دیدار دیروز رؤسایجمهور روسیه و ترکیه در اوج تنشها و اختلاف منافع ۲ طرف در شامات و قفقاز، زنگ خطری برای آمریکا و اتحادیه اروپایی بود، چرا که ثابت کرد مسکو و آنکارا به روابطی پایدار در زمینههای مختلف سیاسی، اقتصادی و حتی نظامی رسیدهاند و حتی در بدترین شرایط قادر به تنظیم روابط فیمابین هستند. دیروز ولادیمیر پوتین در قصر کاپه ایدوکوپاس در نوو راسیسک نزدیک بندر سوچی بر کرانه دریای سیاه، میزبان رجب طیب اردوغان بود. این دیدار در مقطعی انجام شد که تنها ۳ روز از بمباران سنگین مواضع مسلحان مورد حمایت ترکیه در شمال سوریه توسط نیروی هوایی روسیه میگذشت. در جریان حملات روز یکشنبه گذشته روسها به شهر عفرین در استان حلب دستکم ۱۱ تروریست و شبهنظامی تحت حمایت اردوغان به هلاکت رسیده و ۱۳ نفر زخمی شدند. با آنکه این حملات و همینطور تحرکات نظامی آمریکاییها در شرق و شمال سوریه با واکنش رئیسجمهور ترکیه و وزیر دفاعش «خلوصی آکار» روبهرو شد و حتی اردوغان خواهان ترک سوریه توسط نیروهای خارجی شد اما این خللی در برنامه دیدار او با پوتین در اقامتگاه زمستانی همتای روسش ایجاد نکرد.
در این دیدار اردوغان مدعی شد صلح در سوریه به روابط روسیه و ترکیه بستگی دارد و از گامهای مشترک ۲ طرف در این باره گفت. او تاکید کرد: معتقدم تقویت روزبهروز روابط روسیه و ترکیه، منافع بزرگی دارد.
همچنین اردوغان در حالی خود را با توقفی کوتاه در آنکارا از خاک ایالات متحده به روسیه رسانده بود که از مذاکرات اخیرش با همتای آمریکایی خود در نیویورک نتیجه خوبی نگرفته بود و روابط شرقیترین عضو ناتو با همپیمانان آمریکایی و اروپاییاش کماکان رو به تیرگی است، چنانکه میتواند مشکلات حاد ژئوپلیتیک برای ترکیه پدید آورد. با چنین پسزمینهای اردوغان به طور تلویحی پاسخ سخنان جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا در مجمع عمومی سازمان ملل مبنی بر تهدید ترکیه نسبت به توسعه روابط نظامیاش با روسیه را داد و گفت: «پاسخ مناسب را دادیم، چرا که امکان بازگشت از اقداماتی که انجام دادهایم وجود ندارد». این در حالی است که هفته جاری به رغم تاکید مجدد کاخ سفید بر تحریم ترکیه در صورت ادامه بهرهبرداری از سامانه «اس300»، آنکارا اعلام کرد تعداد بیشتری از این سامانه پدافندی پیشرفته روسی را خریداری خواهد کرد. در نشست سوچی، پوتین پیش از به حرف آمدن اردوغان، به نکته مهمی اشاره کرد که میتواند باعث عصبانیت غربیها شود. او گفت:«مذاکرات(با ترکیه) گاهی دشوار است اما با یک نتیجه نهایی مثبت. وزارتخانههای ما یاد گرفتهاند سازشهایی را پیدا کنند که برای هر ۲ کشور مفید باشد».
پوتین همچنین بر این موضوع تاکید کرد که مسکو و آنکارا بهرغم اختلافاتشان در مسائل بینالمللی از جمله در لیبی و سوریه، همکاری موفقی با هم دارند که ثبات را در منطقه مشترکشان تضمین میکند. رئیسجمهوری روسیه در این باره گفت: «در دستور کار بینالمللی، ما به شکلی موفقیتآمیز همکاری داریم. منظور من هم سوریه و هم تماسهای ما و هماهنگی مواضع درباره لیبی است. همچنین مرکز کنترل آتشبس روسیه و ترکیه در مرز جمهوری آذربایجان و ارمنستان به طور فعال کار میکند».
