گروه بین‌الملل: در پی اعلام وزارت خارجه رژیم صهیونیستی مبنی بر عضویت ناظر این رژیم در اتحادیه آفریقا، 14 عضو این اتحادیه خواستار عدم ورود این رژیم به اتحادیه آفریقا شدند و طی بیانیه‌ای اعلام کردند از هر اقدامی که الجزایر (به عنوان رهبر این گروه) علیه رژیم صهیونیستی اتخاذ کند، حمایت خواهند کرد. از زمان اعلام عضویت رژیم صهیونیستی به عنوان ناظر در اتحادیه آفریقا، افکار عمومی دنیا نسبت به انفعال کشورهای عربی و آفریقایی مواضع منفی اتخاذ کردند، چرا که این اتحادیه در طول 6 دهه عمر خود عموما رویکرد حمایت از آرمان فلسطین را داشته و بیش از 1400 بیانیه در این باره صادر کرده است. از این رو این تغییر رویکرد از سوی حامیان آرمان فلسطین به عنوان یک نقطه ضعف و ننگ معرفی شده است. در عین حال کارشناسان و تحلیلگران حوزه آفریقا نیز معتقدند عضویت این رژیم در اتحادیه آفریقا در تضاد با امنیت ملی کشورهای شرق آفریقاست؛ موضوعی که حساسیت‌هایی جدی را در بین نخبگان برانگیخته است. 

به گزارش «وطن‌امروز» به نقل از پایگاه اینترنتی رای‌الیوم، وب‌سایت شبکه «الواقع» الجزایر اعلام کرد این کشور رسما ساز‌و‌کار تشکیل یک گروه آفریقایی برای رد تصمیم ورود رژیم صهیونیستی به اتحادیه آفریقا را به منظور محافظت از مبانی این اتحادیه و حمایت از دولت عربی فلسطین آغاز کرده است. بر اساس این گزارش 13 کشور دیگر جز الجزایر شامل آفریقای جنوبی، تونس، اریتره، سنگال، تانزانیا، نیجر،‌ مجمع‌الجزایر قمر، گابن، نیجریه، زیمبابوه، لیبریا، سیشل و مالی خواستار عدم ورود اسرائیل به اتحادیه آفریقا هستند و از هر اقدامی که الجزایر علیه رژیم صهیونیستی اتخاذ کند حمایت خواهند کرد. از طرف دیگر «رمضان لعمامره» وزیر خارجه الجزایر تاکید کرد دیپلماسی این کشور هرگز در برابر چنین اقدامی که اسرائیل و اتحادیه آفریقا بدون مشورت با اعضای این اتحادیه انجام داده‌اند دست بسته نخواهد بود و بیکار نمی‌نشیند. رمضان لعمامره افزود پذیرش ورود اسرائیل به اتحادیه آفریقا از جانب این اتحادیه با هدف ضربه زدن به ثبات الجزایر است که در کنار آرمان فلسطین و مسائل عادلانه ایستاده است.  او یکشنبه گذشته رسما اعلام کرد روز سه‌شنبه (پس‌فردا) سفر خود را به برخی کشورهای آفریقایی از جمله تونس، مصر، اتیوپی و سودان با هدف مقابله با تحرکات اسرائیل در نهادهای اتحادیه آفریقا آغاز می‌کند. وزیر خارجه الجزایر تاکید کرد این حرکت دیپلماتیک الجزایر در واقع واکنشی به تلاش‌های اسرائیل برای ورود به اتحادیه آفریقا به عنوان عضو ناظر است که از سال‌های گذشته سعی در رسیدن به آن دارد. وی در ادامه اظهار داشت رژیم اسرائیل پیش از این نیز به عنوان عضو ناظر در سازمان وحدت آفریقا حضور پیدا کرده بود اما سال 2002 این عنوان از رژیم صهیونیستی سلب و اتحادیه آفریقا جایگزین سازمان وحدت آفریقا شد.

علاوه بر الجزایر، آفریقای جنوبی و نامیبیا نیز در بیانیه‌هایی جداگانه مخالفت خود را با عضویت این رژیم در اتحادیه آفریقا اعلام کرده بودند. دولت نامیبیا در بیانیه‌ای اعلام کرد این کشور از تصمیم اعطای عنوان عضو ناظر به تل‌آویو در اتحادیه آفریقا بسیار نگران و مأیوس است. دادن عنوان ناظر به تل‌آویو با تشدید فشارهای این رژیم علیه فلسطینیان و نقض حقوق بشر در فلسطین همراه شده است. نامیبیا همچنین تأکید کرد تصمیم اعطای عضویت به تل‌آویو در اتحادیه آفریقا با اهداف و اصول این اتحادیه در تضاد است. آفریقای‌جنوبی نیز پیوستن رژیم صهیونیستی به اتحادیه آفریقا به عنوان عضو ناظر را محکوم کرد و آن را اقدامی غیرقابل توجیه خواند. وزارت خارجه الجزایر هم تأکید کرده بود تصمیم پذیرش رژیم صهیونیستی به عنوان عضو ناظر اتحادیه آفریقا نمی‌تواند به اقدامات و رفتارهای این رژیم مشروعیت ببخشد.

