گروه سیاسی: سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین دیروز چهارشنبه طی سخنرانی در نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مواضع ایران را درباره وضعیت اجرای برجام برای نمایندگان کشور‌های عضو تشریح کرد. کاظم غریب‌آبادی در این نشست طی سخنانی گفت: آمریکا قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را از طریق خروج از برجام و اعمال سیاست شکست‌خورده «فشار حداکثری» و از سرگیری تحریم‌ها که به طور مستقیم و مخربی بر عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران -که مهم‌ترین هدف توافق هسته‌ای است- اثر گذاشته است، نقض کرد. غریب‌آبادی ادامه داد: از آنجا که بخش لغو تحریم و تأثیرات آن در برجام، مبنای اساسی رضایت ایران به این توافق را تشکیل می‌دهد، نقض‌های ایالات‌متحده آمریکا باعث شد این قسمت از توافق بی‌اثر و عاری از فایده شود. متاسفانه، به طور مناسبی به این نگرانی‌ها توسط اتحادیه اروپایی و ۳ کشور اروپایی نیز به منظور یافتن راه‌‌حل‌های عملی جهت جبران نقض توافق رسیدگی نشد. 

 

* تا تحریم‌ هست انتظار اقدام سازنده نداشته باشید

وی در ادامه بیان کرد: لازم می‌دانم اینجا بویژه از بیانیه‌های برخی کشور‌های عضو توافق هسته‌ای و کشور‌های اروپایی ابراز تأسف جدی و همچنین تعجب کنم. گویی این کشور‌ها فراموش کرده‌اند این ایران بود که به تمام تعهدات خود تحت این توافق پایبند بود و از مزایای آن نیز به خاطر اقدامات قانون‌شکنانه آمریکا و بی‌اقدامی اروپایی‌ها، بهره‌مند نشد. ظاهرا این کشور‌ها قصد دارند جای قربانی را با قانون‌شکنان عوض کنند. نماینده دائم ایران در آژانس همچنین اظهار داشت: مایه تأسف است که کشور‌های اروپایی همچنان حاضر نیستند آمریکا را به خاطر خروج غیرقانونی و یکجانبه از توافق هسته‌ای محکوم کنند و از آن بخواهند تحریم‌های خود را علیه ملت ایران بردارد اما در عوض از ایران مطالبه اجرای تعهدات آن تحت برجام را می‌کنند. وی اضافه کرد: مادامی که تحریم‌ها علیه ایران ادامه دارد، از ایران انتظار خویشتنداری و اقدام سازنده نداشته باشید. اقدامات و فعالیت‌های هسته‌ای ما، از جمله غنی‌سازی در سطوح مختلف و تولید سوخت سیلیساید، برابر حقوق ما تحت معاهده عدم اشاعه صورت می‌گیرند، جنبه کاملا صلح‌آمیز دارند و از بُعد پادمانی نیز تحت نظارت و راستی‌آزمایی آژانس قرار دارند. 

 

* بدهکار شما نیستیم

نماینده ایران تصریح کرد: از این رو، به این کشور‌ها توصیه می‌کنم عوام‌فریبی نکنید و به تعهدات عمل نکرده خود در برابر ملت ایران عمل کنید. ما بدهکار شما نیستیم. غریب‌آبادی گفت: همان‌گونه که توسط رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه کشورمان اعلام شد، ایران خواهان مذاکراتی است که نتیجه‌محور باشد. مهم است که خروجی این تلاش‌ها متضمن این باشد که تمام تحریم‌ها به طور موثر و قابل راستی‌آزمایی برداشته شوند و ما دوباره شاهد فجایعی مانند خروج آمریکا از توافق، یا سوءاستفاده از مکانیسم‌های مندرج در برجام و نقض تمام تعهداتش ذیل آن نباشیم. 

 

