گروه سیاسی: با وجود آنکه حسن روحانی و تیم مذاکره‌کننده ایرانی در وین از پیشرفت چشمگیر در مذاکرات و آمادگی آمریکا برای برداشتن بخش عمده‌ای از تحریم‌ها خبر می‌دهند، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در تازه‌ترین نشست خبری خود با اشاره به اینکه دولت بایدن تحریم‌های اعمال‌شده به بهانه‌های [ادعایی] «تروریسم» را رفع نخواهد کرد، برای چندمین بار با تکرار مواضع مقامات دولت آمریکا تاکید کرد دولت بایدن برای بازگشت به برجام باید «تحریم‌هایی را که با برجام ناسازگار هستند» رفع کند. 

به گزارش «وطن‌امروز»، «ند پرایس» برخلاف آنچه روحانی و عراقچی از فضای مذاکرات ترسیم می‌کنند تأیید کرد «چالش‌های بزرگی» در این مذاکرات وجود دارد که باید رفع شود. او گفت: «همان‌طور که شنیده‌اید ارزیابی ما کماکان این است که چالش‌های مهمی هستند که باقی مانده‌اند و شکاف عمیقی بین جایی که ایرانی‌ها هستند و جایی که ما فکر می‌کنیم باید باشند تا به برجام پایبند شوند، وجود دارد».

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همچنین اذغان کرد برجام مانعی برای اعمال تحریم‌های غیرهسته‌ای علیه ایران توسط واشنگتن نخواهد بود و چنانچه آمریکا به برجام بازگردد باز هم ایران را در حوزه‌های دیگری نظیر فعالیت‌های منطقه‌ای، «حقوق بشر» و «تروریسم» تحت فشار قرار خواهد داد. 

پرایس در این رابطه گفت: اگر به نقطه‌ای برسیم که ایران یک بار دیگر خودش را مشمول [محدودیت‌های برجام] کند و قرار باشد ما هم تحریم‌های ناسازگار با برجام را رد کنیم، باز هم ما ایران را بابت رفتارهایش در حوزه‌ای دیگر-تروریسم، حمایت از نایبان منطقه‌ای و نقض حقوق بشر- پاسخگو خواهیم کرد. وی تصریح کرد: از جمله ابزارهایی که برای انجام این کار در اختیار داریم، تحریم‌ها هستند. هیچ ‌بندی در برجام نیست که استفاده از تحریم‌ها جهت رسیدگی به آن حوزه‌ها را ممنوع کند و ما سیاست پاسخگو کردن تهران را ادامه خواهیم داد. 

مواضع سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که به روشنی بیانگر راهبرد دولت بایدن در جریان مذاکرات وین و احیای برجام برای بیشتر تحت فشار قرار دادن کشورمان است، در شرایطی بیان می‌شود که عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه و مذاکره‌کننده ارشد ایرانی در وین، روز جمعه اعلام کرد: اخباری که از سمت آمریکایی‌ها به ما منتقل می‌شود این است که آنها هم برای بازگشت به برجام جدیت دارند، تا الان اعلام آمادگی کرده‌اند که بخش بزرگی از تحریم‌های خود را بردارند! 

دولت روحانی و به تبع آن تیم مذاکره‌کننده ایرانی از همان ابتدای نشست‌های کمیسیون برجام به جای اینکه خود را موظف به بیان مواضع اصولی ایران در مذاکرات کنند در رویکردی عجیب در نقش سخنگویی دولت آمریکا ظاهر شده و با اینکه طرف آمریکایی هر بار به طور شفاف‌تر و صریح‌تر پشت بلندگو اعلام می‌کند تحریم‌ها را حفظ می‌کند، حسن روحانی و عباس عراقچی خبر از  برداشته شدن بخش بزرگی از تحریم‌ها و جدیت آمریکا برای بازگشت به برجام می‌دهند!

