کد خبر: 232663تاریخ: 1400/2/4 00:00
با توجه به فرآیند و کمیت واردات واکسن امیدها به تولید انبوه واکسن داخلی معطوف شده است
همه امیدوار به واکسن داخلی
مصطفی خدابخشی: کرونا به صورت فزاینده جان بسیاری از شهروندان ایرانی را به مخاطره انداخته است. این بیماری پنجشنبه گذشته رکورد زد و 453 نفر دیگر را به کام مرگ کشاند تا بر اساس آمار تعداد تلفات ناشی از «کووید-19» با توجه به آمار 380 نفری مرگ‌و‌میرها در روز جمعه به بیش از 68 هزار و 700 نفر در کشور برسد.
روند رو به رشد این بیماری ضرورت حرکت هر چه سریع‌تر کشور به سمت واکسیناسیون عمومی را بیش از پیش نمایان می‌کند. بر اساس آمار، در مجموع از تاریخ ۲۷ فروردین تا ۲ اردیبهشت، ۲۶۸۶ نفر در مواجهه با بیماری کرونا جان خود را از دست داده‌اند که این یعنی کرونا در هر ۳ دقیقه و ۴۵ ثانیه یک هموطن را به کام مرگ می‌کشاند. این در حالی است که تاکنون بر اساس آمار، 718 هزار و 510 دوز واکسن در کشور تزریق شده است. این آمار نشان‌دهنده حرکت لاک‌پشتی در مسیر واکسیناسیون عمومی است و هر میزان این روند طولانی‌تر شود باید چشم انتظار افزایش میزان مرگ‌و‌میرها در کشور باشیم.
در آخرین آمار ارائه‌شده از سوی مهرداد جمال‌ارونقی، معاون فنی گمرک ایران از تاریخ 15 بهمن 1399 تا 26 فروردین 1400 از مجموع محموله‌های واکسن وارداتی روسی، چینی، هندی و کره‌ای مجموعا به تعداد 1.995.800 دوز واکسن از طریق فرودگاه امام خمینی(ره) وارد کشور شده است.
در بررسی چرایی ضریب پایین ورود واکسن به کشور، بخش عمده این کاستی را می‌توان مربوط به تحریم‌های ظالمانه اتخاذ شده علیه کشورمان، عدم سیاست‌گذاری دقیق و اقدام بموقع از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا برای خرید واکسن‌های مورد تایید وزارت بهداشت و در نهایت رقابت سنگین جهانی کشورها در تامین این داروی استراتژیک جهت محفوظ نگه داشتن مردم کشورهای‌شان از خطر این ویروس مرگبار دانست.
در این میان توجه به ظرفیت‌های موجود کشور و استفاده از توان تولید‌کنندگان داخلی واکسن جهت تامین 160 میلیون دوز واکسن کرونای مورد نیاز می‌تواند سیاستی موثر در سرعت بخشیدن واکسیناسیون عمومی باشد.
* آغاز مرحله دوم واکسیناسیون از نیمه اردیبهشت
بر اساس گزارش‌های رسمی وزارت بهداشت، تاکنون کمتر از یک درصد از جمعیت ایران، واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند. این در شرایطی است که بر اساس سند ملی واکسیناسیون، اولویت تزریق این واکسن با کادر درمان و نیروهای شاغل در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها بوده است.
به گفته سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا، فاز اول واکسیناسیون در کشور تا یک هفته آینده به پایان می‌رسد و تا پایان سال ۱۴۰۰ همه گروه‌های هدف واکسینه می‌شوند.
علیرضا رئیسی با اعلام اینکه یک میلیون نفر در مرحله نخست شامل مرحله گروه‌های درمانی و گروه‌های آسیب‌پذیر واکسینه می‌شوند، افزود: مرحله دوم واکسیناسیون نیز از نیمه اردیبهشت آغاز و سالمندان بر اساس اولویت سنی و بیماران خاص از ۱۸ تا ۶۴ سال را شامل می‌شود.
سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا با اشاره به اینکه واکسیناسیون علیه کرونا در کشور در ۴ فاز دنبال می‌شود، گفت: فاز اول کادر بهداشت و درمان سراسر کشور، فاز دوم افراد دارای بیماری‌های خاص و زمینه‌ای در رنج سنی بین ۱۶ تا ۶۴ و همچنین سالمندان زیر ۸۰ سال و فاز سوم شامل زندانیان و سربازخانه‌ها و گروه‌های خاص شغلی که به دلیل تجمعات ریسک بالایی دارند، خواهند بود. در فاز چهارم واکسیناسیون نیز بقیه افراد جامعه از ۱۸ سال به بالا مدنظر هستند.
رئیسی تعداد افراد فاز اول را 5/1 میلیون نفر، جمعیت فاز دوم را ۱۲ میلیون نفر، جمعیت فاز سوم را ۲ میلیون و جمعیت فاز چهارم را ۵۰ میلیون نفر اعلام کرد و گفت: افراد فاز اول تا نیمه اردیبهشت ۱۴۰۰ تحت پوشش واکسیناسیون قرار می‌گیرند. بعد از آن وارد فاز دوم می‌شویم و باید منتظر بمانیم تا واکسن‌های بیشتری به دست ما برسد و ۳ تا ۴ ماه دیگر هم به تولید داخل واکسن برسیم.
* جزئیات واکسن کرونای انستیتو پاستور
در حالی که مردم چشم‌انتظار واکسن‌های ایرانی برای ورود به بازار هستند، رئیس انستیتو پاستور ایران جزئیاتی جدید از واکسن تولید مشترک ایران و کوبا ارائه کرد.
دکتر علیرضا بیگلری با اشاره به جزئیات فاز سوم مطالعه انسانی واکسن ایرانی-کوبایی کرونا، با تاکید بر آنکه برند «پاستور» برندی است که نمی‌توانیم آن را روی هر واکسنی بگذاریم، زیرا یک برند ۱۰۰ ساله است، گفت: از ماه‌ها قبل سعی کردیم در طراحی، واکسنی را به عنوان واکسن پاستور طراحی و معرفی کنیم که اولا مطمئن باشیم کاراست و ثانیا از کم بودن عوارضش کاملا اطمینان داشته باشیم.
رئیس انستیتو پاستور ایران با اشاره به جزئیات آغاز فاز سوم کارآزمایی بالینی واکسن تولید مشترک میان انستیتو پاستور ایران و انستیتو فینلای کشور کوبا، گفت: این واکسن حاصل همکاری انستیتو پاستور ایران و انستیتو فینلای کشور کوباست که یک واکسن نوترکیب و یکی از کاراترین واکسن‌های دنیا بوده است و از نظر عارضه هم در مقایسه با سایر واکسن‌ها، در مطالعات بالینی فاز یک و فاز ۲، بی‌نهایت کم‌عارضه بوده است.
بیگلری ادامه داد: در فاز سوم کارآزمایی بالینی، واکسن تولید مشترک ایران و کوبا در 7 استان کشور و 8 دانشگاه علوم پزشکی شامل مازندران، بابل، اصفهان، یزد، کرمان، هرمزگان، همدان و زنجان مورد مطالعه قرار می‌گیرد که مجموعا در کل کشور ۲۴ هزار داوطلب وارد مطالعه می‌شوند که از هر دانشگاه علوم پزشکی بالغ بر ۳۰۰۰ نفر پذیرش خواهند شد.
وی گفت: باید توجه کرد خوشبختانه این واکسن نخستین واکسنی است که در دنیا برای آن دوز یادآور هم طراحی شده است، زیرا اکنون کارشناسان بهداشتی دنیا به تمام شرکت‌های واکسن‌ساز توصیه می‌کنند حتما برای واکسن‌های خودشان دوز یادآور هم تولید کنند. تا چند ماه بعد از تزریق واکسن کووید، تزریق دوز یادآور یا بوستر (Booster dose) باعث می‌شود سطح ایمنی حفظ شود.