پوتین سپس به همکاری ۲ کشور در منطقه مورد مناقشه ناگورنو- قرهباغ در قفقاز جنوبی اشاره کرد که متعاقب جنگ 44 روزه پارسال میان جمهوریهای آذربایجان و ارمنستان، به زعم او منجر به آشتی و ثبات در این منطقه شده است. او گفت: «مرکز کنترل آتشبس روسیه- ترکیه در مرز باکو- ایروان فعال است و این همکاری ثبات و هماهنگی مواضع طرفین، گامهای بیشتر با هدف آشتی را تضمین میکند».
شاید اما مهمترین نکته دیدار روز چهارشنبه پرزیدنت تزار روس و سلطان پرزیدنت ترکیه، به همان آغاز صحبتهای ۲ طرف مربوط میشد، آنجا که پوتین اعلام کرد ۲ کشور نهتنها تجارت دوجانبه را به دلیل همهگیری کرونا کاهش ندادند، بلکه در این دوره بحرانی مبادلات تجاری با یکدیگر را افزایش هم دادند. او تاکید کرد: «مبادلات تجاری بین روسیه و ترکیه طی ۹ ماه امسال نسبت به سال گذشته بیش از ۵۰ درصد رشد داشته است». پوتین همچنین درباره سرمایهگذاریهای دوطرفه اطلاعاتی داد از جمه اینکه میزان سرمایهگذاری ترکیه در روسیه 5/1 میلیارد و میزان سرمایهگذاری روسیه در ترکیه 5/6 میلیارد دلار است و تمام پروژههای بزرگشان طبق برنامه ادامه دارد. بر اساس گزارشهای موجود، صادرات روسیه به ترکیه در سال ۲۰۲۰ بالغ بر ۱۵ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار بوده است، در حالی که واردات روسیه از ترکیه به ۵ میلیارد و ۱۱۰ میلیون دلار رسیده است.
***
دیپلماتهای روسیه به دنبال مقابله به مثل با جنگ رسانهای آمریکایی - آلمانی
مقامات روس واکنش خشمگینانهای به حذف کانال شبکه بینالمللی آرتی (راشا تودی سابق) در یوتیوب آلمانی داشتند. به گزارش اسپوتنیک، از ابتدای این هفته ۲ کانال شبکه تلویزیونی RT توسط شرکت آمریکایی یوتیوب حذف شده است. «دینارا توکستوسونوا» رئیس این شبکه اعلام کرد کانالهای RT DE و (Der Fehlende Part) DFP توسط یوتیوب که در حقیقت زیرمجموعه شرکت گوگل است، به بهانه کامنتهای ناصحیح، بدون امکان بازیابی مجدد حذف شدهاند. در همین رابطه «سرگئی تسکوف» عضو کمیته روابط بینالملل شورای فدراسیون مجلس علیای پارلمان روسیه خاطرنشان کرد اقدامات ضد روسی یوتیوب به دلیل وابستگی آنها به موضع واشنگتن است. او گفت: «یوتیوب تحت کنترل ایالات متحده فعالیت میکند. برای آنها آزادی بیان وجود ندارد، آنها همه کارهای خود را از نقطه نظر نگرشهایی که از ساختارهای حاکمیت آمده است، انجام میدهند. آنها اجازه ارزیابی عینی اوضاع از طریق شبکههایی مانند آرتی را نمیدهند». وزارت خارجه روسیه نیز اتخاذ تدابیر متقابل در ارتباط با رسانههای آلمانی در روسیه را کار بجایی دانست. از طرف دیگر «مارگاریتا سیمونیان» سردبیر کل شبکه آرتی با اشاره به همدستی مقامات آلمانی در مسدود کردن کانالهای آلمانی این شبکه خاطرنشان کرد برلین «جنگ رسانهای واقعی» را علیه مسکو اعلام کرده است. وی همچنین از دومای روسیه خواست مجازات غولهای فناوری اطلاعات را به دلیل سانسور رسانههای روسی تشدید کند.