عباد محمدی: بیماری کرونا در پیک 5 طغیان کرد و باعث شد آمار متوفیان روزانه به بیش از 600 نفر در روز برسد. مقابله با این بیماری به یک عزم عمومی و مدیریت یکپارچه نیاز دارد تا با استفاده از تمام ظرفیت‌های موجود، روند رو به رشد بیماری «کووید-19» کنترل شود و یکبار دیگر آرامش به جامعه بازگردد. در این میان بر اساس آمار وزارت بهداشت، بیشترین متوفیان کرونا مربوط به شهر تهران است. بر همین اساس سپاه حضرت محمد رسول‌الله تهران بزرگ با اجرای طرح شهید سلیمانی پا به میدان مراقبت، حمایت، نظارت و واکسیناسیون گذاشته است. سردار حسن حسن‌زاده، فرمانده سپاه حضرت محمد رسول‌الله تهران بزرگ بر این نکته تاکید دارد که با اجرای اولیه طرح شهید سلیمانی آمار جانباختگان به صورت روزانه 400 نفر کاهش یافت و این امید وجود دارد که با اجری گسترده این طرح  در پیک پنجم کرونا بار دیگر روند رو به رشد این بیماری تحت کنترل قرار گیرد. به منظور تحلیل وضعیت موجود و چگونگی اجرای طرح شهید سلیمانی توسط سپاه حضرت محمد رسول‌الله تهران بزرگ مصاحبه‌ای را با وی ترتیب دادیم.

***

* برای ورود به بحث با توجه به اینکه سپاه و بسیج در بطن ماموریت مقابله با کرونا هستند، کمی شرایط کرونایی فعلی حاکم بر کشور را تشریح کنید، بویژه اینکه سپاه تهران بزرگ از همان ابتدای کار در صحنه مقابله با کرونا حاضر بوده و در قالب تیم‌های متعدد در این زمینه عمل کرده است. 

شاید بتوان عرصه مبارزه با کرونا به لحاظ آنچه در میدان و صحنه رخ داد را از ۲ منظر تاریخی بررسی و تحلیل کرد؛ شرایط کشور قبل از اجرای طرح شهید سلیمانی و پس از اجرای طرح شهید سلیمانی. در اجرای اولیه طرح شهید حاج‌قاسم سلیمانی تعداد جان‌باختگان از ۴۷۰ نفر به ۷۰ نفر کاهش یافت. این آمار بیانگر نجات روزانه جان ۴۰۰ نفر است، این دستاورد با همکاری کادر درمان و مردم و سایر نهادها (هلال‌احمر، شهرداری، بسیج و...) محقق شد و ما یقین داریم در این مسیر خداوند کمک کرد. این طرح از ۳ وجه پیشگیری، حمایت و درمان قابل پرداخت است. رهبر معظم انقلاب اخیرا عنوان «طغیان بیماری همه‌گیر کرونا» را به کار بردند که به نظر بنده این عنوان برای درک بهتر عمق فاجعه توسط رهبر انقلاب به کار رفته است. متاسفانه امروز پس از گذشت حدود ۱۹ ماه از شیوع ویروس کرونا در کشور رکورد روزانه تعداد جان‌باختگان شکسته شده و برای نخستین مرتبه تعداد مبتلایان به ویروس کرونا طی یک روز از ۵۰ هزار نفر عبور کرده است. جان باختن روزانه ۴۵۰ نفر یک فاجعه انسانی بود که امروز تعداد جان‌باختگان این فاجعه انسانی به بیش از 650 نفر رسیده است و این یک اتفاق دردناک و یک مصیبت بزرگ است. خب! در این میان یکی از مشکلات مردم تهیه دارو است، شاهد هستیم در برخی از مناطق دارو کم است و در بخشی دیگر دارو به قیمت آزاد فروخته می‌شود. از طرفی ازدحام جمعیت در داروخانه‌ها منجر به شیوع بیشتر این ویروس می‌شود. طی چند روز گذشته شنیده ‌شد که دریافت یک سرم و دارو در منزل ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان هزینه برمی‌دارد که در تعطیلات این قیمت تا سقف یک میلیون تومان نیز افزایش پیدا کرد!

