مصطفی پورکیانی: موسیقی محرم یکی از مهمترین بخشهای با اصالت موسیقی ایرانیان محسوب میشود که اجرای صحیح و مناسب آن ضمن تاثیرگذاری بر روند این هنر، موجب اعتلای موسیقی آیینی میشود به طوری که ایرانیان در طول تاریخ در قالب هنرهایی چون «تعزیه»، «منقبتخوانی»، «نعتخوانی»، «روضهخوانی»، «پردهخوانی» و «شمایلخوانی» با بهرهگیری از ادوات موسیقی ارادت خود را به خاندان اهلبیت(ع) نشان دادهاند.
اما طی سالیان اخیر و با گسترش گونههای مختلف موسیقایی، شاهد تنوع در تولیدات موسیقی محرم بودهایم و هنرمندان مختلف در ژانرهای موسیقی پاپ، موسیقی اقوام و موسیقی دستگاهی ایرانی تولیداتی در وصف سیدالشهدا(ع) و قیام کربلا داشتهاند. در این میان گروههای سرود به عنوان ژانری پیشرو تولیدات متنوعی را در این حوزه منتشر کردهاند که نمیتوان به سادگی از کنار آن گذشت و به همین خاطر است که همزمان با فرارسیدن ایام عزاداری اباعبدالله الحسین در دهه نخست محرم، سازمان تبلیغات اسلامی با مشارکت دفتر موسیقی و سرود صداوسیما پویش «نسل حسینی» را راهاندازی کرده است. این پویش، فراخوان گروههای سرود سراسر کشور برای اجرای پاتوقی سرود در سوگ شهادت امام حسین و یاران باوفایش در دهه اول محرم است.
پویش «نسل حسینی» همزمان با دهه اول ماه محرم راهاندازی شد تا گروههای سرود با رعایت نکات بهداشتی در فضای باز خیابانی اجرای عاشورایی داشته باشند.
این پویش، فراخوان گروههای سرود سراسر کشور برای اجرای پاتوقی سرود در سوگ شهادت امام حسین و یاران باوفایش در دهه اول محرم است.
در این پویش، گروههای سرود سراسر کشور برای تعظیم شعائر حسینی و اجرای سرودهای آئینی حرکت کرده و اجراهایی را در معابر عمومی شهرها با رعایت دستورالعملهای بهداشتی در فضای باز خواهند داشت. برهمین اساس، تاکنون بیش از ۷۰۰ اجرای خیابانی قطعی شده است. پویش «نسل حسینی» از ۱۸ تا ۲۸ مرداد همزمان با دهه اول ماه محرم آغاز شده است.
در ادامه با امیرحسین رضاییان، مسؤول پویش «نسل حسینی» درباره جزئیات این پویش گفتوگو کردهایم.
* نسل حسینی این پرچم را زمین نمیگذارد
امیرحسین رضاییان گفت: عنوان این پویش «نسل حسینی» است و پیام این پویش آن است که با اینکه سالها از عزای سیدالشهدا(ع) گذشته است، نسلی که با آن اعتقاد بزرگ شده، این پرچم را زمین نمیگذارد و همواره در اهتزاز است. با توجه به اینکه در شرایط سخت کرونایی به سر میبریم و هیاتهای عزاداری حضور فیزیکی کمتری در سطح شهرها دارند، ما یکسری گروههای عملیاتی در قالب سرود داشتیم که همه آنها را اصطلاحا به خط کردیم تا هم خلأ نبود هیاتها پر شود و هم به عزای سیدالشهدا(ع) رونق داده باشند و صدای حسین(ع) توسط نسلی حسینی به بانگ و آوا درآید؛ این یکی از مهمترین هدفهای ما در این پویش به شمار میرود.
وی ادامه داد: این پویش به صورت مشترک بین مرکز رسانهای و عملیات ویژه سازمان تبلیغات اسلامی و دفتر موسیقی سازمان صداوسیما برگزار میشود. قبل از این پویش، ما در تجربهای دیگر پویش «سپاس از مدافعان سلامت» را داشتیم که در زمان ولادت حضرت زینب(س) همین گروههای سرودی ما با حضور در بیمارستانها سعی در ایجاد روحیه نشاط در کادر درمان کشور داشتند و هم یک قدردانی و سپاس از این مدافعان سلامت کشور که براساس تجربه موفقی که در آن پویش داشتیم، تصمیم گرفتیم این پویش «نسل حسینی» را نیز برگزار کنیم.
