مصطفی خدابخشی: شهر تهران 4 سال گذشته خود را چندان خرم سپری نکرد. پایتخت‌نشینان در دوره پنجم شورای شهر مجموعه‌ای ناهمگون و کرخ در مدیریت شهری را مشاهده کرده‌اند، این در حالی است که اعضای این دوره از شورا با شعارهای مردم‌محورانه و متکی بر شفافیت توانستند آرای مردمی را به سمت سبد خود هدایت کنند.

با گذشت 4 سال از آن زمان، پایتخت‌نشینان هیچ گونه وعده عملیاتی‌شده از سوی اعضای مدیریت شهری که در زمان انتخابات شعار آن را می‌دادند، مشاهده نکرده‌اند تا عملا موجی از نارضایتی از نوع عملکرد شورانشینان و شهرداری تهران در عامه مردم به وجود آید.

بخش عمده‌ای از این ناکارآمدی و عدم وجود اراده برای ارائه  خدمات به مردم نشأت‌گرفته از رفتارهای سیاسی حاکم بر این دوره از مدیریت شهری بوده است. در همین رابطه حسین مظفر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با «وطن امروز» به گفت‌وگو نشست که طی آن به تحلیل شرایط حاکم بر مدیریت شهری تهران پرداخت.

وی با اشاره به رویکردهای سیاسی حاکم بر شورای شهر پنجم تهران، گفت: هر اقدام در حوزه خدماتی وقتی با موضوعات سیاسی گره بخورد نمی‌تواند نتیجه مثبتی را برای مردم به همراه داشته باشد. طی دوره پنجم مدیریت شهری، بسیاری از اقدامات به نگاه سیاسی گره خورد و همین موضوع باعث شد تا این شورا نتواند در فعالیت‌های خود موفق باشد.

مظفر خاطرنشان کرد: وقتی یک جریان سیاسی فقط به اعتبار اینکه عده‌ای در آن عضویت دارند و در یک راستای فکری فعالیت می‌کنند، مسؤولیت‌ها را بدون توجه به موضوعاتی همچون لیاقت، کاردانی و تخصص به افراد واگذار می‌کنند، نمی‌توان توقع داشت که پیشرفتی در کار حاصل شود. نمونه این موضوع را می‌توان در تهران و آنچه زیر سایه مدیریت پنجم شهری اتفاق می‌افتد، دید.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه برخی جریانات سیاسی با روش فوق اقدام به فعالیت می‌کنند و این موضوع به هیچ عنوان قابل دفاع و پذیرش نیست، گفت: انتخاب اعضای شورای شهر برای دوره پنجم مدیریت شهری با تکیه بر همین دیدگاه صورت گرفت. اینها به دنبال همگرایی بین شورا و دولت بودند.

مظفر ادامه داد: در حالی اینها به دنبال ایجاد همگرایی بودند که ناتوانی و ضعف دولت بر همگان مشخص بود. با شکل‌گیری این جریان، تعدادی از دلسوزان می‌گفتند اگر افرادی همفکر و همراستای دولت بر مدیریت شهری وارد شوند، همان مشکلات کلان جامعه که به دلیل سوء مدیریت دولت ایجاد شده بود و جامعه را آزار می‌داد، وارد مدیریت شهر تهران شده و همان ناکارآمدی‌ها نیز در بخش‌های مختلف مدیریتی در تهران به وجود خواهد آمد.

وی با ابراز امیدواری نسبت به اینکه تهران دیگر دچار نگاه سیاسی در مدیریت ششم شهری نشود، گفت: وجود نگاه غیرتخصصی به شهر و مشکلات مردم و نهایتا نگاه حزبی و گروهی به موضوعات شهر فاجعه‌آمیز است و زمینه‌ساز آن چیزی می‌شود که امروز در تهران رخ داده است.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه کسانی در دوره پنجم مدیریت شهری مسؤولیت امور را برعهده گرفتند که سابقه کار در شهرداری و فعالیت‌های عمرانی را نداشتند، اظهار داشت: وقتی اعضای شورا با نگاه سیاسی انتخاب می‌شوند یقینا شهردار نیز با نگاه سیاسی انتخاب شده و خدمات محوری و توانایی فرد در ارائه خدمات مدنظر قرار نخواهد گرفت.