 

* برای مقابله با شرایط موجود در حال حاضر طرح شهید سلیمانی با همان روند در حال اجراست؟

به فرموده مقام معظم رهبری یکی از نکات مهم در کنترل شیوع ویروس کرونا، بیماریابی است که از طریق طرح شهید سلیمانی کاملا قابلیت عملیاتی شدن دارد. آذرماه سال گذشته طرح شهید سلیمانی با هدف قطع زنجیره انتقال در کشور آغاز شد. این طرح در ابتدای مسیر خود در ۳ محور مراقبت، حمایت و نظارت شروع به فعالیت کرد ولی اکنون با توجه به شرایط موجود، گستره این طرح وسیع‌تر شده و برای نمونه محور واکسیناسیون نیز به آن اضافه شده است. ما در طرح شهید حاج‌قاسم سلیمانی، تجربه همکاری، هم‌افزایی و محله‌محور کردن بحث پیشگیری و درمان مبتلایان به ویروس کرونا را به دست آوردیم و موفقیت‌ چشمگیری در آن داشتیم. در این طرح نه‌تنها تجربه بلکه نیروهای آموزش‌دهنده و آماده به خدمت پرورش یافتند و تعامل خوبی بین سپاه و بسیج با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شکل گرفت. 

 

* به اجرای واکسیناسیون ذیل محور طرح شهید سلیمانی اشاره کردید. این محور از چه زمانی در دستور کار قرار گرفت؟ برخی معتقدند عملیات واکسیناسیون دیر آغاز شد. 

واقعیت قضیه اینطور نیست. هیچ ‌کس نسبت به تولید یا واردات واکسن به کشور تعلل نکرده است. ما باید واقعیت‌های مواجهه با کرونا را ببینیم و آنها را به مردم توضیح دهیم. مقام معظم رهبری در سخنرانی بیستم مرداد‌ماه فرمودند تولید واکسن کرونای داخلی، بستر واردات واکسن را فراهم‌تر کرد. در واقع در گذشته مشکلاتی درباره واردات واکسن وجود داشت که با تولید واکسن کرونای داخلی و در مسیر تولید انبوه قرارگرفتن آن، تسهیل شد. از همان لحظه واردات واکسن، مراکز تجمیعی تزریق واکسن با مشارکت سپاه و بسیج و توسط وزارت بهداشت راه‌اندازی شد. 

 

* نظر به تجربه میدانی اخیر، مهم‌ترین عامل شیوع گسترده ویروس کرونا را که مقام معظم رهبری از آن با عنوان «طغیان کرونا» یاد کردند چه می‌دانید؟

عدم رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی توسط بخشی از مردم که منجر به عادی‌انگاری و کاهش حساسیت نسبت به کرونا شده یکی از مهم‌ترین عوامل است. در برخی استان‌ها از جمله تهران درصد رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی به کمتر از ۴۰ درصد رسیده است! عدم رعایت شیوه‌نامه‌ها در شرایطی است که جهش جدید ویروس کرونا بسیار سرایت بالایی دارد. اینکه پیش از این عنوان کردم می‌توان وضعیت کرونا را به ۲ دسته پیش از اجرای طرح شهید قاسم سلیمانی و پس از آن دسته‌بندی کرد به این جهت است که در مقطعی با اطلاع‌رسانی خوبی که پیرامون این طرح توسط صداوسیما صورت گرفت، درصد رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی از سوی مردم به بیش از ۸۰ درصد افزایش پیدا کرده بود اما متاسفانه در مقطعی به دلیل سفرهای نوروزی دستاوردهای این طرح مورد خدشه قرار گرفت. 

 

* با توجه به شرایط موجود، محورهای طرح شهید سلیمانی بر چه حوزه‌هایی تأکید دارد و چگونه عمل می‌کند؟

