کد خبر: 238355تاریخ: 1400/6/30 00:00
کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آغاز شد روز اول به سکوت گذشت؛ هیأت ایرانی به ماجرای نقض NPT در قرارداد فروش زیردریایی‌های هسته‌ای آمریکایی به استرالیا واکنش نشان دهد
زمانی برای رسوایی‌آژانس
وقاحت
گروه سیاسی: شصتوپنجمین کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با حضور هیات ایرانی به ریاست محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی در شرایطی آغاز به کار کرد که در جریان آن کوچک‌ترین اشاره‌ای به پیمان امنیتی اخیر و جنجالی «اوکاس» میان آمریکا، انگلستان و استرالیا در تجهیز کانبرا به 8 فروند زیردریایی هسته‌ای برای آنچه این کشورها مقابله با چین خواندند، نشد.
به گزارش «وطن‌امروز»، مساله مغفول در کنفرانس سالانه آژانس از آن جهت حائز اهمیت است که اقدام واشنگتن، لندن و کانبرا که از اعضای «ان‌پی‌تی»- پیمان منع گسترش سلاح هسته‌ای- هستند، موجب نقض فاحش این معاهده شده و اعتبار آژانس را کاملا مخدوش کرده و زیر سوال برده است. اقدام تنش‌آفرین و غیرقانونی دولت بایدن و دولت بوریس جانسون طی روزهای گذشته سرخط تمام رسانه‌های بین‌المللی بوده است.
جالب اینکه جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در پیام کتبی خود که روز دوشنبه از سوی نماینده این کشور در شصتوپنجمین نشست مجمع عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرائت شد، نوشت: از تمام کشورها می‌خواهم پروتکل الحاقی را به عنوان استاندارد جهانی در زمینه عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای بپذیرند. در همین راستا ایالات متحده همچنان به دنبال بازگشت متقابل به توافق هسته‌ای ایران و خلع کامل سلاح هسته‌ای شبه‌‌جزیره کره است. وی همچنین از تمام کشورهای شرکت‌کننده در نشست خواست پایبندی پایدار خود را به پیمان «ان‌پی‌تی» در اجلاس پیش رو نشان دهند.
همچنین مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه با سکوت کامل نسبت به زیر سوال رفتن حیثیت آژانس توسط ۳ کشور عضو «ان‌پی‌تی»، نسبت به حل مسائل اضطراری درباره برنامه هسته‌ای ایران ابراز امیدواری کرد. «رافائل گروسی» که طی نطق آغازین شصتوپنجمین نشست سالانه آژانس اتمی در وین صحبت می‌کرد، گفت: «امیدواریم به مسائل فوری مربوط به برنامه هسته‌ای ایران بپردازیم. تلاش می‌کنیم به جهان تضمین دهیم هیچ نگرانی‌ای درباره برنامه هسته‌ای ایران وجود ندارد». وی همچنین افزود: «ما راه را برای تلاش‌های دیپلماتیک بیشتر مورد نیاز برای دستیابی به وضعیت رضایت‌بخش درباره برنامه هسته‌ای ایران هموار می‌کنیم».
در حالی که مدیرکل آژانس با تمرکز روی فعالیت‌های هسته‌ای ایران انتظارات فراپادمانی از تهران‌طلب می‌کند، در پیمان «اوکاس»، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حتی نمی‌توانند در یک زیردریایی هسته‌ای که در اختیار استرالیا قرار می‌گیرد، حضور داشته باشند تا بتوانند آنجا را مورد بازرسی قرار دهند. با این حال، انتظار می‌رود تیم ایرانی شرکت‌کننده در این کنفرانس در واکنش به این موضوع با به رخ کشیدن بی‌اعتباری و بی‌حیثیت شدن آژانس، این مساله را به برگ برنده کشورمان تبدیل کند اما متاسفانه این راهبرد فعلا در دستور کار رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران قرار نگرفته و هیات ایرانی با سکوت از کنار آن گذشت؛ آن هم در روزهایی که آژانس سعی می‌کند در پرونده هسته‌ای ایران هر روز به بهانه‌های جدید، موضوعات تازه‌ای را روی میز قرار دهد. با این تفاسیر، محمد اسلامی که به همراه هیأتی از جمله کاظم غریب‌آبادی، نماینده دائم ایران در آژانس و بهروز کمالوندی، معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی در این نشست حضور یافت، گفت: آژانس، بر اساس اساسنامه خود موظف به یاری رساندن بدون تبعیض به کشورهای عضو، در توسعه بهره‌برداری صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای است. با توجه به نیازها و اولویت کشورها، آژانس همچنین باید به تقویت حوزه‌های همکاری فنی مبادرت ورزد و بر این اساس، به کشورهای عضو، در رسیدن به اهداف توسعه پایدار از طریق توزیع دانش، تجربه و انتقال فناوری و تجهیزات، بدون هرگونه تبعیض و سیاسی‌کاری، مساعدت و همراهی کند.
