گروه سیاسی: تمدید توافق فنی و موقت بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فردا در شرایطی به پایان می‌رسد که تمدید مجدد این تفاهم در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، در صورت پایان توافق ایران و آژانس که تا الان نشانه‌ای از تمدید دوباره آن نمایان نشده است، آرشیو اطلاعات دوربین‌های نظارتی آژانس از اسفندماه 99 به این سو پاک خواهد شد و بازرسی آژانس را در موقعیت دشواری قرار خواهد داد. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس با درک اهمیت این موضوع طی روزهای گذشته در گفت‌وگوهای متعدد رسانه‌ای خود از محدود شدن بازرسی‌ها و نظارت این نهاد در تاسیسات هسته‌ای ایران ابراز نگرانی شدید کرده است. 

البته مدیرکل آژانس در اقدامی شیطنت‌آمیز که در رویه مدیریتی‌اش در این نهاد بین‌المللی مسبوق به سابقه بوده است، تلاش کرد در ازای محدودیت‌های دسترسی به تاسیسات ایرانی، پرونده جدیدی مبنی بر ادعاهای جدید درباره عدم شفافیت تهران در قبال برخی موضوعات پادمانی روی میز بگذارد تا ایران را تحت فشار قرار دهد اما این اقدامات هم نتوانسته از اضطرار مدیرکل آژانس بکاهد. در این زمینه «گروسی» ابتدا یکشنبه 23 خرداد در مصاحبه با پایگاه خبری «اکسیوس»، توافق هسته‌ای با ایران را لازمه دسترسی آژانس به فعالیت‌های هسته‌ای ایران توصیف کرد و با تأکید بر لزوم احیای توافق هسته‌ای با ایران گفت: «داشتن توافق هسته‌ای با ایران «ضروری» است، زیرا در غیر این صورت «ما (در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران) یک «کور سرگردان» خواهیم بود».

مدیرکل آژانس بین‌الملل انرژی اتمی در ادامه 27 خرداد در مصاحبه‌ با بلومبرگ گفت آژانس هنوز پیشنهادی از طرف ایران برای تمدید توافق فنی حاصل‌شده میان ۲ طرف دریافت نکرده است. گروسی خاطرنشان کرد چنانچه توافقی برای تمدید تفاهم‌نامه فنی با ایران حاصل نشود اطلاعات ذخیره‌شده از سایت‌های ایران از ماه فوریه پاک خواهد شد. او گفت: «باید یادآوری کنم چنانچه این توافق تمدید نشود اطلاعاتی که از زمان آغاز آن در ماه فوریه جمع‌آوری شده‌ پاک خواهد شد و این باعث وارد شدن لطمه به توانایی ما برای بازسازی اطلاعات مربوط به فعالیت‌های ایران از ماه فوریه به بعد خواهد شد. امیدوارم این اتفاق نیفتد اما هنوز با من تعاملی [برای تمدید تفاهم‌نامه] صورت نگرفته است». مدیرکل آژانس اتمی در این مصاحبه همچنین تصریح کرد چنانچه تفاهم‌نامه فنی با ایران تمدید نشود و اطلاعات مربوط به سایت‌های ایران از ماه فوریه پاک شود، یک «سیاه‌چاله» اطلاعاتی در فعالیت‌های هسته‌ای ایران از ماه فوریه به بعد ایجاد خواهد شد. 

«رافائل گروسی» در آخرین گفت‌وگوی خود با پایگاه خبری «پس بلو» (Passblu) با اشاره به نزدیک شدن پایان مهلت توافق فنی ایران و آژانس در تاریخ ۲۴ ژوئن (سوم تیرماه) تصریح کرد دسترسی آژانس به تأسیسات هسته‌ای ایران بسیار محدود شده است. مدیرکل آژانس به «استفانی لیختنشتاین» خبرنگار این پایگاه خبری اتریشی اظهار داشت که این توافق یک راه‌حل پایدار نیست و نمی‌توان از آن به عنوان جایگزینی برای یک رویکرد راستی‌آزمایی مناسب از برنامه هسته‌ای ایران استفاده کرد. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره احتمال تمدید توافق فنی ایران و آژانس پس از سوم تیرماه گفت: «من هنوز انتظار دارم ایران به من پاسخ دهد. من مجددا سراغ ایران می‌روم و به آنها می‌گویم که باید یا به صورت مجازی یا حضوری بنشینیم و صحبت کنیم. همان‌طور که در آخرین کنفرانس خبری خود گفتم، تمدید یا حفظ این توافق که موقت است، روز‌به‌روز دشوارتر می‌شود. آیا قرار است به این توافق موقت ادامه دهیم یا خیر؟ آیا 24 ژوئن پایان آن است؟ اگر چنین باشد، کارهایی را باید انجام دهیم که با حذف اطلاعات [ضبط شده روی دوربین‌های موجود در تأسیسات هسته‌ای ایران] آغاز می‌شود. این کار باید به شیوه‌ای مناسب با حضور ما انجام شود زیرا این تجهیزات ما است. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سپس با اشاره به محدود شدن دسترسی بازرسان آژانس به تأسیسات هسته‌ای ایران ادامه داد: «بسیار محدود است و به همین دلیل در گزارش آخر خود، جدولی را برای نشان دادن چیزهایی که بازرسان ما نمی‌بینند، وارد کردم. همه باید این مساله را درک کنند. بنابراین آنچه می‌خواهم بگویم این است که در حال حاضر ما نباید بیش از این محدود شویم، ما بسیار تحت فشار هستیم». 

گفتنی است دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ماه گذشته در پایان موعد بیانیه مشترک ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی، از تمدید این توافق تا سوم تیرماه خبر داد. این دبیرخانه در بیانیه خود اعلام کرد: «امروز سوم خردادماه ۱۴۰۰ فرصت ۳ ماهه درباره نگهداری داده‌های دوربین‌های نظارتی نصب‌شده در تاسیسات هسته‌ای ایران به پایان می‌رسد. شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر تداوم توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از سوی ایران بر اساس قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» درباره نحوه ادامه کار پس از انقضای زمان توافق قبلی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تصمیم گرفت «با توجه به در جریان بودن مذاکرات فنی پیرامون حل‌و‌فصل موضوعات پادمانی بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که به موازات مذاکرات وین در جریان است، حفظ داده‌های دوربین‌های نظارتی را به مدت یک ماه از تاریخ سوم خردادماه ۱۴۰۰ ادامه دهد تا از این طریق فرصت لازم برای پیشرفت و به نتیجه رسیدن مذاکرات فراهم شود».