* ادامه یا توقف ثبت داده‌ها ربطی به تعهدات پادمانی ندارد

وی ادامه داد: هنوز مشاهده نشده است که آیا دولت کنونی آمریکا عزم کافی و آمادگی ترک اعتیاد خود برای استفاده از اقدامات قهری یکجانبه، احترام به حقوق بین‌الملل، اجرای تعهدات خود درباره لغو تحریم‌ها به روشی کامل و موثر و اتخاذ تصمیمات دشوار ضروری برای این امر را دارد یا نه؟ بسیار مهم است که آمریکا بدون تأخیر بیشتر و هر گونه پیش‌شرط، نقض تعهدات خود تحت توافق هسته‌ای و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را متوقف کند. نماینده دائم ایران بیان کرد: ادامه یا توقف ثبت داده‌ها ربطی به تعهدات پادمانی ایران ندارد. بدون‌‌شک، هر گونه تصمیمی که قرار باشد توسط ایران در این باره اتخاذ شود، تنها بر پایه ملاحظات سیاسی خواهد بود و آژانس نمی‌تواند و نباید آن را جزو مطالبات خود بداند. وی همچنین گفت: آژانس عادت کرده صرفا به فکر بازرسان، تجهیزات و نظارت‌های خود باشد و وظایف و مسؤولیت‌های خود در برابر خرابکاری تروریستی علیه تأسیسات صلح‌آمیز اعضای خود را ایفا نمی‌کند. مادامی که آژانس تکلیف خود را با این تناقض‌ها روشن نکند، مشکلات ادامه خواهند داشت. غریب‌آبادی تصریح کرد: آژانس باید موضع روشنی در این باره اتخاذ کند. 

 

* حضور رئیس سازمان انرژی اتمی در مجلس

رئیس سازمان انرژی اتمی روز گذشته پس از حضور در مجلس شورای اسلامی در نشست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی شرکت و گزارشی از سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی ارائه کرد. محمد اسلامی در حاشیه این نشست در جمع خبرنگاران با تاکید بر اینکه برنامه هسته‌ای ایران که صلح‌آمیز بوده باید کاملا شفاف و مطابق موازین قانون و با تاکید بر قانون اقدام راهبردی پیش برود و اجازه ندهیم در دنیا متهم به پنهان‌کاری شویم، افزود: دشمنان قسم‌خورده ایران مخالف پیشرفت کشور هستند و این پیشرفت‌ها را برنمی‌تابند. آنها طبق توافق هسته‌ای مکلف بودند به ایران کمک کنند اما کمک نکردند، آنچه ایران در زمینه هسته‌ای به‌ دست آورده بر اساس تحقیق و توسعه داخلی بوده است و کسی نمی‌تواند این پیشرفت را متوقف کند. 

 

* هدف فوری رساندن برق نیروگاه‌های هسته‌ای به 8 هزار مگاوات

رئیس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: برای ما هدف‌گذاری‌های مهمی که در دستورکار است و مقام معظم رهبری و رئیس‌جمهور بر آن تأکید دارند این است که در برنامه فوری سقف برق نیروگاه‌های هسته‌ای را به ۸ هزار مگاوات برسانیم که با این کار مردم آثار برنامه هسته‌ای را در کشور مشاهده می‌کنند و در حوزه سلامت، محیط‌زیست و کشاورزی نیز این موضوع تحقق یابد. 

وی با بیان اینکه برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مهم است که ما طبق قوانین و موازین حرکت کنیم، اظهار داشت: مجلس شورای اسلامی بر اجرای قانون اقدام راهبردی تأکید دارد، از این رو فضایی که در مذاکرات دنبال کردیم و در ملاقات‌های آینده هم دنبال خواهیم کرد را برای کمیسیون تشریح کردیم. 

رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین عمده‌ترین دغدغه نمایندگان را این دانست که حتما سازمان انرژی اتمی بر پیشبرد برنامه‌ها مصمم باشد و تحقق برنامه‌های ایران با جریان‌سازی‌های سیاسی که معاندان به راه انداخته‌اند و از ظرفیت سازمان‌های بین‌المللی استفاده می‌کنند، به تأخیر نیفتد. 

 

