آیا آمریکایی‌ها شاهد نخستین رئیس‌جمهور زن در تاریخ کمتر از250 ساله ایالات متحده خواهند بود؟ با جدی‌تر شدن شواهد زوال ذهنی جو بایدن، رئیس‌جمهور 79 ساله آمریکا، حرف و حدیث‌ها درباره جایگزینی کاملا هریس، معاون او در محافل سیاسی بالا گرفته است. وضعیت هوشیاری بایدن در هفته‌های اخیر به قدری بغرنج بوده که گاف‌ها و اشتباهات او تبدیل به یکی از سوژه‌های رسانه‌ای پرطرفدار شده است به طوری که حتی شبکه سی‌ان‌ان، مهم‌ترین شبکه بین‌المللی طیف دموکرات‌ها و لیبرال‌های آمریکا، بارها صریحا به این موضوع اشاره کرده است. 

حدود ۲ هفته پیش بود که به دنبال افتضاحی که بایدن در جریان نشست مطبوعاتی‌اش با موضوع خروج نظامی آمریکا از افغانستان به بار آورد، «پیتر برگن» تحلیلگر امنیتی سی‌ان‌ان تعارف را با رئیس‌جمهور سالخورده کنار گذاشت و نه‌تنها به سیاست خارجی احمقانه او که چیزی جز دنباله‌روی از سیاست دوران ترامپ نیست تاخت، بلکه صریحا درباره بدترین سخنرانی بایدن نوشت که مملو از ادعاهای دروغین و اشتباهات شرم‌آور بود. کمی پیش از آن بایدن در جریان نخستین سفر خارجی‌اش به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا، در موارد متعدد در نشست‌های اجلاس گروه 7 در انگلستان، به خاطر عدم هشیاری، به کار بردن عبارات و اسامی اشتباه و بجا نیاوردن شخصیت‌های دیگر کشورها، مورد تمسخر رسانه‌ها و همین‌طور دونالد ترامپ قرار گرفته بود که صریحا به بیماری آلزایمر جانشین خود در کاخ سفید اشاره کرده بود. پیش از آن نیز او بارها نام کشورها (سوریه و لیبی) را اشتباه به کار برده یا اسم وزیر دفاع خود ژنرال «لوید آستین» را فراموش کرده و اینگونه باعث آبرو‌ریزی و دردسر تیم رسانه‌ای کاخ سفید و حتی دست بردن آنها در متن منتشره نشست‌های مطبوعاتی رئیس‌جمهور شده بود. گاف دیگر بایدن اخیرا مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت، زمانی که او ادعا کرد 150 سال عضو کنگره بوده که در واقع منظورش 15 سال بود!

آخرین مورد از گاف‌های بایدن به چهارشنبه‌‌شب گذشته بازمی‌گردد که توسط مجری شبکه حامی او سی‌ان‌ان هم مورد تمسخر قرار گرفت. رئیس‌جمهور آمریکا وقتی می‌خواست منتقدان واکسیناسیون عمومی را زیر سوال ببرد، ناخودآگاه از ضرب‌المثلی استفاده کرد که گام گذاشتن نخستین انسان (آمریکایی) روی ماه را زیر سوال می‌برد!

حامیان برکناری رئیس‌جمهور سالخورده آمریکا، به بند 25 اصلاحیه قانون اساسی ایالات متحده مصوبه سال 1967 اشاره می‌کنند که روند جایگزینی رئیس‌جمهور وقت را در صورت تشخیص عدم صلاحیت او مشخص می‌‌کند. 

در این میان پزشک پیشین کاخ سفید که در جرگه نمایندگان کنگره درآمده، کارزاری را در میان قانون‌گذاران به راه انداخته و خواستار انجام فوری آزمایش‌های جامع سلامتی بویژه در زمینه سلامت روان از جو بایدن شده است. 

رانی جکسون، نماینده جمهوری‌خواه ایالت تگزاس در خانه نمایندگان کنگره که در دوران اوباما و ترامپ، پزشک کاخ سفید بوده است، در هفته‌های اخیر بارها اعلام کرده رئیس‌جمهوری کنونی با بیماری جدی زوال عقل مواجه است و باید پیش از پایان دوره‌ 4ساله مسؤولیتش استعفا کند. 

جکسون به همراه 13 قانونگذار دیگر جمهوری‌خواه در کنگره خواهان آزمایشات سلامتی جامع از بایدن شده‌اند. آنها معتقدند با توجه به آشکار شدن مشکل هشیاری رئیس‌جمهور، اگر او زیر بار انجام این آزمایش‌ها نرود، طبق اصلاحیه 25 باید درباره صلاحیتش تصمیم گرفت. 

