گروه بین‌الملل: هفتادوششمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در حالی از روز سه‌شنبه 20 شهریور (21 سپتامبر) در مقر این سازمان در نیویورک آغاز شد که برخی روسا و نمایندگان کشورها به دلیل شیوع پاندمی و محدودیت‌های کرونایی به صورت غیرحضوری در این نشست سخنرانی کردند. با این حال مهم‌ترین موضوعاتی که در این دور از نشست بر سخنرانی‌ها و مذاکرات سایه انداخته بود، بحث تقابل آمریکا و چین در شرق آسیا بود. در کنار این مساله موضوعاتی نظیر مذاکرات ایران و غرب و تشدید اختلافات اتحادیه اروپایی بویژه فرانسه با آمریکا و انگلیس پررنگ بود. در این میان نگرانی‌ها از تشدید تنش‌های امنیتی به حدی است که «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل در سخنرانی افتتاحیه هفتاد‌و‌ششمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل درباره خطرات ناشی از رقابت «قدرت‌های بزرگ» بین چین و آمریکا هشدار داد و گفت می‌ترسد جهان به سمت ۲ مجموعه مختلف قوانین اقتصادی، تجاری، مالی و تکنولوژیک و ۲ رویکرد متفاوت در توسعه هوش مصنوعی حرکت کند و در نهایت خطر ۲ استراتژی نظامی و ژئوپلیتیک متفاوت وجود دارد.

یک سوم سران کشورها به دلیل شیوع کرونا به صورت ویدئویی در مجمع عمومی سخنرانی کردند. 

 

* دبیرکل سازمان ملل: در لبه پرتگاه قرار داریم

«آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد خطاب به رهبران جهان در نیویورک، از آنها خواست در برابر چالش‌های فاجعه‌باری که جهان با آن مواجه است، بیدار شوند. وی در سخنرانی افتتاحیه هفتاد‌‌و‌ششمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت جامعه بین‌الملل با «بزرگ‌ترین آبشار بحران در طول عمر ما» روبه‌رو است. گوترش گفت: ما در لبه پرتگاه قرار داریم و در مسیر نادرستی حرکت می‌کنیم. جهان ما هرگز بیش از این مورد تهدید یا تجزیه قرار نگرفته بود. همه‌گیری کرونا نابرابری‌های آشکار بزرگی دارد. بحران آب و هوا این سیاره را درگیر کرده است. آشوب از افغانستان تا اتیوپی تا یمن و فراتر از آن، آرامش را ناکام گذاشته است. موج بی‌اعتمادی و اطلاعات غلط مردم را قطبی کرده و جوامع را فلج می‌کند. حقوق بشر زیر رگبار است و علم مورد حمله قرار گرفته است. گوترش همچنین درباره خطرات ناشی از رقابت قدرت بزرگ (چین و آمریکا) هشدار داد و گفت می‌ترسد جهان به سمت ۲ مجموعه مختلف قوانین اقتصادی، تجاری، مالی و تکنولوژیک و ۲ رویکرد متفاوت در توسعه هوش مصنوعی حرکت کند و در نهایت خطر ۲ استراتژی نظامی و ژئوپلیتیک متفاوت وجود دارد. دبیرکل سازمان ملل پیش‌تر هم در مصاحبه‌ای گفته بود باید به هر قیمتی از وقوع جنگ سرد میان چین و آمریکا که می‌تواند از جنگ سرد قبلی خطرناک‌تر باشد، جلوگیری شود.