آنچه امروز مورد توجه سپاه تهران بزرگ قرار گرفته است، مساله «تاکید بر پیشگیری»، «بیماریابی» و «واکسیناسیون» است. رعایت شیوه‌نامه‌ها و پروتکل‌های بهداشتی از سوی مردم و افزایش حساسیت مردم نکته مهمی است که با عنوان رزمایش بزرگ شهید حاج‌قاسم سلیمانی در بسیج دنبال می‌شود. همچنین در تهران بزرگ نهضت احسان عمومی و نهضت مواسات به صورت مسجد‌محور و محله‌محور پیگیری خواهد شد. تاکنون ۱۰ مشکل در حوزه شیوع ویروس کرونا در تهران را احصا کرده‌ایم که حل هر یک از این مشکلات بخش عمده‌ای از ۹ مشکل دیگر را برطرف می‌کند و معتقدیم بسیج می‌تواند در این عرصه تأثیرگذار باشد. می‌توان برای هر یک از این مشکلات چندین راهکار ارائه کرد، به طور مثال برای کاهش ازدحام داروخانه‌ها، داروخانه سیار راه‌اندازی شود. ما آمادگی لازم را برای این موضوع داریم اما معتقدیم این راهکار همه معضل را برطرف نمی‌کند. خستگی کادر درمان یکی از نکات مهم دیگر است؛ این افراد در کانون کرونا قرار دارند اما هنوز به خانواده‌های کادر درمان واکسن کرونا تزریق نشده است که این خود یک معضل بزرگ است. از طرفی حجم مراجعه به مراکز درمانی نیز افزایش پیدا کرده که این اتفاق، حجم کار کادر درمان را چندین برابر افزایش داده است. آنچه در این شرایط مد‌نظر است اینکه در یک بازه زمانی مشخص برنامه‌ریزی کنیم تا تعداد تلفات و مبتلایان جدید به ویروس کرونا را کاهش دهیم. در این حوزه بسیج نقش موثری دارد به گونه‌ای که می‌تواند ذیل طرح شهید سلیمانی مردم را بدون ترس و وحشت از این ویروس، پای کار بیاورد. تاکید داریم که باید درصد رعایت شیوه‌نامه‌ها و پروتکل‌های بهداشتی بین مردم به بیش از ۸۰ درصد افزایش یابد. در صورت دستیابی به این مهم تعداد مبتلایان جدید به ویروس کرونا، بیش از ۵۰ درصد کاهش خواهد یافت. در صورتی که تعداد افراد مبتلا به ویروس کرونا کاهش پیدا کند به تبع آن، میزان تقاضای دارو و مراجعه مردم به مراکز درمانی و آمار فوتی‌ها بر اثر ویروس کرونا نیز کاهش پیدا می‌کند‌. بنده به ‌عنوان خادم شما معتقدم در این حوزه بسیج می‌تواند اثرگذار باشد. همچنین گشت‌های پیاده و موتوری با حضور همراهان سلامت برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی در سطح تهران راه‌اندازی شده است که مردم نیز تاکنون از حضور این گشت‌ها استقبال کرده‌اند. گشت‌های موتوری با کاورهای مخصوص و مشخص در میادین و گذرگاه‌های شلوغ و در‌های خروج و ورود مترو حاضر می‌شوند و با بیان توصیه‌های لازم و آموزش‌های همگانی، ماسک رایگان در اختیار مردم قرار می‌دهند. 

 

* جزئیاتی از برنامه واکسیناسیون توسط سپاه تهران بزرگ نیز ارائه دهید. 

آنچه در بحث واکسیناسیون مورد تاکید و توجه ما قرار گرفته، این است که باید ظرفیت واکسیناسیون در تهران ارتقا یابد؛ به طور مثال ظرفیت واکسیناسیون در ورزشگاه آزادی را می‌توان به دو برابر ارتقا داد و این موضوع در روزهای آینده انجام خواهد شد. باید به این سمت پیش رفت که مراکز واکسیناسیون به صورت ۲ شیفت به مردم خدمات ارائه دهند. البته این را هم بگویم که بر اساس آمایش مورد نیاز، در نقاطی که خلأ مراکز واکسیناسیون هست حتما باید این مراکز ایجاد شود اما به عنوان مثال در بازدیدی که از یکی از مناطق تهران داشتم متوجه شدم برای جلوگیری از ازدحام مردم، در کنار مرکز واکسیناسیون فعالی که وجود داشت، به دنبال راه‌اندازی مرکز جدیدی هستند و در این راستا حتی هزینه‌های زیادی صرف شد اما نتوانستند آن را تکمیل کنند و همچنان به علت کمبود امکانات این مرکز شروع به کار نکرده است در حالی که می‌توانستند در همان مرکز به صورت ۲ شیفت به مردم خدمات ارائه دهند. دستیابی به این مهم نیازمند یک اراده قوی است. مسلما لازم است شیفت صبح را به ظرفیت 100 درصدی برسانیم و در این زمینه با تامین نیروی انسانی لازم به مجموعه بهداشت و درمان کمک خواهیم کرد. همچنین در مراکز واکسیناسیون بسیج، شیفت بعدازظهر نیز در حال راه‌اندازی است که در این زمینه اقدامات لازم برای آموزش رابطان بسیجی از سوی مجموعه بهداشت و درمان انجام شده است. طبق توافق انجام‌شده با دکتر زالی و مسؤولان وزارت بهداشت، اگر این اقدام عملیاتی شود ظرفیت واکسیناسیون 2 تا 5/2 برابر افزایش خواهد یافت. 

 

* پیشنهادی برای مراکز بهداشت که در بحث واکسیناسیون فعال هستند داشته‌اید؟

بله! ما پیشنهاد دادیم مراکز بهداشت و سلامت بویژه مراکز جامع سلامت که در سطح تهران پراکنده و دارای آمایش خوبی هستند- که نزدیک به 90 مرکز است- به گونه‌ای مدیریت شوند که در شیفت بعدازظهر نیز فعال باشند و به تزریق واکسن بپردازند. همچنین اعلام کرده‌ایم که سپاه تهران با استفاده از ظرفیت بسیج، آمادگی تامین نیروی انسانی برای تحقق این امر را دارد. لازم به ذکر است با اجرای این طرح، بدون ایجاد مرکز جدید، ظرفیت قابل توجهی برای تزریق واکسن ایجاد شده و از طرفی این موضوع محله‌محور نیز می‌شود که همین امر خود مانع تردد بیش از حد مردم خواهد شد. 

