سیدعباس موسوی‌مطلق*: یکی از مهم‌ترین عوامل رشد و ارتقای زندگی معنوی، داشتن اسوه‌ها و الگوهای اخلاقی تراز اول است. در بین همه اسوه‌های اخلاقی، جایگاه اهل بیت عصمت و طهارت(ع) و بویژه امام حسن مجتبی(ع) بسیار ویژه است. 

دوران زندگی امام حسن(ع)، شرایط خاص و حساسی حکمفرما بود؛ جامعه از نعمت وجود پیامبر و امیرمومنان محروم شده بود و خیلی از اسوه‌های اخلاقی و دینی که از صحابه خاص امیرمومنان بودند به شهادت رسیده بودند. در چنین شرایطی سیره اخلاقی امام حسن(ع) مانند خورشید عالم‌تاب، چراغ راه مسلمانان و خداجویان شده بود. در واقع سیره ایشان، مبین سیره حقیقی نبوی و علوی بود. 

از بین همه ویژگی‌های امام حسن مجتبی(ع)، از نظر بنده مساله عبادت آن بزرگوار، جایگاه ویژه‌ای دارد. حالات امام حسن(ع) حین عبادت بسیار خاص و ممتاز بوده است. همچنین برنامه عبادی ایشان درباره تلاوت قرآن، چنان با خضوع و خشوع و حضور همراه بوده است که انسان را غرق در حیرت می‌کند. همین عبادت تام و تمام، ظهور و بروزش در ارتباط آن حضرت با مخلوقات جلوه می‌کرد. شما اگر سیره امام حسن مجتبی را ببینید یکسره محبت و خدمت به مخلوقات است. 

در روایتی، راوی نقل می‌کند حسن بن‌علی علیه‌السلام را دیدم که مشغول خوردن غذا بود و سگی روبه‌روی او قرار گرفته بود، هر لقمه‌ای که می‌خورد یک لقمه هم به آن سگ می‌داد. عرض کردم: یابن رسول‌الله! این سگ را از خود دور نمی‌کنی؟ حضرت فرمود: رهایش کن زیرا من از خداوند حیا می‌کنم که جانداری به من نگاه کند و من بخورم و به او نخورانم. 

این را هم اضافه کنم که فضیلت شجاعت امام حسن(ع) از آن فضایلی است که مغفول مانده است. صبر و شکر نیز از دیگر فضایل آن حضرت است که در سیره ایشان به همدیگر عجین شده است. 

ما درباره معرفی سیره امام حسن مجتبی(ع) کم‌کاری کرده‌ایم، همگی مقصر هستیم و کوتاهی کرده‌ایم. در این مدتی که از انقلاب شکوهمند اسلامی می‌گذرد آن مقدار که باید در حوزه ادبیات و شعر و رمان و داستان و ساخت فیلم و سریال، به معرفی و ترسیم سیره امام حسن(ع) برای جامعه می‌پرداختیم، نپرداختیم. باید صاحبان قلم و هنر همت کنند و چهره زیبای سیره امام حسن(ع) را ـ آن طور که شایسته ایشان باشد ـ با استفاده از ابزارهای نوین و رسا به جامعه معرفی کنند.

* استاد حوزه علمیه