مصطفی پور‌کیانی: از اول هفته که با اعلام ستاد ملی مقابله با کرونا رنگ تهران قرمز شد، همه گروه‌های شغلی جز گروه یک تعطیل شدند و بنا بود سینما، تئاتر و کنسرت‌های موسیقی نیز شامل این دستور‌العمل باشد اما شاهد رویکردهای دوگانه‌ای هستیم. داستان به ماه‌ها قبل برمی‌گردد و رایزنی‌های مدیران حوزه فرهنگ برای جابه‌جایی گروه شغلی سینما و تئاتر از 3 به 2، تا در وضعیت‌های اینچنینی سالن‌های سینماها کماکان به کارشان ادامه دهند. پیش از این زمانی که سینما و تئاتر در گروه ۳ شغلی بودند، با اعلام رنگ نارنجی کرونایی، خبر تعطیلی موقت سینماها منتشر می‌شد ولی با تغییر گروه شغلی سینماها، فقط با اعلام قرمز بودن شرایط کرونا، ‌باید سینماها و سالن‌های تئاتر تعطیل شوند. 

با این حال از اول هفته که رنگ شهر تهران به واسطه کرونا قرمز شده، محمد‌قاصد اشرفی، رئیس انجمن سینماداران کشور اعلام کرد سینماها باز هستند و با ظرفیت 50 درصد به کار خود ادامه می‌دهند. با این حال قادر آشنا، مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره وضعیت اجراهای تئاتر گفت: بر اساس مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا وقتی شهر تهران و شهرهای دیگر وارد وضعیت قرمز شود، همه اجراهای تئاتر متوقف می‌شود. وی تأکید کرد: بر اساس قانون، فعالیت‌های تئاتری به دلیل شرایط قرمز کرونایی تعطیل شده و تا اطلاع ثانوی این تعطیلی ادامه دارد. 

آشنا معتقد است که تجربه نشان داده تعطیلی‌های کرونایی حداقل ۲ هفته‌ای است ولی اینکه تعطیلی اخیر تا چه زمانی ادامه داشته باشد بسته به شرایط کرونایی شهر تهران و دیگر شهرهایی دارد که وارد شرایط قرمز کرونایی شده‌اند. این دوگانگی ابهام درباره باز بودن سینماها و تعطیلی سالن‌های تئاتر در وضعیت قرمز کرونایی همچنان ادامه دارد. تمام تلاش مدیران سینمایی ارشاد برای حفظ پیکر نحیف سینما همچنان ادامه دارد و آنها کماکان در حال رایزنی با تهیه‌کنندگان فیلم‌هایی هستند که شانس بیشتری برای جذب مخاطب دارند اما تلاش‌هایی که در بی‌تدبیری و بی‌برنامگی و شاید موازی‌‌کاری همان مدیران سینمایی اتفاق افتاده، تا به حال نتیجه روشنی برای وضعیت اسفناک این روزهای سینما درپی نداشته است. 

ماجرای این بی‌تدبیری در این یک سال و نیمی که از عمر این ویروس می‌گذرد، جلوه بیشتری به خود گرفته است. پس از تعطیلی سینماها در ماه‌های نخست سال گذشته و نبود اکران نوروزی، رئیس سازمان سینمایی خبر از اعطای وام 300 میلیونی به برخی فیلم‌هایی داد که در بخش خصوصی ساخته شده بودند و بعد از آن گویا تعطیلی‌های مکرر سینما برای مدیران این حوزه تبدیل به عادت شده بود. 

سازمان سینمایی با بی‌برنامگی خود ثابت کرده منتظر پایان دولت و تحویل این خرابه به دولت بعدی است. نوروز و تابستان  گذشته و نوروز امسال همگی فرصت‌های طلایی اکران سینماها بودند که از دست رفتند و حالا باز هم تابستان از راه رسیده اما امید چندانی به پایان این داستان تکراری بی‌تدبیری نمی‌شود داشت؛ سینمای ایران در حال از دست دادن دومین فصل پرفروش سال 1400 یعنی تابستان است و این در شرایطی است که حداقل 10 فیلم با پتانسیل فروش بالا در صف انتظار نمایش هستند اما هیچ‌ کدام از صاحبان این فیلم‌ها در شرایط فعلی حاضر به اکران فیلم‌های‌شان نیستند. 

