مصطفی خدابخشی: در دوره 4 ساله پنجم مدیریت شهری شهر تهران خبرهایی مبنی بر احضار و دستگیری تعدادی از مدیران شهری توسط مراجع قضایی و دستگاه‌های نظارتی مخابره شد. این خبرها باعث شد نظارت بر نوع فعالیت‌های انجام‌شده در سطح شهرداری تهران در سطوح کلان و خرد به یک مطالبه جمعی و عمومی تبدیل شود تا جایی که اعضای کنونی شورای شهر تهران در رقابت‌های انتخاباتی با تکیه بر یکی از شعارهای کلیدی که چیزی جز مبارزه با فساد نبود، گوی سبقت را از رقبای خود ربودند. 

حال با گذشت ۲ ماه از عمر شورای شهر ششم، از پارلمان شهری خبر می‌رسد مبارزه با فساد چه در سطح خرد و چه در سطح کلان با قدرت پیگیری خواهد شد. به منظور بررسی اهمیت این موضوع گفت‌وگویی را با دکتر احمد صادقی، عضو ششمین دوره اسلامی شورای شهر تهران و رئیس کمیته شفافیت این شورا ترتیب دادیم. 

***

* آقای دکتر! یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های موفقیت سازمانی از بین بردن زمینه‌های فساد و برخورد ویژه با قانون‌شکنان و متخلفان است. مدیریت شهری در این زمینه چگونه عمل خواهد کرد؛ با توجه به اینکه مردم از شرایط گذشته رضایت ندارند و امروز به دنبال خبرهایی خوش در این زمینه هستند؟

بر اساس نص صریح قانون اساسی احیای امر به معروف و نهی از منکر یک وظیفه است و ما باید این امر مهم را در جامعه زنده کنیم. در شرایطی که قانون بر این موضوع تاکید دارد اما متاسفانه ما در ادارات، مجموعه‌های دولتی و عمومی و... می‌بینیم به علت‌های مختلفی مهجور مانده و اکثرا به این نتیجه رسیده‌اند که در صورت انجام پیگیری نمی‌توانند به نتیجه‌ای برسند. بی‌توجهی به گزارش‌ها باعث شده در این زمینه دلسردی‌هایی ایجاد شود و دیگر کسی گرایشی به پیگیری موضوعات ندارد. حال موضوع اینجاست که ما برای احیای این موضوع حیاتی در شهر چه باید کنیم؟ ما اگر بتوانیم در بین شهروندان و کارکنان حساسیت لازم را ایجاد کنیم و این احساس ایجاد شود که نباید نسبت به موضوعات اطراف بی‌توجه بود، می‌توان توقع داشت زمینه لازم برای برخورد با فساد شکل بگیرد. 

 

*  متاسفانه در ادوار گذشته برخی موارد مشاهده شده که شهروندان و کارکنان گزارش‌هایی را داده‌اند اما با وجود صحت موضوع، رسیدگی لازم نشده است؟ به نظر می‌رسد، علاوه بر اینکه باید مردم حساس شوند، سیستم‌های نظارتی نیز باید پیگیری جدی‌تری داشته باشند. 

بله! این نکته درستی است. موضوع پیگیری مهم‌تر از حساسیت ایجاد‌شده در شهروندان و کارکنان است، چرا که در صورت عدم پیگیری مناسب، بستر فساد شکل می‌گیرد. به نظر بنده در صورتی که گزارش‌ها با پیگیری مستمر رو‌به‌رو شود، دیگر آن عده قلیل و محدودی که در مجموعه‌های دولتی، غیردولتی و شهرداری‌ها تخلف می‌کنند، زمینه را برای انجام اقدامات غیرقانونی خود فراهم نمی‌بیننند و دیگر نمی‌توانند براحتی قانون را دور بزنند. باید به این نکته توجه داشت کسی که تخلفی را انجام می‌دهد و به این نکته می‌رسد که در اطراف نوعی بی‌تفاوتی وجود دارد و گزارش‌های ارسالی درباره تخلفش به نتیجه‌ای نمی‌رسد، فضا را برای تخلفات بعد خود امن می‌بیند و اقدام به قانون‌گریزی‌های بزرگ‌تر می‌کند. ما در شورای شهر تهران به عنوان نمایندگان مردم باید پیگیری‌های لازم را در این زمینه داشته باشیم و به صورت دقیق گزارش‌های واصله را مورد ارزیابی قرار دهیم. مردم از ما می‌خواهند نسبت به حساسیت‌های‌شان حساس باشیم و جلوی تخلفات را بگیریم. 

