سازمان ثبت اسناد و املاک کشور هفته گذشته در حالی با صدور بخشنامه‌ای اخذ تاییدیه نقل و انتقال خودرو صادره توسط مراکز تعویض پلاک را از روند تنظیم سند قطعی در دفاتر رسمی حذف کرد که پلیس راهور تاکید دارد همچنان که قبلا نیز اعلام شده است «برگ سبز» سند قطعی خودرو است و طبق بخشنامه ابلاغی دادستان کل کشور نیاز نیست برای سند خودرو به دفاتر اسناد رسمی مراجعه شود. به گزارش« وطن‌امروز»، داستان مناقشه پلیس و دفترداران اسناد رسمی که بیش از یک دهه از آن می‌گذرد بر سر این موضوع است که دفاتر اسناد رسمی برای نقل ‌و انتقال و ثبت سند خودرو سالانه پول‌های نجومی به جیب می‌زنند، در حالی که طبق قانون نیازی نیست نقل‌ و انتقال خودرو در دفاتر اسناد رسمی ثبت شود، چرا که برگه سبز خودرو همان سند رسمی محسوب می‌شود. در چنین شرایطی، ضرورت توجه به بحث جلوگیری از هزینه‌های اضافی که مردم در نقل ‌و انتقال خودرو با ثبت آن در دفترخانه‌های اسناد رسمی متحمل می‌شوند، باعث شد دادستان کل کشور چندی پیش به این موضوع واکنش نشان دهد، چرا که سالانه بیش از 4 میلیون خودرو مورد معامله و نقل‌ و انتقال قرار می‌گیرد و دفاتر اسناد رسمی از این طریق درآمدهای کلانی کسب می‌کنند، در حالی که در معاملات خودرو با توجه به برخورداری از برگ سبز نیازی به تنظیم سند در دفاتر اسناد رسمی نیست. در چنین شرایطی سازمان ثبت اسناد کشور به سندیت قانونی «برگ سبز خودرو» اعتراف کرده است؛ بخشنامه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به شماره 115854/1400 به تاریخ 31/6/1400 با امضای «مهدی اقبال، معاون امور اسناد سازمان» مبنی بر عدم نیاز به اخذ برگ تأییدیه نقل و انتقال در هنگام تنظیم سند قطعی خودرو ابلاغ شده است. 

در این بخشنامه آمده است: «نظر به اینکه ماده 29 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب 1389 تصریحی به ضرورت اخذ و ملاحظه گواهی نقل و انتقال- تحت عنوان تأییدیه نقل و انتقال- قبل از هر گونه انتقال خودرو در دفاتر اسناد رسمی ندارد، لذا برگ سبز صادره از سوی مراکز تعویض پلاک، ابرازی از طرف دارنده خودرو که مبین احراز، بررسی و جری تشریفات قانونی مصرحه بوده، کفایت امر را نموده و لزومی به اخذ تأییدیه مورد بحث قبل از انتقال قانونی خودرو در دفاتر اسناد رسمی نیست».

پیش از این، روال بر این بود که برای تنظیم سند در دفاتر اسناد، باید توالی اسناد صادر شده برای تمام مالکان قبلی رعایت می‌شد که مشکلاتی را برای برخی خریداران خودرو ایجاد می‌کرد؛ از جمله جلب رضایت مالکان قبلی برای حضور در دفاتر اسناد یا تهیه‌ تأییدیه‌های اثبات‌نشده که با صرف مبالغ اضافی در مراکز متخلف تهیه می‌شد. 

با توجه به اعلام مراجع قضایی درباره الزامی نبودن تنظیم سند خودرو در دفاتر اسناد رسمی و استقبال عموم مردم از این تصمیم، تحرکاتی در مجموعه دفاتر اسناد رسمی و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور که همچنان خواستار تنظیم سند خودرو در دفاتر هستند، انجام گرفت. به نظر می‌رسد صدور این بخشنامه هم در همین راستا و ترغیب مالکان خودرو برای تنظیم سند در دفاتر اسناد رسمی است البته در این بخشنامه به این موضوع اشاره نشده است که اگر در قوانین سابق، تصریحی به ضرورت اخذ و ملاحظه برگه تأییدیه نقل و انتقال نشده،‌ پس چرا برای بیش از 10 سال گذشته این تأییدیه باید توسط دفاتر اسناد رسمی دریافت و رویت می‌شد؟! موضوعی که باعث ایجاد مشکلات فراوان برای برخی افراد و رواج تأییدیه‌های اثبات نشده و تحمیل هزینه‌های گزاف به متقاضیان برای تهیه این تأییدیه‌ها توسط افراد متخلف شده بود. 

