: این فعالیت در ۳ مرحله انجام می‌شود و در مرحله اول آن، اورانیوم فلزی با استفاده از اورانیوم طبیعی تولید می‌شود. نماینده دائم ایران با اشاره به اینکه برنامه ایران از ۲ سال قبل به اطلاع آژانس رسیده است، اظهار کرد: این اقدام، از لحاظ فنی ایران را در ردیف کشورهای پیشرو در تولید سوخت‌های جدید قرار خواهد داد. وی همچنین افزود: همه این مراحل به اطلاع آژانس رسیده و می‌رسد و بازرسان آژانس نیز ۳ روز قبل، از کارخانه تولید صفحه سوخت بازدید کردند.
از تحولات دیگر مربوط به برجام هم حرکت ایران به سمت اجرایی کردن یکی دیگر از بندهای قانون هسته‌ای مجلس است که تحرکات و لفاظی‌های طرف‌های غربی را شدت بخشیده است. از آنجا که تاکنون تحولی در اجرای تعهدات طرف‌های برجامی و لغو تحریم‌ها از اعضای اروپایی برجام مشاهده نشده و از سوی دیگر دولت بایدن هم با اتخاذ سیاست‌های مبهم درباره برجام چشم‌انداز بازگشت آمریکا به برجام را مخدوش کرده است21 فوریه (سوم اسفندماه) زمان اجرای بند ششم قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» مبنی بر توقف نظارت‌های فراتر از پادمان از جمله اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی خواهد بود.
طبق ماده ۶ این قانون، دولت جمهوری اسلامی ایران مؤظف است در صورت عدم اجرای کامل تعهدات کشورهای متعاهد از جمله کشورهای 1+4 (آلمان، فرانسه، انگلستان، چین و روسیه) در قبال ایران و عادی نشدن روابط کامل بانکی و عدم رفع کامل موانع صادرات و فروش کامل نفت و فرآورده‌های نفتی ایران و برگشت کامل و سریع ارز منابع حاصل از فروش، ۲ ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون در مجلس شورای اسلامی، نظارت‌های فراتر از پادمان از جمله اجرای داوطلبانه سند (پروتکل) الحاقی را متوقف کند. ایران با علم به عمل نکردن طرف‌های برجامی به تعهدات‌شان، به توسعه برنامه هسته‌ای شتاب بیشتری بخشید.
در همین باره «کاظم غریب‌آبادی» سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۱۴ بهمن‌ماه در پیامی توئیتری، نوشت: ۲ زنجیره ۳۴۸تایی از سانتریفیوژهای IR2m با ظرفیت تقریبی 4 برابر نسبت به نوع IR1 با موفقیت در نطنز نصب شده و در حال کار با UF6 هستند. نصب ۲ زنجیره سانتریفیوژهای IR6 هم در فردو آغاز شده است.
* رایزنی وزرای خارجه آمریکا و انگلیس درباره برنامه هسته‌ای ایران
«دومینیک راب» وزیر خارجه انگلیس روز یکشنبه گفت با همتای آمریکایی خود درباره برنامه هسته‌ای ایران گفت‌وگو کرده است. به نوشته روزنامه ایندیپندنت، راب در مصاحبه با «اندرو مار» مجری شبکه «بی‌بی‌سی» گفت: «تمرکز من روی همکاری با دولت جدید [آمریکا] است. دیروز با آنتونی بلینکن درباره طیف گسترده‌ای از مسائل نظیر برنامه هسته‌ای ایران و دیگر مسائل همچون میانمار صحبت کردم و به این گفت‌وگوها ادامه خواهم داد».
* فرصت محدود بایدن
همچنین خبرگزاری فرانسه در گزارشی با اشاره به رویکرد رئیس‌جمهور جدید آمریکا برای بازگشت به مسیر دیپلماسی با ایران تصریح کرد زمان جو بایدن برای تصمیم‌گیری درباره بازگشت به توافق هسته‌ای کوتاه است.
به نقل از خبرگزاری فرانسه، جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا خیلی سریع موضع خود را برای بازگشت به مسیر دیپلماسی با ایران مشخص کرد اما آشکارا نشان داد هیچ عجله‌ای برای پیوستن مجدد به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ندارد؛ توافقی که دونالد ترامپ سال ۲۰۱۸ به طور یکجانبه از آن خارج شد.
این خبرگزاری در ادامه با اشاره به وعده انتخاباتی جو بایدن برای بازگشت به توافق هسته‌ای گزارش داد: یک تاریخ مهم در حال فرارسیدن است؛ ۲۱ فوریه (سوم اسفندماه) که بر اساس مصوبه پارلمان ایران، اگر آمریکا تحریم‌ها را لغو نکند، فعالیت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران محدود خواهد شد.
***
بایدن سیاست تهاجمی ترامپ علیه ایران را ادامه می‌دهد
روزنامه ایندیپندنت چاپ استرالیا در گزارشی نوشت اظهارات جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و مقام‌های دولت وی درباره شرایط بازگشت واشنگتن به برجام نشان می‌دهد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا و بایدن هردو سیاست‌های مشابهی را در قبال ایران در پیش داشته و دارند. در مقدمه این گزارش، با اشاره به سیاست‌هایی که دولت بایدن در قبال جمهوری اسلامی در پیش گرفته و شروطی را برای بازگشت به برجام تعیین کرده، نوشته شده است سیاست بایدن در قبال ایران همچنان از اعتبار آمریکا در مذاکرات خارجی می‌کاهد. طبق این گزارش، تصمیم اخیر بایدن برای عدم بازگشت فوری به برجام در حقیقت تداوم مواضع تهاجمی ترامپ در قبال ایران است. این گزارش سپس ادامه داد سیاستی که دولت بایدن در قبال ایران در پیش گرفته است، در حقیقت تداوم همان سیاست‌های تهاجمی دولت ترامپ است. ایندیپندنت در اثبات این گزارش نوشت بایدن در مصاحبه اخیر خود با شبکه «سی‌بی‌اس» تأکید کرد ایالات متحده تا زمانی که ایران برنامه غنی‌سازی اورانیوم خود را متوقف نکند، تحریم‌های فلج‌کننده علیه تهران را لغو نخواهد کرد که بعدا مجبور به اصلاح گفته‌های خود شد و شفاف‌سازی کرد که منظور وی کاهش سطح غنی‌سازی به 67/3 درصد بوده است.