گروه بین‌الملل: در شرایطی که اوضاع در جبهه مأرب برای عربستان و متحدان آن روز‌به‌روز بدتر می‌شود، طی هفته‌های گذشته همپیمانان غربی عربستان با اتخاذ رویکرد حقوقی- سیاسی و چشم بستن بر جنایات جنگی عربستان، خواستار پایان عملیات‌ یمنی‌ها در مأرب شده‌اند. در همین راستا نماینده آمریکا در امور یمن با ارائه طرحی به عنوان «طرح آتش‌بس» عملا شروط قبلی عربستان را مطرح کرده است؛ موضوعی که صراحتا از سوی دولت صنعا رد شد. نکته قابل تامل اینجاست که سعودی‌ها اگر چه به گفته متحدان غربی‌شان به دنبال توقف درگیری‌ها هستند اما با توجه به شکست محتمل در مأرب در پی باز کردن جبهه جدیدی در جنوب یمن و استان الحدیده هستند. حال آنکه این استان از سال 2018 به عنوان منطقه آتش‌بس مورد توافق قرار گرفته است. حال باید دید همپیمانان سعودی بویژه آمریکا و انگلستان که در این مدت تحرکات زیادی را در رابطه با یمن در دستور کار قرار داده‌اند، چه موضعی در این باره اتخاذ خواهند کرد اما آنچه مسلم است با وجود اثبات جنایات جنگی عربستان در یمن، این پادشاهی از سوی جامعه جهانی بازخواست نخواهد شد و برقراری هرگونه آتش‌بس احتمالی نیز با هدف فراری دادن سعودی از یک شکست مفتضحانه خواهد بود. 

 

* دلیل مخالفت مقامات یمنی با طرح آتش‌بس آمریکا

به گزارش «وطن‌امروز» به نقل از شبکه خبری المسیره، رئیس هیأت مذاکره‌کننده دولت یمن در ارتباط با پیشنهاد مطرح شده اخیر از سوی «تیموتی لیندرکینگ» فرستاده ویژه آمریکا در امور یمن که از آن با عنوان «طرح آتش‌بس» یاد کرده است، گفت: آمریکا با پیشنهاد خود به دنبال رفع تجاوز و محاصره از سر ملت یمن نیست، بلکه می‌خواهد آنچه را با جنگ و ویرانی به دست نیاورده، در گفت‌وگو به دست آورد. «محمد عبدالسلام» تاکید کرد این طرح، نقشه‌ای برای قرار دادن یمن در مرحله‌ای خطرناک‌تر است. وی افزود: «در پیشنهاد آمریکا بحثی از توقف محاصره و حملات علیه یمن نیست، بلکه به شکلی دور زدن واقعیت است که منجر به از سرگیری محاصره از طریق دیپلماتیک می‌شود». وی تاکید کرد: «از شروط مطرح در این طرح، مشخص شدن مقاصد فرودگاه صنعا و صدور مجوز پرواز از سوی ائتلاف سعودی است؛ یعنی یمن صلاحیت این را ندارد که مجوزهای پرواز از فرودگاه صنعا را صادر کند». این مقام یمنی خطاب به آمریکا تاکید کرد: «اگر برای توقف تجاوز و محاصره علیه یمن جدی هستید، به طور جدی توقف جنگ و محاصره را اعلام کنید، آن زمان ما از این اقدام استقبال خواهیم کرد». رئیس هیأت مذاکره‌کننده یمن افزود: «اینکه فرستاده آمریکا بیاید و طرحی کم‌ارزش‌تر از طرح فرستاده سازمان ملل ارائه بدهد، قابل قبول نیست. چیزی که فرستاده آمریکا ارائه داد، توطئه‌ای برای قرار دادن یمن در وضعیتی خطرناک‌تر از چیزی است که هست». وی همچنین تأکید کرد: «آنها آنچه را که از طریق جنگ و ویرانی به دست نیاورده‌اند، از طریق گفت‌وگو به دست نخواهند آورد. تجاوز و محاصره طی 6 سال گذشته یک روز هم متوقف نشده، آن وقت منظور آمریکا از درگیری و محاصره چیست». عبدالسلام گفت: «آمریکایی‌ها با ارائه شروط عربستان سعودی به عنوان پیشنهادی برای توقف جنگ بار دیگر ثابت کردند به صراحت از تجاوز و محاصره حمایت می‌کنند». این مقام یمنی با تاکید بر اینکه هیچ تحول واقعی به سمت پایان جنگ و رفع محاصره وجود ندارد، گفت: «این مسائل به دست طرف دیگر است. آنها می‌خواهند ما در گفت‌وگو به آنچه با جنگ و محاصره به دست نیاوردند، پاسخ دهیم. این واقعیت را همه باید درک کنند». وی درباره کمک‌های بشردوستانه نیز گفت: «آنچه فرستاده آمریکا درباره کمک‌های بشردوستانه به یمن و نرسیدن آن به دست کسانی که مستحق آن هستند مطرح می‌کند، دروغ بسیار بزرگی است». عبدالسلام گفت: «کشتی‌های نفتی را که تجار یمنی با پول‌های خودشان خریداری کردند و مجوز سازمان ملل را دارد، ائتلاف سعودی خودسرانه مانع رسیدن‌شان به یمن می‌شود». 