اگر این روند ایجاد شود، فضا سالم می‌شود و متخلفان، متقلبان و کسانی که ضوابط و مقررات را در نظر نمی‌گیرند، متوجه می‌شوند دیگر نمی‌توانند به اقدامات مجرمانه خودشان ادامه دهند. 

 

* شما برای دریافت گزارش‌های مردمی سامانه‌ای را تعریف کرد‌ه‌اید؟

در برخورد با فساد شعاری عمل نمی‌کنیم و بر این نکته تاکید داریم که برخورد با فساد همچنان ادامه دارد. همکاران شهرداری و همشهریان عزیز می‌توانند پیام‌های خود را از طریق ارسال پیامک یا از طریق شبکه‌های مجازی داخلی و مرسوم به شماره 09399803009 برای من ارسال کنند تا در کمیته شفافیت شورای اسلامی شهر تهران تخلفات پیگیری شود. 

 

* تاکنون از طریق این شماره تلفن چه تعداد گزارش به دست‌تان رسیده است؟

طی چند روز گذشته 100 گزارش واصل شده است که گزارش‌ها مربوط به مشکلات و مسائل شهری است که متاسفانه طی سال‌های گذشته به آنها آنچنان که شایسته بود، رسیدگی نشده است. مسائلی مانند تمیزی شهر یا تعدی کارگاه‌های ساختمانی در شهر. تعداد کمی از گزارشات هم به تخلفات شهرسازی و موارد مالی اشاره داشته است. 

 

* هر کدام از این گزارش‌ها چه درصدی را به خود اختصاص داده‌اند؟

از 100 گزارشی که در مرحله اول دسته‌بندی شد‌، حدود 86 گزارش معطوف به اقداماتی است که باید از طریق سامانه‌های 137 و 1888 به منظور ارائه خدمات شهری پیگیری شود. من در این زمینه در صحن شورا نیز تذکر دادم که این سامانه‌ها باید به نحوی عمل کنند که مردم به صورت ملموس نتیجه پیگیری خود را ببینند. همچنین مردم باید بتوانند با یک تماس مشکلات مربوط به حوزه خدمات شهری از جمله آبگرفتگی‌ها، مسدود شدن انهار، موضوع جمع‌آوری زباله و پسماندها، خرابی آسفالت خیابان‌ها، دست‌اندازها و... را گزارش کنند. همچنین از 14 درصد باقیمانده 8 درصد گزارش تخلفات ساختمانی مربوط به 10 یا 20 سال گذشته است و 6 درصد گزارش‌ها گزارش تخلفاتی است که جنبه مالی و عدول از ضوابط شهرسازی دارد که ما پیگیری در زمینه حصول نتیجه در موارد مطروحه را در دستور کار قرار داده‌ایم. 

 

* متاسفانه در شکل‌گیری فساد بویژه مسائل مالی ما می‌بینیم در پرونده‌ها یک تیم دست داشته‌اند. در این دوره از مدیریت شهری این توقع وجود دارد که از شکل‌گیری محافل فساد جلوگیری به عمل آید. 

از مجموع گزارش‌هایی که تاکنون به دست من رسیده، به موضوع تخلف یا فساد جمعی که ناشی از یک اقدام سازمان‌یافته باشد، برنخورده‌ایم. ما برای جلوگیری از هرگونه انجام تخلف سازمان‌یافته نیازمند شکل‌گیری شبکه مردمی و شبکه درون مجموعه سازمانی هستیم تا با گزارش‌های واصله شناسایی محافل جرم‌خیز را رقم بزنیم. ما در حال سازماندهی امور هستیم و با اقدامات پیشگیرانه لازم برای جلوگیری از شکل‌گیری کلونی‌های سازمان‌یافته تقلب، جلوی تخلف را خواهیم گرفت. از سوی دیگر مردم باید از این نکته مطمئن باشند که حفاظت لازم در زمینه گزارش‌های داده شده از سوی آنان لحاظ خواهد شد؛ مگر آنکه خود فرد اعلام آمادگی کرده باشد تا در صورت نیاز در محافل قانونی حضور یافته و نسبت به تخلفات رخ داده طرح موضوع کند.