 

* رئیس‌جمهور چین: زورگو نبوده و به ‌دنبال هژمونی نیستیم

«شی جین‌پینگ» رئیس‌جمهور چین  در جریان سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل گفت پکن ساخت نیروگاه‌ها در خارج را که با زغال سنگ کار می‌کنند، متوقف خواهد کرد. وی در ادامه سخنانش گفت: «چین به هیچ کشوری حمله نکرده و نخواهد کرد، زورگویی نمی‌کند و به دنبال هژمونی نیست». آمریکا با ژاپن، استرالیا و هند اتحادی موسوم به کوآد را تشکیل داده و با بریتانیا و استرالیا هم ایجاد یک چارچوب امنیتی را آغاز کرده است. شی گفت به اختلافات و مشکلات میان کشورها باید بر اساس برابری و احترام متقابل از طریق گفت‌وگو و همکاری رسیدگی شود. او گفت باید از «ایجاد حلقه‌های کوچک و بازی‌های (رقابتی) با حاصل جمع صفر» خودداری کرد. شی جین‌‌پینگ تأکید کرد: دموکراسی در انحصار معدودی از کشورها نیست، بلکه حق مردم کشورهای مختلف است؛ مداخله نظامی خارجی و تحمیل «دموکراسی» بر دیگران آسیب‌های بی‌شماری در پی دارد. 

 

* بایدن: آمریکا آماده است در صورت لزوم از زور نظامی استفاده کند

رئیس‌جمهور آمریکا در هفتاد‌و‌ششمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد مدعی شد همه مشکلات دنیا را نمی‌توان با توسل به زور نظامی حل کرد. او گفت آمریکا آماده است در صورت لزوم از زور نظامی استفاده کند اما «قدرت نظامی آمریکا باید آخرین راهکار باشد، نه نخستین راهکار و ما نباید از آن به عنوان پاسخی برای تمام مشکلات استفاده کنیم». بایدن ضمن پرداختن به برجام و ادعاهای همیشگی درباره چین مدعی شد ایالات متحده دنبال به راه انداختن جنگ سردی دیگر در دنیا نیست و آماده تعامل با همه کشورهای دنیاست. او گفت: «ایالات متحده آماده همکاری با هر کشوری است که قدم بردارد و به دنبال حل و فصل مسالمت‌آمیز چالش‌های مشترک باشد. رئیس‌جمهور آمریکا مدعی شد کشورش بعد از اتمام جنگ در افغانستان دورانی از «دیپلماسی مستمر» را آغاز کرده است. رئیس‌جمهور آمریکا درباره رژیم صهیونیستی هم اظهارنظر کرد و گفت همچنان راهکار ۲ دولتی را بهترین راهکار برای حل‌و‌فصل تنش‌ها میان این رژیم با فلسطینی‌ها می‌داند.

 

* تحریم نشست مجمع عمومی سازمان ملل توسط پوتین

در پی عدم تأیید واکسن «اسپوتنیک وی» به عنوان واکسن قابل قبول کرونا از سوی سازمان بهداشت جهانی، پوتین قرار نیست در مجمع عمومی سازمان ملل شرکت کند. خبرگزاری رویترز در این باره نوشت منابع متعددی تایید کردند ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه قرار نیست برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کند؛ شرکت‌کنندگان در این نشست باید حداقل یک دوز از واکسن کرونا را زده باشند. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین نیز روز دوشنبه گفته بود هنوز مشخص نیست آیا پوتین به صورت مجازی در این نشست شرکت می‌کند یا خیر اما یکسری منابع نزدیک اعلام کردند علت حضور نیافتن پوتین در مجمع عمومی، امتناع سازمان بهداشت جهانی از تایید واکسن روسی «اسپوتنیک وی» است که تنها واکسن در دسترس در روسیه است.

 

* آلمان به دنبال بررسی تحولات غرب آسیا و شمال آفریقا

وزیر خارجه آلمان اعلام کرد: در نشست مجمع عمومی سازمان ملل به موضوعاتی مانند ایران، برجام و لیبی خواهیم پرداخت. هایکو ماس گفت: ما به وضعیت افغانستان، تحولات مثبت در لیبی، برجام و ایران خواهیم پرداخت. همچنین ماس درباره افغانستان گفت: ما به مواضع مشترک در قبال طالبان نیاز داریم. آنچه تا کنون دیده‌ایم، از جمله تشکیل دولتی فاقد مشارکت همه اقوام و زنان، ناامیدکننده بوده است.

