گروه سیاسی: دستاورد «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از سفر به ایران به صدور یک بیانیه مشترک و قول و قرار برای همکاری‌های آتی ختم شد. به گزارش «وطن‌امروز»، دیپلمات ارشد آرژانتینی که شنبه‌شب در رأس هیأتی به منظور دیدار و گفت‌وگو با رئیس سازمان انرژی اتمی وارد تهران شد، پیش از ظهر روز گذشته با حضور در محل سازمان انرژی اتمی با محمد اسلامی دیدار و گفت‌و‌گو کرد. این ملاقات در شرایطی برگزار شد که در آستانه نشست شورای حکام آژانس طی این هفته منابع خبری و رسانه‌ای غربی با فضاسازی درباره احتمال صدور قطعنامه شورای حکام علیه ایران به بهانه گزارش اخیر آژانس -که در آن به ادعای کشف ذرات هسته‌ای اعلام نشده و محدودیت‌های نظارتی و تضعیف بازرسی آژانس پرداخته شده- سفر مدیرکل به ایران را مرتبط با تفاهم با تهران درباره بازگرداندن نظارت‌های آژانس دانستند. در چنین فضایی روزنامه آمریکایی «وال‌استریت ژورنال» شنبه‌شب در گزارشی با اشاره به سفر گروسی نوشت این سفر اوج مذاکرات گسترده طی روزهای اخیر بوده که هدف آن تضمین تعهدات از سوی ایران بوده است. این روزنامه آمریکایی نوشت: «بر اساس گفته ۳ منبع نزدیک به مذاکرات، این سفر پس از آن روی می‌دهد که تفاهمی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حاصل شده که تهران به آژانس دسترسی به تجهیزات نظارتی فعالیت‌های هسته‌ای خود را خواهد داد و همکاری را با تحقیقات درباره مواد هسته‌ای پیدا شده در ایران از سر خواهد گرفت».

اما یک منبع مطلع بلافاصله در واکنش به گزارش این روزنامه به پرس‌تی‌وی اعلام کرد: گفت‌وگوهای مدیر‌کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تهران صرفا درباره سرویس برخی تجهیزات نظارتی آژانس خواهد بود و موضوع دیگری در دستور کار مذاکرات قرار ندارد. 

این منبع مطلع ادعاها درباره احتمال تجدید نظر ایران در منع دسترسی آژانس به تصاویر دوربین‌های نظارتی را رد کرد و گفت: در سفر گروسی به تهران هیچ‌گونه تغییری در روند دسترسی آژانس به اطلاعات مراکز هسته‌ای ایجاد نمی‌شود و آژانس کماکان به تصاویر دوربین‌های نظارتی دسترسی نخواهد داشت. 

 

* بیانیه مشترک ایران و آژانس

بعد از دیدار رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با محمد اسلامی، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی بیانیه‌ مشترکی صادر شد که متن آن به این شرح است: جناب آقای رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در روز یکشنبه مورخ ۲۱ شهریور ۱۴۰۰ به تهران سفر و با جناب آقای محمد اسلامی، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار کرد. طرفین روح همکاری و اعتماد متقابل و اهمیت تداوم آن و همچنین ضرورت رسیدگی به موضوعات فی‌مابین در فضایی سازنده و منحصرا فنی را مورد یادآوری و تاکید مجدد قرار دادند. 

در چارچوب تعاملات و همکاری‌های موجود فی‌مابین، طرفین تصمیم گرفتند دیدارهای متقابل را در سطوح مرتبط تداوم دهند. 

در همین راستا، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی در حاشیه کنفرانس عمومی آژانس با مدیرکل دیدار خواهد کرد و مدیرکل نیز در آینده نزدیک به تهران سفر خواهد کرد تا مشورت‌های سطح بالا با هدف تقویت همکاری‌ها بین ایران و آژانس در حوزه‌های مختلف و بحث درباره موضوعات فعلی مورد علاقه متقابل، با دولت جمهوری اسلامی ایران داشته باشد. به بازرسان آژانس اجازه داده می‌شود نسبت به سرویس فنی تجهیزات نظارتی مشخص شده و جایگزینی کارت‌های حافظه آنها که تحت مهر و موم مشترک در ایران نگهداری خواهد شد، اقدام کنند. چگونگی و زمان انجام این اقدام، مورد توافق ۲ طرف قرار گرفت. 

 

* گروسی چه گفت؟

دیدار گروسی و هیأت آژانس با محمد اسلامی ۲ ساعت به طول انجامید و پس از آن وی به همراه اسلامی در جمع خبرنگاران حضور یافت و به تشریح گفت‌وگوهای انجام شده پرداخت. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جمع خبرنگاران ضمن مثبت ارزیابی کردن دیدارش با اسلامی، بر گسترش همکاری ایران و آژانس تأکید کرد و گفت دوباره برای گفت‌وگوی سطح بالا با مقامات ایرانی به تهران می‌آید. رافائل گروسی سپس در جمع خبرنگاران گفت: «مثل همیشه این افتخاری است برای من به خاطر حضورم در تهران. برای من این بازدید بسیار مهم است، چون نخستین دیدارم بعد از روی کار آمدن دولت جدید در جمهوری اسلامی ایران است. این بدان معناست که ایران و آژانس باید با هم کار کرده و همکاری خود را گسترش دهند».

