سید ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور منتخب در نخستین نشست خبری با اهالی رسانه سیاستها و اولویتهای دولت سیزدهم درباره مسائل داخلی و خارجی را تشریح کرد
گروه سیاسی: نخستین نشست خبری حجتالاسلام سیدابراهیم رئیسی، رئیسجمهور منتخب، روز گذشته با حضور گسترده رسانههای داخلی و خارجی برگزار شد. به گزارش «وطنامروز»، هشتمین رئیسجمهور ایران در این نشست به مهمترین اولویتهای داخلی و خارجی دولت سیزدهم پرداخت. رئیسجمهور در این نشست اظهار داشت: سیاست داخلی ما و اولویتهای ما در این دولت بهبود وضعیت کسبوکار مردم و بهبود شرایط و وضعیت معیشت مردم خواهد بود و بهبود شرایط در دولت و کارآمدی در نظام اداری رقم زده خواهد شد. بروکراسی بعضا مانع بسیاری از اقدامات تحولآفرین در کشور است که حتما این شرایط باید تغییر کند و یک نظام اداری کارآمد، سالم و قانونمدار توسط نیروهای کارآمد و انقلابی فسادستیز در کشور شکل خواهد گرفت.
* احیای اعتماد
رئیسی گفت: امید داریم اقدامات ما در جهت بهبود شرایط گرهگشایی جدی از زندگی مردم کند و امید را به مردم بازگرداند و اعتمادی که به دلایلی مخدوش شده، به مردم عزیز و جوانان برگردد، به نحوی که احساس همگان این باشد که دولت، دولت امیدآفرین است، دولت، دولت یک جریان خاص نخواهد بود. دولت و مدیران همکار با دولت در سراسر کشور کسانی هستند که وطندوست هستند، دغدغه مردم دارند، دغدغه انقلاب دارند و دغدغه آنها رفع مشکلات مردم است. هر کس دلش برای مردم و انقلاب بتپد همکار ما در جایجای کشور خواهد بود.
وی درباره سیاست خارجی ادامه داد: دنیا بداند وضعیت با این حضور حماسهساز مردم عزیز ایران تغییر کرده است و این وضعیت و شرایط جدید پیش روی دنیاست. رئیسجمهور منتخب گفت: تا امروز فشار حداکثری بر مردم ما کارساز نشده است، باید تجدید نظر کنند و برگردند. ملت ما نشان داده در مقابل فشارها مقاومت و ایستادگی میکند و دنیا باید بداند که سیاست خارجی دولت ما از برجام شروع نمیشود، چون به برجام هم محدود نخواهد شد.
وی ادامه داد: ما تعامل با همه دنیا و همه کشورهای دنیا را به عنوان یک اصل تعاملی گسترده و متوازن در سیاست خارجی دنبال خواهیم کرد و هر مذاکرهای که منافع ملی در آن تضمین شود، حتما مورد حمایت خواهد بود اما ما وضعیت اقتصادی و شرایط مردم را به مذاکرات گره نخواهیم زد.
* نفی مذاکره برای مذاکره
رئیسجمهور منتخب گفت: اجازه نخواهیم داد به نحوی مذاکره برای مذاکره باشد، اجازه نخواهیم داد مذاکرات فرسایشی باشد، بلکه باید هر نشستی همراه با نتیجه باشد، نتیجهمحوری موضع ما است و باید آوردهای برای ملت بزرگ ایران داشته باشد. در راستای آوردهای برای مردم و رفع محدودیتها و تحریمها و راستیآزمایی مسأله ارتباطات را ادامه خواهیم داد. رئیسجمهور منتخب در ادامه به سوالات خبرنگاران در حوزههای مختلف پاسخ داد. رئیسی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اولویتدارترین و نخستین دستورکار شما در دولت جدید چه خواهد بود، اظهار داشت: در روز آغاز به کار دولت اعلام خواهیم کرد که به تمام بسترهای فسادزا که ایجاد رانت میکند باید خاتمه داده شود،؛ یعنی دستگاههای اداری موظف هستند زمینههای رانت و فساد را از بین ببرند و این سازوکارها را اصلاح کنند. وی گفت: نخستین اقدام توجه به وضعیت اشتغال و مسکن مردم خواهد بود که دستاندرکاران بخشهای مختلف باید حضوری فعال با مشارکت مردم داشته باشند. رئیسجمهور منتخب در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگار شبکه یورونیوز مبنی بر اینکه برجام برای دولت شما چقدر اهمیت دارد و چه پیامی برای آمریکا و اروپا دارید؟ تصریح کرد: ما خطاب به آمریکا میگوییم شما موظف به رفع همه تحریمها هستید و باید برگردید و تعهدات خود را اجرا کنید؛ اروپاییها نیز حتما تحت تأثیر فشار آمریکا قرار نگیرند و نسبت به آنچه متعهد شدهاند عمل کنند؛ این مطالبه ملت ایران از شماست.