وی گفت: با توجه به نتایجی که از فاز یک و فاز ۲ کارآزمایی بالینی این واکسن که در کوبا انجام شده داریم و همچنین با توجه به طراحی واکسن، پیش‌بینی می‌شود بتوانیم در دهه دوم یا سوم خردادماه جمع‌بندی آن را داشته باشیم و با نتایجی که می‌گیریم امیدوارم بتوانیم وارد واکسیناسیون عمومی با این واکسن شویم. ان‌شاءالله یکی از واکسن‌هایی خواهد بود که در ایمن‌سازی مردم‌مان در مقابل بیماری کرونا مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
***
عضو کمیسیون بهداشت مجلس: از فروش واکسن به مردم گله‌مندم
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با اشاره به وجود بازار سیاه واکسن تقلبی کرونا در کشور گفت: قیمت این نوع واکسن‌ها بین 10 تا 15 میلیون تومان توسط افراد سودجوی فرصت‌طلب و غیرمتخصص به مردم پیشنهاد می‌شود، این در حالی است که چنانچه کسی اقدام به خرید چنین واکسن‌هایی کند، بی‌تردید سرش کلاه می‌رود. دکتر همایون سامهیحنجفآبادی در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» با بیان اینکه دارو کالایی بسیار حساس است که اگر از مبادی رسمی تهیه نشود و مورد استفاده قرار گیرد می‌تواند مرگ‌آور باشد، گفت: اکنون در شرایطی که محدودیت در تهیه واکسن کرونا در کشور و حتی دنیا وجود دارد، برخی‌ها نباید فریب پیشنهاد واکسن کرونا به قیمت‌های گزاف را بخورند، چرا که حتی اگر این واکسن تقلبی نباشد و به صورت قاچاق وارد کشور شده باشد، برای حفظ کیفیت آن نیازمند تجهیزات فریزری و سرمایشی خاص است. وی تاکید کرد: واردات واکسن کرونای مجاز به هر شکل ممکن البته با تایید وزارت بهداشت تا رسیدن واکسن کرونای داخلی به تولید انبوه باید انجام شود. از طرفی باید به این نکته مهم نیز توجه داشت که نباید بر روی واکسن‌های وارداتی قیمت گذاشته شود، چرا که این واکسن‌ها باید به صورت رایگان و با اولویت‌بندی بین مردم توزیع و تزریق شود. عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: بنده به عنوان نماینده مردم از برخی اخبار مبنی بر پولی بودن واکسن کرونا، گله‌مندم چرا که برخی‌ها اعلام کرده‌اند هر دوز واکسن بین 200 تا 250 هزار تومان قیمت دارد. سامهیحنجفآبادی تصریح کرد: پولی شدن واکسن کرونای وارداتی در کشور باعث پایین آمدن وجهه ایران در دنیا می‌شود، زیرا حتی فقیرترین کشورهای جهان واکسن را به صورت رایگان توزیع و تزریق می‌کنند، بنابراین اگر واکسن کرونا پولی شود ایران نخستین کشوری است که اقدام به فروش واکسن به مردم می‌کند. وی افزود: با توجه به واردات اندک واکسن خارجی کرونا، امیدها برای تولید انبوه واکسن داخلی و واکسیناسیون عمومی دوچندان شده است.
***
ورود محموله با سلولی تولید واکسن«اسپو وی» به کشور
دانشمندان ایرانی علاوه بر تولید موفقیت‌آمیز صفر تا صد واکسن کرونا در داخل با برخی کشورهای مورد اطمینان نیز برای تولید این نوع واکسن همکاری می‌کنند. سخنگوی سازمان غذا و دارو در این رابطه اعلام کرد: تا پایان بهار نخستین سری واکسن اسپوتنیک وی - تولید مشترک ایران و روسیه - در دسترس قرار می‌گیرد. کیانوش جهانپور در صفحه توئیترش نوشت: «محموله بانک سلولی برای تولید واکسن اسپوتنیک V امروز وارد کشور شد و بزودی تولید این واکسن در شرکت اکتوورکو آغاز خواهد شد. با آغاز مراحل کشت و تولید، نخستین سری واکسن تا پایان بهار در دسترس قرار می‌گیرد».