 وزارت خارجه رژیم صهیونیستی 22 جولای (31 تیرماه) در بیانیه‌ای از عضویت این رژیم به عنوان ناظر در اتحادیه آفریقا خبر داد.  بر این اساس «آدامسو آلالی» سفیر تل‌آویو در آدیس‌آبابا استوارنامه خود را به عنوان عضو ناظر به اتحادیه آفریقا ارائه کرد. در این بیانیه به نقل از «یائیر لاپید» وزیر خارجه رژیم صهیونیستی آمده است: «این یک گام تصحیح‌کننده برای وضعیت شاذی است که حدود ۲ دهه حکمفرما بوده است. از سوی دیگر،‌ این گام، بخشی مهم در توسعه روابط خارجی اسرائیل است». طبق اعلام رژیم صهیونیستی، تل‌آویو با ۴۶ کشور آفریقا روابط دارد که در چارچوب این روابط، همکاری‌هایی با این کشورها در زمینه‌های مختلف داشته است. 

 

* اعتراض هنیه به عضویت رژیم صهیونیستی در اتحادیه آفریقا

«اسماعیل هنیه» رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) در نامه‌ای به «موسی فکی» رئیس کمیسیون اتحادیه آفریقا نسبت به پیوستن رژیم صهیونیستی به این اتحادیه اعتراض کرد. رئیس دفتر سیاسی حماس با بیان اینکه اتحادیه آفریقا سازمانی ریشه‌دار است که همواره از حقوق مردم آفریقا در تعیین سرنوشت و برخورداری از آزادی و استقلال‌شان حمایت کرده و در کنار فلسطین و آرمان عادلانه آنها علیه تجاوزها و تروریسم ایستاده است، بشدت به این تصمیم که در تضاد و تعارض با تمام ارزش‌ها و اصول بنیادین اتحادیه آفریقاست، اعتراض و آن را محکوم کرد. رئیس دفتر سیاسی حماس تأکید کرد اشغالگران از عضویت در اتحادیه آفریقا به عنوان پوششی برای نهادینه کردن حضور خود و اجرای طرح‌های استعماری‌شان استفاده می‌کنند و به اشغالگری پلید سرزمین فلسطین و افزایش تجاوزهای‌شان ادامه می‌دهند. اسماعیل هنیه از رئیس کمیسیون اتحادیه آفریقا خواست این کمیسیون از این تصمیم شوکه‌کننده برای ملت فلسطین و تمام حامیان آنان در آفریقا، منصرف شود زیرا این تصمیم بیانگر حقیقت مواضع تاریخی اتحادیه آفریقا در قبال آرمان فلسطین نیست. وی در بخش پایانی بیانیه مذکور خاطرنشان کرد مردم فلسطین به افزایش و کامل شدن تلاش‌ها و نقش‌ تمام کشورها، دولت‌ها، سازمان‌ها و نهادها به منظور اتخاذ موضعی قاطع در برابر اشغالگران و طرح و اقدامات آنها چشم دوخته‌اند.

 

* اهمیت قاره آفریقا برای رژیم صهیونیستی

از بدو پیدایش رژیم صهیونیستی، قاره آفریقا صحنه‌ رقابت و منازعه میان اسرائیل و کشورهای عربی بود. نزاع و ضعف دولت‌های عربی و فقر و عقب‌ماندگی آفریقا پاشنه آشیل قاره سیاه در برابر نفوذ اسرائیل بوده است. رژیم اسرائیل برای روابط خود با آفریقا اهمیت ویژه‌ای قائل بوده به طوری که با کمترین هزینه و با دادن کمک‌های فنی، نظامی، سیاسی، امنیتی و تکنولوژی توانسته نفوذش را در این قاره افزایش داده و از این راه به بازار این قاره دست یافته و با غارت منابع آن و سلطه بر شاخ آفریقا، امنیت خود را در دریای سرخ تامین کند. از سویی، درگیری میان اعراب و اسرائیل، اهمیت یافتن کشورهای آفریقا در نظام بین‌الملل و قدرت رای آنها در سازمان ملل و وجود گروه‌ها و اقلیت‌های یهود در آفریقا سبب توجه اسرائیل به آفریقا شد. علاوه بر این به لحاظ ژئوپلیتیک، مناطق مختلف در شرق آفریقا اهمیت استراتژیک و فوق‌العاده‌ای برای رژیم صهیونیستی دارند، چرا که گذرگاه‌ها و منافذ حیاتی دریایی در اختیار دارند که مرتبط با اقیانوس هند و دریای سرخ است. این موضوع برای منافع اسرائیل از اهمیت تجاری و استراتژیک قابل توجهی برخوردار است. یکی از دیپلمات‌های باسابقه رژیم صهیونیستی درباره اهمیت امنیتی آفریقا برای اسرائیل گفته است: روابط با کشورهای آفریقایی پشتیبان مهمی برای تل‌آویو در نهادهای بین‌المللی است و می‌تواند پوشش امنیتی استراتژیک در قبال کشورهای متخاصم ایجاد کند و علاوه بر آن موجب تقویت روابط اقتصادی با این قاره شود؛ موضوعی که منتقدان پیوستن رژیم صهیونیستی به اتحادیه آفریقا از آن به عنوان یکی از تهدیدات جدی برای فلسطین یاد می‌کنند. 

***