* آژانس از سیاسی‌کاری بپرهیزد
معاون رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که با هدف رفع موانع پیشرفت توسط جمهوری اسلامی ایران پذیرفته شد، یک نمونه بارز از حسن‌نیت جمهوری اسلامی ایران است که ایالات متحده آمریکا با بی‌توجهی کامل نه تنها به آن عمل نکرد، بلکه با به‌کارگیری سیاست‌های یکجانبه‌گرایی مفاد برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل را نقض کرد و از آن خارج شد. سیاست به اصطلاح «فشار حداکثری» نیز به شکست انجامید و دولت آمریکا راهی ندارد به غیر از اینکه اعتیاد خود به تحریم‌های یکجانبه را ترک کند و به قوانین بین‌المللی احترام بگذارد.
وی در ادامه گفت: در این زمینه، تنها پس از حدود ۲ سال و نیم از گسترش مداوم تحریم‌های فراگیر اقتصادی توسط ایالات متحده و عدم انجام اقدامات عملی از سوی ۳ کشور اروپایی و اتحادیه در اجرای تعهدات خود، مجلس شورای اسلامی ایران دوم دسامبر ۲۰۲۰ قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن، دولت موظف شد در صورت تداوم عدم پایبندی مشارکت‌کنندگان توافق، ظرف ۲ ماه پس از لازم‌الاجرا شدن قانون، اجرای کلیه فعالیت‌های راستیآزمایی و نظارت فراتر از موافقتنامه جامع پادمان در ایران را متوقف کند. اسلامی اضافه کرد: اکنون زمان آن فرا رسیده که ایالات متحده سیاست‌های غلط خود را اصلاح کرده و در ابتدا همه تحریم‌ها را به شیوه‌ای عملی، موثر و قابل راستیآزمایی لغو کند. وی بیان کرد: جناب آقای آیت‌الله دکتر سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور محترم جمهوری اسلامی ایران، اعلام کرده‌اند دولت خواهان مذاکرات نتیجه‌محور، با هدف برداشته شدن فشارها و تحریم‌های ناعادلانه علیه ملت ایران است. رئیس سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: ایران همواره با آژانس همکاری کرده است. در عین حال لازم است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز از سیاسی‌کاری بپرهیزد و استقلال، بی‌طرفی و حرفه‌ای بودن خود را حفظ کند.
* انتقاد از بی‌عملی آژانس در قبال حمله به تأسیسات هسته‌ای
وی گفت: همان‌طور که در چندین تصمیم و قطعنامه مصوب کنفرانس عمومی بیان شده است، حمله به تاسیسات هسته‌ای که برای اهداف صلح‌آمیز استفاده می‌شود، مغایر قوانین بین‌المللی است و همه حملات مسلحانه به تاسیسات هسته‌ای دارای کاربرد صلح‌آمیز، باید به صراحت ممنوع شود.
اسلامی یادآور شد: متأسفانه بی‌عملی سازمان ملل و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در برخورد با اقدامات تروریستی علیه تاسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای، متجاوزان را تشویق به ادامه و حتی نقض اساسی‌ترین و بنیادی‌ترین اصول حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد کرده است.
