چین با رد درخواست فرجامخواهی دولت کانادا، حکم اعدام یک شهروند این کشور را به جرم قاچاق مواد مخدر تایید کرد. «رابرت لوید شلندبرگ» متهم است نوامبر 2014 برای قاچاق 222 کیلوگرم متاآمفتامین که ماده اولیه بسیاری از مواد مخدر صنعتی است، از دالیان چین به استرالیا اقدام کرده است.
او ابتدا به 15 سال زندان محکوم شده بود اما سپس در یک دادگاه تجدیدنظر یکروزه به مرگ محکوم شد. پس از آنکه تیم دفاع شلندبرگ با حمایت دولت کانادا درخواست تجدیدنظر داد، دادگاه عالی خلق چین در شهر لیائونینگ، سرانجام دیروز با درخواست استیناف شلندبرگ در ماه مه 2020 مخالفت ورزید و حکم اعدام او را اعلام کرد؛ موضوعی که مقامات اتاوا را در شوک فروبرده است. نکته اینجاست که چین به شکل هوشمندانهای از این پرونده برای مقابله با پرونده سیاسی دولت کانادا علیه مدیر شرکت هوآوی بهره میبرد. در حقیقت حکم اعدام برای شلندبرگ پس از درخواست تجدیدنظر وکلای او برای رای اولیه حبس 15 ساله در دادگاهی در شهر دالیان در ژانویه 2019 صادر شده بود، یعنی درست یک ماه پس از بازداشت «منگ وانژو» مدیر ارشد هوآوی در فرودگاه ونکوور. سپس همزمان با برپایی دادگاه کاملا سیاسی مدیر هوآوی در کانادا، چین نیز احکام مربوط به چندین متهم کانادایی از جمله این قاچاقچی مواد مخدر را که ارتباطاتی هم با CSIS (سازمان اطلاعات کانادا) و طبیعتا سازمان مادر آن یعنی «امای 6» انگلیس داشته، صادر کرد.
هر چند مقامات پکن ارتباط این دو پرونده به یکدیگر را رد میکنند اما به گزارش رویترز، همزمان وکلای مدیر مالی ارشد هوآوی در کانادا در تلاشند دادگاه این کشور را قانع کنند مانع استرداد این مدیر اجرایی به آمریکا شود. از آنجا که بازداشت خانم وانژو، مدیر ارشد هوآوی در کانادا و دختر مؤسس این کمپانی ارتباطاتی چینی، با شکایت دولت آمریکا (در زمان ترامپ) انجام شده است، در صورت استرداد وی به آمریکا، احتمال محکومیتش به اتهام نقض تحریمهای آمریکا علیه دیگر کشورها وجود دارد. چین در عین حال نسبت به عواقب تصمیم کانادا برای استرداد مدیر هوآوی هشدار داده است.
تنش در روابط کانادا و چین پس از آن بالا گرفت که کانادا در دوره ریاستجمهوری ترامپ تصمیم گرفت با هدف حفظ ائتلاف خود با واشنگتن، مدیر ارشد هوآوی (یکی از ۳ غول مخابراتی دنیا) را به آمریکا تحویل دهد. چین که از این تصمیم شوکه شده بود، همواره به کانادا نسبت به عواقب این تصمیم هشدار داده بود. به اعتقاد کارشناسان، اتفاقات اخیر میتواند شرایط مذاکره میان مقامات ارشد ۲ کشور را تسهیل کرده و ۲ طرف را به یک نتیجه قابل قبول نزدیک کند.
«دومینیک بارتون» سفیر کانادا در چین پس از اعلام حکم اعدام شهروند این کشور گفت: «مسائلی که اکنون رخ میدهد، در حالی که پرونده [مدیر هوآوی] در ونکوور در حال رسیدگی است، اتفاقی نیست».
«مارک گارنو» وزیر خارجه کانادا نیز بشدت نسبت به حکم اعدام شلندبرگ واکنش نشان داده و روابط ۲ کشور وارد بحران بیسابقهای شده است. مساله اینجاست که پروندههای حاد شهروندان کانادا به شلندبرگ محدود نمیشود.
ژوئن سال گذشته نیز یک تاجر کانادایی با نام «مایکل اسپاوور» در شهر داندونگ، در رودخانه مرزی با کرهشمالی به اتهام جاسوسی بازداشت شد و قرار است حکم اسپاوور روز چهارشنبه اعلام شود. دستگیری «مایکل کوریک» دیپلمات سابق کانادایی در چین نیز چند روز پس از بازداشت مدیر هوآوی اتفاق افتاد. دادگاه وی ماه مارس برگزار شد اما سفارت کانادا اطلاعی درباره مدت زمان محکومیت وی ندارد.