رضاییان درباره تعداد اجراهای گروههای سرود افزود: اجرای سرودها به صورت پاتوقی و به صورت زنده، بازخوانی و پلی بک در معابر مهم شهرهای کشور برگزار خواهد شد. در دهه اول محرم 30 تا 50 گروه سرود با برنامهریزیهایی که شده نزدیک به 700 اجرا در شهرهای مختلف کشور و در معابر عمومی برگزار خواهند کرد. اکثر این اجراها تصویربرداری شده و در کانالهای تلگرامی و اینستاگرام پخش خواهد شد و برخی گروهها قرار است در ویژهبرنامههای محرمی تلویزیون نیز حضور پیدا کرده و اجرا کنند.
***
جزئیاتی از سیزدهمین سوگواره هنر عاشورایی
دبیر هنری سیزدهمین سوگواره هنر عاشورایی توضیحاتی درباره بخشها و معیارهای پذیرش آثار این دوره سوگواره ارائه کرد. به گزارش «وطن امروز»، «سوگواره هنر عاشورایی» بدونشک باسابقهترین رویداد فرهنگی و هنری کشور در عرصه هنرهای تجسمی با موضوع «عاشورا» است. این رویداد که امسال در ۴ بخش پوستر، تصویرسازی، عکس و نقاشیخط برگزار میشود، هر ساله معرف برترین آثار تجسمی هنرمندان کشورمان با محوریت حماسه عاشوراست. مهدی حاجیمحمدیفریمانی، هنرمند نقاش و دبیر هنری سیزدهمین سوگواره هنر عاشورایی، درباره این رویداد گفت: ارتقای سطح بینش و آگاهی جامعه و همچنین خود هنرمند نسبت به فلسفه قیام عاشورا، یکی از بارزترین اهداف اصلی برگزاری این سوگواره است. در طول تاریخ، مراسم آیینی محرم معمولا یک مراسم خودجوش و مردمی بوده و هست و در برگزاری این مراسم، مردم با توجه به اعتقادات، باورها و احساسات پاک خود سنگتمام گذاشته و میگذارند، اما اگر تنها بخواهیم طبق رفتارهای آیینی و سنتهای کلیشهای و متأسفانه گاهی بدون تدبیر و مطالعه عمل کنیم، نهتنها بهرهای از این مناسک عرفانی و حماسی نخواهیم برد، بلکه آسیب جدی به شاکله دینباوری و اهداف والای سیدالشهدا خواهیم زد. در این میان واضح است همواره در طول تاریخ، هنرمندان نقش کلیدی در ترویج شعائر و فلسفه قیام حضرت اباعبداللهالحسین(ع) و همچنین بقای این حماسه تاریخی داشته و دارند، چرا که زبان هنر، بهترین و مؤثرترین زبان برای انتقال پیام و تأثیر آن بر اذهان و رفتار جامعه و حفظ تاریخ است. وی در ادامه افزود: اکنون ما در این سوگواره به دنبال آن هستیم تا با استفاده از ابزار هنر و با تکیه بر فرهنگ غنی شعر و ادبیات این مرز و بوم، جایگاه شخصیت والای حضرت سیدالشهدا(ع) و یاران گرامیشان را از دریچه چشم هنرمندان عزیز به تصویر کشیده و همچنین نگاه و توجه ادیان الهی، شخصیتهای برجسته سیاسی، فلاسفه و... به واقعه عظیم عاشورا را با زبان هنر به نمایش بگذاریم. فریمانی با بیان اینکه سوگواره امسال در ۴ بخش؛ طراحی پوستر، تصویرسازی، نقاشیخط و عکس برگزار میشود، گفت: بر اساس فراخوان اعلام شده، در بخش طراحی پوستر، ۲ موضوع برای طراحان عزیز در نظر گرفته شده که در انتخاب یک یا هر دو موضوع آزاد است.