گروه فرهنگ و هنر: مجموعه کتاب «تدبیرهای کلیدی» اثر جمعی از نویسندگان باشگاه طنز انقلاب اسلامی که به نگارش درآمده، توسط نشر «شهید کاظمی» روانه بازار کتاب شد. تدبیرهای کلیدی، مجموعه چند جلدی است که عملکرد 8 ساله دولت‌های یازدهم و دوازدهم را در قالب طنز و با نگاه منتقدانه به تصویر کشیده است. این مجموعه که توسط طنزپردازان باشگاه طنز انقلاب اسلامی نوشته شده است با عنوان‌های «به عقب برنمی‌گردیم» نوشته محمدامین میمندیان، «تدبیرهای کلیدی» نوشته امین صالحی، «گینفش» نوشته امین شفیعی، «پروپوزارت» به قلم فاطمه سادات‌علوی و «تاریخ با تک ماده» به قلم محمدحسن کوره‌پز روانه بازار نشر شده است. 

نویسندگان مجموعه کتاب «تدبیرهای کلیدی» هر یک در چند سطر با همان نگاه طنز خاص خود به معرفی کتاب پرداخته‌اند که در ادامه می‌آید.

 

* به عقب بر نمی‌گردیم

این کتاب مجموعه‌ای از «به جلو نرفتن»‌ها و «به عقب برگشتن»‌ها و «کاش به عقب برگشتن»‌های دولت‌های یازدهم و دوازدهم است. کاشکی خوش‌تان بیاید. همین!

 

* گینفش

نوسان شاید بهترین توصیف برای شاخص‌ها در 8 سال دولت تدبیر و امید باشد؛ دولتی که یکی از بهترین نرخ‌های تورم تاریخ و یکی از بدترین نرخ‌های تورم تاریخ را ثبت کرد؛ دولتی که ارزشمندترین مقدار شاخص کل در طول تاریخ و سپس بزرگ‌ترین ریزش تاریخ شاخص کل را پدید آورد. حالا اگر اصرار دارید کمی بیشتر توضیح دهم، باید عرض کنم در گینفش رکورد‌های مهمی را بررسی کردیم که در دولت «تدبیر و امید» و در 8 سال بین سال‌های 1392 و 1400 ثبت شد. 

 

* پروپوزارت

نادیده گرفته شدن موفقیت و دستاوردهای دولت‌های یازدهم و دوازدهم بین مردم ما را بر آن داشت که با کمک اندیشمندان و صاحب‌نظران و اعضای هیات علمی رشته‌های مرتبط به اثبات و واکاوی آنها بپردازیم تا به حقیقت آن آگاه شویم. همه‌ آنهایی که با دستاورد‌های دولت آشنا هستند، می‌دانند که مقاله‌های این کتاب را دستفروش‌های میدان انقلاب به حراج نگذاشته‌اند و همگی حاصل کار دقیق اندیشمندان است. این اندیشمندان حتی آرزو‌ی گوسفندان از ابتدا تاکنون را هم مدنظر قرار داده تا مقاله‌ها کاملا علمی و قابل اتکا باشد. شما هم اگر شک دارید می‌توانید کتاب را بخوانید تا یقین کنید. پیشاپیش احساس غرور ملی شما پس از خواندن این کتاب را تبریک می‌گوییم. 

 

* دادگاه اشیا

شما نبینید این ‌روزها به‌خاطر اعمال خود ما، دنیای ما انسان‌ها هرکی ‌هرکی شده است. عالم اشیا قانون دارد. حساب‌وکتاب و دادگاه دارد. اگر اشیا و وسایل به انسانی برای کارهای بد و خلاف کمک کنند، باید در دادگاه اشیا حساب پس بدهند. یعنی همین‌جا. اینجا دادگاه اشیا است. اینجا دادگاه رسیدگی به اتهامات اشیا و لوازم و وسایلی است که به یک مسؤول بلندپایه و چند نفر از همکارانش کمک‌هایی کرده‌اند که نباید می‌کردند. سروصدا نکنید، دادگاه رسمی است. خوش آمدید. بدون ایجاد مزاحمت برای دادگاه، بفرمایید و یک‌گوشه بنشینید. 

 

* تاریخ با تک ماده

هنوز جوهر توافق زیست محیطی پاریس خشک نشده و وسطش باد نخورده بود که یک امضای ایرانی هم پای آن رویت شد. برخی ناظران امور فکر کردند یکی از هموطنان رفته و آنجا یادگاری نوشته و برخی هم معتقد بودند امضا یک جورهایی شبیه امضای وزیر امور خارجه ایران است. 