وی تصریح کرد: بسیار ضروری است که آژانس فورا به این موضوع توجه کند تا هم از تاسیسات هسته‌ای در برابر چنین اقدامات یا تهدیدهایی محافظت و هم از اعتبار خود صیانت کند.
رئیس سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: ما اعتقاد راسخ داریم راه‌حل اصلی برای تهدیدهای موجود ناشی از سلاح‌های هسته‌ای، خلع سلاح هسته‌ای کامل و قابل راستیآزمایی است. ما خواستار اجرای کامل ماده ششم ان‌پی‌تی هستیم و از اینکه کشورهای دارای سلاح هسته‌ای بر حفظ زرادخانه‌ها و سیستم‌های انتقال خود مصمم هستند و برخی از آنها به طور جدی به دنبال به‌روزرسانی آنها هستند، عمیقا ابراز تاسف می‌کنیم.
* نگرانی جدی از برنامه هسته‌ای مخفی نظامی اسرائیل
به گزارش فارس، رئیس سازمان انرژی اتمی در سخنرانی خود اظهار کرد: ایران به عنوان مبتکر ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته‌ای در خاورمیانه از سال ۱۹۷۴، نگرانی جدی خود را از برنامه هسته‌ای مخفی نظامی رژیم صهیونیستی بیان می‌کند. متأسفانه، به‌رغم تصویب قطعنامه کنفرانس بازنگری NPT در سال ۱۹۹۵ و همچنین برنامه‌های اقدام بعدی آن در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰، این رژیم هنوز فعالیت‌ها و تاسیسات هسته‌ای خود را ذیل موافقتنامه جامع پادمان آژانس قرار نداده، اقدامات تروریستی خود علیه تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای را ادامه داده، دانشمندان هسته‌ای را ترور کرده و بدین طریق، ثبات و امنیت منطقه و یکپارچگی و اعتبار NPT و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به خطر انداخته است.
رئیس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: ما برای دنبال‌کردن فعالیت‌ها و برنامه‌های هسته‌ای کاملا صلح‌آمیز خود مصمم هستیم و همان‌گونه که توسط رئیس‌جمهور کشورمان، طی نشست سران شانگهای در ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۱، بیان شده «هیچ موضوعی نمی‌تواند فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را که در چارچوب مقررات بین‌المللی انجام می‌شود، دچار توقف کند».
******
جو بایدن در پیام کتبی به مجمع عمومی آژانس بین‌المللی اتمی از کشورها خواست به NPT پایبند باشند!
وقاحت
رئیس‌جمهوری آمریکا در پیام کتبی‌ای که دیروز از سوی نماینده این کشور در شصتوپنجمین نشست مجمع عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرائت شد، اعلام کرد: «از تمام کشورها می‌خواهم پروتکل الحاقی را به عنوان استاندارد جهانی در زمینه عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای بپذیرند». بایدن در بخش دیگری از پیام خود از تمام کشورهای شرکت‌کننده در نشست خواست پایبندی پایدار خود را به پیمان «ان‌پی‌تی» در اجلاس پیش رو نشان دهند. اظهارنظر بایدن در حالی است که آمریکا اخیرا به همراه انگلیس و استرالیا وارد پیمان امنیتی و پرحاشیه جدیدی با نام «اوکاس» شده که از منظر بسیاری از کارشناسان، معاهده عدم اشاعه تسلیحات اتمی (ان‌پی‌تی) را نقض کرده است. انگلیس، آمریکا و استرالیا چندی پیش بنا به ادعای خود «به منظور تلاش برای مقابله با قدرت فزاینده چین یک عهدنامه ویژه را برای به اشتراک گذاشتن فناوری‌های پیشرفته دفاعی امضا کردند».
بر اساس گزارش‌های رسانه‌ای، مقامات ارشد دولت آمریکا درباره این همکاری به خبرنگاران گفتند تحت مشارکت اعلام‌شده توسط «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا، «بوریس جانسون» نخست‌وزیر انگلیس و «اسکات موریسون» نخست‌وزیر استرالیا، دولت آمریکا فناوری و توانایی استقرار زیردریایی‌های هسته‌ای را در اختیار کشور استرالیا قرار می‌دهد.
