گروه سیاسی: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ادامه رویکرد غیرحرفه‌ای خود در دوران مدیرکلی رافائل گروسی بر این نهاد بین‌المللی، فضاسازی تازه‌ای علیه کشورمان به راه انداخت. 

به گزارش «وطن‌امروز»، سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پنجشنبه گذشته در بیانیه‌ای اعلام کرد «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آخرین گزارش خود درباره راستی‌آزمایی و نظارت در ایران، به کشورهای عضو اعلام کرد ایران روزهای 20 تا 22 سپتامبر (29 تا 31 شهریور) به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه سرویس تجهیزات نظارت آژانس را داده و اجازه داده شده تا کارت ذخیره دوربین‌ها در تمام مکان‌های ضروری در ایران به جز کارگاه ساخت تجهیزات سانتریفیوژ در مجمع تسا در کرج تعویض شود. در این بیانیه همچنین آمده است: ایران به آژانس دسترسی به سایت کرج را برای نصب دوربین‌های نظارتی جدید یا اطمینان حاصل کردن از اینکه تولید قطعات سانتریفیوژ در این کارگاه از سر گرفته شده، نداده است. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادعا کرده تصمیم ایران در اجازه ندادن به آژانس برای دسترسی به کارگاه ساخت قطعات سانتریفیوژ «تسای» کرج برخلاف شرایط توافق‌شده در بیانیه مشترکی است که 12 سپتامبر (21 شهریور) با «محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی و معاون رئیس‌جمهور ایران حاصل شده است. 

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تکرار کرده که تمام فعالیت‌های اشاره شده آژانس در بیانیه مشترک برای تمام تجهیزات تعریف‌شده آژانس و تاسیسات و مکان‌های ایران برای حفظ ادامه اطلاع ضروری است. 

ادعای مدیرکل آژانس در حالی است که طبق گفته مقامات کشورمان، موضوع تجهیزات در مجتمع کرج جزو دستور کار و توافق ایران و آژانس در سفر اخیر رافائل گروسی به ایران قرار نداشته و مطابق معمول مدیرکل آژانس درخواستی فراتر از چارچوب و تفاهمات صورت‌گرفته‌ طلب کرده است. تیرماه سال جاری اقدامی خرابکارانه در مجتمع تسای کرج انجام شد که البته هیچگونه خسارت مالی و جانی به دنبال نداشت. با این شرایط تهران دلیلی برای در اختیار گذاشتن این مجتمع در اختیار بازرسان آژانس که بارها در نقش چشم دستگاه‌های امنیتی آمریکا و رژیم صهیونیستی عمل کرده‌اند، نمی‌بیند. 

 

* واکنش ایران: ادعای آژانس فراتر از تفاهمات

پس از انتشار گزارش «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی ‌انرژی اتمی درباره عدم اجازه ایران برای نصب مجدد دوربین‌های نظارتی در مجتمع «تسا»ی کرج، کاظم غریب‌آبادی، سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین، در یک رشته توئیت نوشت: عمیقا مایه تأسف است که بعد از ۳ اقدام خرابکارانه تروریستی در تأسیسات هسته‌ای ایران در طول یک سال گذشته، آژانس هنوز این اقدامات شرورانه را برخلاف قطعنامه‌های متعدد کنفرانس عمومی آژانس و مجمع عمومی سازمان ملل و حتی به خاطر تجهیزات و اموال خود و ایمنی و امنیت بازرسانش، محکوم نکرده است. وی افزود: هر تصمیم ایران درباره تجهیزات نظارتی آژانس صرفا بر مبنای ملاحظات سیاسی بوده و نه حقوقی؛ از این رو، آژانس نمی‌تواند و نمی‌بایست حقی برای خودش در این زمینه قائل شود. 