جکسون هفته گذشته در شبکه فاکس‌نیوز، حامی جمهوری‌خواهان با مطرح کردن انتظارات بالای رسانه‌های لیبرال از ریاست‌جمهوری ترامپ و اینکه باید یک فرد دارای سلامت ذهنی فرمانده کل قوای آمریکایی‌ها باشد، گفته بود: «بایدن با یک مشکل جدی مواجه است و وضعیت او بدتر خواهد شد. این دیگر یک آبرو‌ریزی نیست. وی گیج است و گمشده به نظر می‌رسد. او به ندرت می‌تواند یک جمله پیوسته و کامل بگوید. بایدن باید یک آزمایش جامع انجام دهد و نتیجه آن را منتشر کند».

کاخ سفید ماه گذشته به دنبال فشارهای سیاسی اعلام کرد بایدن در ماه‌های آینده همزمان با تاریخی که سلفش ترامپ مورد آزمایش قرار گرفته بود، تست‌های بدنی را پشت سر خواهد گذاشت. با این حال جکسون معتقد است بایدن حتما باید تحت آزمایش موسوم به «موکا» (برآورد هشیاری مونرآل) قرار بگیرد که به زعم او ترامپ در دوره ریاست‌جمهوری‌اش آن را با نمره بالا پشت سر گذاشته بود. 

جکسون شنبه این هفته نیز پس از طفره رفتن بایدن از پاسخ به سوال یک خبرنگار درباره پلیس آمریکا، سلسله توئیت‌هایی درباره وضعیت بد بایدن زد و نوشت: «بایدن کاملا گمشده است!» لحن جکسون و حامیان او نشان می‌دهد مساله پیگیری جانشین بایدن جدی است. طبق اصلاحیه قانون اساسی آمریکا که متعاقب ترور کندی، رئیس‌جمهور پیشین این کشور در مساله جانشینی او به تصویب کنگره رسیده بود، در حال حاضر کاملا هریس، معاون بایدن مهم‌ترین گزینه ریاست‌جمهوری موقت در صورت استعفا یا احراز عدم صلاحیت بایدن خواهد بود. طرفه آنکه بایدن چندباری به اشتباه معاون خود را «رئیس‌جمهور» خطاب کرده است. بدین ترتیب یک سیاستمدار کاملا ناپخته و غیرمقبول را به نخستین رئیس‌جمهور زن آمریکا تبدیل خواهد کرد؛ موضوعی که مطمئنا واکنش سخت جمهوری‌خواهان و محافظه‌کاران زن‌ستیز آمریکا چون شخص ترامپ را در پی خواهد داشت.

 

* رضایت از بایدن در پایین‌ترین حد

در همین حال نتایج  یک نظرسنجی جدید نشان می‌دهد رضایت از عملکرد «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا با افت 6 درصدی نسبت به ماه ژوئیه به 50 درصد رسیده که بدترین نتیجه برای وی از زمان حضور در کاخ سفید است. این نظرسنجی که توسط موسسه افکارسنجی گالوپ انجام و روز جمعه نتایج آن منتشر شد، نشان می‌دهد 45 درصد پاسخ‌دهندگان از عملکرد بایدن ابراز نارضایتی کرده و 5 درصد گفته‌اند نظری در این باره ندارند. این نظرسنجی در شرایطی انجام شده که رشد اقتصاد آمریکا به دلیل شیوع کرونا متوقف شده، سرعت واکسیناسیون کاهش ‌یافته و شمار بیماران مبتلا به کرونا رو به افزایش است. با این حال بهبود بعضی شاخص‌های اقتصادی ادامه دارد؛ بیکاری رو به کاهش است و شاخص‌های سهام وضعیت خوبی دارند. البته با وجود این، وب‌سایت گالوپ در توضیح درباره وضعیت آمریکا در دوران بایدن نوشته شهروندان برای خرید سوخت و سایر کالاها بهای بیشتری پرداخت می‌کنند. جو بایدن هنوز نتوانسته به وعده‌هایش برای پیش بردن برنامه‌ها به صورت ۲ حزبی به طور کامل عمل کند. الگوی قابل مشاهده دیگر در این نظرسنجی غالب بودن نگاه حزبی در برآورد وضعیت عملکرد بایدن است. تنها 12 درصد هواداران حزب جمهوری‌خواه گفته‌اند از عملکرد رئیس‌جمهور آمریکا راضی هستند، در حالی که این رقم در میان دموکرات‌ها 90 درصد است. با این حال، کمتر از 50 درصد (48 درصد) از کسانی که خودشان را مستقل می‌دانند، عملکرد او را قابل قبول دانسته‌اند. این نظرسنجی در بازه زمانی 6 تا 21 ژوئیه (15 تا 30 تیرماه) انجام شده است.

***