* برنامهریزی برای کاهش مالیات تولید
رئیسجمهور منتخب درباره رفع موانع تولید از جمله تأمین مالی ناقص، رانتهای ارزی و بخشنامههای دستوپاگیر گفت: اولویت خود را بر نقدینگی قرار خواهیم داد و آن را به سمت تولید سرازیر میکنیم. وی ادامه داد: در حال حاضر هم تولیدکنندگان و کارآفرینان نسبت به کمبود نقدینگی اعتراض دارند و هم از سوی دیگر همه کارشناسان اقتصاد نسبت به افزایش نقدینگی هشدار میدهند؛ بنابراین نقدینگی باید به سمت تولید هدایت شود. وی تصریح کرد: ما تولید را پرجاذبه و اقدامات غیرمولد را بیجاذبه خواهیم کرد؛ این با یک بخشنامه یا سخن امکانپذیر نیست و یک سلسله اقدامات میخواهد از جمله اینکه برای ایجاد جذابیت در تولید، کاهش مالیات تولید از 25 درصد به 10 درصد با یک شیب ملایم و ایجاد مالیات برای کارهای غیرمولد و سوداگرانه مانند سوداگری در ارز، طلا و مسکن را دنبال میکنیم تا یک عدالت مالیاتی ایجاد شود و ما مصمم هستیم که این کار را در دولت دنبال کنیم.
* رفع تحریم و راستیآزمایی؛ سیاست خارجی برجامی
حجتالاسلام رئیسی در پاسخ به سوال خبرنگار شبکه امبیسی آمریکا که پرسید آیا برای اینکه برجام مؤثر واقع شود باید کل تحریمهای آمریکا شامل تحریمهای دوره ترامپ رفع شود و آیا قصد دارید تیم مذاکرهکننده هستهای را حفظ کنید، گفت: تیم مذاکرهکننده هستهای کار خود را دنبال میکند. تیم سیاست خارجی ما نیز در حال بررسی کار عزیزان است. آمریکا موظف است تمام تحریمهای ظالمانه نسبت به ملت ایران را رفع کند. رفع تحریمها و راستیآزمایی محور بحث سیاست خارجی ما خواهد بود.
* ملاقات با بایدن: خیر!
رئیسجمهور منتخب در ادامه در پاسخ به سؤال خبرنگار الجزیره انگلیسی که پرسید «برخی تحلیلها و اتهامات از سوی برخی نهادهای حقوق بشری مطرح است، این مسائل چه تأثیری میتواند بر فعالیت شما داشته باشد»؟ گفت: من از ابتدای مسؤولیت، یک حقوقدان و مدافع حقوق مردم بودهام، حقوق بشر، محوریترین مورد بوده که دنبال کردهام و به آنانی که اتهام میزنند باید گفت ما امروز در جایگاه مدعی قرار داریم. تمام اقداماتی که انجام دادهایم در جهت رعایت حقوق بشر و انسان بوده است، با کسانی که دست به حرکتهای داعشی و ضد امنیتی زدند. وی افزود: مدعیان حقوق بشر باید جواب دهند اگر یک قاضی از امنیت جامعه و حقوق مردم دفاع کرد، آیا نباید مورد تشویق قرار گیرد که امنیت مردم را در برابر تهدیدها حفظ کرده است؟ افتخارم این است که هر جا بودهام از حقوق مردم، امنیت مردم و آرامش مردم دفاع کردم و امروز هم خود را موظف به این کار میدانم که از حقوق انسانها دفاع کنم. کسانی که مدعی هستند، باید به وجودآورندگان داعش را مورد مواخذه قرار دهند؛ مسلما اگر اینها مورد مواخذه قرار گیرند دنیا به صلح خواهد رسید. رئیسی در پاسخ به پرسش خبرنگار «راپلی» روسیه مبنی بر اینکه «در صورت رفع تحریمها حاضر به مذاکره مستقیم و ۲ نفره با رئیسجمهور آمریکا هستید»، گفت: خیر!
* بازگشت اعتماد به بورس
رئیسی در پاسخ به این سؤال که چه برنامهای برای جبران خسارت مردم در بورس دارید؟ گفت: اعتماد مردم را به بازار سرمایه برمیگردانیم. رئیسجمهور منتخب ادامه داد: از جمله اقدامات ما این خواهد بود که حتما بورس را به عنوان قلک دولت قرار نخواهیم داد و کسری بودجه دولت را از طریق بورس تأمین نخواهیم کرد. وی با بیان اینکه تلاش میکند از طریق ایجاد صندوقهای خرد، ضرر مردم را در بورس جبران کند، اظهار داشت: نظارت و سازوکارهای نظارتی را در بورس فعال خواهیم کرد که خود این فعال شدن نظارت، باعث خواهد شد صندوق توسعه بورس از ایجاد تکانههای بورس پیشگیری کند.