صحبت از شرایط اکرانی است که نه خبری از حمایت‌های اغوا‌کننده  مالی سازمان سینمایی برای جبران ضررهای کرونایی است و نه خبری از تبلیغات و حمایت‌های تلویزیون برای ترغیب مردم به رفتن به سینما؛ مردمی که با وجود آگاهی از رعایت موارد بهداشتی در سینماها، ترس ابتلا به کرونا، هنوز آزارشان می‌دهد و برای تزریق واکسن لحظه‌شماری می‌کنند. 

پس از رایزنی‌های شورای صنفی نمایش با تهیه‌کنندگان فیلم‌ها، در نهایت قبل از قرمز شدن تهران، قرار بود ۲ فیلم «دینامیت» و «درخت گردو» به چرخه اکران اضافه شوند تا جانی دوباره به این پیکر در حال احتضار بدمند؛ رایزنی‌هایی که با قول حمایت‌های مالی نیز همراه شده بود و قرار بود مبلغ 5/2 میلیارد تومان به تهیه‌کنندگان این فیلم‌ها پرداخت شود که قبل از شروع اکران مجددا تبصره‌ای بر این پیشنهاد ‌زده شد مبنی بر اینکه به صاحبان فیلم‌های با قابلیت جذب مخاطب که از این پس اکران می‌شوند پس از آنکه فروش آنها از مبلغ ۲ میلیارد تومان عبور کرد، یک میلیارد تومان به عنوان کمک به آنها پرداخت شود و پس از فروش ۵ میلیارد تومان، کمک 5/1 میلیاردی (مجموعا 5/2 میلیارد تومان) پرداخت شود. 

ابراهیم عامریان، تهیه‌کننده فیلم سینمایی «دینامیت» به کارگردانی سیدمسعود اطیابی در همان روزهای نخست اکران این فیلم و خبر تعطیلی سینماها در وضعیت قرمز کرونایی در مصاحبه‌ای گفت: براساس آنچه شنیده‌ایم قرار بر این است که این بار حتی در صورت قرمز شدن شرایط، سینماها همچنان به فعالیت خود ادامه دهند. واقعیت هم این است که با توجه به پیشنهاد و اصرار سینماداران، ما اکران در این شرایط را پذیرفتیم. حتی تا آخرین لحظه هم ما مخالف بودیم اما پس از جلسه‌ای که با شورای صنفی داشتیم و اعلام کردند در صورت اکران نشدن این فیلم، سینما در معرض ورشکستگی و تعطیلی قرار می‌گیرد، بدون هیچ چشمداشتی برای حمایت، اکران را پذیرفتیم. 

اما برخلاف عامریان، سیدمصطفی احمدی، تهیه‌کننده فیلم «درخت گردو» به کارگردانی محمدحسین مهدویان با نپذیرفتن شرایط تعیین‌شده برای اکران، در گفت‌و‌‌گویی اظهار کرد: ما از ابتدا با اکران فیلم در این شرایط مخالف بودیم اما به احترام تصمیم شورای صنفی نمایش که نمایندگان تمام صنوف سینمایی در آن حضور دارند و پخش‌کننده فیلم، با تضمین حمایت، راضی به اکران شدیم ولی تصمیم اخیر شورای صنفی یک بی‌احترامی کامل بود. 

با همه این شرایط، یک هفته است از اکران دست و پا شکسته «دینامیت» می‌گذرد و به گفته مرتضی شایسته دبیر شورای صنفی نمایش، ۲ فیلم «سیاه باز» ساخته حمید همتی و «زد و بند» به کارگردانی داوود نوروزی نیز از امروز [چهارشنبه] به چرخه اکران اضافه خواهند شد.