گروسی در ادامه با قدردانی از میهمان‌نوازی رئیس سازمان انرژی اتمی و گفت‌وگوی مثبت و عمیقی که داشتند، ادامه داد: «ما باید درباره مسائل و موضوعات مختلف با هم مذاکره و تبادل نظر داشته باشیم. این نخستین دیدار من بعد از انتصاب آقای اسلامی است و درباره مسائل مهم فنی صحبت شد».

وی گفت: «ظرف کمتر از ۲‌ هفته کنفرانس عمومی آژانس در وین برگزار خواهد شد و این یکی از رویدادهای مهم هسته‌ای در جهان است. خوشحال شدم از اینکه شنیدم آقای اسلامی سرپرستی هیأت ایرانی را دارد و توافق کردیم ادامه مذاکرات‌مان را در دفترم در وین ادامه دهیم و پس از آن من مجددا برای گفت‌وگوی سطح بالا با مقامات ایرانی به ایران بازمی‌گردم».

گروسی بیان کرد: «خوشحالم گفت‌وگوهای ما نتیجه سازنده داشت، برای ادامه عملیات تجهیزات فنی آژانس که بسیار مهم است و این یک گارانتی مهم برای آژانس و جهان است و ما می‌توانیم در این چارچوب به ایران کمک کنیم که توافقات مثبت بعدی را داشته باشیم». وی گفت: «این شامل همکاری سازنده ما برای پیشبرد برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران می‌شود».

 

* اسلامی چه گفت؟

محمد اسلامی نیز در نشست خبری مشترک گفت: مذاکرات سازنده‌ای را انجام دادیم و قرار شد مدیرکل در آینده نزدیک به تهران سفر کند. معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: کل مسائل فی‌مابین اساسا فنی است و هیچ‌گونه مسائل سیاسی، جایگاهی را در روابط فی‌مابین نخواهد داشت. تفاهم کردیم در اجلاس آینده آژانس شرکت و در حاشیه اجلاس مذاکرات خودمان را ادامه دهیم. اسلامی در ادامه گفت: توافق کردیم مدیرکل آژانس در آینده نزدیک به تهران سفر کرده و مذاکرات را در سطوح مختلف انجام دهد. 

وی بیان کرد: همچنین توافق کردیم برای تعویض کارت‌های حافظه دوربین‌های نظارتی، تیم فنی مربوط بعد از توافق به ایران بیایند و بتوانند اقداماتی را که باید برای دوربین‌ها به لحاظ فنی انجام دهند، انجام داده و کارت‌های حافظه طبق روالی که طبق پادمان است و در ایران نگهداری و پلمب می‌شود، همان جا کارت‌های قدیمی را پلمب و کارت‌های جدید حافظه را در دوربین‌ها نصب کنند که روال جاری و طبیعی در سیستم نظارتی آژانس است. 

او همچنین تاکید کرد: برای ما آنچه حائز اهمیت است و برای آقای گروسی هم همین‌طور، اعتمادسازی است و اینکه اعتماد متقابل بین ایران و آژانس پابرجا باشد و آژانس طبق ضوابط و تکالیف قانونی خودش در جهت پیشبرد برنامه‌ هسته‌ای ایران، نقش موثرتری ایفا و به شتاب بخشیدن به پیشرفت فناوری هسته‌ای در جمهوری اسلامی ایران کمک کند. 

نگاهی به متن بیانیه مشترک ایران و آژانس نشان می‌دهد رافائل گروسی در تهران امتیازی خارج از موضوعات فی‌مابین به دست نیاورده است. فضاسازی طرف غربی در برجام پیرامون محورهای سفر مدیر کل آژانس به ایران، استفاده از اهرم قطعنامه شورای حکام برای کسب امتیازی جدید از کشورمان قرار گرفته بود اما آمریکا و ۳ کشور اروپایی اساسا در شرایطی قرار ندارند که بخواهند وارد فاز تنش هسته‌ای با ایران از طریق تقابل در آژانس شوند؛ چه اینکه در شرایط کنونی این آمریکا و طرف غربی هستند که به احیای برجام نیاز دارند و ایران پس از پشت سر گذاشتن کارزار فشار حداکثری به نقطه آسایش رسیده است، بنابراین هر گام ضدایرانی در مقطع فعلی در دستگاه محاسباتی تهران می‌تواند ضربه آخر به برجام و مذاکرات متوقف شده وین ارزیابی شده و بر این مبنا تصمیم‌‌گیری مقتضی انجام شود. از طرف دیگر بیانیه مشترک ایران و آژانس نشان از اجرای دقیق قانون هسته‌ای مجلس- اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت- دارد  و همکاری‌های فنی و نظارتی با آژانس در چارچوب این قانون ادامه خواهد یافت. بر این مبنا طبق قانون هسته‌ای مجلس دسترسی یا منع آژانس به تصاویر دوربین‌های نظارتی منوط به تایید مجلس شورای اسلامی خواهد بود.