وی اضافه کرد: بیانیه مشترک ۱۲ سپتامبر (۲۱ شهریور) محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی و رافائل گروسی، مدیرکل آژانس نیز با حسن‌نیت ایران و با هدف جایگزینی کارت‌های حافظه «تجهیزات مشخص‌شده» حاصل شد. اقدامات آژانس برای اجرای این هدف نیز ۲۰ تا ۲۲ سپتامبر انجام شد. 

غریب‌آبادی عنوان کرد: در طول گفت‌وگوها در تهران و اخیرا در وین نیز به طور واضح خاطرنشان شد از آنجا که تحقیقات امنیتی و قضایی درباره مجتمع تسای کرج همچنان ادامه دارد، تجهیزات نظارتی این مجتمع در زمره تجهیزات تحت سرویس فنی قرار نمی‌گیرد. به همین خاطر بود که از عبارت «تجهیزات مشخص‌شده» در بیانیه مشترک استفاده شد. وی یادآور شد: از این رو، گزارش ۲۶ سپتامبر مدیرکل آژانس دقیق نبوده و قطعا فراتر از تفاهمات حاصله برابر بیانیه مشترک است. 

 

* آژانس مراقب باشد

بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز در واکنش به گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی اعلام کرد: در پاسخ به انتشار گزارش غلط آقای گروسی مدیرکل آژانس، نامه‌ای برای آژانس ارسال و نسبت به این اقدام غیرسازنده اعتراض شد. کمالوندی توضیح داد: آقای گروسی و همکاران ایشان بخوبی می‌دانند که تفاهم صورت‌گرفته در قالب بیانیه مشترک، مشمول تجهیزات نظارتی مجتمع کرج به این دلیل که در نتیجه خرابکاری تیرماه این مجتمع همچنان تحت تحقیقات امنیتی قرار دارد، نمی‌شد. وی گفت: درخواست تعمیم تعویض کارت‌های حافظه به دوربین‌های این مجتمع در سفر مدیرکل به تهران و نیز دیدار حاشیه کنفرانس عمومی وین مطرح شده بود که در هر ۲ بار ضمن ارائه توضیحات توسط آقای اسلامی، پاسخ منفی و مخالفت ایران را به دنبال داشت. کمالوندی اضافه کرد که درج واژه «مشخص‌شده» در مقابل کلمه تجهیزات به همین منظور و با هدف مستثنی شدن این مجتمع از سرویس و تعویض کارت‌های حافظه انجام شده است. سخنگوی سازمان انرژی اتمی در ادامه یادآور شد: در دیدار وین هنگامی که بار دیگر مدیرکل درخواست سرویس دوربین‌های مجتمع کرج را مطرح کرد، آقای اسلامی با صراحت کامل و ذکر دلایل مطرح‌شده در جلسه قبل، تعمیم تعویض کارت‌های حافظه به مجتمع یادشده را ناممکن و خارج از چارچوب بیانیه مشترک اعلام کرد. سخنگوی سازمان انرژی اتمی همچنین متذکر شد ضرورت دارد مسؤولان این سازمان بین‌المللی با پرهیز از موضع‌گیری‌های هدفمند سیاسی، گزارش‌های غلط و مغرضانه، روند سازنده ایجاد شده به دنبال مراودات اخیر ایران و آژانس را تخریب نکنند. 

 

* پاسکاری آژانس با آمریکا!

«لوئیز بونو» نماینده آمریکا در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین طی سخنرانی در نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: «ما از امتناع ایران از دادن دسترسی لازم به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای سرویس تجهیزات نظارتی خود بسیار ناراحتیم. همان‌طور که در بیانیه مشترک ۱۲ سپتامبر بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران توافق شد چنین دسترسی‌ای برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ضروری است تا بتواند اطلاعات خود را درباره فعالیت‌های مرتبط با توافق هسته‌ای برجام حفظ کند و این برای اینکه بتواند هرگونه تفاهم درباره بازگشت متقابل برجام را به سرعت اجرا کند، مهم است».