به گفته بوریس جانسون، استرالیا بر اساس این پیمان 8 فروند زیردریایی هسته‌ای خواهد داشت. بر اساس این پیمان که به «اوکاس» (AUKUS) معروف شده، آمریکا، انگلیس و استرالیا اعلام کردند یک «مشارکت امنیتی» برای هند و اقیانوس آرام ایجاد می‌کنند که شامل کمک به استرالیا برای دستیابی به زیردریایی‌های هسته‌ای برای تقابل با افزایش نفوذ چین در منطقه است. یکی از انتقادات جدی بر این پیمان در رابطه با مساله کنترل تسلیحات، بحث انتقال اورانیوم با غنای بسیار بالا به استرالیاست. این ۳ کشور توافق کردند «اطلاعاتی را در زمینه‌هایی از جمله هوش مصنوعی، قابلیت‌های سایبری و پدافند زیر آب به اشتراک بگذارند».
نکته قابل توجه اینکه این پیمان سه‌جانبه سبب شده شکافی که طی سال‌های اخیر بین اتحادیه اروپایی و بویژه فرانسه با آمریکا شکل گرفته بود عمیق‌تر شود، چرا که در پی این قرارداد سه‌جانبه، استرالیا قرارداد خرید زیردریایی‌های فرانسوی موسوم به «قرارداد قرن» را کنار گذاشت. فرانسه سال ۲۰۱۶ برنده یک قرارداد 66 میلیارد دلاری (۹۰ میلیارد دلار استرالیا) برای ساخت ۱۲ زیردریایی «غیرهسته‌ای» برای نیروی دریایی استرالیا شده بود که بزرگ‌ترین قرارداد دفاعی استرالیا بود. خشم فرانسوی‌ها از این پیمان‌‌شکنی استرالیا و آمریکا به حدی بود که آنها برای نخستین‌بار از زمان استقلال آمریکا، سفرای خود را از واشنگتن و کانبرا فراخواندند. به علاوه، این اتفاق منجر به داغ شدن موضوعاتی نظیر ضرورت استقلال امنیتی- نظامی اتحادیه اروپایی از آمریکا شده است.
* تماس مکرون و بایدن در چند روز آینده
نزدیک به یک هفته پس از انعقاد پیمان «اوکاس»، نشریه پولیتیکو به نقل از «گابریل آتال» سخنگوی دولت فرانسه اعلام کرد رؤسای‌جمهور فرانسه و آمریکا در چند روز آتی تماس تلفنی برقرار خواهند کرد تا درباره تشدید «بحران دیپلماتیک» پیش آمده مذاکره کنند. وی در حالی اختلاف و تعارض منافع فرانسه و آمریکا را بحران دیپلماتیک عنوان کرد که در یک هفته اخیر مقامات فرانسوی انتقادات شدیدی را به آمریکا و انگلیس وارد کرده و از الفاظی نظیر «خیانتکار» و «رعیت آمریکا» استفاده کرده‌اند. به نوشته نشریه پولیتیکو، سخنگوی دولت پاریس اعلام کرد: به خواست جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، این مذاکره تلفنی میان او و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در چند روز آتی برگزار خواهد شد. آتال گفت: آنچه در این پرونده و در این بحران به خطر افتاده است، پیش از آنکه یک مساله تجاری باشد، یک مساله استراتژیک است. فرانسه یکی از بازیگران مهم در منطقه هند- اقیانوس آرام است، چرا که در این منطقه قلمرو، شهروند و نیروهای نظامی دارد.
