با تسلط طالبان بر شهرهای استراتژیک هرات و قندهار، ابهامها درباره آینده همسایه شرقی کشورمان افزایش یافت
گروه سیاسی: با سرعتگیری درگیریهای میدانی در افغانستان و سقوط چندین مرکز ولایت از جمله هرات، لوگر و فراه به دست طالبان و تشدید حملات برای سقوط مزارشریف، تحولات این کشور وارد مرحله جدیدی شد. در این میان نگرانیهایی درباره وضعیت کارمندان کنسولگری ایران در هرات وجود دارد. با این حال سخنگوی طالبان اعلام کرده است دیپلماتهای کشورهای خارجی در امان هستند.
به گزارش «وطنامروز»، پنجشنبه هفته گذشته پس از تشدید حملات طالبان و سقوط پی در پی شهرهای افغانستان، 2 شهر استراتژیک قندهار و هرات نیز توسط این گروه سقوط کرد. سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه با اعلام نگرانی جمهوری اسلامی ایران از تشدید خشونتها در افغانستان و وضعیت مردم و آوارگان، خواستار توجه به حفظ جان مردم و غیرنظامیان در بحبوحه شرایط جاری شد. وی همچنین با توجه به تسلط طالبان بر شهر هرات، توجه جدی آنها به تامین امنیت و سلامت کامل دیپلماتها و اماکن دیپلماتیک را مورد تاکید قرار داد. سخنگوی وزارت امور خارجه در پایان از ارتباط مستمر این وزارتخانه با سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در هرات و پیگیری وضعیت سلامت همکاران مستقر در آن نمایندگی خبر داد.
سیدرسول موسوی، دستیار وزیر امور خارجه و مدیرکل آسیای غربی نیز درباره وضعیت سلامتی دیپلماتهای ایرانی در هرات تاکید کرد: دیپلماتهای ما مانند دیپلماتهای ۳ کشور دیگر که در هرات حضور دارند، در کمال سلامتی و امنیت بوده و نگرانی ندارند. وی پیش از این، در حساب کاربری خود در توئیتر نوشته بود: اداره هرات در اختیار نیروهای امارت اسلامی درآمده است. سرکنسول، دیپلماتها و کارکنان سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران داخل ساختمان هستند. موسوی با بیان اینکه مرتب با آنها در تماس هستم، اظهار داشت: نیروهای ادارهکننده شهر متعهد به امنیت کامل سرکنسولگری، دیپلماتها و کارکنان آن شدهاند.
همچنین ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان در گفتوگو با یک رسانه افغانستانی در این باره گفت: تصریح میکنیم تمام دیپلماتهای کشورهای خارجی که در افغانستانند در امنیت هستند و با هیچ مشکلی مواجه نمیشوند، بویژه دیپلماتهای کشور جمهوری اسلامی ایران که در هرات و سایر مناطق هستند از امنیت برخوردارند و کسی با آنها کاری ندارد. وی خاطرنشان کرد: ما هم به امنیت آنها اولویت داده و متوجه هستیم؛ مشکلی انشاءالله نخواهد بود.
لازم به ذکر است پیش از این سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در مزارشریف اعلام کرده بود برای مدت محدودی با توجه به تشدید درگیریها در مناطق شمالی افعانستان فعالیتهای خود را به کابل منتقل میکند.
* پرهیز از ورود نظامی و تأکید بر راهحل داخلی
۳ ماه است از شدتگیری درگیریهای داخل افغانستان بین طالبان و نیروهای دولتی این کشور میگذرد. در این مدت کشورهایی نظیر جمهوری اسلامی ایران همواره بر راهحل سیاسی تاکید داشتهاند. به همین دلیل ماه گذشته طی ابتکاری، نشستی مشترک بین نمایندگان طالبان و دولت افغانستان به میزبانی تهران برگزار شد. یک هفته پس از برگزاری این نشست، نشست دیگری بین نمایندگان این ۲ گروه در دوحه برگزار شد تا امیدها را برای ثمردهی راهحل سیاسی به منظور رفع بحران افغانستان بیشتر کند.
در این میان اما برخی کشورها با سیاستهای اشتباه خود باعث شدند جنگ داخلی افغانستان ادامه و شدت یابد. بر همین اساس با ادامه درگیریها در این کشور، طی روزهای گذشته نیروهای دولتی در برخی مناطق استراتژیک از جمله هرات، فراه و قندهار شکست خورده و عقبنشینی کردند. همچنین مقاومت مردمی که در برخی شهرها شکل گرفته بود توفیقی نیافت تا طالبان بتواند بر این نقاط تسلط یابد.
سقوط هرات- به علت مشترکات فرهنگی بسیار این شهر با ایران- واکنشهای گوناگونی را در داخل کشور برانگیخت. در میان این واکنشها به نظر میرسد برخی جریانهای داخلی به نوعی خواستار حضور سخت و نظامی جمهوری اسلامی ایران برای نبرد با طالبان در افغانستان هستند. نکته قابل توجه در این مورد اینکه همین گروه چند سال پیش در بحبوحه بحران داخلی سوریه از منتقدان جدی حضور نظامی ایران در سوریه بودند. لازم به ذکر است موضع جمهوری اسلامی ایران در بحران کنونی افغانستان باید همچنان به تبع گذشته تاکید بر راهحل سیاسی به جای راهحل نظامی باشد و از وارد شدن به باتلاق درگیری نظامی در این کشور بپرهیزد، زیرا تجربه بیش از 40 سال گذشته افغانستان به ما نشان میدهد هیچ نیروی نظامی خارجی نتوانسته در این کشور به توفیق دست یابد.
تنها راهحل متقن برای حل بحران افغانستان، توافق گروههای مختلف سیاسی و قومی داخلی این کشور بر سر مدل حکومتی واحد است. در این صورت میتوان انتظار داشت افغانستان به ثبات سیاسی و امنیتی- که مقصود جمهوری اسلامی ایران است- برسد و هر راهحل غیر از این نهتنها به ثبات منجر نخواهد شد، بلکه بر شدت ناامنیها و مشکلات مردم این کشور خواهد افزود.