 

* درباره نقش‌آفرینی اقشار بسیج هم توضیح دهید.

بسیج ادارات، کارگری و اصناف موظف به راه‌اندازی شورای مبارزه با کرونا شده‌اند و در کنار آنها بسیج محلات موظف هستند به بسیج اصناف کمک کنند تا اصناف در محله‌ها به رعایت پروتکل‌های بهداشتی توجه بیشتری داشته باشند. این نظارت به مدت ۲۱ روز در قالب یک رزمایش انجام می‌شود. همچنین بسیج اصناف بزودی مرکز واکسیناسیون در بازار بزرگ تهران را راه‌اندازی می‌کند. در فرهنگسرای خاوران نیز مرکز واکسیناسیون تجمیعی راه‌اندازی شده است و خبر بسیار مسرت‌بخش نیز راه‌اندازی مرکز تجمیعی واکسیناسیون در مصلای امام خمینی(ره) با محوریت سپاه حضرت محمد رسول‌الله(ص) تهران بزرگ و کمک سایر دستگاه‌هاست؛ این مرکز تجمیعی و خودرویی با ظرفیت بسیار بالا و چشمگیر عملیات واکسیناسیون را انجام خواهد داد. هم‌اکنون سپاه تهران در 40 مرکز تزریق واکسن با همکاری مجموعه بهداشت و درمان مشارکت دارد. 

 

* در سخنرانی‌های خود به موضوع تامین مایحتاج افراد و خانواده‌های درگیر کرونا توسط بسیج اشاره کرده بودید. با توجه به استقبال مردم از این طرح جزئیات آن را شرح می‌دهید. 

دقت کنید! ما باید تلاش کنیم مردم مبتلا به کرونا تا حد امکان کمتر در خیابان تردد کنند. با توجه به سرعت بالای انتقال ویروس و اینکه برخی خانواده‌هایی که همه اعضای‌شان درگیر کرونا هستند، طبیعتا امکان خرید دارو و سایر مایحتاج برای‌شان فراهم نیست و از سوی دیگر تردد آنها در مراکز عمومی نیز مجاز نیست؛ برای حل این مشکل، بسیج با بهره‌گیری از همه ظرفیت یگان‌های موتوری خود به صورت محله‌محور اقدام به شناسایی و کمک به خانواده‌ها و افراد درگیر کرونا برای تامین مایحتاج آنها می‌کند. در این رابطه، خانواده‌ها می‌توانند با بسیج محلات تماس بگیرند و درخواست کنند که آنها اقلام مورد نیازشان را تهیه و به در منزل برسانند. البته این موضوع تحکمی نیست اما برای کنترل ویروس کرونا در کشور لازم است. همچنین تیم‌های حمایتی بسیج با مراجعه به در منازل و اهدای ماسک، مایع ضدعفونی‌کننده و بروشورهای آموزشی، نکات بهداشتی را برای مردم بیان می‌کنند که در این میان لازم است مشاوره‌های پزشکی مجدد در اختیار مردم قرار گیرد‌. 

 

* در باب حمایت از بیماران کرونایی و اقشار آسیب‌پذیر نیز اگر نکته‌ای وجود دارد بیان کنید.

بسیج طلاب در بیمارستان‌ها حضور پیدا خواهد کرد تا به کادر درمان در حوزه خدماتی و درمانی کمک کند. حضور طلاب در بیمارستان‌ها منجر به امیدبخشی به کادر درمان و بیماران می‌شود. بسیج طلاب از ابتدای شیوع ویروس کرونا تاکنون با سازمان بهشت زهرا(س) تهران درباره تدفین جا‌ن‌باختگان مبتلا به این ویروس همکاری دارد. ۴۰ هیات از خانواده هیات رزمندگان اعلام آمادگی کرده‌اند که تهیه آبمیوه طبیعی برای بیماران کرونایی به آنها سپرده خواهد شد. 

 

* در پایان اگر نکته‌ای لازم است بفرمایید. 

به عنوان آخرین مطلب عرض می‌کنم در کنار همه راهکارهای طب مدرن، لازم است به اثرات فراگیر طب سنتی نیز برای مقابله با کرونا توجه شود. بسیاری از کسانی که تا دیروز این موضوع را انکار می‌کردند هم‌اکنون به اثربخشی آن شهادت می‌دهند. طب سنتی بویژه در بحث مهم پیشگیری از ابتلا به کرونا، قابل توجه ویژه است.