گروه فرهنگ و هنر: دوره 8 ساله ریاست جمهوری حسن روحانی، این روزها از زوایای مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در معرض نقد و بررسی افکار عمومی قرار دارد. کمتر روایتی از مدیریت در دولت مدعی تدبیر و امید می‌توان یافت که با تلخی و گزندگی همراه نباشد. از اقتصاد و معیشت تا سیاست خارجه و حوزه‌های دیگر، عملکردها، با ارزیابی‌های مثبت مواجه نمی‌شود. به گزارش «وطن‌امروز»، مدیریت اعتدالی دولت روحانی در حوزه سینما هم بروز و ظهوری مانند حوزه‌های دیگر دارد؛ بی‌برنامه و بلاتکلیف. وضعیتی که موجب اعتراض بسیاری از هنرمندان در حوزه‌های مختلف شد. آنچنان که سلبریتی‌های عضو ستاد حسن روحانی نیز دوران ریاست شمقدری در سازمان سینمایی را به روزهای بلاتکلیف سینما در دولت روحانی ترجیح می‌دادند. رها کردن سیاست‌گذاری در سینما، بلاتکلیف گذاشتن فرآیندهای پروانه تولید و مجوز نمایش، یک بام و دو هوا در مواجهه با هنرمندان سینمایی، ضعف در برگزاری جشنواره‌ها، بی‌اعتبار کردن داوری جشنواره فیلم فجر به عنوان مهم‌ترین رویداد سینمایی با دخالت‌های غیرکارشناسانه، تبدیل کردن فرصت سینما به تهدید در فضای اجتماعی، نادیده گرفتن حقوق سینماداران، بی‌برنامگی در حوزه نمایش خانگی، ناتوانی در ایستادن پای مجوزهای اعطایی و ضعف‌های دیگری که از شماره خارج‌اند، موجب شده تا یکی از بی‌کفایت‌ترین مدیریت‌های سینمایی پس از انقلاب در دوران روحانی تجربه شود. 

بیگانگی دولت‌های یازدهم و دوازدهم با مباحث فرهنگی مساله‌ای بود که حتی با برگزاری چند نشست معدود میان روحانی و هنرمندان هم آشکار بود. در روزهای آغازین دولت روحانی، ابراهیم حاتمی‌کیا، که فیلم «چ» را در جشنواره داشت، از نخستین مواجهه مدیران سینمایی با پدیده جشنواره دریافته بود که دولت روحانی فرهنگی نیست. او در یکی از اکران‌های «چ» پشت تریبون رفت و گفت: می‌دانم این حرف سبب ناراحتی می‌شود اما مجبورم بگویم. جناب آقای روحانی! جریان فرهنگی مردان بزرگ می‌طلبد نه کسانی که نمی‌توانند 24 ساعت پای حرف‌های خود بایستند. 

کنایه‌ها البته محدود به حاتمی‌کیا نبود. حتی منیژه حکمت که در کمپین حمایت از روحانی در سال 92 حضور پیدا کرده بود، در میانه دولت روحانی گفت: «سال ۹۲ با تشکیل دولت تدبیر و امید شعارهای زیبایی در همراهی و همسویی با اهالی هنر داده شد؛ شعارهایی که آرام‌آرام رنگ باخت و ناامیدی تلخی در میان هنرمندان شکل گرفت. دوران آقای روحانی بدترین دوران کاری من بود، من در دوره قبل که خیلی مشکلات داشتم به مراتب شرایطم بهتر بود. با صدای بلند این را می‌گویم».

