گروه سیاسی: نیروهای ارتش یمن و کمیته‌های مردمی این کشور در ماه‌های اخیر بویژه طی یک ماه گذشته، پیشروی‌های گسترده، سریع و قابل توجهی در استان مأرب داشته‌اند. روز گذشته نیز منطقه «العبدیه» در جنوب مأرب پس از مدت‌ها محاصره به طور کامل به دست دولت انصارالله فتح شد. در این میان یک وب‌سایت یمنی به نقل از منابع عراقی نوشت هیأت سعودی در تازه‌ترین گفت‌و‌گوی خود با طرف ایرانی، خواسته است تهران برای توقف پیشروی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن واسطه شود. 

به گزارش «وطن‌امروز»، وبسایت خبری «الخبر الیمنی» به نقل از منابع کشور عراق در خبری آورد هیأت مذاکره‌کننده‌ عربستان سعودی مقیم در بغداد برای مذاکره با هیأت ایرانی، از مقامات تهران درخواست کرده است جهت توقف پیشروی نیروهای ارتش و کمیته‌های مردمی یمن واسطه شوند؛ این منابع همچنین گفتند هیأت ایرانی نیز در پاسخ گفته است درخواست ریاض را به اطلاع وزارت امور خارجه ایران و مقامات دیپلماتیک در تهران خواهد رساند. این پایگاه خبری نوشت: این اقدام‌ در حالی است که عربستان به دنبال از سرگیری روابط با ایران است و دیدارهایی میان مسؤولان عالی‌رتبه ۲ کشور در پایتخت عراق در حال برگزاری است. 

با آنکه هنوز نتایج کاملی از ۴ دور مذاکره بین ایران و عربستان منتشر نشده و فیصل بن‌فرحان هم در کنفرانس خبری خود در واشنگتن گفت گفت‌وگوها با تهران دوستانه بوده اما پیشرفت ملموسی نداشته است؛  منابع غربی از نیاز مبرم عربستان به این مذاکرات و احیای روابط با تهران می‌گویند. 

در این گزارش ادعا شده در پی تغییراتی که در روابط عربستان با کشورهای غربی به وجود آمده است، ریاض اخیرا هیاتی بلندپایه به ریاست عادل الجبیر به بغداد فرستاده است تا درباره از سرگیری روابط با تهران رایزنی کند. همچنین فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان اخیرا ضمن تایید برگزاری 4 دور مذاکره میان تهران و ریاض تاکید کرد این مذاکرات جدی است. 

موضوع یمن از اصلی‌ترین مسائل مطروحه و نقاط اختلاف در نشست‌های مذاکره بین ایران و عربستان و مهم‌ترین دغدغه سعودی‌هاست که تلاش دارند در مذاکرت با ایران بتوانند خود را از این مخمصه نجات دهند به طوری که مقامات و شخصیت‌های سعودی بیش از یک بار در اظهارنظرهای خود از طرف ایرانی خواسته‌اند به حمایت از مقاومت یمن پایان دهد. 

این درخواست‌ها در حالی است که با پیشروی‌های اخیر حوثی‌ها، هر چه زمان بیشتری سپری می‌شود، احتمال آزادسازی شهر مأرب به عنوان اصلی‌ترین پایگاه دولت مستعفی یمن نیز قوت می‌گیرد. 

 

* دست خالی سعودی در یمن

در روزهای اخیر خبرهای بسیاری از پیشرفت میدانی نیروهای انصارالله در مأرب منتشر شده است. تقریبا هر روز خبر فتح شهرهای مختلف استان مأرب به گوش می‌رسد. نبرد آزادسازی استان مهم مأرب در شرق استان صنعا از سال گذشته میلادی آغاز شده و بیشتر مناطق و شهرهای آن تحت کنترل نیروهای صنعا درآمده است، هرچند سال گذشته به علت حملات پرشمار هوایی از جانب عربستان سعودی، این عملیات با کندی پیش می‌رفت. 