وی ادامه داد: هم‌اکنون مردم می‌توانند بخوبی تفاوت‌های عملکردی در دوره‌های مختلف را ببینند. من نمی‌گویم که دوره‌های قبل اشکالی نداشته‌اند اما در آن زمان اقدامات شایسته‌ای صورت گرفت که قابل شمارش است اما متاسفانه در دوره پنجم کار خاصی صورت نگرفته تا بتوانند آنها را شماره کرده و در اختیار مردم قرار دهند. 

مظفر با اشاره به اینکه متاسفانه در شهر تهران ساخت و سازها بدون هویت انجام می‌شود، گفت: هم‌اکنون شاهد رکود ساخت و ساز در شهر هستیم و مشکلاتی را در زمینه  مظاهر تمدنی در شهر می‌بینیم. مظاهر تمدنی احیا نشده و هیچ دستاورد قابل ارائه‌ای در این زمینه وجود ندارد. همین موضوعات می‌تواند معیار قضاوت مردم باشد. مردم باید بگویند که مدیریت شهری کنونی چه دستاوردهایی را برای ما ارائه کرده که یقینا  پاسخ به آن صرفا دستان خالی مدیریت شهری در این بخش است.

وی با بیان اینکه نمی‌توان با شعار صرف شهرنفروشی، شهر را مدیریت کرد، به هزینه‌های سرسام‌آور عوارض ساخت و ساز در شهر تهران اشاره کرد و گفت: هم‌اکنون برای آن دسته از مردمی که می‌خواهند به صورت قانونی در شهر ساخت و ساز داشته باشند، مشکلات بسیاری ایجاد شده و دیگر آن روند قبل که زمینه‌ساز سهولت در دریافت مجوزها بود را شاهد نیستیم. مردم هم‌اکنون جان به لب شده‌اند و گلایه‌مند هستند، چرا که مسائل عادی خود در شهر را نیز دیگر نمی‌توانند به انجام برسانند و باید برای انجام امور خود هزینه‌های گزافی بپردازند.

مظفر با بیان اینکه طی 4 سال گذشته ناوگان ریلی شهری شاهد رشد نبوده است، بیان داشت: شبکه حمل‌و‌نقل عمومی در شرایط مناسبی قرار ندارد و با وجود همگرایی بین دولت و شورای شهر از نظر طیف سیاسی، حرکت مثبتی در این زمینه شکل نگرفت. مدیریت شهری پنجم نتوانست دولت را با خود همراه کند، لذا می‌بینیم در استفاده از شبکه حمل‌و‌نقل عمومی، مردم با مشکلات فراوانی روبه‌رو هستند و ما شاهد ایستگاه‌های مملو از جمعیت هستیم.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با نامطلوب خواندن روند فعالیت‌ها در مدیریت شهر، اذعان داشت: یک اشکال اساسی در مدیریت وجود دارد و آن اینکه برخی عادت کرده‌اند کار دیگران را به نام خود ثبت کنند و کار ناتمام خود را با بریدن روبان بزرگنمایی می‌کنند که این خود یک آفت است. باید دقت داشته باشیم بیش از 90 درصد اقداماتی که در این دوره انجام شده مربوط به گذشته است و اینها فقط زحمت بریدن نوار را به خودشان داده‌اند. در این دوره از مدیریت شهری اقدام جدیدی که بتواند نشان‌دهنده عملکرد این شورا باشد وجود ندارد. 

وی با بیان اینکه سیاسی‌کاری حاکم بر مدیریت شهری اعتماد عمومی را مورد خدشه قرار داده است، گفت: در حوزه‌هایی که مربوط به ارائه خدمات به مردم است نباید دچار سیاست‌زدگی شویم، بلکه باید در این زمینه عملگرا بود. مدیران فعلی شهر عملگرا نیستند که کمربندها را محکم ببندند و بیایند در دل مشکلات و معضلات را برای مردم حل کنند. مدیریت شهری مرد میدان می‌خواهد. نشستن پشت میز که دردی را دوا نمی‌کند. مدیریت پشت میزی دوره پنجم شهر تهران باعث شده مدیریت شهری و عمرانی زمینگیر شود و وضع موجود در تهران به وجود آید. بر این اساس ما شاهد هیچ‌گونه کارایی و کارآمدی در این بخش نیستیم. 

