شروع مجدد مذاکرات بینالافغانی در قطر را باید نتیجه گفتوگوهای نمایندگان دولت افغانستان و طالبان در ایران دانست
گروه سیاسی: آغاز دوباره مذاکرات بین نمایندگان دولت و گروههای قومی افغانستان با گروه طالبان روز گذشته در دوحه پس از چندین ماه وقفه و تاکید ۲ طرف بر پیگیری راهحل سیاسی برای عبور از بحران این کشور، نوید روند تازهای را برای دستیابی به صلح در افغانستان میدهد؛ روندی که با مذاکرات نمایندگان دولت و نمایندگان طالبان به میزبانی ایران آغاز شد.
به گزارش «وطنامروز» به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، مذاکرات صلح میان هیات جمهوری اسلامی افغانستان به رهبری عبدالله عبدالله رئیس شورای عالی مصالحه ملی و هیات طالبان به رهبری عبدالغنی برادر معاون سیاسی طالبان، در دوحه آغاز شد. قرار است ۲ طرف روی پیشنهادهای یکدیگر برای صلح و راههای حل مشکلات کشور، بررسی تشکیل یک دولت انتقالی، تبادل زندانیها و یک آتشبس بحث و بررسی کنند.
«عبدالغنی برادر» همزمان با ازسرگیری این مذاکرات گفت: همه تلاش خود را برای دستیابی به نتایج مثبت در مذاکرات امروز به کار میگیریم. عبدالغنی برادر تأکید کرد که طالبان هرگز اجازه هیچگونه تلاشی برای آسیب زدن به تمامیت ارضی افغانستان را نخواهد داد. وی اعلام کرد که بحران افغانستان راهحل نظامی ندارد و ما باید همه تلاش خود را برای دستیابی به حل سیاسی بحران این کشور به کار بگیریم.
عبدالله عبدالله نیز پیش از سفر به دوحه گفته بود صلح از میز مذاکره به دست خواهد آمد و اکنون فرصتی برای صلح است. او این هیات را باصلاحیت و فراگیر خواند و گفت که امیدوار است این گفتوگوها نتایج خوبی در پی داشته باشد.
گفتنی است روز جمعه یک هیات بلندپایه دولتی از جمله کریم خلیل معاون دوم ریاستجمهوری پیشین افغانستان، عطا محمد نور والی پیشین ولایت بلخ و برخی رهبران سیاسی جهت انجام مذاکرات جدی با گروه طالبان عازم قطر شدند.
* نقش ایران در ازسرگیری مذاکرات
بیش از یک ماه است که افغانستان صحنه درگیری نظامی میان نیروهای وابسته به طالبان با نیروهای دولت مرکزی افغانستان است. بر اساس گزارشهای منتشرشده از صحنه تحولات در این کشور چندین ایالت و منطقه بویژه در بخشهای قندوز و استان فاریاب از سوی نیروهای وابسته به طالبان اشغال شده و به تسخیر درآمدهاند.
تشدید درگیریها از یک طرف و بنبست مذاکرات بینالافغانی در دوحه که از 10 ماه پیش آغاز شده بود، امیدها برای رسیدن به صلح را کمرنگ کرده بود. اعلام خروج نیروهای ایالات متحده از افغانستان در اواخر تابستان احتمال ضعف بیش از پیش دولت و افزایش میزان درگیریها و غرق شدن افغانستان در جنگ داخلی را افزایش میداد. رفتار آمریکاییها و موضع آنها در قبال بحران اخیر افغانستان نشان از این داشت که این کشور عزمی جدی برای حل این بحران ندارد و برخی تحرکات آنان در جهت تشدید بیثباتی نیز قرار داشته است.
در این بحبوحه، روز 16تیر در خبرها آمد که با ابتکار جمهوری اسلامی ایران نشستی میان نمایندگان دولت افغانستان به رهبری یونس قانونی و هیات مذاکراتی گروه طالبان به رهبری عباس استانکزی با حضور وزیر خارجه ایران برگزار شد. ۲ طرف خروجی این دیدار را مثبت ارزیابی کردند. پس از این نشست بود که راهحل سیاسی برای بحران افغانستان بار دیگر روی میز قرار گرفت.
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از مهمترین همسایگان افغانستان همواره برای استقرار صلح در این کشور تلاش کرده است. ایران بر خلاف برخی کشورهای دخیل در بحران افغانستان، نفع خود را در ایجاد ثبات در آن کشور میداند. تجربه اتفاقات پیشین نشان داده است که هیچ برنامهای در افغانستان به منظور استقرار صلح بدون حضور ایران پیش نرفته است. اهمیت حضور و نقش ایران در پروسه صلح مورد تاکید برخی مسؤولان خارجی نیز قرار گرفته است. به طور مثال سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه روز جمعه در حاشیه کنفرانس بینالمللی آسیای مرکزی و جنوبی در تاشکند به خبرنگاران گفت: «گنجاندن هند و ایران در تروئیکای گسترشیافته برای استقرار در افغانستان (روسیه، چین، ایالات متحده آمریکا و پاکستان) امکانات آن را غنی میکند». وزیر خارجه روسیه افزود که یکی از مهمترین وظایف تروئیکا در گفتوگوها، مشارکت دادن همه گروههای سیاسی و قومی در افغانستان است. همچنین عمرانخان نیز روز گذشته در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با میرضیایف، رئیسجمهور ازبکستان بر نقش ایران در تسهیل روند صلح افغانستان تاکید کرد. گفتنی است در همین باره مجمع جهانی بیداری اسلامی قصد دارد اجلاسی را در ارتباط با تحولات افغانستان برگزار کند. بر اساس اعلام مجمع جهانی بیداری اسلامی، این اجلاس طی هفته جاری به میزبانی ایران برگزار خواهد شد. برخی مقامات افغانستان و شخصیتهای کشورمان نیز در این اجلاس شرکت میکنند.
***
افزایش ورود مهاجران غیرقانونی از افغانستان به ایران
گسترده شدن جنگ داخلی در ۲ ماه گذشته باعث شده مهاجرت افغانستانیها به کشورهای همسایه از جمله ایران و پاکستان بیشتر شود. سازمان ملل متحد در گزارشی گفت با شدت درگیریها در افغانستان عبور غیرقانونی از مرزها نیز افزایش یافته است. خشونتها و درگیریهای اخیر در افغانستان باعث افزایش مهاجرت غیرقانونی افغانها به پاکستان و ایران شده است. سازمان بینالمللی مهاجرت روز پنجشنبه فعالیتهای خود را در مرز با ایران به دلیل ناامنیها به حالت تعلیق درآورد. علاوه بر این، فرانس 24 در گزارشی آورده است که از زمان خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، طالبان مناطق وسیعی از آن کشور را تحت کنترل خود درآورده است. بسیاری از افغانها مجبور به فرار از کشورشان شده و برخی از آنها تصمیم به ترک کشور گرفتهاند. بسیاری از آنان پس از ترک افغانستان از طریق ایران در حال حرکت به سمت ترکیه هستند. طبق اخبار رسانههای ترکیه، طی چند هفته گذشته روزانه حداقل ۵۰۰ افغان از طریق ایران به ترکیه مهاجرت کردهاند. یک روزنامهنگار ترک در توئیتر خود نوشت: «پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، دهها هزار مهاجر افغان شروع به ترک کشور خود کردند. کاروانهای پناهندگان به صورت گروهی از طریق ایران وارد ترکیه میشوند».