* توزیع واکسن عادلانه و رایگان است
در حالی که طی هفته گذشته موضوع پرداخت هزینه برای واکسینه شدن افراد در کشور مطرح شده است، منابع رسمی درباره توزیع واکسن کرونا اعلام کرده‌اند بر اساس سند ملی واکسیناسیون، واکسن در کشور رایگان است.
در همین رابطه سخنگوی سازمان غذا و دارو با اشاره به موضوع واکسن کرونای پولی برای افراد خارج از اولویت که اتاق بازرگانی قیمت آن را بین ۲۰۰ الی ۲۵۰ هزار تومان اعلام کرده، گفت: وقتی صحبت از حوزه سلامت است، موضوع مربوط به حوزه پیشگیری می‌شود که در این زمینه وظیفه دولت‌ها و حکومت‌ها است که به صورت فراگیر خدمات پیشگیری و دسترسی عادلانه را فراهم کنند. جهانپور درباره پولی شدن واکسن کرونا گفت: قطعا وزارت بهداشت این کار را نخواهد کرد، مسیر ما مشخص است و اینها موضوعات جدیدی در رابطه با واکسیناسیون، مثلا واکسیناسیون توده‌ای و حجیم نیست.
وی گفت: واکسن به شکل عادلانه، رایگان و مطابق اولویت‌ها در وزارت بهداشت توزیع خواهد شد و وزارت بهداشت چیزی جز این نخواهد داشت.
***
رصد شرکت‌های خصوصی وارد‌کننده واکسن
با آنکه برخی از وجود بازار سیاه واکسن کرونا با قیمت 10 تا 15 میلیون تومان خبر می‌دهند اما مسؤولان ادعا دارند هرگونه واکسنی که به کشور وارد می‌شود باید در سامانه «تی‌تک» ثبت شود تا رانتی در این زمینه ایجاد نشود. رئیس سازمان غذا و دارو گفت: شرکت‌های خصوصی که مجاز به واردات واکسن هستند، رصد می‌شوند.
محمدرضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و دارو گفت: 4 سامانه برای ثبت واکسن کرونا وجود دارد که سامانه تی‌تک، یکی از آنهاست؛ اطلاعات واکسن و مقایسه بین افراد دریافت‌کننده و نوع واکسن در این سامانه ثبت می‌شود.
وی ادامه داد: لینک مشخص بین مراکز بهداشتی وزارت بهداشت و سامانه تی‌تک وجود دارد که برای ما قابل رؤیت است و کاملا می‌دانیم چه تعداد افراد، چه نوع واکسنی دریافت کرده‌اند. شانه‌ساز در واکنش به وجود موارد تقلبی و سودجویی از واکسن کرونا، گفت: تمام ۲ میلیون دوز واکسن کرونا که وارد شده، در سامانه تی‌تک ثبت شده است و زیر نظر دانشگاه‌های علوم پزشکی تزریق می‌شود. قطعا تبلیغ فروش واکسن، با هدف خالی کردن جیب مردم و البته تهدید سلامت آنها همراه است.
وی درباره ورود شرکت‌های خصوصی به موضوع واردات واکسن افزود: هر فردی در کشور واکسن دریافت می‌کند باید در سامانه تی‌تک ثبت شود و قبلا آن شرکت حتما باید در سامانه سازمان غذا و دارو ثبت شده باشد. رئیس سازمان غذا و دارو با اشاره به اینکه بخش خصوصی هم فقط مجاز به واردات واکسن‌های مورد تأیید سازمان غذا و دارو است، ادامه داد: شرکت‌های خصوصی وارد‌کننده واکسن مشخص هستند و کسی نمی‌تواند بدون رصد سازمان غذا و دارو، واکسن وارد کند.