در ادامه این پیشروی‌ها، وبسایت «کریتر اسکای» روز گذشته از تسلط کامل نیروهای ارتش و کمیته‌های مردمی یمن بر «العبدیه» در جنوب استان مأرب خبر داد. این وبسایت یمنی افزود مأرب همچنان شاهد درگیری‌های شدید میان نیروهای انصارالله و نیروهای وابسته به ائتلاف سعودی است. ارتش و کمیته‌های مردمی یمن هفته‌ گذشته موفق شدند کنترل شهر مهم و راهبردی «الجوبه» در استان مأرب را به دست بگیرند. پس از تسلط ارتش یمن بر مرکز این شهر و مناطق اطراف، مزدوران دولت مستعفی و الاصلاح پا به فرار گذاشتند. با آزادسازی الجوبه، مسیر جدیدی به سمت شهر مأرب باز شد تا محاصره مرکز این استان نفت‌خیز از سمت جنوب تکمیل شود. 

بر اساس اظهارات رسانه‌های تابع ائتلاف سعودی در مأرب، فروپاشی جبهه‌های غربی و جنوبی مأرب، ائتلاف سعودی را ناچار به انتقال اتاق فرماندهی خود از مأرب به شهر سیئون در استان حضرموت کرده است. پیش از این ائتلاف سعودی در حال آماده‌سازی مراکز جدید خود در شهر عتق، مرکز استان شبوه برای فرماندهی عملیات در یمن بود اما پیشروی انصارالله در مدیریت‌های بیحان، عسیلان و مرخه العلیا مانع اجرای این جابه‌جایی شد و شهرهای حضرموت جایگزین مرکز استان شبوه  شدند. 

 

* شکست‌های مستمر عربستان در سیاست خارجی

با اینکه یمن بارزترین مصداق شکست سعودی‌ها در حوزه‌ سیاست‌های منطقه‌ای خود است، با بررسی نقشه‌های این کشور در نقاط دیگر منطقه نیز به می‌توان به شکست‌های دیگر رژیم سعودی پی برد. 

در 5 سال گذشته، عربستان به پشتوانه دولت ایالات متحده به ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، موضعی هجومی در قبال جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کرد. در آن زمان مقامات ارشد سعودی در سخنرانی‌های خود تهدیدهای گسترده‌ای را علیه ایران روانه می‌کردند اما اوضاع آنچنان که سعودی‌ها انتظار داشتند، پیش نرفت. با روی کار آمدن جو بایدن در آمریکا و تصمیم وی برای خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان، متحدان منطقه‌ای این کشور، از جمله عربستان سعودی، پشت خود را خالی دیدند. بسیاری از تحلیلگران یکی از دلایل اصلی تغییر لحن مقامات عربستان در قبال ایران و تصمیم به مذاکره را همین خروج آمریکایی‌ها از منطقه می‌دانند. 

البته خروج آمریکایی‌ها از منطقه را نباید تنها دلیل تغییر موضع عربستان دانست. غیر از یمن، تمام سیاست‌های سعودی در سوریه و لبنان نیز شکست خورده است. نه بشار اسد از ریاست‌جمهوری سوریه کنار رفت و نه تلاش‌ها برای تضعیف مقاومت در لبنان جواب داد؛ تا جایی که عربستان پشت متحد خود در لبنان یعنی سعد حریری را هم خالی کرد. 

به ‌نظر می‌رسد عربستان با موضع پایین در مذاکرات دوجانبه با جمهوری اسلامی ایران شرکت کرده است. هر چند ایران نیز نمی‌خواهد با عربستان دائما در تنش باشد، به این خاطر که تنش‌های مداوم رقبای منطقه‌ای هیچ آورده‌ای جز فرسایش قدرت طرفین به نفع یک قدرت خارجی نخواهد داشت.