منیره محمدی: باغ ایرانی یک کالبد نیست، یک فرهنگ است. مجموعهای است از هنر، معماری، نظام گیاهی، نظام آبیاری، اعتقادات، ادبیات شفاهی، سبک زندگی و قواعد زیباییشناسی؛ در نتیجه ردپای باغ ایرانی را تا جایی که این فرهنگ حضور دارد، میتوان دنبال کرد.
اگر چه گستره باغ ایرانی غالبا به سرزمین ایران محدود شده اما اگر باغ را یک امر فرهنگی در نظر بگیریم، میتواند حوزه نفوذ وسیعتری را در بر بگیرد. حاکی از گسترش باغ ایرانی تا کرانه اقیانوس اطلس از غرب و تا میانه چین از شرق است.
«باغ جست» جستوجویی است برای یافتن همین باغهای ایرانی، باغهایی با گسترهای از فرهنگ و هنر ایران زمین.
نمایشگاه «باغ جست» نمایشگاهی است از مجموعه پردههای قلمکار نقاشی شده که تا 13 مردادماه میهمان گالریهای حوزه هنری استان اصفهان است.
سرسبزی حیاط عمارت سعدی با رنگ و لعاب پردههای قلمکار دیده هر بینندهای را محصور میکند و زمان را برایت متوقف میکند و تو را میبرد به خاطره باغهای سرسبز چهارباغ اصفهان که روزگاری تنفس این شهر در دستان درختانش بود.
نسیم ملایمی که از میان پنجرههای گالری بوستان و گلستان در میان پارچهها و پردههای آویخته شده میوزد و نور زرد رنگ ملایمی که از تشعشع خورشید بر پشت پردهها میتابد، فضایی نو را تداعی میکند که انگار در میان باغ ایستادهای و وزش باد را در میان شاخ و برگ درختان نظاره میکنی.
«باغ جست» این بار با انسانها، اشیا و موجودات پیوند میخورد و در برخی پردهها داستانهای خیالانگیز و مشهوری چون یوسف و زلیخا را میبینی؛ پردهها آویخته شدهاند تا تو هنر دست هنرمندان قلمکار را در کنار نقاشیهایی الهام گرفته از زمان قاجار ببینی.
پردهای نقشزدهشده با نقش شیری زرد و غران در میان کاری از استاد حسن پورصناعی و دیگر پردهها که حتی قدمتی 150 ساله نیز دارند و اما پردههای جدید از مجموعه مرتضی بخردی که در سالهای گذشته با همت وی، نقشهای قلمکار آن توسط استاد بطلانی مرقوم شدهاند و سحر موسوی طرحهای آن را نقاشی کرده است.
اما «باغ جست» تنها نمایشگاهی از آثار پردههای قلمکاری که بر روی آنها نقاشی شده است نیست، برخی از این پردهها در این نمایشگاه با چیدمانی جدید از مرتضی بصراوی ارائه شدهاند؛ چیدمانی که با پنهان شدن قسمتی از آثار با ورقههای نازک کالک سبب جستوجوی بیشتر ذهن بر روی آثار میشود و این است که «باغ جست» را دوباره جستوجو میکنی تا به مفاهیمی جدید دست یابی از هنر نقاشی ایرانی بر روی پارچههای قلمکار.
طرحهای ترنجی شکل دامن زنان، گلهای منقوش بر زمینه آثار و روی ظروف و همچنین هماهنگی رنگهای قرمز آتشین و سبز و زرد و... همه و همه تو را در یک نگاه مجذوب تصاویر میکند، انگار که در باغها قدم میگذاری و سیبها و انارها را میچینی و دلت شاد میشود از این همه سرسبزی و پرواز پرندگان بهشتی.
درختان سرو در کنار سروقامتانی که نشسته بر اسبها میتازند و آنها را در جایجای دشت و دمن و کوهساران در بزم و رزم میبینی، همه و همه تو را وا میدارد که چشمانت از روی پردهای به روی پردهای دیگر بلغزد. و پس از این همه زیبایی که نگاه و ذهن و جانت را سیراب میکند، ناگهان تصاویر دنیای مدرن از فلز و آهن با انسانهای این دنیا و تصاویر خاکستری از این دنیای صنعتی در ویدئو آرت «باغ جست» تلنگری میزند تا به خود آیی در جستوجوی باغهای ایرانی.