 

* تاریخ با تک ماده2

بعضی حکمت‌های تاریخی هستند که اگر آدم گوش بگیرد از هزار صفحه شرح و توضیح و از پرداخت هزینه‌های گزاف بی‌نیاز می‌شود؛ مثلا کافی است بشر همین «ورزش باعث تندرستی انسان است» را آویزه گوش و البته سایر اعضا کند و ببیند که چطور نصف دوم عمرش از فنا شدن در صفوف بیمارستان و دکتر و درمانگاه نجات می‌یابد. شکر خدا در تاریخ ما و گلستان امثال و حکم و روایات ما چیزی که زیاد است حکمت و حرف حساب است. از جمله آنها می‌شود به «سلام گرگ بی‌طمع نیست» و «گربه محض رضای خدا موش نمی‌گیرد» و «عهد نابستن از آن به که ببندی و نپایی» اشاره کرد که البته در این آخری مشخص نشده دقیقا چه چیزی باید پاییده شود. 

***

واهمه طنزپردازان از طنز سیاسی

محمدمهدی میمندیان*: بنده از سال ۹۵ در باشگاه طنز انقلاب اسلامی مشغول فعالیتم. در باشگاه فعالیت‌های زیادی انجام می‌دهیم، از استندآپ و طنز مطبوعاتی تا کلیپ طنز و برنامه تلویزیونی طنز و کتاب. یک روز هم تصمیم گرفتیم با توجه به نزدیک شدن به پایان دولت روحانی، یک مجموعه کتاب طنز از دستاوردهای این دولت بنویسیم. نوشتن از من بود و کارهای هماهنگی با انتشارات با دفتر باشگاه. من موضوع به عقب بازگشتن‌ها را انتخاب کردم چون شعار معروفی بود و اتفاقاتی که در دولت روحانی افتاد باعث شده بود کلی در فضای مجازی این شعار را اصطلاحا دست بگیرند و به روی شعاردهندگان بیاورند. به نظرم رسید موضوع جالبی می‌شود حالا که به عقب بازگشتیم این به عقب بازگشتن‌ها چه مواردی بوده و چه داستانی داشته‌اند. موقع انتخاب قالب نوشتن که شد من چند قالب را تست کردم ولی به دلم نمی‌نشست. مثلا سعی کردم به نثر قاجار بنویسم که تلویحا در زمان، به عقب رفتن را هم نشان دهم اما خوب نشد و نتیجه راضی‌کننده نبود. از طرفی چون من در صفحه اینستاگرام خودم کپشن‌های طنز با زبان محاوره می‌نوشتم و استقبال خوبی از آنها شده بود، تصمیم گرفتم این را هم به همان شکل بنویسم چون هم به این نوع نوشتار عادت کرده بودم و برایم راحت‌تر بود و هم این را مد نظر داشتم که مخاطب عامی که الزاما مخاطب طنز و قالب‌های طنز هم نیست، بتواند براحتی با آن ارتباط برقرار کند. اما درباره تصاویر گرافیکی باید بگویم، اینها را دوست خوبم آقای کامران یاری که از کاریکاتوریست‌های باشگاه طنز هستند انجام دادند که اتفاقا ایده کارها هم از خودشان بود؛ به این صورت که متن‌ها را می‌خواندند و طراحی می‌کردند و نکته مهم ماجرا این بود که به هر حال بدون تصویرسازی، کتاب روح نداشت. اینکه برخی می‌گویند آدم ناخودآگاه با خواندن کتاب شما به یاد مجله گل‌‌آقا می‌افتد باید بگویم باعث افتخار است که کتابم حس گل‌آقا را بتواند منتقل کند. حقیقت این است که خیلی از طنزپردازان گویا از چاپ کتاب طنز سیاسی واهمه دارند. شاید یکی از دلایلش این باشد که بالاخره این رویدادها حالات انقضایی دارند و در کشور ما از این اتفاق‌ها زیاد می‌افتد و همین باعث می‌شود که مردم خبرهایی که یک ماه پیش نقل محفل‌شان بوده را بزودی فراموش کنند. برای همین معمولا اگر هم طنز سیاسی چاپ می‌شود درباره یکسری موضوعات کلی است. مثلا درباره گرانی می‌نویسد ولی آن طنزپرداز نمی‌آید درباره گرانی پیاز بنویسد، چون استدلال می‌کند که پیاز ۶ ماه دیگر موضوعیت ندارد، البته نمی‌گویم این یک استراتژی غلط است بلکه معتقدم تنها استراتژی موجود نیست. من معتقدم اگر آنقدر گلایه داریم که مردم حافظه سیاسی تاریخی‌شان ‌کم است باید یک کاری انجام دهیم که این حافظه تقویت شود یا لااقل برای آنها یادآوری شود. چاپ طنز سیاسی کاری است که از دست ما برمی‌آمد و ان‌شاءالله فایده داشته باشد. 

* نویسنده و طنزپرداز