* موشکی و منطقه قابل مذاکره نیست
رئیسی در پاسخ به سوال شبکه «سیانان» آمریکا اظهار داشت: پیشنهاد جدی من به دولت آمریکا این است که سریعا به تعهدات خود عمل و تمام تحریمها را رفع کند و با رفع همه تحریمها نشان دهد که صداقت دارد. وی افزود: ملت ایران از برجام خاطره خوشی ندارند چون آوردهای که در برجام پیشبینی شد، ملت ایران شاهد برخورداری از این آورده نبود و دلیل آن هم عهدشکنی آمریکاییها و عمل نکردن به تعهدات توسط اروپاییها بود. وی خاطرنشان کرد: ما تأکید میکنیم دولت آمریکا نسبت به تعهدش در این توافق عمل کند و به آن پایبند باشد. مسائل منطقهای و مسائل موشکی قابل مذاکره نیست. وقتی نسبت به مسألهای که روی آن مذاکره و توافق شده و قرارداد آن منعقد شده و آنها به آن متعهد شدهاند اما بدان عمل نکردهاند، چگونه میخواهند وارد مباحث جدید و نو شوند؟
رئیسجمهور در ادامه درباره ترکیب احتمالی کابینه سیزدهم گفت: همانطور که بارها اعلام کردم به صورت مستقل وارد میدان شدم و از همه گروهها، تشکلها، احزاب و شخصیتهای بزرگ که از من حمایت کردند صمیمانه تشکر میکنم و سپاسگزارم. وی افزود: ما برای تشکیل دولت، خود را در مقابل خداوند متعال مسؤول میدانیم و فقط وامدار ملت خواهم بود. رئیسجمهور منتخب در ادامه خاطرنشان کرد: در تشکیل دولت، انقلابی بودن، کارآمد بودن و مردمدار بودن از شاخصهای دولت بنده خواهد بود. رئیسجمهور منتخب ملت در ادامه در پاسخ به خبرنگار تلویزیون دولتی چین مبنی بر اینکه رئیسجمهوری چین به شما تبریک خود را ارسال کرده و چین اهمیت زیادی برای توسعه روابط خود برای ایران قائل است، انتظار جنابعالی از رابطه بین ۲ کشور چیست؟ گفت: قطعا روابط بسیار خوبی با کشور چین خواهیم داشت و طرح جامع به عنوان یکی از اسناد خواهد بود و اجرایی کردن این طرح حتما در دستور کار خواهد بود.
* قطع ارتباط سفره مردم با خارج از کشور
رئیسی در ادامه سخنانش در پاسخ به سوالی درباره قیمت کالاهای اساسی اظهار داشت: موضوع کالاهای اساسی اولویت دولت است، نظارت بر زنجیره تامین و تولید کالاهای اساسی مردم تا مصرف، جزو اولویتهای دولت خواهد بود، اما اساس قضیه آن است که ما باید ارتباط سفره مردم و کالاهای اساسی را با دلار یا خارج از کشور در یک کار میانمدت و طولانیمدت قطع کنیم.
* درباره رابطه با عربستان
رئیسجمهور منتخب درباره سؤال مربوط به روابط با عربستان سعودی گفت: ما روابط با همه کشورهای دنیا و تعامل با همه را اعلام کردهایم بویژه روابط با کشورهای همسایه برایمان مهم است؛ اولویت ما ارتباط با همسایگان خواهد بود و نسبت به کشور عربستان هم درباره بازگشایی سفارتخانهها بین ۲ کشور هیچ مانعی از طرف جمهوری اسلامی وجود ندارد و این سیاست پیش از این اعلام شده است و باز هم تأکید میکنم روابط و گفتوگو با عربستان و همه کشورهای منطقه برای جمهوری اسلامی هیچ مانعی ندارد.
رئیسی همچنین چند نکته را در پایان نشست خبری خود با رسانههای داخلی و خارجی اعلام و تصریح کرد: در ابتدای دولت خواهیم گفت همه زمینهها را برای بازگشت ایرانیان خارج از کشور فراهم خواهیم کرد، زیرا دولت خود را مؤظف میداند در این باره کارهایی را انجام دهد. وی خاطرنشان کرد: ما همچنان که نسبت به حقوق و امنیت مردم در داخل کشور خود را مؤظف میدانیم نسبت به ایرانیان خارج از کشور هم وظایفی را برعهده داریم، زیرا آنها ایرانی هستند و ما نسبت به آنها مسؤولیتهایی را بر عهده داریم، لذا باید ورود ایرانیان به داخل کشور تسهیل شود و همه دستگاههای مربوط در این باره باید این تسهیلگری را انجام دهند، ضمن اینکه سرمایهگذاری در کشور توسط ایرانیان خارج از کشور باید در اولویت قرار گیرد.