لوئیز بونو مدعی شد: «ایران علاوه بر رد دسترسی مورد نیاز، هنوز مدیرکل را به تهران دعوت نکرده است از جمله برای بحث درباره سوالات حل نشده آژانس درباره توافق جامع پادمان، همان‌طور که ایران در بیانیه مشترک ۱۲ سپتامبر موافقت کرد». وی در ادامه افزود: «همان‌طور که ۲ هفته پیش در جلسه شورای حکام اعلام کردیم، ایران باید به صورت فوری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری لازم را انجام دهد. در کنار بسیاری از اعضای دیگر، ما همچنین تاکید کردیم که ایران باید به تعهدات خود در بیانیه مشترک ۱۲ سپتامبر عمل کند. آنطور که گزارش مدیرکل روشن می‌کند، اقدامات ایران برخلاف شرایط توافق شده در آن بیانیه است. ما از ایران می‌خواهیم بدون تأخیر به آژانس دسترسی لازم را ارائه دهد. اگر ایران این کار را انجام ندهد، ما در روزهای آینده با سایر اعضا درباره پاسخ مناسب مشورت می‌کنیم».

اتحادیه اروپایی هم با ابراز نگرانی درباره دوربین‌های نظارتی در سایت «تسا» اعلام کرد: «اتحادیه اروپایی عمیق‌ترین نگرانی خود را از این مطلب ابراز می‌دارد که ایران به آژانس اجازه دسترسی به کارگاه تولید سانتریفیوژ در مجتمع تسا در کرج را نداده است. این یک تحول نگران‌کننده و در تضاد با بیانیه‌ مشترکی است که 12 سپتامبر (21 شهریورماه) بین مدیرکل و معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران حاصل شد». اتحادیه اروپایی سپس در ادامه از ایران خواست اجازه دسترسی آژانس به این تجهیزات را فراهم آورد و اعلام کرد: «بنابراین اتحادیه اروپایی از ایران می‌خواهد بدون هرگونه تأخیر به بازرسان آژانس اجازه دسترسی به کارگاه تولید قطعات سانتریفیوژ مجتمع تسا در کرج را بدهد». اتحادیه اروپایی در پایان از گروسی خواست درباره این موضوع به شورای حکام گزارش دهد و در این باره گفت: «ما از مدیرکل دعوت می‌کنیم در صورت لزوم، درباره این موضوع مهم به شورای حکام گزارش دهد».

 

* آژانس توجیه می‌شود؟

رفتارهای غیرسازنده و سیاسی‌کارانه آژانس که در هماهنگی کامل با طرف غربی و آمریکایی است، پاسخ مناسبی به حسن همکاری ایران نیست. تهران اگر چه با وجود اینکه می‌توانست آرشیو چند ماه گذشته دوربین‌های نظارتی آژانس را پاک کند اما با اثبات حسن‌نیت خود از این کار خودداری کرد. رافائل گروسی و همکارانش که با خروج از وظایف حرفه‌ای، این سازمان تخصصی وابسته به سازمان ملل را تبدیل به بازوی اجرایی آمریکا در فشار بر ایران کرده‌اند، طی روزهای گذشته کوچک‌ترین واکنشی به نقض «ان‌پی‌تی» توسط آمریکا، انگلستان و استرالیا در پی پیمان امنیتی «اوکاس» و تجهیز کانبرا به 8 فروند زیردریایی هسته‌ای نشان ندادند. 

آژانس در عوض اما با در پیش گرفتن استاندارد دوگانه و رفتار تبعیض‌آمیز در قبال اعضای NPT، سعی می‌کند هر روز به بهانه‌ای موضوعات تازه‌ای در پرونده هسته‌ای ایران مطرح کند و همچنین از تهران انتظار دارد علاوه بر پادمان، پروتکل الحاقی را هم اجرا کند. آژانس و گروسی البته خواهند دانست سقف مطالبات از ایران تا کجاست و نسبت به شرایط جدید توجیه خواهند شد.