* آسیب دیدن دوربین‌های پادمانی در عملیات اخیر تروریستی

اسلامی درباره دوربین‌های مستقر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم گفت: طبق مقررات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و پادمان، در تعداد بسیاری از فرآیندها دوربین‌های آژانس وجود دارد و این تداوم دانش و آگاهی از فرآیند‌های هسته‌ای در کل جهان صورت می‌گیرد و شامل حال ما می‌شود و از روز نخست بوده و الان هم هست. وی ادامه داد: افزون بر تعهداتی که طبق پادمان بر عهده ایران است و مکلف هستیم این شفاف‌سازی را انجام دهیم، تعدادی دوربین متأثر از تفاهم برجام نصب شده بود که با توجه به اینکه طرف‌های مقابل هیچ کدام به تعهدات‌شان پایبند نبودند، دیگر ضرورتی وجود نداشته که آن دوربین‌ها و نظارت‌ها برای جایی که طرف مقابل تعهداتش را انجام نداده است، وجود داشته باشد. معاون رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: در عملیات اخیر تروریستی در برخی جاها تعدادی از این دوربین‌ها آسیب دیده بود که شامل دوربین‌های پادمانی هم بود و اینها به ۲ گزارش فوق‌العاده سختگیرانه و مخرب منجر شد و برای رفع ابهام و شفاف‌سازی این ملاقات و دیدار با گروسی گام اولیه‌ای بود که از ابهام‌زایی و ایجاد اشکال در روند اجرایی برنامه‌های هسته‌ای کشور جلوگیری کنیم. اسلامی ادامه داد: مطمئن هستیم با دستاوردی که در این مرحله داشتیم، به یاری خدا این را به گونه‌ای مدیریت خواهیم کرد که اولا هیچ ابهامی برای برنامه‌های هسته‌ای ایران که کاملا صلح‌آمیز و مطابق مقررات است برای آژانس به وجود نیاید و ثانیا تعهدات برجامی که طبق قانون مجلس ادامه پیدا نمی‌کند، متاثر از قانون آنها را ادامه ندهیم و به قانون اقدام راهبردی مقید باشیم. 

 

* ابراز آمادگی مجدد آمریکا برای رفع تحریم‌های مغایر برجام

«لوئیس بونو» معاون نمایندگی دائم آمریکا نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین روز سه‌شنبه در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد دولت متبوعش آمادگی دارد در برابر بازگشت ایران به تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام، «تحریم‌های مغایر با برجام» را رفع کند. 

دیپلمات ارشد آمریکایی طی اظهارات خود در شورای حکام آژانس با اشاره به آنچه دیپلماسی آمریکا و متحدانش برای احیای برجام خواند، مدعی شد: «ما این اهداف را با حسن‌نیت دنبال می‌کنیم و به ‌صراحت گفته‌ایم اگر ایران اجرای همه تعهدات خود ذیل توافق هسته‌ای را از سر بگیرد، ما آماده برداشتن همه تحریم‌های مغایر برجام هستیم». وی ادامه داد: «اما همه مشارکت‌کنندگان [در برجام] باید واقع‌بین باشند. فرصت بازگشت به اجرای متقابل و کامل برجام برای همیشه ادامه نخواهد داشت».

 

* نگرانی اتحادیه اروپایی از کاهش دسترسی نظارتی آژانس

اتحادیه اروپایی در بیانیه‌ای که در وبگاه هیأت نمایندگی اروپا در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین قرار گرفت، در ارتباط با راستی‌آزمایی و نظارت بر برنامه‌ هسته‌ای ایران تأکید کرد برداشتن تحریم‌های هسته‌ای بخش ضروری توافق هسته‌ای ایران است. 

اتحادیه اروپایی اعلام کرد: «شفافیت، عنصر کلیدی برجام است و بر این اساس، اتحادیه اروپایی بر نگرانی عمیق خود از تصمیم ایران برای تعلیق (از ۲۳ فوریه ۲۰۲۱)، اجرای (داوطلبانه) اقدامات شفاف‌سازی که در برجام پیش‌بینی شده و همچنین پروتکل الحاقی که تا حد چشمگیری دسترسی و نظارت‌ها به سایت‌ها، فعالیت‌ها و اطلاعات مربوط (در ایران) را کاهش داده، تأکید می‌کند». در ادامه این بیانیه در ارتباط با کاهش دسترسی آژانس به سایت‌های هسته‌ای ایران آمده است: «به علاوه، ایران بیانیه‌های به‌ روز شده را ارائه نداده است و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نتوانسته هیچ‌گونه دسترسی تکمیلی طبق پروتکل الحاقی داشته باشد. برای بیش از ۶ ماه، آژانس از بخش ضروری دانش‌ خود از فعالیت‌های ایران در کل چرخه سوخت هسته‌ای ایران محروم بوده است. تصمیم ایران، توانمندی آژانس برای تأیید این مطلب را که مواد و فعالیت‌های هسته‌ای ایران کاملا اهداف صلح‌آمیز دارد، محدود کرده است». 

اتحادیه اروپایی با اشاره به این موارد ادامه داده است: «اتحادیه اروپا به طور ویژه نگران است ایران، آژانس را از سرویس تجهیزات نظارتی و جایگزینی رسانه‌های ذخیره (دوربین‌ها) منع کرده است که این مساله به طور جدی توانایی فنی آژانس برای حفظ تداوم دانش خود را که برای راستی‌آزمایی و نظارت بر تعهدات هسته‌ای ایران در آینده ضروری است، تضعیف کرده است».

***