***
سایه روشنهای مواضع برجامی رئیسی
اولین نشست خبری هشتمین رئیسجمهور منتخب ملت در سیزدهمین انتخابات ریاستجمهوری با حضور رسانههای داخلی و خارجی همانطور که انتظار میرفت با نقش پررنگ سیاست خارجی برگزار شد. دولت جدید ایران در فضایی تشکیل خواهد شد که طی یک اتفاق کمسابقه آغاز به کار دولت سیزدهم در ایران تقریبا با شروع کار دولت جدید و دموکرات ایالاتمتحده آمریکا- فاصله 7 ماهه- تلاقی پیدا کرده است. از این رو در شرایطی که دولت بایدن طی ماههای گذشته با میراث سیاست خارجی دولت ترامپ و اوباما درباره ایران و توافق هستهای دست به آزمون و خطا زده است، عمده سوالات خبرنگاران خارجی از رئیسی هم درباره سیاست دولت او درباره برجام به عنوان میراث بجا مانده از دولت روحانی بود.
حجتالاسلام سیدابراهیم رئیسی از میان این پرسشها تلاش کرد خطوط اصلی سیاست خارجی و دیپلماسی دولت سیزدهم را در این باره ترسیم کند. هشتمین رئیسجمهور ایران مواضع نسبتا قابل قبولی درباره توافق هستهای و طیفی از موضوعات دیگر مثل تعامل با دولت آمریکا، مسائل منطقهای و موشکی اتخاذ کرد که به مهمترین آنها در ادامه اشاره میشود.
1- رئیسی در موضوع برجام که شاید بتوان آن را از چالشهای درگیرکننده سیاست خارجی دولت سیزدهم عنوان کرد، مواضعی صریح و روشن گرفت که مهمترین نکتهاش در این بود مواضع برجامی منتخب ملت برای مراکز جهانی و طرفهای مقابل ایران در توافق «تفسیرپذیر» نخواهد بود.
2- هشتمین رئیسجمهور ایران با درک صحیح از شرایط موجود تاکید کرد این آمریکاست که توافق را نقض کرده و راهی جز بازگشت به توافق و رفع تحریمها ندارد؛ رئیسی برای طرف مقابل روشن کرد توپ در زمین آمریکاست و نه ایران. رئیسی بدرستی توانست این گزاره را که درباره برجام ایران در جایگاه مدعی است و توافق هستهای نقضشده سند مطالبه کشورمان است، تثبیت کند.
3- رئیسی روز گذشته روشن ساخت درباره توافق هستهای، پیرو شروط کشورمان مبنی بر لغو تحریمها توسط آمریکا و راستیآزمایی توسط ایران و وی از شروط رسمی کشور که چند بار رهبر انقلاب بر آن تاکید کردهاند، پیروی میکند و به طرف بدعهد آمریکایی و ۳ کشور اروپایی در برجام تفهیم کرد در این باره در ایران «چندصدایی» وجود نخواهد داشت.
4- تاکید رئیسجمهور منتخب ملت بر نفی گزارههایی نظیر «مذاکره فرسایشی» و «مذاکره برای مذاکره»، نشان داد وضعیت موجود در برجام را بدرستی درک کرده است؛ چه اینکه در حال حاضر ایران به پشتوانه قانون اقدام «راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران» مصوب مجلس که غنیسازی 60 درصدی و توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را در پی داشته و از طرف دیگر، بسترسازی برای خنثیسازی تحریمها، دست برتر را در احیای برجام دارد و این ایالاتمتحده و تروئیکای اروپا هستند که در اضطرارند و زمان به نفع آنها نیست.
5- حجتالاسلام رئیسی درباره مسائل منطقهای و مسائل موشکی نیز تصریح کرد این موارد قابل مذاکره نیست در حالی که در برجام که روی آن مذاکره و توافق شده و قرارداد آن منعقد شده و آنها به اجرای آن متعهد شدهاند اما عمل نکردهاند. این موضعگیری رئیسی در شرایطی بود که چند روز قبل نیویورکتایمز گزارش داد مقامات آمریکایی درگیر در مذاکرات وین، از ایران در ازای بازگشت به برجام تضمین موافقت با گستردهتر شدن مذاکرات به مسائل منطقهای و موشکی را خواستار شدهاند.