 

* شباهت طرح آمریکا با شروط عربستان علیه یمن

«محمدعلی الحوثی» رئیس شورای عالی انقلاب یمن نیز گفت این جنبش تمایل دارد به میز مذاکره بیاید اما نخست خواستار آن است شاهد اقدام بیشتری از سوی دولت آمریکا باشد. این مقام جنبش انصارالله که با شبکه خبری «سی‌ان‌ان» مصاحبه می‌کرد، گفت: «اول از همه، رئیس‌جمهور بایدن، شریکی در دولت «باراک اوباما» رئیس‌جمهور اسبق آمریکا بوده و در آن زمان، ‌آنها اعلام کردند به ائتلاف علیه کشور ما می‌پیوندند». وی اضافه کرد: «آنها همچنین به ائتلاف برای ادامه کشتار در کشورمان چراغ سبز نشان داده و با آن موافقت کردند». محمدعلی الحوثی گفت: «اعتماد به وسیله اقدامات و نه کلمات ایجاد می‌شود. اعتماد باید با تصمیم‌گیری حاصل شود. تاکنون ما شاهد هیچ گونه تصمیم قاطعی نبوده‌ایم». فرستاده ویژه آمریکا در امور یمن بعد از ظهر جمعه در یک نشست خبری مدعی شد این کشور به دنبال توقف درگیری در یمن است و واشنگتن طرحی را برای آتش‌بس در این کشور به انصار‌الله ارائه کرده است. تیموتی لیندرکینگ با بیان اینکه بدون آتش‌بس، یمن وارد درگیری و بی‌ثباتی بزرگی وارد خواهد شد، افزود: «آمریکا منتظر نشانه‌ای از پاسخ انصارالله به طرح آتش‌بس جدید است». لیندرکینگ گفت تثبیت اوضاع اقتصادی در یمن و حفظ توانایی بازپرداخت بانک مرکزی اهمیت زیادی دارد. وی گفت به محض اینکه انصارالله یمن و دولت نجات ملی آماده مذاکره شد، فورا به منطقه بازخواهد گشت. این مقام آمریکایی اظهار داشت جنبش انصارالله یمن نقش مهمی در یمن ایفا می‌کند و کسی نمی‌تواند آن را نادیده بگیرد. «عبدالملک العجری» عضو دفتر سیاسی این جنبش نیز به اظهارات فرستاده ویژه آمریکا در امور یمن واکنش نشان داد و گفت شروطی که واشنگتن اعلام کرده، همان شروط ائتلاف متجاوز سعودی است. او در حساب توئیتری خود نوشت: «حقیقت این است که آنچه او ارائه کرده، همان شروط عربستان سعودی برای آتش‌بس است. لیندرکینگ باید بداند اگر چنین پیشنهادهایی قابل قبول بود، ما به صورت مستقیم آن را از عربستان سعودی قبول می‌کردیم و دیگر نیازی به فرستاده آمریکایی نبود که روایت سعودی را اصل قرار دهد». 

 

* نقض صریح آتش‌بس از سوی عربستان در الحدیده

پیشروی نیروهای ارتش یمن در استان مأرب، ائتلاف سعودی را دستپاچه کرده و این ائتلاف درصدد است با حمله به ساحل غربی یمن مانع این پیشروی‌ها شود. ائتلاف سعودی اعلام کرد برای مقابله با نیروی‌های دولت نجات ملی یمن و پیشروی این نیروها، جبهه استان الحدیده را تقویت می‌کند تا از این طریق فشار به نیروهای مورد حمایت خود را کاهش دهد. شبکه سعودی العربیه به نقل از منابعی در ائتلاف متجاوز به یمن به فرماندهی عربستان سعودی گزارش داد تقویت این جبهه که نزدیک به ۲ سال است آتش‌بس در آن حاکم است، به ۲ صورت خواهد بود. بر اساس ادعای این منابع، ائتلاف سعودی علاوه بر اعزام نیروهای اضافی به ساحل غربی الحدیده، نیروهای دریایی را نیز به آب‌های نزدیک الحدیده اعزام کرده است. در صورت حمله ائتلاف سعودی به ساحل الحدیده، این ائتلاف رسما توافق آتش‌بس در این استان ساحلی را نقض خواهد کرد و جان بیش از یک میلیون نفر از یمنی‌ها را- چه آنهایی که ساکن این استان بوده و چه آنهایی که به این منطقه مهاجرت کرده و پناهنده شده‌‌اند- به خطر خواهد انداخت. نمایندگان دولت نجات ملی (صنعا) و دولت مستعفی یمن (مستقر در عدن و مورد حمایت ریاض)، ۱۳ دسامبر ۲۰۱۸ بود که در شهر استکهلم، پایتخت سوئد بر سر آتش‌بس در استان الحدیده، تبادل اسرا و تداوم گفت‌وگوها توافق کردند. با این حال نیروهای دولت مستعفی که مورد حمایت ائتلاف سعودی هستند، از زمان حصول این توافق، بارها آن را نقض کرده‌ و مانع پیشرفت این توافق شده‌اند. 

 این توافق با هدف توقف درگیری‌ها در این شهر بندری یمن که گفته می‌شود بیش از ۷۰ درصد کمک‌های انسانی به این کشور از طریق آن وارد می‌شود، شکل گرفت تا این کمک‌ها در سایه بازگشت آرامش به این شهر با سرعت بیشتری انجام شود. ائتلاف سعودی همچنین تلاش دارد در استان‌‌های تعز (جنوب غرب) و حجه (شمال غرب) جبهه‌های جدیدی را علیه نیروهای دولت نجات ملی بگشاید که نشان‌دهنده جدی بودن خطر سقوط مرکز استان مأرب است.