این وعده‌های غیرواقعی در فضایی اعلام می‌شود که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا سه‌شنبه گذشته در گفت‌وگو با روزنامه فایننشال‌تایمز عنوان کرد: همچنان مسیری طولانی برای طی شدن در مذاکرات وین وجود دارد. همچنین وندی شرمن، معاون بلینکن در گفت‌وگو با اندیشکده آتلانتیک با ناکافی دانستن برجام، خواستار توافقی قوی و طولانی‌تر شد که به نگرانی‌های آمریکا درباره رفتار منطقه‌ای و موشک‌های بالستیک ایران هم بپردازد. 

 

* گزارش پرس‌‌تی‌وی از کارشکنی آمریکا

در همین فضا پرس‌تی‌وی طی گزارشی که با مواضع طرف آمریکایی مطابقت دارد نوشت، آمریکا با اصرار بر عدم لغو ۵۰۰ تحریم برجامی عامل گره خوردن مذاکرات در وین است. بر اساس آنچه این شبکه گزارش داده، باقی ماندن تحریم این ۵۰۰ نهاد و فرد باعث می‌شود ایران نتواند از منافع اقتصادی برجام استفاده کند. این گزارش افزود، زیاده‌خواهی آمریکا در این راستا، برخلاف ماده ۲۹برجام، مانع عادی شدن روابط تجاری و اقتصادی ایران با جهان خواهد شد. 

گزارش‌های دقیق این شبکه برون‌مرزی کشورمان از آنچه در گرند هتل وین می‌گذرد و صحت آنها که با اذعان طرف آمریکایی به اثبات رسیده، چند مرتبه از سوی تیم مذاکره‌کننده ایرانی در رویکردی عجیب با تکذیب مواجه شده است!

با این وجود یک مقام ارشد وزارت امور خارجه ایران در تشریح فضای کنونی مذاکرات جاری در وین در شرایطی که طرف آمریکایی هیچ تمایلی برای رفع تحریم‌ها نشان نداده، با بیان اینکه بحث توافق موقت مدت‌هاست از دستور کار خارج است، در یک جلسه پرسش و پاسخ اعلام کرد: به مرحله مذاکره درباره متن رسیده‌ایم!

 

* تفاوت معنا؛ از زمین تا آسمان

روزنامه نیویورک‌تایمز دوشنبه گزارش داد برداشت متفاوت آمریکا و ایران از بازگشت به تعهدات باعث کند شدن روند گفت‌وگوها در وین شده است. این روزنامه آمریکایی در گزارشی مبسوط به بررسی گفت‌وگوهای وین پرداخت و نوشت اگرچه ایران و آمریکا می‌گویند در این گفت‌وگوها هدف مشترک بازگشت به تعهدات برجامی را دنبال می‌کنند اما اختلاف نظر عمیقی بر سر معنای این مساله با یکدیگر دارند. 

این در حالی است که سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه برخلاف آنچه در گزارش نیویورک‌تایمز آمده با اشاره به اینکه گفت‌وگوها در وین وارد فاز نگارش در حوزه هسته‌ای و رفع تحریم‌ها شده است، ادامه داد: آمریکا در چارچوب تعهداتش بخش عمده‌ای از آن چیزی را که باید انجام دهد و ما برای آمریکا قطعا لازم، ضروری و الزام‌آور می‌دانیم، تا امروز قبول کرده است! 

به نوشته نیویورک‌تایمز، دولت بایدن می‌گوید احیای توافق قدیمی تنها گامی به سوی هدف نهایی است و باید فورا با توافقی که مسائل دیگر را پوشش می‌دهد، همراه شود. در ادامه این گزارش آمده است: آمریکایی‌ها احیای توافق قدیمی را گام اول به سمت توافقی بسیار بزرگ‌تر می‌بینند و تمایل ایران برای کاهش یک‌سری محدودیت‌های مالی که اغلب شامل انجام معاملات با بانک‌های غربی می‌شود، به گفته یک مقام ارشد دولت آمریکا شرایط را برای ترغیب ایران نسبت به مذاکره درباره توافق بعدی مهیا می‌کند. 

نیویورک‌تایمز هم که از اظهار نظر حسن روحانی مبنی بر شکسته شدن تحریم‌ها متعجب شده، می‌نویسد: در حالی که رئیس‌جمهور و وزیر خارجه ایران می‌گویند توافق نزدیک است و «حسن روحانی» خطاب به مردم گفت که تقریبا همه تحریم‌های اصلی برداشته شده است، بلینکن اما گفته که نه به این سرعت!