* لغو دیدار وزرای دفاع فرانسه و انگلیس
در پی بالا گرفتن تنش میان پاریس و لندن بر سر مساله زیردریایی‌ها، فرانسه نشست وزیر دفاع این کشور با همتای انگلیسی خود را لغو کرد. خبرگزاری رویتزر در این باره به نقل از ۲ منبع آگاه نوشت: فرانسه نشست «فلورانس پارلی» وزیر دفاع خود با همتای انگلیسی‌اش را که قرار بود ظرف روزهای آتی برگزار شود، لغو کرد. این ۲ منبع گفتند خود پارلی تصمیم به لغو دیدار دوجانبه با وزیر دفاع انگلیس گرفته است. وزارت دفاع فرانسه در این باره اظهارنظری نکرد. وزارت دفاع انگلیس نیز از اظهارنظر در این باره خودداری کرد. این ۲ منبع، گزارش گاردین مبنی بر لغو این دیدار را تأیید کردند. از سوی دیگر بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس بر تلاش‌های خود برای کاهش تنش در روابط با پاریس تاکید کرد.
طبق گزارش بلومبرگ، جانسون در بیانیه‌ای مطبوعاتی در مسیر نیویورک گفت: «ما به رابطه خود با فرانسه بسیار افتخار می‌کنیم. عشق ما به فرانسه خدشه‌ناپذیر است». جانسون افزود انگلیس و فرانسه در عملیات نظامی مشترک در کشور مالی و کشورهای بالتیک و همچنین یک برنامه شبیه‌سازی شده آزمایش هسته‌ای شرکت داشتند. نخست‌وزیر انگلیس به خبرنگاران همراهش گفت: عشق من به فرانسه نابود‌ناشدنی است. ما به روابط‌مان با فرانسه بسیار افتخار می‌کنیم و این برای کشورمان بسیار اهمیت دارد. روابط ما بسیار دوستانه است؛ یک حسن‌تفاهم دوستانه است که به یک قرن پیش یا بیشتر بازمی‌گردد و قطعا برای ما حیاتی است. این در حالی است که ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه گفت این توافق اقدام «فرصت‌طلبان دائمی» بود و نخست‌وزیر انگلیس را «عنصر اضافی» توصیف کرد.
***
آمریکا در حال تبدیل شدن به چاه فاضلاب بشریت است
در شرایطی که رئیس‌جمهور آمریکا در تلاش برای مدیریت مسائل مربوط به 14000 مهاجر از هائیتی در تگزاس است، رئیس‌جمهور سابق آمریکا گفت: کشورش در حال تبدیل شدن به «چاه فاضلاب بشریت» است. دونالد ترامپ مدعی شد تعدادی بی‌سابقه از مهاجران غیرقانونی بدون کنترل و بررسی وارد خاک آمریکا می‌شوند: «وضعیت دیگر بحران مرزی نیست، بلکه یک بحران شدید است. ده‌ها هزار نفر از هائیتی و کشورهای آفریقایی در حال ورود به آمریکا هستند. هیچ کنترلی روی آنها اعمال نمی‌شود و مورد بازرسی قرار نمی‌گیرند. این مهاجران هر کاری دل‌شان بخواهد انجام می‌دهند و هر جا می‌خواهند می‌روند». وی افزود: «هیچ اقدامی انجام نشده است و رسانه‌های فاسد تقریبا به این مساله که شاید به بزرگ‌ترین بحران در تاریخ آمریکا تبدیل خواهد شد، هیچ توجهی نمی‌کنند». بر اساس آمار دولت آمریکا که روز جمعه منتشر شد، سال 2021 پلیس مرزی آمریکا حدود 85/1 میلیون نفر را به دلیل ورود غیرقانونی به خاک آمریکا بازداشت کرده است که یک رکورد تازه محسوب می‌شود. نیروهای مرزی آمریکا سال 2000 توانسته بودند 64/1 میلیون مهاجر غیرقانونی را بازداشت کنند. گفته می‌شود حدود 10 هزار مهاجر در مرزهای مشترک آمریکا و مکزیک حضور دارند و آماده ورود به خاک آمریکا هستند. «تد کروز» سناتور جمهوری‌خواه اهل تگزاس پس از دیدار از پل بین‌المللی «دل ریو» اعلام کرد با وحشتناک‌ترین صحنه زندگی خود مواجه شده است. وی همچنین تأکید کرد آمریکا سال‌های طولانی هزینه ضعف و بی‌کفایتی جو بایدن را پرداخت خواهد کرد.