طبق رأی هیات عمومی دیوان عدالت اداری و نیز بخشنامه ابلاغی دادستان کل کشور، تنظیم سند رسمی خودرو در دفاتر اسناد رسمی هر چند منعی ندارد اما غیرالزامی و اختیاری است. در این باره جانشین رئیس پلیس راهور ناجا گفت: همان‌طور که بارها اعلام شده است، برگ سبز خودرو حکم سند خودرو را دارد و لزومی ندارد مردم برای سند خودرو به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند. در این باره سردار سیدحمید حسینی در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» گفت: تا این لحظه موضوع جدید یا ابلاغیه‌ای از سوی مراجع ذی‌صلاح درباره تغییر در سند خودرو به ما ابلاغ نشده است و آنچه تاکنون بوده همان اجرای فرامین قانونی توسط پلیس راهور دال بر سندیت خودرو با داشتن برگ سبز است. وی خاطرنشان کرد: پلیس در چارچوب ضوابط و مقررات قانونی گام برمی‌دارد و مجری بی‌قید و شرط قانون است، بنابراین با توجه به قانونی بودن برگ سبز به عنوان سند قطعی خودرو و همچنین بخشنامه ابلاغی دادستان کل کشور، لزومی ندارد فردی برای سند خودرو به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کند. 

 

* تنظیم سند قطعی انتقال خودرو در ۱۵ دقیقه در دفاتر اسناد رسمی

هر چند در آخرین روز تابستان سال جاری معاون امور اسناد سازمان ثبت اسناد کشور اخذ تاییدیه نقل و انتقال خودرو صادره توسط مراکز تعویض پلاک را از روند تنظیم سند قطعی در دفاتر رسمی حذف کرد اما این معاونت دیروز با اشاره به کوتاه شدن زمان تنظیم سند با حذف برگ گواهی تاییدیه نقل‌و‌انتقال در دفاتر اسناد رسمی گفت: با این تغییرات، تنظیم سند در ۱۵ دقیقه انجام می‌شود. مهدی اقبال درباره بخشنامه روز ۳۱ شهریور ۱۴۰۰ از سوی معاونت امور اسناد سازمان ثبت مبنی بر نیاز نداشتن به برگ گواهی تاییدیه برای نقل و انتقال خودرو گفت: در اجرای ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات راهنمایی و رانندگی و نیز تکلیف قانونی مردم در جهت امنیت حقوقی و بهداشت حقوقی با تنظیم سند در دفاتر اسناد رسمی، کار تنظیم سند قطعی خودرو در کمترین زمان ممکن انجام می‌شود. وی افزود: در این باره تدابیر خوبی از سوی سازمان ثبت اندیشیده شده که در گام نخست تمام عملیات سند در هنگام انتقال خودرو به صورت الکترونیکی انجام می‌شود و تمام اسناد تنظیمی مردم در سیستم ثبت آنی و بانک‌های اطلاعاتی جامع سازمان ثبت اسناد ذخیره‌سازی می‌شود و در هر دوره‌ای از زمان که استعلامی از اصالت یک سند رسمی انجام شود، قابلیت پاسخگویی حتی وکالت یا انتقال قطعی آن سند وجود دارد. معاون سازمان ثبت اسناد کشور اضافه کرد: همچنین در سامانه اصالت سند نیز (هم در سایت سازمان ثبت اسناد و هم در سامانه «ثبت من» روی تلفن همراه) مردم می‌توانند اطلاعات سند خودرو و سند وکالت خود را مشاهده کنند. اقبال با بیان اینکه ۸۴۰۰ دفتر اسناد رسمی در تمام نقاط کشور و حتی نقاط محروم فعالیت دارد، تأکید کرد: سردفتران آماده خدمت‌رسانی به مردم هستند تا مردم با نهایت آرامش و امنیت و بهداشت حقوقی لازم در ظرف زمانی کمتر از ۱۵ دقیقه، سند قطعی انتقال خودروی خود را دریافت کنند و در هر مرحله از اصالت آن نیز مطمئن باشند. وی افزود: در واقع با توجه به اینکه دریافت گواهی تأییدیه نقل و انتقال خودرو از نیروی انتظامی، وقت و زمان زیادی لازم داشت، با حذف آن، تنظیم سند قطعی نقل و انتقال به کمترین زمان ممکن کاهش یافته است. اقبال ادامه داد: ضمن اینکه اگر دریافت گواهی تأییدیه از ناجا زمانبر می‌شد، دفاتر اسناد رسمی تکلیف داشتند نسبت به اصالت این تأییدیه استعلام بگیرند که همه این موارد زمانبر بود و رفت و آمدهای زیادی نیاز داشت، لذا بخشنامه جدیدی مبنی بر حذف این گواهی توسط معاونت امور اسناد سازمان در راستای تسهیل در روند تنظیم سند رسمی خودرو صادر شده است. وی عنوان کرد: سازمان ثبت اسناد و املاک کشور یکسری اقدامات دیگر هم در راستای تسهیل و تسریع در تنظیم سند رسمی خودرو از جمله در مباحث هزینه‌ای و ریالی انجام داده که بزودی اعلام خواهد شد. معاون امور اسناد سازمان ثبت اسناد کشور درباره مزایای تنظیم سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی گفت: امنیت حقوقی و بهداشت حقوقی و جلوگیری از آسیب‌های موجود ناشی از تنظیم نشدن سند رسمی خودرو و نیز کاهش بخشی از پرونده‌های محاکم قضایی از مهم‌ترین ویژگی‌های این کار است.