همچنین بر اساس گزارش روزنامه آمریکایی، بایدن با کنگره‌ای طرف است که به توافق دید خوبی ندارد و تا حد زیادی نگرانی‌های اسرائیل را در نظر می‌گیرد. نیویورک تایمز در ادامه به نقل از مقام‌های آمریکایی افزود: آمریکایی‌ها ابتدا خواستار بازگشت ایران به تعهدات شدند و سپس تصمیم گرفتند برخی از تحریم‌های دوره ترامپ را به عنوان اهرم فشار به منظور تحمیل مذاکرات گسترده‌تر حفظ کنند. در ادامه این گزارش گفته شده که ترامپ بیش از ۱۵۰۰ تحریم را بازاعمال یا اعمال کرد تا از احیای توافق ممانعت کند. این تحریم‌ها بسته به اینکه چقدر مشخصا با توافق در مغایرت است، در 3 دسته سبز، زرد و قرمز قرار گرفته‌ است. نیویورک‌تایمز در تشریح مفهوم این رنگ‌ها نوشته سبزها برداشته می‌شود، درباره زردها باید مذاکره شود و قرمزها باقی خواهد ماند. 

به ادعای مقام‌های مورد استناد نیویورک‌تایمز، تصمیم‌گیری درباره اینکه چه تحریم‌هایی برداشته شود، به لحاظ سیاسی برای ۲ کشور حساس است. به عنوان مثال، در رده زرد، ایران اصرار دارد که تحریم دوره ترامپ علیه بانک مرکزی تحت برچسب تروریسم باید برداشته شود، زیرا به تجارت آسیب می‌زند. 

گزارش این رسانه آمریکایی در دسته‌بندی تحریم‌ها همان مساله‌ای است که از سوی تیم مذاکره‌کننده ایرانی تکذیب شد و شبکه انگلیسی‌زبان پرس تی‌وی به آن اشاره کرده بود. منابع آگاه ایرانی به پرس تی‌وی گفته بودند: آمریکا بر حفظ تحریم‌های فلج‌کننده علیه ایران اصرار دارد و تاکنون نه‌تنها انجام اصلاحاتی را که باعث کاهش ریسک همکاری اقتصادی و بانکی با ایران می‌شود، نپذیرفته است، بلکه عملا ریسک همکاری با ایران را بالاتر برده است. به گفته این منبع مطلع، آمریکا بر حفظ ساختار تحریم‌های فلج‌کننده بویژه عدم لغو قانون کاتسا اصرار دارد. 

در نهایت در گزارش نیویورک‌تایمز آمده است: مقام‌های آمریکایی می‌گویند که ایرانی‌ها به دنبال مزایای بیشتری از آنچه در برجام توافق شد هستند، بنابراین باید مایل به گفت‌وگوهای بیشتر هم باشند. آنها (مقام‌های آمریکایی) همچنین می‌گویند حاضرند درباره چگونگی تقویت توافق به شکلی که منافع هر دو طرف تامین شود، گفت‌وگو کنند اما این تصمیمی است که ایران باید بگیرد. 

شبکه خبری فرانس٢٤ هم در گزارشی با اشاره به مذاکرات ایران و سایر طرف‌های برجام در وین برای احیای این توافق تصریح کرد: دولت بایدن برای بازگشت به توافق هسته‌ای در موقعیت دشواری قرار دارد. 

این شبکه فرانسوی در این باره می‌نویسد: جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا وعده داده بود به سرعت به توافق هسته‌ای ٢٠١٥ با ایران می‌پیوندد اما ۳ سال پس از خروج یکجانبه دونالد ترامپ رئیس‌جمهور پیشین از توافق، اجرای این وعده در عمل سخت‌تر است تا در حرف. این شبکه در ادامه گزارش داد: تهران خواهان این است که پیش از آنکه قدمی در راستای بازگشت به پایبندی کامل بردارد، تمام خواسته‌هایش محقق شود اما بایدن در خانه برای آسان نگرفتن درباره رفع تحریم‌های ایران با فشار روبه‌رو است.