معاون فنی گمرک با هشدار درباره ماندگاری طولانی‌مدت 1000تن اقلام اساسی در شمال کشور گفت: به ‌دلیل طولانی شدن رسوب کالا و احتمال بالای فاسد شدن این اقلام باید مجددا اظهارنظر از سوی دستگاه‌های ذی‌ربط شود. 

بررسی آمارهای تجارت خارجی نشان می‌دهد حجم تجارت خارجی ایران در بهار امسال 20 میلیارد و 900 میلیون دلار بوده و نسبت به ‌مدت مشابه سال گذشته ۷ میلیارد دلار افزایش داشته است. 

بهار سال گذشته به ‌دلیل محدودیت‌های شدید کرونایی، بسته شدن و قرنطینه برخی کشورها، تجارت خارجی اغلب کشورها از جمله ایران با اختلال‌های شدیدی روبه‌رو شد و افزایش حجم مبادلات در ۳ ماه نخست امسال می‌تواند به ‌طور عمده ناشی از کاهش محدودیت‌ها باشد. ایران در ۳ ماه اول امسال کالاهایی به ‌ارزش 10 میلیارد و 700 میلیون دلار صادر و به ‌میزان 10 میلیارد و 200 میلیون دلار وارد کرده است. یکی از چالش‌های مهم در تجارت خارجی موضوع ترخیص کالاهای اساسی است. 

در همین باره مهرداد جمال ارونقی به تسنیم‌ گفت: از ابتدای سال جاری تا پایان خرداد ماه بیش از 1/6 میلیون تن انواع کالای اساسی به ‌ارزش 1/3 میلیارد دلار ترخیص شده است، وی افزود: این در حالی است که واردات کالای اساسی در مدت مشابه سال قبل بیش از 8/6 میلیون تن و به ‌ارزش 9/2 میلیارد دلار بوده است. این آمارهای مقایسه‌ای نشان می‌دهد از نظر وزنی واردات کالاهای اساسی حدود 10 درصد افت کرده است اما ارزش واردات تقریبا 27 تا 30 درصد افزایش یافته است. این موضوع نشان می‌دهد با افزایش شدید قیمت جهانی کالاهای اساسی مانند ذرت، ارزبری این کالاها افزایش یافته است اما به ‌لحاظ وزنی که شاخص مهم‌تری محسوب می‌شود، واردات افت داشته است و آثار این موضوع در بازارهای داخلی تا حدودی مشهود شده است. 

به ‌گفته این مقام مسؤول، هم‌اکنون 564/4 میلیون تن کالای اساسی از قبیل گندم، ذرت، جو، روغن خام و دانه‌های روغنی در بنادر و گمرکات مختلف وجود دارد، بر این اساس تنها 3/3 میلیون تن کالا در بندر امام خمینی(ره) موجود است، همچنین 17 کشتی حامل 403 هزار تن کالای اساسی شامل ذرت، گندم، دانه‌های روغنی و نهاده‌های دامی به‌ علاوه شکر در حال تخلیه است. 

وی افزود: 25 فروند کشتی شامل 158/1 میلیون تن در لنگرگاه‌ها در حال انتظارند که غالبا از لحاظ اسناد مالکیت هنوز مشکل دارند. 3/3 میلیون تن کالای اساسی در بندر امام خمینی(ره) متعلق به 38 شرکت اصلی است که مشکل خود را درباره عدم ترخیص کالا، عدم تأمین ارز ترجیحی عنوان می‌کنند، هر چند با مصوبه اخیر ستاد تنظیم بازار امکان ترخیص 90 درصد کالای اساسی فراهم شده است و از این مسیر نیز امکان ترخیص کالاهای رسوبی وجود دارد، همچنین درباره این کالاها ثبت سفارش‌ها احصا شده است و این موارد در اختیار وزارت صمت و بانک مرکزی قرار گرفته است تا بررسی شود و اگر شرکتی به‌ رغم تأمین ارز، کالای خود را ترخیص نمی‌کند، مشخص شود. 

جمال‌ارونقی گفت: 8 هزار تن کالای اساسی در استان گیلان مشمول ارز ترجیحی متعلق به 22 صاحب کالا بیش از 8 ماه رسوب کرده است. این کالاها در آستانه فساد است و باید تصمیم‌گیری اساسی شود، همچنین در انبارهای استان مازندران نیز 90 هزار تن کالای اساسی در محدوده زمانی 8 ماه تا 13 ماه رسوب کرده است، بر این اساس 70 هزار تن کالای اساسی تنها در بندر امیرآباد رسوب کرده است. با توجه به گرمای شدید هوا این اقلام در آستانه فساد قرار گرفته‌اند. دلیل اصلی رسوب این کالاها عدم ارائه کد رهگیری بانک مرکزی است. از سوی دیگر گمرک ایران با توجه به وظایف ذاتی و قانونی خود نسبت به متروکه کردن قسمت عمده‌ای از اقلام مذکور اقدام کرده است، همچنین مقداری از این کالاهای رسوبی مربوط به تتمه ترخیص درصدی است که هنوز فرآیند ترخیص تکمیل نشده است. 

معاون گمرک گفت: یکی از شرکت‌های دولتی 3 هزار تن کالای اساسی در بنادر شمالی کشور موجودی دارد و هنوز نتوانسته پس از یک سال رسوب این کالاها در بندر، این اقلام را به گمرک اظهار کند. 

به ‌هر حال با توجه به ماندگاری طولانی‌مدت این اقلام، هم‌اکنون به وضعیت هشدار رسیده‌ایم. در موارد قبلی مجوز قرنطینه نباتی صادر شده بود اما به ‌دلیل طولانی شدن رسوب کالا و احتمال بالای فاسد شدن این اقلام باید مجددا اظهارنظر از سوی دستگاه‌های ذی‌ربط انجام شود. درست است که برای ترخیص کالاهای اساسی صدور مجوز قرنطینه در موعد مقرر انجام می‌شود و صدور مجوز قانونی مذکور عامل رسوب این کالاها نیست اما سوالی که در اینجا وجود دارد این است: آیا برای کالای اساسی که در این شرایط آب‌وهوایی بیش از 8 ماه و حتی بیش از یک سال در بنادر کشور رسوب کرده است، مجوزهای بهداشتی و سلامت از جمله قرنطینه نباتی صادر خواهد شد یا نه؟