در اظهارنظرهای گوناگون عبارات صریح‌تری درباره نگاه فرهنگی دولت روحانی مطرح شده است. قطب‌الدین صادقی در گفت‌وگویی درباره نگاه فرهنگی دولت گفته بود: نخستین ضرری که ما کرده‌ایم این است که مسؤولان‌مان فرهنگی نیستند. دولت فعلی فرهنگ و هنر را نمی‌شناسد و تنها مبانی کلی و نام‌ها را بلد هستند و به ‌ضرورت فقط نام‌ها را به زبان می‌آورند تا از آنها استفاده کنند. بعید می‌دانم وقتی مسؤولان ما نام سینما یا موسیقی را هم به زبان می‌آورند، چیزی درباره این هنرها بدانند! اصلا این دولت فرهنگی نیست و نه تنها با فرهنگ سنتی ایران بیگانه است، بلکه فرهنگ مدرن را هم نمی‌شناسد. 

شرایط کرونا در یکی دو سال اخیر نیز عیان کرد دولت روحانی که پیش‌تر نشان داده بود هیچ آمادگی‌ای برای مدیریت سینمایی در شرایط عادی ندارد، چگونه در شرایط بحرانی، سینما را فلج خواهد کرد. در همین ارتباط سیدضیا هاشمی در گفت‌وگویی با «وطن‌امروز» خاطرنشان کرد: ماجرای اکران در گذشته، داستان کاملا بی‌برنامه‌ای را سپری می‌کرد و عملا می‌شود از عبارت «هر‌کی هر‌کی» استفاده کرد. دولت عملا به بهانه نداشتن بودجه، هیچ کمکی به سینماگران نکرد و همه این مشکلات حالا بعد از کرونا بیشتر شده است. وی ادامه داد: در این چند سال تا دل‌تان بخواهد هزینه‌های بی‌ربط از طرف دولت شده است ولی وقتی پای کمک به قشر بزرگ سینما با این همه بیکار به میان می‌آید، حرف از نبود بودجه می‌شود، البته این دولت نسبت به تمام ملت ظلم کرده است که ورشکسته‌ترین آنها سینماگران و تئاتری‌ها هستند که کماکان بی‌دفاع و مظلوم به کار خود ادامه می‌دهند.

رفتارهای دولت روحانی حتی به جنایت فرهنگی تعبیر شد. سجاد نوروزی، مدیر سینما آزادی در گفت‌وگویی با مهر، پیرامون سیاست‌های پساکرونایی دولت گفته بود: سوال ما به عنوان یک شهروند و یک عضو جامعه فرهنگی- هنری از دولت این است که سیاست‌های اتخاذ شده برای کرونا از چه معیار و قواعدی پیروی می‌کند که فقط ما محدودیت‌ها را در حوزه مذهب، فرهنگ و هنر می‌بینیم؟! این موضوع صرفا ناشی از ناکارآمدی و اشتباه محاسباتی نیست، چیزی که ما می‌بینیم یک جنایت تمام‌عیار در حق مذهب و فرهنگ و هنر است و گویا یکسری افراد در درون دولت می‌خواهند تکلیف این ۲ حوزه را در تاریخ اجتماعی ایران یکسره کنند و اثرگذاری آنها را تقلیل دهند اما اینکه قرار است چه چیزی جایگزین این حوزه شود، مشخص نیست ولی به احتمال قریب به یقین طرح گسترده‌ای تدارک دیده‌شده تا با استفاده از شرایط کرونایی تکلیف این حوزه‌ها یکسره و نابود شود. 

وی حتی مورد بازخواست قرارگرفتن روحانی به دلیل اتخاذ تصمیم‌های غلط فرهنگی را خواستار شد و گفت: به هر حال این حوزه‌ها یعنی مذهب، فرهنگ و هنر، شکل‌دهنده هویت یک جامعه است و وجه تفاوت ما با کشورهای خاورمیانه محسوب می‌شود. مسؤول مستقیم تمام این رخدادهای تلخ شرعا و عرفا شخص رئیس‌جمهور است. هر کارگزاری هم که در این دولت با این سیاست‌ها همراهی می‌کند باید بعدا هم از لحاظ اخلاقی و هم از لحاظ حقوقی مورد بازخواست قرار بگیرد.