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به برخی ترفندهای سیاسی جبهه اصلاحات به منظور تخریب چهره نیروهای انقلابی گفت: متاسفانه می‌بینیم که اقدامات اصلاحی انجام شده توسط نیروهای انقلابی و در میدان بودن آنها از سوی برخی، به عنوان اقدامات تبلیغاتی معرفی می‌شود و این در شرایطی است که به هیچ عنوان اینگونه نیست؛ برای مثال مجموعه فعالیت‌های آقای رئیسی در قوه ‌قضائیه را در این راستا تعبیر می‌کنند، در حالی که ایشان علاقه‌ای به حضور در انتخابات نداشتند چرا که کارشان در قوه بخوبی در حال پیشرفت بود و با اعتماد رهبری برنامه 10 ساله برای قوه طرح‌ریزی کرده بودند. ایشان در جایگاهی قرار داشتند که می‌توانستند دیگر قوا را مورد مواخذه قرار دهند اما فشارهای مردمی و مطالبه عمومی برای ورود ایشان به عرصه انتخابات، ایشان را برای حضور مجاب کرد. 

وی تاکید کرد: حضور ایشان برای انتخابات یک فداکاری در راستای حل مشکلات مردم است. آقای رئیسی درد را در زندگی مردم دیده و احساس کرده است بنابراین در این زمینه احساس مسؤولیت کرده، لذا نباید زحمات گذشته ایشان را در زمینه سیاست‌‌زدگی تعبیر کرد. آن زمانی که آقای رئیسی اقدامات اصلاحی را در قوه ‌قضائیه به انجام می‌رساند، فکرش برای ریاست‌جمهوری نبود و برنامه مدونی برای آینده قوه ‌قضائیه داشت. 

مظفر ادامه داد: همین موضوع و ترفندهای سیاسی در زمینه شورای شهر هم دیده می‌شود؛ در گذشته افرادی اقداماتی جهادی به منظور خدمت به مردم و رفع مشکلات داشتند. حتی اگر این تلقی از سوی جریان‌های سیاسی ایجاد شود، چرا آقایانی که خود این ادعا را مطرح می‌کنند که این اقدامات جهادی برای رسیدن به‌ مراتب بالاتر است، همین کارها را برای مردم انجام نمی‌دهند و مردم را از دریافت خدمات محروم می‌کنند. مردم باید دقت داشته باشند که اینگونه مباحث توجیه و فرافکنی به منظور فرار از کارنامه خالی از عملکرد است. 

وی در ادامه مهم‌ترین اقدام شورای ششم را تسهیل امورات مردم در شهر دانست و گفت: حمل‌و‌نقل بسیار مهم است و متاسفانه وضعیت پارکینگ‌ها در شهر تهران در مرز فاجعه قرار دارد. مردم اگر ماشین بیاورند نمی‌دانند خودروی خود را کجا بگذارند. آنها پارکینگی نمی‌بینند که خودروی خود را آنجا ببرند. یقینا با وجود وضعیت کنونی و رو به نزول حمل‌و‌نقل عمومی، اگر مردم از خودروی شخصی استفاده نکنند شبکه حمل‌و‌نقل عمومی نمی‌تواند جوابگوی نیاز مردم باشد. لذا ضروری است موضوع مهم پارکینگ‌ها در دستور کار قرار گیرد. 

مظفر در ادامه گفت: باید ساخت‌و‌سازها در تهران رنگ و بوی اسلامی و بومی بدهد، در حالی که این مهم در مدیریت پنجم شهری به فراموشی سپرده شد. ساخت‌و‌سازها در بسیاری از کشورها مبتنی بر آرمان‌ها و اعتقادات‌شان است این در حالی است که یک نوع بی‌هویتی در ساخت‌و‌سازهای ما به چشم می‌خورد که مساله مهمی است و شورای ششم باید نسبت به آن دقت داشته باشد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: متاسفانه به دلیل عوارض سنگین ساخت‌و‌ساز مردم نمی‌توانند برای خود سرپناهی تهیه کنند. کرایه‌ها بسیار بالاست و مردم قدرت تملک یک خانه مسکونی را ندارند. با این اوضاع ضریب مشکلات مردم بسیا زیاد است. عوارضی که هم‌اکنون از مردم گرفته می‌شود کشنده و کمرشکن است. یکی از عواملی که باعث رکود ساخت‌و‌ساز شده است آن هم به بهانه شهرنفروشی، همین عوارض سنگین است. عوارض باید حدودی داشته باشد اما ارقام موجود از توان مردم خارج است و مشکلات مردم را چندین برابر می‌کند. متاسفانه ما می‌بینیم که مدیریت شهری در موضوع عوارض به صورت افراطی عمل کرده و فشار مضاعفی به مردم وارد شده است.