 

* اردوغان: ترکیه نمی‌تواند موج جدید مهاجران را تحمل کند

«رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه که به نیویورک سفر کرده، شامگاه سه‌شنبه در هفتادوششمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل به سخنرانی پرداخت. اردوغان با اشاره به افزایش شمار مهاجران از افغانستان بعد از تسلط طالبان بر این کشور، گفت ترکیه دیگر نمی‌تواند بار موج جدیدی از پناهجویان را تحمل کند. وی با سرزنش‌ کشورهای غربی به دلیل اعمال راهکارهایی که بحران در افغانستان را تشدید کرده و واقعیت‌ها را در نظر نگرفته‌اند، گفت: «ما بار دیگر در افغانستان شاهد این بودیم که چگونه راهکارهای بی‌توجه به واقعیت‌ها و متضاد با تاروپود اجتماعی مردم، در نهایت به شکست منجر شد». وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با تاکید بر لزوم حل هر چه سریع‌تر بحران سوریه، گفت این مساله نباید بیش از 10 سال طول می‌کشید و یک دهه دیگر نیز ادامه پیدا کند. 

 

* امیر قطر: گفت‌وگو با طالبان ضروری است

«تمیم بن حمد آل‌ثانی» امیر قطر با اشاره به مساله افغانستان، در مجمع عمومی سازمان ملل گفت پس از خروج آمریکا از افغانستان مسؤولیت دستیابی به صلح در این کشور ابتدا با مردم و جناح‌های افغانستان و پس از آن با جامعه جهانی است. 

امیر قطر با تاکید بر اینکه جنگ راه‌حل افغانستان نیست و بحران این کشور باید از طریق گفت‌وگو حل شود، افزود: ما در هماهنگی با شرکای بین‌المللی خود هرآنچه بتوانیم برای اطمینان از حفظ دستاوردهای ملموس که در مسیر توافقنامه دوحه به دست آمده، انجام می‌دهیم و لازم است طرف‌ها به تعهدات خود در این توافقنامه پایبند باشند. بن حمد با تاکید بر ضرورت تعامل با دولت طالبان ادامه داد: در این مرحله حساس، ما بر اهمیت حمایت مداوم جامعه بین‌الملل از افغانستان و جداسازی کمک‌های بشردوستانه از اختلافات سیاسی تاکید می‌کنیم. ما همچنین بر ضرورت ادامه گفت‌وگو با طالبان تاکید می‌کنیم، زیرا تحریم تنها منجر به قطبی‌شدن و واکنش‌ها می‌شود، در حالی که گفت‌وگو می‌تواند نتایج مثبتی به همراه داشته باشد. 

***

    تظاهرات ضدآمریکایی مقابل سازمان ملل؛ دخالت‌های نظامی را خاتمه دهید  

ده‌ها معترض در نخستین روز برگزاری هفتاد‌وششمین مجمع عمومی سازمان ملل مقابل مقر این سازمان در شهر نیویورک تجمع کردند و خواستار آن شدند که آمریکا به دخالت‌های نظامی خود در سراسر جهان پایان دهد. به گزارش خبرگزاری «اسپوتنیک»، این تجمع در حالی آغاز شد که «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا برای سخنرانی به سالن اجتماعات وارد شد و معترضان خواستار توقف استفاده از نیروی نظامی و توقف استفاده از حملات هواپیماهای بدون سرنشین شدند. این تظاهرات مقابل مقر سازمان ملل با نظارت پلیس آغاز شد. معترضان تابلوهایی با عناوین «حملات هواپیماهای بدون سرنشین کودکان را می‌کشد» و همچنین «اجازه دهید افغان‌ها و هائیتیایی‌ها وارد آمریکا شوند» در دستان خود داشتند. هفته گذشته، پنتاگون گزارش‌ها مبنی بر حمله هواپیماهای بدون سرنشین خود در کابل و کشته شدن 10 غیرنظامی که ۷ نفر از آنها کودک بودند را تایید کرد. پدر دختر ۳ ساله‌ افغانستانی که در حمله هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا کشته شد، گفته است عذرخواهی کافی نیست و واشنگتن باید قاتلان دخترش را مجازات کند.